Shri Digambar Jain Swadhyay Mandir Trust, Songadh - 364250
ਸ਼੍ਰੀ ਦਿਗਂਬਰ ਜੈਨ ਸ੍ਵਾਧ੍ਯਾਯਮਂਦਿਰ ਟ੍ਰਸ੍ਟ, ਸੋਨਗਢ - ੩੬੪੨੫੦
चलमलिनावगाढरहितत्वेन निश्चयश्रद्धानबुद्धिः सम्यक्त्वं तत्राचरणं परिणमनं दर्शनाचारस्तत्रैव
संशयविपर्यासानध्यवसायरहितत्वेन स्वसंवेदनज्ञानरूपेण ग्राहकबुद्धिः सम्यग्ज्ञानं तत्राचरणं
परिणमनं ज्ञानाचारः, तत्रैव शुभाशुभसंकल्पविकल्परहितत्वेन नित्यानन्दमयसुखरसास्वादस्थिरानु-
भवनं च सम्यक्चारित्रं तत्राचरणं परिणमनं चारित्राचारः, तत्रैव परद्रव्येच्छानिरोधेन
सहजानन्दैकरूपेण प्रतपनं तपश्चरणं तत्राचरणं परिणमनं तपश्चरणाचारः, तत्रैव शुद्धात्मस्वरूपे
स्वशक्त्यनवगूहनेनाचरणं परिणमनं वीर्याचार इति निश्चयपञ्चाचाराः । निःशङ्काद्यष्टगुणभेदो
बाह्यदर्शनाचारः, कालविनयाद्यष्टभेदो बाह्यज्ञानाचारः, पञ्चमहाव्रतपञ्चसमितित्रिगुप्तिनिर्ग्रन्थरूपो
बाह्यचारित्राचारः, अनशनादिद्वादशभेदरूपो बाह्यतपश्चरणाचारः, बाह्यस्वशक्त्यनवगूहनरूपो
੨੪ ]ਯੋਗੀਨ੍ਦੁਦੇਵਵਿਰਚਿਤ: [ ਅਧਿਕਾਰ-੧ : ਦੋਹਾ-੭
उसका जो आचरण, उसरूप परिणमन, वह चारित्राचार है, उसी परमानंद स्वरूपमें परद्रव्यकी
इच्छाका निरोधकर सहज आनंदरूप तपश्चरणस्वरूप परिणमन वह तपश्चरणाचार है और उसी
शुद्धात्मस्वरूपमें अपनी शक्तिको प्रकटकर आचरण परिणमन वह वीर्याचार है । यह निश्चय
पंचाचारका लक्षण कहा । अब व्यवहारका लक्षण कहते हैं — निःशंकितको आदि लेकर अष्ट
अंगरूप बाह्यदर्शनाचार, शब्द शुद्ध, अर्थ शुद्ध आदि अष्ट प्रकार बाह्य ज्ञानाचार, पंच महाव्रत,
पंच समिति, तीन गुप्तिरुप व्यवहार चारित्राचार, अनशनादि बारह तपरूप तपाचार और अपनी
शक्ति प्रगटकर मुनिव्रतका आचरण वह व्यवहार वीर्याचार है । यह व्यवहार पंचाचार परम्पराय
मोक्षका कारण है, और निर्मल ज्ञान-दर्शनस्वभाव जो शुद्धात्मतत्त्व उसका यथार्थ श्रद्धान, ज्ञान,
आचरण तथा परद्रव्यकी इच्छाका निरोध और निजशक्तिका प्रगट करना ऐसा यह निश्चय
(੪) ਤੇਮਾਂ ਜ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਨੀ ਇਚ੍ਛਾਨਾ ਨਿਰੋਧ ਵਡੇ ਏਕ (ਕੇਵਲ਼) ਸਹਜਾਨਂਦਰੂਪੇ ਪ੍ਰਤਪਨ ਤੇ
ਤਪਸ਼੍ਚਰਣ ਛੇ, ਤੇਮਾਂ ਆਚਰਣ – ਪਰਿਣਮਨ – ਤੇ ਤਪਸ਼੍ਚਰਣਾਚਾਰ ਛੇ.
(੫) ਤੇਮਾਂ ਜ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਸ੍ਵਰੂਪਮਾਂ ਜ ਸ੍ਵਸ਼ਕ੍ਤਿਨੇ ਗੋਪਵ੍ਯਾ ਸਿਵਾਯ ਆਚਰਣ – ਪਰਿਣਮਨ – ਤੇ
ਵੀਰ੍ਯਾਚਾਰ ਛੇ.
ਏ ਪ੍ਰਮਾਣੇ ਨਿਸ਼੍ਚਯ ਪਂਚਾਚਾਰ ਛੇ.
(੧) ਨਿਃਸ਼ਂਕਾਦਿ ਅਂਗਰੂਪ ਆਠ ਭੇਦ ਤੇ ਬਾਹ੍ਯ ਦਰ੍ਸ਼ਨਾਚਾਰ ਛੇ.
(੨) ਕਾਲ਼, ਵਿਨਯਾਦਿ ਆਠ ਭੇਦ ਤੇ ਬਾਹ੍ਯ ਜ੍ਞਾਨਾਚਾਰ ਛੇ.
(੩) ਪਾਂਚ ਮਹਾਵ੍ਰਤ, ਪਾਂਚ ਸਮਿਤਿ, ਤ੍ਰਣ ਗੁਪ੍ਤਿ, ਨਿਰ੍ਗ੍ਰਂਥਰੂਪ ਬਾਹ੍ਯ ਚਾਰਿਤ੍ਰਾਚਾਰ ਛੇ.
(੪) ਅਨਸ਼ਨਾਦਿ ਬਾਰ ਭੇਦਰੂਪ ਬਾਹ੍ਯ ਤਪਸ਼੍ਚਰਣਾਚਾਰ ਛੇ.
(੫) ਬਾਹ੍ਯ ਸ੍ਵਸ਼ਕ੍ਤਿਨੇ ਨ ਗੋਪਵਵਾਰੂਪ ਬਾਹ੍ਯ ਵੀਰ੍ਯਾਚਾਰ ਛੇ.
ਆ ਵ੍ਯਵਹਾਰ ਪਂਚਾਚਾਰ ਪਰਂਪਰਾਏ ਮੋਕ੍ਸ਼ਨਾ ਸਾਧਕ ਛੇ. ਵਿਸ਼ੁਦ੍ਧ ਜ੍ਞਾਨ, ਵਿਸ਼ੁਦ੍ਧ ਦਰ੍ਸ਼ਨ ਜੇਨੋ
ਸ੍ਵਭਾਵ ਛੇ ਏਵਾ ਸ਼ੁਦ੍ਧ ਆਤ੍ਮਤਤ੍ਤ੍ਵਨਾਂ ਸਮ੍ਯਕ੍ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨ, ਸਮ੍ਯਗ੍ਜ੍ਞਾਨ, ਸਮ੍ਯਕ੍ਅਨੁਸ਼੍ਠਾਨ ਤਥਾ ਬਾਹ੍ਯਦ੍ਰਵ੍ਯਨੀ