Shri Digambar Jain Swadhyay Mandir Trust, Songadh - 364250
shrI diga.nbar jain svAdhyAyama.ndir TrasTa, sonagaDh - 364250
adhikAr-2 : dohA-109 ]paramAtmaprakAsh: [ 399
अथ तमेव परद्रव्यसंसर्गं त्यागं कथयति —
२३६) जो सम – भावहँ बाहिरउ तिं सहुं मं करि संगु ।
चिंता-सायरि पडहि पर अण्णु वि डज्झइ अंगु ।।१०९।।
यः समभावाद् बाह्यः तेन सह मा कुरु संगम् ।
चिंतासागरे पतसि परं अन्यदपि दह्यते अङ्गः ।।१०९।।
यो इत्यादि । जो यः कोऽपि सम-भावहं बाहिरउ जीवितमरणलाभालाभादि
समभावानुकूलविशुद्धज्ञानदर्शनस्वभावज्ञानपरमात्मद्रव्यसम्यक्श्रद्धानज्ञाननुष्ठानरूपसमभावबाह्यः ।
तिं सहुं मं करि संगु तेन सह संसर्गं मा कुरु हे आत्मन् । यतः किम् । चिंता-सायरि पडहि
रागद्वेषादिकल्लोलरूपे चिन्तासमुद्रे पतसि । पर परं नियमेन । अण्णु वि अन्यदपि दूषणं
भवति । किम् । डज्झइ दह्यते व्याकुलं भवति । किं दह्यते । अंगु शरीरं इति । अयमत्र
have, te ja paradravyanA sa.nsargane ChoDavAnu.n kahe Che : —
bhAvArtha: — je koI jIvit-maraN, lAbh-alAbh AdimA.n samabhAvane anukUL
vishuddhaj~nAn ane vishuddhadarshan jeno svabhAv Che evA paramAtmadravyanA.n samyakshraddhAn, samyagj~nAn
ane samyag-anuShThAnarUp samabhAvathI bAhya (rahit) Che tenI sAthe he AtmA! tu.n sa.nsarga na kar;
kAraN ke tenI sAthe sa.nsarga karavAthI tu.n rAgadveShAdinA kallolarUp chi.ntAsamudramA.n paDIsh. vaLI, bIju.n
dUShaN e Avashe ke sharIr paN niyamathI baLashe-vyAkuL thashe.
आगे उन्हीं परद्रव्योंके संबंधको फि र छुड़ानेका कथन करते हैं —
गाथा – १०९
अन्वयार्थ : — [यः ] जो कोई [समभावात् ] समभाव अर्थात् निजभावसे [बाह्य ]
बाह्य पदार्थ हैं, [तेन सह ] उनके साथ [संगम् ] संग [मा कुरु ] मत कर । क्योंकि उनके
साथ संग करनेसे [चिंतासागरे ] चिंतारूपी समुद्रमें [पतसि ] पड़ेगा, [परं ] केवल
[अन्यदपि ] और भी [अंगः ] शरीर [दह्यते ] दाहको प्राप्त होगा, अर्थात् अंदरसे जलता रहेगा ।
भावार्थ : — जो कोई जीवित, मरण, लाभ, अलाभादिमें तुल्यभाव उसके संमुख जो
निर्मल ज्ञान दर्शन स्वभाव परमात्म द्रव्य उसका सम्यक् श्रद्धान ज्ञान आचरणरूप निजभाव
उसरूप समभावसे जो जुदे पदार्थ हैं, उनका संग छोड़ दे । क्योंकि उनके संगसे चिंतारूपी
समुद्रमें गिर पड़ेगा । जो समुद्र राग-द्वेषरूपी कल्लोलोंसे व्याकुल है । उनके संगसे मनमें चिंता