Pravachan Ratnakar-Gujarati (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 181 of 210

 

PDF/HTML Page 3601 of 4199
single page version

‘hun nirmANanAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -112.

je karmanA udayathI angopAnganI ThIk ThIk rachanA thAy tene nirmANanAmakarma kahe chhe. te prakRitinA phaLane, dharmIpuruSh kahe chhe, hun bhogavato nathI, arthAt karmaprakRitinA uday taraph mArun valaN nathI. chothe, pAnchame ane chhaThThe guNasthAne dharmI puruShane k kasthiratA chhe, te karmaprakRitinA phaLane mAtra dekhe ne jANe; sAtamA guNasthAne sthiratA thatAn tyAn asthiratAno bhAv ja nathI. ahIn sAtamAnI mukhyatAthI vAt chhe.

‘hun agurulaghunAmakarmanAphaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -113.

je karmanA udayathI sharIr, loDhAnA goLAnA jevun bhAre ane AkaDAnA rUnA jevun halakun na hoy tene aguruladhunAmakarma kahe chhe. tene, dharmAtmA kahe chhe, hun bhogavato nathI, hun AtmAnA Anandane ja vedun chhun.

‘hun upaghAtanAmakarmanAphaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -114.

je karmanA udayathI potAno ghAt karanArAn ang hoy tene upaghAt nAmakarma kahe chhe, tenA phaLane hun bhogavato nathI.

‘hun paraghAtanAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -11p.

je karmanA udayathI bIjAno ghAt karavAvALAn ang-upAng hoy tene paraghAt nAmakarma kahe chhe, tenA phaLane dharmI puruSh bhogavato nathI.

‘hun AtapanAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -116.

je karmanA udayathI parane AtAparUp sharIr hoy, jemake sUryanun bimb, gnAnI kahe chhe, hun tene bhogavato nathI, svasvarUpane ja sanchetun chhun.

‘hun udyotanAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’-117.

je karmanA udayathI udyotarUp sharIr thAy tene udyot nAmakarma kahe chhe. tenA phaLane dharmAtmA bhogavato nathI.

‘hun uchchhavAsanAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -118.


PDF/HTML Page 3602 of 4199
single page version

je karmanA udayathI shvAsochchhavAs hoy tene uchchhavAs nAmakarma kahe chhe, tenA phaLane dharmI puruSh bhogavato nathI.

have vihAyogati nAmakarmanA be bhed kahe chhe- ‘hun prashastavihAyogatinAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -119.

‘hun aprashastavihAyogatinAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -120.

je karmanA udayathI AkAshamAn gaman thAy tene vihAyogati nAmakarma kahe chhe. tenA phaLane dharmI bhogavato nathI.

‘hun sAdhAraNasharIranAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -121.

je karmanA udayathI ek sharIranA anek jIv svAmI hoy tene sAdhAraNasharIr nAmakarma kahe chhe. samakitI ke munine AvI prakRiti paDI hoy, paN teno ene bhogavaTo nathI.

‘hun pratyekasharIranAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -122.

je karmanA udayathI ek sharIrano ek ja svAmI hoy tene pratyekasharIr nAmakarma kahe chhe. tenA phaLane dharmI jIv bhogavato nathI, AtmAne ja sanchete chhe.

‘hun sthAvaranAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -123.

je karmanA udayathI jIv ekendriy jAtimAn-pRithvI, ap, tej, vAyu ane vanaspatikAyamAn upaje-janme tene sthAvar nAmakarma kahe chhe. tenA phaLane dharmI puruSh bhogavato nathI.

‘hun trasanAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -124.

je karmanA udayathI jIv dvIndriy, trIndriy, chaturindriy, panchendriyomAn upaje-janme tene trasanAmakarma kahe chhe, tenA phaLane, kahe chhe, hun bhogavato nathI.

‘hun subhaganAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -12p.


