અધિકાર-૨ઃ દોહા-૧૮૮ ]પરમાત્મપ્રકાશઃ [ ૫૧૫
सुखात्प्रतिपक्षभूतस्य नारकादिदुःखस्य । यतः कारणात् तिल-तुस-मित्तु वि सल्लडा
तिलतुषमात्रमपि शल्यं वेयण करइ अवस्स वेदनां बाधां करोत्यवश्यं नियमेन । अत्र
चिन्तारहितात्परमात्मनः सकाशाद्विलक्षणा या विषयकषायादिचिन्ता सा न कर्तव्या ।
काण्डादिशल्यमिव दुःखकारणत्वादिति भावार्थः ।।१८७।।
किंच —
३१९) मोक्खु म चिंतहि जोइया मोक्खु ण चिंतिउ होइ ।
जेण णिबद्धउ जीवडउ मोक्खु करेसइ सोइ ।।१८८।।
मोक्षं मा चिन्तय योगिन् मोक्षो न चिन्तितो भवति ।
येन निबद्धो जीवः मोक्षं करिष्यति तदेव ।।१८८।।
ચિંતા ન કર, કારણ કે તલના ફોતરા જેટલું શલ્ય પણ અવશ્ય (નિયમથી) વેદના-બાધા-ઉત્પન્ન
કરે છે.
અહીં, ચિંતા રહિત પરમાત્માથી વિલક્ષણ જે વિષયકષાયાદિની ચિંતા છે તે ન કરવી,
કારણ કે જેમ બાણાદિ શલ્ય દુઃખનું કારણ છે તેવી રીતે ચિંતા દુઃખનું કારણ છે, એ ભાવાર્થ
છે. ૧૮૭.
હવે, મોક્ષની પણ ચિંતા ન કરવી તેમ કહે છેઃ —
तृणप्रमाण भी सलाई महा दुःखका कारण है, जब वह शल्य निकाले, तभी सुख होता
है ।।१८७।।
आगे मोक्षकी भी चिन्ता नहीं करना, ऐसा कहते हैं —
गाथा – १८८
अन्वयार्थ : — [योगिन् ] हे योगी, अन्य चिन्ताकी तो बात क्या रही, [मोक्षं मा
चिंतय ] मोक्षकी भी चिन्ता मत कर, [मोक्षः ] क्योंकि मोक्ष [चिंतितो न भवति ] चिन्ता
करनेसे नहीं होता, वाँछाके त्यागसे ही होता है, रागादि चिन्ताजालसे रहित केवलज्ञानादि
अनंतगुणोंको प्रगटता सहित जो मोक्ष है, वह चिंताके त्यागसे होता है । यही कहते हैं — [येन ]
जिन मिथ्यात्व – रागादि चिन्ता – जालोंसे उपार्जन किये कर्मोंसे [जीवः ] यह जीव [निबद्धः ]
बँधा हुआ है, [तदेव ] वे कर्म ही (क र्मक्षय) [मोक्षं ] शुभाशुभ विकल्पके समूहसे रहित जो
शुद्धात्मतत्त्वका स्वरूप उसमें लीन हुए परमयोगियोंकी मोक्ष [करिष्यति ] करेंगे ।