కహానజైనశాస్త్రమాలా] నవపదార్థపూర్వక–మోక్షమార్గప్రపంచవర్ణన
అథ యే తు కేవలవ్యవహారావలమ్బినస్తే ఖలు భిన్నసాధ్యసాధనభావావలోకనేనానవరతం నితరాం ఖిద్యమానా ముహుర్ముహుర్ధర్మాదిశ్రద్ధానరూపాధ్యవసాయానుస్యూతచేతసః ప్రభూతశ్రుతసంస్కారాధిరోపితవి– చిత్రవికల్పజాలకల్మాషితచైతన్యవృత్తయః, సమస్తయతివృత్తసముదాయరూపతపఃప్రవృత్తిరూపకర్మకాణ్డోడ్డమ– రాచలితాః, కదాచిత్కిఞ్చిద్రోచమానాః, కదాచిత్ కిఞ్చిద్వికల్పయన్తః, కదాచిత్కిఞ్చిదాచరన్తః, దర్శనాచరణాయ కదాచిత్ప్రశామ్యన్తః, కదాచిత్సంవిజమానాః, కదాచిదనుకమ్పమానాః, కదాచిదా– స్తిక్యముద్వహన్తః, శఙ్కాకాఙ్క్షావిచికిత్సామూఢద్రష్టితానాం వ్యుత్థాపననిరోధాయ నిత్యబద్ధపరికరాః, ఉపబృంహణ స్థితికరణవాత్సల్యప్రభావనాం భావయమానా ----------------------------------------------------------------------------- [అబ కేవలవ్యవహారావలమ్బీ (అజ్ఞానీ) జీవోంంకో ప్రవర్తన ఔర ఉసకా ఫల కహా జాతా హైః–]
పరన్తు జో కేవవ్యవహారావలమ్బీ [మాత్ర వ్యవహారకా అవలమ్బన కరనేవాలే] హైం వే వాస్తవమేం ౧ భిన్నసాధ్యసాధనభావకే అవలోకన ద్వారా నిరన్తర అత్యన్త ఖేద పాతే హుఏ, [౧] పునఃపునః ధర్మాదికే శ్రద్ధానరూప అధ్యవసానమేం ఉనకా చిత్త లగతా రహనేసే, [౨] బహుత శ్రుతకే [ద్రవ్యశ్రుతకే] సంస్కారోంసే ఊఠనే వాలే విచిత్ర [అనేక ప్రకారకే] వికల్పోంకే జాల ద్వారా ఉనకీ చైతన్యవృత్తి చిత్ర–విచిత్ర హోతీ హై ఇసలిఏ ఔర [౩] సమస్త యతి–ఆచారకే సముదాయరూప తపమేం ప్రవర్తనరూప కర్మకాణ్డకీ ధమాలమేం వే అచలిత రహతే హైం ఇసలిఏ, [౧] కభీ కిసీకో [కిసీ విషయకీ] రుచి కరతే హైం, [౨] కభీ కిసీకే [ కిసీ విషయకే] వికల్ప కరతే హైం ఔర [౩] కభీ కుఛ ఆచరణ కరతే హైం; దర్శనాచరణ కే లిఏ–వే కదాచిత్ ప్రశమిత హోతే హై, కదాచిత్ సంవేగకో ప్రాప్త హోతే హై, కదాచిత్ అనుకంపిత హోతే హై, కదాచిత్ ఆస్తికయకో ధారణ కరతే హైం, శంకా, కాంక్షా, విచికిత్సా ఔర మూఢద్రష్టితాకే ఉత్థానకో రోకనేకే లిఏ నిత్య కటిబద్ధ రహతే హైం, ఉపబృంహణ, స్థితి– కరణ, వాత్సల్య ఔర ప్రభావనాకో భాతే ------------------------------------------------------------------------- ౧. వాస్తవమేం సాధ్య ఔర సాధన అభిన్న హోతే హైం. జహాఁ సాధ్య ఔర సాధన భిన్న కహే జాయేం వహాఁ ‘యహ సత్యార్థ
కేవలవ్యవహారావలమ్బీ జీవ ఇస బాతకీ గహరాఈసే శ్రద్ధా న కరతే హుఏ అర్థాత్ ‘వాస్తవమేం శుభభావరూప సాధనసే హీ
శుద్ధభావరూప సాధ్య ప్రాప్త హోగా’ ఐసీ శ్రద్ధాకా గహరాఈసే సేవన కరతే హుఏ నిరన్తర అత్యన్త ఖేద ప్రాప్త కరతే హైం.
[విశేషకే లిఏ ౨౩౦ వేం పృష్ఠకా పాఁచవాఁ ఔర ౨౩౧ వేం పృష్ఠకా తీసరా తథా చౌథా పద టిప్పణ దేఖేం.]