PDF/HTML Page 3603 of 4199
single page version

je karmanA udayathI bIjA jIvo potAnA upar prIti kare evun sharIr hoy tene subhaganAmakarma kahe chhe. tenA phaLane dharmI bhogavato nathI.

‘hun durbhaganAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -126.

je karmanA udayathI bIjA jIvo potAnA upar aprIti kare, dveSh kare evun sharIr hoy tene durbhaganAmakarma kahe chhe. tenA phaLane dharmI-gnAnI puruSh bhogavato nathI.

‘hun susvaranAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -127.

je karmanA udayathI madhur-mITho svar hoy tene susvaranAmakarma kahe chhe. tenA phaLane dharmI bhogavato nathI.

‘hun dusvaranAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -128.

je karmanA udayathI madhur svar na hoy, jem kAgaDA, kutarA, gadheDA vagerene hoy chhe tevo karkash hoy, tene dusvaranAmakarma kahe chhe. tenA phaLane dharmI bhogavato nathI.

‘hun shubhanAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -129.

je karmanA udayathI sharIranA avayav sundar hoy tene shubhanAmakarma kahe chhe. tenA phaLane hun bhogavato nathI. ahAhA...! dharmI shun kahe chhe? ke rAgane paryAyabuddhimAn hatI enAthI mArI dishA pharI gaI chhe, dashA paN pharI gaI chhe. mArI dashA samyaktvarUp thaI chhe, ane dishA shuddha chaitanya taraph chhe. karma prakRitinA phaL upar have mArun lakSha nathI. lyo, AvI vAt!

‘hun ashubhanAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -130.

je karmanA udayathI sharIranA avayav sundar na hoy, tene ashubhanAmakarma kahe chhe. tenA phaLane, dharmI kahe chhe, hun bhogavato nathI, hun svasvarUpane ja anubhavun chhun.

‘hun sUkShmanAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -131.

‘hun bAdaranAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -132.

je karmanA udayathI sharIr, evun sUkShma hoy ke te bIjAne (pRithvI Adine)


PDF/HTML Page 3604 of 4199
single page version

roke nahi, ne bIjAthI rokAy nahi tene sUkShmanAmakarma kahe chhe; ane jenA udayathI sharIr evun sthUL hoy ke te bIjAne roke ne bIjAthI rokAI jAy tene bAdaranAmakarma kahe chhe. dharmI puruSh kahe chhe-hun karma prakRitine bhogavato nathI, hun to chaitanyasvarUpane ja sanchetun chhun.

‘hun paryAptanAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -133.

je karmanA udayathI potapotAne yogya paryApti pUrNa thAy tene paryApti nAmakarma kahe chhe. tenA phaLane dharmI jIv bhogavato nathI.

‘hun aparyAptanAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -134.

je karmanA udayathI jIvanI labdhyaparyAptak avasthA hoy tene aparyApta nAmakarma kahe chhe. jenI ekapaN paryApti pUrNa na hoy tathA shvAsanA aDhAramA bhAgamAn ja maraN thavAvALun hoy tene labdhyaparyAptak kahe chhe. dharmI chAritravant kahe chhe- te prakRitinA phaLane hun bhogavato, nathI, AtmAne ja sanchetun chhun.

‘hun sthiranAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -13p.

je karmanA udayathI sharIranI dhAtu ane upadhAtu potapotAnA sthAne rahe tene sthir nAmakarma kahe chhe. hun tenA phaLane bhogavato nathI.

‘hun asthiranAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -136.

je karmanA udayathI sharIranI dhAtu ane upadhAtu potapotAnA ThekANe na rahe tene asthiranAmakarma kahe chhe. tenA phaLane dharmI bhogavato nathI.

‘hun AdeyanAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -137.

je karmanA udayathI kAntisahit sharIr upaje tene AdeyanAmakarma kahe chhe. dharmAtmA kahe chhe- tenA phaLane hun bhogavato nathI.

