Panchastikay Sangrah-Hindi (Telugu transliteration). Gatha: 19.

< Previous Page   Next Page >


Page 39 of 264
PDF/HTML Page 68 of 293

 

background image
కహానజైనశాస్త్రమాలా] షడ్ద్రవ్య–పంచాస్తికాయవర్ణన
[
౩౯
ద్రవ్యమాలక్ష్యతే, తదేవ తథావిధోభయావస్థావ్యాపినా ప్రతినియతైక– వస్తుత్వనిబన్ధనభూతేన
స్వభావేనావినష్టమనుత్పన్నం వా వేద్యతే. పర్యాయాస్తు తస్య పూర్వపూర్వపరిణామో–పమర్దోత్తరోత్తరపరిణామోత్పాదరూపాః
ప్రణాశసంభవధర్మాణోభిధీయన్తే. తే చ వస్తుత్వేన ద్రవ్యాదపృథగ్భూతా ఏవోక్తాః. తతః పర్యాయైః
సహైకవస్తుత్వాజ్జాయమానం మ్రియమాణమతి జీవద్రవ్యం సర్వదానుత్పన్నా వినష్టం ద్రష్టవ్యమ్. దేవమనుష్యాదిపర్యాయాస్తు
క్రమవర్తిత్వాదుపస్థితాతివాహితస్వసమయా ఉత్పద్యన్తే వినశ్యన్తి చేతి.. ౧౮..
ఏవం సదో విణాసో అసదో జీవస్స ణత్థి ఉప్పాదో.
తావదిఓ జీవాణం దేవో మణుసో త్తి గదిణామో.. ౧౯..
ఏవం సతో వినాశోసతో జీవస్య నాస్త్యుత్పాదః.
తావజ్జీవానాం దేవో మనుష్య ఇతి గతినామ.. ౧౯..
-----------------------------------------------------------------------------

జో ద్రవ్య
పూర్వ పర్యాయకే వియోగసే ఔర ఉత్తర పర్యాయకే సంయోగసే హోనేవాలీ ఉభయ అవస్థాకో ఆత్మసాత్
[అపనేరూప] కరతా హుఆ వినష్ట హోతా ఔర ఉపజతా దిఖాఈ దేతా హై, వహీ [ద్రవ్య] వైసీ ఉభయ
అవస్థామేం వ్యాప్త హోనేవాలా జో ప్రతినియత ఏకవస్తుత్వకే కారణభూత స్వభావ ఉసకే ద్వారా [–ఉస
స్వభావకీ అపేక్షాసే] అవినష్ట ఏవం అనుత్పన్న జ్ఞాత హోతా హై; ఉసకీ పర్యాయేం పూర్వ–పూర్వ పరిణామకే నాశరూప
ఔర ఉత్తర–ఉత్తర పరిణామకే ఉత్పాదరూప హోనేసే వినాశ–ఉత్పాదధర్మవాలీ [–వినాశ ఏవం ఉత్పాదరూప
ధర్మవాలీ] కహీ జాతీ హై, ఔర వే [పర్యాయేం] వస్తురూపసే ద్రవ్యసే అపృథగ్భూత హీ కహీ గఈ హై. ఇసలియే,
పర్యాయోంకే సాథ ఏకవస్తుపనేకే కారణ జన్మతా ఔర మరతా హోనే పర భీ జీవద్రవ్య సర్వదా అనుత్పన్న ఏవం
అవినష్ట హీ దేఖనా [–శ్రద్ధా కరనా]; దేవ మనుష్యాది పర్యాయేం ఉపజతీ హై ఔర వినష్ట హోతీ హైం క్యోంకి
వే క్రమవర్తీ హోనేసే ఉనకా స్వసమయ ఉపస్థిత హోతా హై ఔర బీత జాతా హై.. ౧౮..
గాథా ౧౯
అన్వయార్థః– [ఏవం] ఇసప్రకార [జీవస్య] జీవకో [సతః వినాశః] సత్కా వినాశ ఔర
[అసతః ఉత్పాదః] అసత్కా ఉత్పాద [న అస్తి] నహీం హై; [‘దేవ జన్మతా హైే ఔర మనుష్య మరతా హై’ –
ఐసా కహా జాతా హై ఉసకా యహ కారణ హై కి] [జీవానామ్] జీవోంకీ [దేవః మనుష్యః] దేవ, మనుష్య
[ఇతి గతినామ] ఐసా గతినామకర్మ [తావత్] ఉతనే హీ కాలకా హోతా హై.
--------------------------------------------------------------------------
౧. పూర్వ = పహలేకీ. ౨. ఉత్తర = బాదకీ
ఏ రీతే సత్–వ్యయ నే అసత్–ఉత్పాద హోయ న జీవనే;
సురనరప్రముఖ గతినామనో హదయుక్త కాళ జ హోయ ఛే. ౧౯.