Shri Digambar Jain Swadhyay Mandir Trust, Songadh - 364250
ശ്രീ ദിഗംബര ജൈന സ്വാധ്യായമംദിര ട്രസ്ട, സോനഗഢ - ൩൬൪൨൫൦
मवगाहनत्वं भण्यते । एकान्तेन गुरुलघुत्वस्याभावरूपेण अगुरुलघुत्वं भण्यते । वेदनीयकर्मोदय-
जनितसमस्तबाधारहितत्वादव्याबाधगुणश्चेति । इदं सम्यक्त्वादिगुणाष्टकं संसारावस्थायां किमपि
केनापि कर्मणा प्रच्छादितं तिष्ठति यथा तथा कथ्यते । सम्यक्त्वं मिथ्यात्वकर्मणा प्रच्छादितं,
केवलज्ञानं केवलज्ञानावरणेन झंपितं, केवलदर्शनं केवलदर्शनावरणेन झंपितम्, अनन्तवीर्यं
वीर्यान्तरायेण प्रच्छादितं, सूक्ष्मत्वमायुष्ककर्मणा प्रच्छादितम् । कस्मादिति चेत् । विवक्षितायुः
कर्मोदयेन भवान्तरे प्राप्ते सत्यतीन्द्रियज्ञानविषयं सूक्ष्मत्वं त्यक्त्वा पश्चादिन्द्रियज्ञानविषयो
भवतीत्यर्थः । अवगाहनत्वं शरीरनामकर्मोदयेन प्रच्छादितं, सिद्धावस्थायोग्यं विशिष्टागुरुलघुत्वं
नामकर्मोदयेन प्रच्छादितम् । गुरुत्वशब्देनोच्चगोत्रजनितं महत्त्वं भण्यते, लघुत्वशब्देन
(൭) സര്വഥാ ഗുരുലഘുത്വനാ അഭാവരൂപേ അഗുരുലഘുത്വ കഹേവായ ഛേ.
(൮) വേദനീയ കര്മനാ ഉദയജനിത സമസ്ത ബാധാഥീ രഹിത ഹോവാഥീ അവ്യാബാധ ഗുണ കഹേവായ ഛേ.
ആ സമ്യക്ത്വാദി ആഠ ഗുണോ സംസാര-അവസ്ഥാമാം കഈ രീതേ ക്യാ കര്മഥീ ആച്ഛാദിത രഹേ
ഛേ തേ കഹേ ഛേ : —
സമ്യക്ത്വ മിഥ്യാത്വകര്മഥീ ആച്ഛാദിത ഛേ. കേവളജ്ഞാന കേവളജ്ഞാനാവരണഥീ ആച്ഛാദിത
ഛേ. കേവളദര്ശന കേവളദര്ശനാവരണഥീ ആച്ഛാദിത ഛേ, അനംതവീര്യ വീര്യാന്തരായഥീ ആച്ഛാദിത ഛേ,
സൂക്ഷ്മത്വ ആയുകര്മഥീ ആച്ഛാദിത ഛേ ശാഥീ? കേ വിവക്ഷിത ആയുകര്മനാ ഉദയഥീ ബീജോ ഭവ
പ്രാപ്ത ഥതാം, അതീന്ദ്രിയജ്ഞാനനാ വിഷയരൂപ സൂക്ഷ്മത്വനേ ഛോഡീനേ പാംച ഇന്ദ്രിയജ്ഞാനനാ വിഷയരൂപ ഥായ
ഛേ ഏവോ അര്ഥ ഛേ. അവഗാഹനത്വ ശരീരനാമകര്മനാ ഉദയഥീ ആച്ഛാദിത ഛേ. സിദ്ധഅവസ്ഥാനേ
യോഗ്യ വിശിഷ്ട അഗുരുലഘുത്വനാമകര്മനാ ഉദയഥീ ആച്ഛാദിത ഛേ, ‘ഗുരുത്വ’ ശബ്ദഥീ
ഉച്ചഗോത്രജനിത മഹത്വ (ഉച്ചപണും) കഹേവാമാം ആവേ ഛേ. ‘ലഘുത്വ’ ശബ്ദഥീ നീചഗോത്രജനിത
देनेकी सामर्थ्य वह अवगाहनागुण है, सर्वथा गुरुता और लघुताका अभाव अर्थात् न गुरु न
लघु — उसे अगुरु-लघु कहते हैं, और वेदनीयकर्मके उदयके अभावसे उत्पन्न हुआ समस्त
बाधा रहित जो निराबाधगुण उसे अव्याबाध कहते हैं । ये सम्यक्त्वादि आठ गुण जो सिद्धोंके
हैं, वे संसारावस्थामें किस किस कर्मसे ढँके हुए हैं, इसे कहते हैं — सम्यक्त्व गुण मिथ्यात्वनाम
दर्शनमोहनीयकर्मसे आच्छादित है, केवलज्ञानावरणसे केवलज्ञान ढका हुआ है,
केवलदर्शनावरणसे केवलदर्शन ढका है, वीर्यान्तरायकर्मसे अनंतवीर्य ढका है, आयुःकर्मसे
सूक्ष्मत्वगुण ढका है, क्योंकि आयुकर्म उदयसे जब जीव परभवको जाता है, वहाँ इन्द्रियज्ञानका
धारक होता है, अतीन्द्रियज्ञानका अभाव होता है, इस कारण कुछ एक स्थूल वस्तुओंको तो
जानता है, सूक्ष्मको नहीं जानता, शरीरनामकर्मके उदयसे अवगाहनगुण आच्छादित है,
सिद्धावस्थाके योग्य विशेषरूप अगुरुलघुगुण नामकर्मके उदयसे अथवा गोत्रकर्मके उदयसे ढक
അധികാര-൧ : ദോഹാ-൬൧ ]പരമാത്മപ്രകാശ: [ ൧൦൯