‘hun anAdeyanAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -138.

je karmanA udayathI kAntisahit sharIr na upaje tene anAdey nAmakarma kahe chhe. dharmI puruSh tenA phaLane bhogavato nathI.


PDF/HTML Page 3605 of 4199
single page version

‘hun yashakIrtinAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun’ -139.

je karmanA udayathI lokamAn jIvanI prashansA thAy, nAmanA thAy tene yashakIrtinAmakarma kahe chhe. tenA phaLane dharmI bhogavato nathI. dharmI kahe chhe-bahAramAn yash maLe te hun nahi, andar AtmAnA guNo pragaTe te vAstavik yash chhe. jemAn nirAkuL Anandanun vedan thAy te hun chhun, temAn mAro yash chhe. hun jash prakRitine vedato nathI. bahAramAn loko prashansA kare e to prakRitinun phaL chhe, tene hun bhogavato nathI, hun to atIndriy AnandanA svarUpane ja vedun chhun. Avun! samajANun kAI...?

‘hun ayashakIrtinAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -140.

je karmanA udayathI jIvanI lokamAn prashansA na thAy tene ayashakIrtinAmakarma kahe chhe. tenA phaLane dharmI puruSh bhogavato nathI.

‘hun tIrthankaranAmakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -141.

arhantapadanA kAraNabhUt karmane tIrthankar nAmakarma kahe chhe. tenA phaLane, dharmI kahe chhe, hun bhogavato nathI. agnAnI tIrthankar prakRitinun nAm sAmbhaLI rAjI rAjI thaI jAy, jyAre gnAnI kahe chhe-tIrthankar prakRitinA phaLane hun bhogavato nathI. ahAhA -! juo to kharA! keTalo badho pher! bApu! je bhAve tIrthankar prakRiti bandhAy te bhAv abandh nathI, dharma nathI, ane tenAthI je prakRiti bandhAy tene ahIn viShavRukShanun phaL kahyun chhe.

shAstramAn Ave ke tIrthankar prakRiti paramparA mokShanun kAraN chhe; parantu e to nimittanun kathan chhe bhAI! prakRiti bandhANI e to jaD rajakaN chhe. tene to viShavRukShanun phaL kahyun. vaLI teno uday kyAre Ave? ke kevaLagnAn thAy tyAre. have tyAn prakRitinA phaLamAn sanyog Ave temAn mAre shun? hun to kevaLagnAnI chhun, sarva lokAlokano jANanAro chhun. bhAI! dharmI jIv to pahelethI ja kahe chhe ke-tIrthankar prakRitinA phaLane hun nathI bhogavato. tIrthankar prakRiti badhAne na hoy; jene hoy tenI vAt samajavI. ahIn to sAmAnyapaNe badhI 148 prakRitionI vAt karI chhe.

have gotrakarmanI prakRitinA be bhed chhe tenI vAt kare chhe- ‘hun uchchagotrakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -142.


PDF/HTML Page 3606 of 4199
single page version

je karmanA udayathI uchcha kuLamAn janma thAy tene uchcha gotrakarma kahe chhe. tenA phaLane dharmI bhogavato nathI, uchchagotrakarmanA udayathI rAjA thAy, moTo sheTh thAy tene dharmI puruSh bhogavato nathI.

‘hun nIchagotrakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -143.

je karmanA udayathI chanDAl Adi nIchakuLamAn janma thAy tene nIchagotrakarma kahe chhe. tenA phaLane gnAnI bhogavato nathI.

have antarAy karmanI pAnch prakRitio kahe chhe- ‘hun dAnAntarAyakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -144.

‘hun lAbhAntarAyakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -14p.

‘hun bhogAntarAyakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -146.

‘hun upabhogAntarAyakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -147.

‘hun vIryAntarAyakarmanA phaLane nathI bhogavato, chaitanyasvarUp AtmAne ja sanchetun chhun.’ -148.

ahA! je karma dAnAdikamAn vighna-antarAy kare chhe te antarAy karma chhe, ane tene, dharmI kahe chhe, hun bhogavato nathI. prakRitinA phaL prati mane lakSha nathI, hun to nityAnandasvarUp ek AtmAne ja sanchetun chhun.

A pramANe gnAnI sakaL karmonA phaLanA sanyAsanI bhAvanA kare chhe. jem sakaL puNya-pApanA bhAvanA sanyAsanI arthAt karmachetanAnA tyAganI bhAvanA karI tem sakaL karmonA phaLanA sanyAsanI bhAvanA karI.

‘ahIn bhAvanA eTale vAramvAr chintavan karIne upayogano abhyAs karavo te. jyAre jIv samyagdraShTi-gnAnI thAy chhe tyAre tene gnAn-shraddhAn to thayun ja ke-“hun shuddhanaye samasta karmathI ane karmanA phaLathI rahit chhun.” parantu pUrve bAndhelAn karma udayamAn Ave temanAthI thatA bhAvonun kartApaNun chhoDIne, traNe kAL sambandhI ogaNapachAs ogaNapachAs bhango vaDe karmachetanAnA tyAganI bhAvanA karIne tathA sarva karmanun phaL bhogavavAnA tyAganI bhAvanA karIne, ek chaitanyasvarUp AtmAne ja bhogavavAnun bAkI rahyun .’


PDF/HTML Page 3607 of 4199
single page version

ek bAju em kahe ke- munine, gaNadhar bhagavAnane paN rAganun pariNaman hoy chhe ne vaLI bIjI bAju em kahe ke-samyagdraShTi rAgano kartA nathI; A kevI rIte chhe?

samAdhAna– samyagdraShTi, muni, gaNadhar ke chhadmasthadashAsthit tIrthankarane paN bhUmikA anusAr vratAdinA vikalpa thatA hoy chhe. jeTalun tyAn rAganun pariNaman chhe teTalA anshe te kartA chhe. A vAt pravachanasAramAn 47 nayanA adhikAramAn Ave chhe. sAdhakane jeTalA anshe rAganun pariNaman chhe teTalA anshe te te pariNamanano kartA chhe, bhoktA paN chhe; parantu samyagdraShTine, dharmAtmAne rAganI ruchi nathI, rAg mArun kartavya chhe evI buddhi nathI, rAgamAn svAmitva nathI tethI te akartA chhe. rAg karavAlAyak chhe, bhogavavAlAyak chhe evI mAnyatA gnAnIne chothe guNasthAnethI ja hotI nathI tethI te akartA chhe, abhoktA chhe. AvI vAt chhe. jyAn je apekShAthI vAt hoy tene te rIte yathArtha samajavI joIe.

juo, paravastu-dAL, bhAt, lADu, shAk, strInun sharIr ItyAdine AtmA bhogavI shakato nathI; agnAnI paN tene bhogavato nathI. tenA lakShe je rAgAdi upaje chhe tene agnAnI bhogave chhe ane mAne chhe ke hun parane bhogavun chhun; A agnAnI jIvano mithyA bhram chhe. ahIn em kahe chhe ke rAg ane dveShanA bhAv hovA chhatAn gnAnI tene bhogavato nathI, te to mAtra teno jANanAr-dekhanAr ja rahe chhe; kartA-bhoktA thato nathI.

‘avirat, deshavirat ane pramatta avasthAvALA jIvane gnAn shraddhAnamAn nirantar e bhAvanA to chhe ja; ane jyAre jIv apramatta dashA prApta karIne ekAgra chittathI dhyAn kare, kevaL chaitanyamAtra AtmAmAn Upayog lagAve ane shuddhopayogarUp thAy, tyAre nishchayachAritrarUp shuddhopayogabhAvathI shreNI chaDhIne kevaLagnAn upajAve chhe. te vakhate e bhAvanAnun phaL je karmachetanAthI ane karmaphaLachetanAthI rahit sAkShAt gnAnachetanArUp pariNaman te thAy chhe, pachhI AtmA anant kAL sudhI gnAnachetanArUp ja raheto thako paramAnandamAn magna rahe chhe.’

juo, chothe, pAnchame, chhaTDhe guNasthAne vyavahAranayano viShay-kinchit rAg hoy chhe, parantu gnAnIne tenA tyAganI bhAvanA arthAt gnAtAdravyanI bhAvanA sadAy hoy chhe. te vAramvAr trikALI chaitanyamAtra AtmAmAn upayogane joDe chhe ane e rIte shuddhopayog jAme chhe, draDh thAy chhe.

samyagdarshan thavAnA kALe paN shuddhopayog to hoy chhe. chothe guNasthAne samyagdarshan thAy chhe te shuddhopayoganA kALe thAy chhe. pachhI paN koI koI vAr dhyAtA-dhyAn-dhyeyanA vikalpothI chhUTI te shuddhopayogamAn AvI jAy chhe. chothe-pAnchame guNasthAne shuddhopayog alpakAL rahe chhe tethI tene na gaNatAn sAtamA guNasthAne shuddhopayog jAmI jAy chhe tene ahIn shuddhopayog kahyo chhe. chAritradashAnI UtkRuShTatA batAvavI chhe ne! tethI tyAn


PDF/HTML Page 3608 of 4199
single page version

sAtame guNasthAne shuddhopayogarUp thAy chhe em kahyun chhe, kemake tyAn upayoganI sthiratA thaI chhe. ahA! Avo shuddhopayog thAy tyAre nishchayachAritrarUp shuddhopayog bhAvathI shreNI chaDIne kevaLagnAn upajAve chhe. ane te vakhate e bhAvanAnun phaL je sAkShAt gnAnachetanArUp pariNaman te thAy chhe. pachhI te anantakAL gnAnachetanArUp rahyo thako paramAnandamAn magna rahe chhe.

samyagdraShTine paN gnAnachetanA to hoy chhe; paN sAthe paryAyamAn tene karmachetanA ane karmachetanA paN hoy chhe; tene te jANe-dekhe ja chhe e bIjI vAt chhe. paN tene kinchit rAganun vedan avashya hoy chhe. koI em kahe ke samyagdraShTine sarvathA rAg nathI, dukh nathI to te enI ekAnt mithyA mAnyatA chhe. samyagdarshan thatAn, dravyadraShTinI mukhyatAmAn, tene je rAg chhe tene gauN karIne nathI em kahIe chhIe e bIjI vAt chhe, bAkI chhaThThe, sAtame ane dasamA paryant kinchit Asrav chhe. ‘dravyadraShTi prakAsh’ mAn sogAnIjIe shubharAgane bhaThThI kahel chhe. chhaThThe munirAjane je vratAdinA vikalpa Ave chhe te tene bhaThThI samAn lAge chhe. samakitIne ekalI shuddha pariNati ja hoy chhe e vAt barAbar nathI.

samayasAranI agiyAramI gAthAmAn sarva paryAyone abhUtArtha kahI chhe; mokShamArganI ane kevaLagnAnanI paryAyane paN tyAn abhUtArtha kahI chhe. teno Ashay shun chhe? bhAI! e to paryAyane gauN karIne, vyavahAr kahIne tene abhUtArtha-asatyArtha kahI chhe, ane trikALI dravyane mukhya karI, nishchay kahI bhUtArtha kahel chhe. tyAn to bApu! trikALI dravyano ja Ashray karAvavAnun prayojan chhe em yathArtha samajavun. jyAn e apekShAthI vAt hoy tene barAbar meLavIne yathArtha samajavun joIe. emAn jarAy pharak paDe to badhun ja pharI jAy. samajANun kAI....?

nishchayanI mukhyatAthI kahyun hoy ke samakitIne Asrav-bandh nathI, tyAn ekAnt pakaDI le ke chothA guNasthAnavALAne rAg chhe ja nahi to tem vastunun svarUp nathI. dasame guNasthAne paN sUkShma rAg hoy chhe. jyAn (rAg) nathI em kahyun hoy tyAn gauN karIne draShTinI pradhAnatAmAn nathI em kahyun chhe em yathArtha samajavun. bAkI jyAn sudhI pUrNa vItarAgatA ne pUrNa Anand pragaTayo nathI tyAn sudhI dukhanun vedan avashya chhe ja.

juo, mithyAdraShTine bilakul Anand nathI, ekalun dukh ja chhe; kevaLIne bilakul dukh nathI, eTalun sukh ja chhe. sAdhakane Anand ane dukh banne yathAsambhav sAthe chhe; ane tethI to te sAdhak kahevAy chhe. paryAyamAn tene anshe bAdhakabhAv paDayo chhe. tyAn jeTalI asthiratA chhe teTalo Asrav-bandh chhe. jyAn sudhI yathAkhyAt chAritranI pUraN ramaNatA na thAy tyAn sudhI gnAnIne Asrav-bandh chhe, dukh chhe.

prashna– to samakitIne Asrav-bandh nathI em kahyun chhe ne?


PDF/HTML Page 3609 of 4199
single page version

uttara– hA, kahyun chhe; paN kaI apekShAe? e to mithyAtva ane anantAnumbudhIno abhAv tene thayo chhe e apekShAe tyAn vAt karI chhe. mithyAtva ane anantAnubandhIne ja mukhyapaNe Asrav-bandh gaNel chhe e apekShAe vAt chhe. ahIn kahe chhe- jyAre jIv apramatta dashAne prApta karIne kevaL chaitanyamAtra AtmAmAn upayogane joDI de, jaDI de ane shuddhopayogarUp thAy tyAre shreNI chaDIne kevaLagnAn upajAve chhe ane te vakhate je karmachetanAthI ane karmaphaLachetanAthI rahit sAkShAt gnAnachetanArUp pariNaman te thAy chhe; pachhI AtmA anantakAL sudhI gnAnachetanArUp raheto thako paramAnandamAn magna rahe chhe.

‘sAdi anant anant samAdhi sukhamAn’

em to gnAnachetanA anshe chothA guNasthAne pragaT thAy chhe. panchAstikAyamAn (gAthA 39 mAn) je em kahyun chhe ke gnAnachetanA kevaLIne ja hoy chhe e to tyAn pUrNatAnI apekShAe vAt chhe; bAkI gnAnachetanArUp anubhav chothe guNasthAnethI sharU thAy chhe. rAgathI khasIne gnAnasvarUp bhagavAn AtmAmAn ekAgra thavun te gnAnachetanA chhe, ane te chothethI sharU thAy chhe. samyagdraShTine gnAnachetanA hoy chhe, paN pUrNa nathI, sAthe karmachetanA ane karmaphaLachetanA paN hoy chhe.

ahAhA...! ahIn kahe chhe- sAkShAt gnAnachetanArUp pariNaman thAy pachhI AtmA anantakAL sudhI gnAnachetanArUp raheto thako paramAnandamAn magna rahe chhe. juo, trikALI shuddha ek gnAyakabhAvanA Ashraye je nirmaL ratnatrayarUp mokShamArga pragaTayo teno kAL asankhya samay chhe; ane tenun phaL je kevaLagnAn ane mokShadashA pragaTI teno kAL anant chhe. sAdhakapaNAno kAL asankhya samay chhe, anant nahi ane siddhadashA pragaTe teno kAL anant chhe. ahAhA...! AtmA dravya chhe teno kAL anAdi-anant chhe. temAn mithyAdraShTi bhavya jIvano sansAr anAdi-sAnt chhe, sAdhakapaNAno kAL sAdi-sAnt asankhya samay chhe, ane tenun phaL je siddhadashA teno kAL sAdi-anant anant chhe. ahAhA...! param sukhamay siddhadashA pragaTI te have anant anantakAL raheshe. kahyun ne ahIn ke-anantakAL sudhI gnAnachetanArUp ja raheto thako paramAnandamAn magna rahe chhe. ahAhA...! siddha paramAtmA anantakAL sudhI paramAnandamAn magna rahe chhe.

pravachanasAr gAthA 198 nA bhAvArthamAn kahyun chhe ke-“sarvagna bhagavAnane koI padArtha pratye abhilAShA, jignAsA ke sandeh nathI to pachhI teo kayA padArthane dhyAve chhe? A gAthAmAn teno uttar A pramANe ApavAmAn Avyo chhe.

ek agranun-viShayanun samvedan te dhyAn chhe. sarva Atmapradeshe paripUrNa Anand ane gnAnathI bharelA sarvagna bhagavAn paramAnandathI abhinna evA nijAtmArUpI ek viShayanun samvedan karatA hovAthI temane paramAnandanun dhyAn chhe; arthAt teo param saukhyane


PDF/HTML Page 3610 of 4199
single page version

dhyAve chhe.” ahAhA...! shuddhopayoganA phaLamAn je paramAnandamay dashA pragaTI temAn sAdi anantakAL teo magna rahe chhe. AvI vAt! samajANun kAI...?

*

have A ja arthanun kaLasharUp kAvya kahe chhe-

* kaLash 231 shlokArtha uparanun pravachan *

(sakaL karmonA phaLano tyAg karI gnAnachetanAnI bhAvanA karanAr gnAnI kahe chhe ke) एवं’ pUrvokta rIte ‘निःशेष–कर्म–फल–संन्यसनात्’ samasta karmanA phaLano sannyAs karavAthI ‘चैतन्य–लक्ष्म आत्मतत्त्वं भृशम्’ भजतः सर्व–क्र्रियान्तर–विहार–निवृत्त–वृत्तः’ hun chaitanya jenun lakShaN chhe evA Atmatattvane atishayapaNe bhogavun chhun ane te sivAyanI anya sarva kriyAmAn vihArathI mArI vRutti nivRutta chhe (arthAt AtmatattvanA bhogavaTA sivAyanI anya je upayoganI kriyA-vibhAvarUp kriyA-temAn mArI pariNati vihAr karatI nathI-pravartatI nathI);

ahAhA......! gnAnI kahe chhe ke..... , gnAnI eTale? nij chaitanyasvabhAvanA Ashraye jeNe andar gnAnachetanA pragaT karI chhe te gnAnI chhe.

bhAI! A sharIr to jaD mATI-dhUL chhe. bhagavAn AtmA enAthI bhinna chIj chhe. marI jAy tyAre dehathI bhinna em nahi, atyAre paN dehathI AtmA bhinna vastu chhe. are, mare koN? jaD ke chetan? koI ja maratun nathI; phakta dehanI (paramANunI) avasthA badalI jAy chhe. hAD-mAnsanun poTalun chhe te badalIne masANanI rAkh thAy chhe; bas. te kAI AtmA nathI. vaLI paryAyamAn thatA vikArI bhAvothI paN andar shuddha chaitanya tattva bhinna chhe. bApu! vikAravALo agnAnIe potAne mAnyo chhe. e to enI mithyA kalpanA chhe, bhram chhe, vastu kyAn evI chhe? bhagavAn sarvagnadev pharamAve chhe ke tArun chaitanyatattva andar karmachetanA ane karmaphaLachetanAthI bhinna chhe. vikArI bhAvamAn ekAgra thaI ne chetavun te karmachetanA chhe, ne temAn harakh-shok thAy te karmaphaLachetanA chhe; banne dukhadAyak chhe. ahAhA...! e bannethI bhinna paDI andar chinmAtra nij svarUpanA Ashraye gnAnachetanA pragaT karI chhe tene gnAnI kahIe.

AtmA vastu trikAL chhe, teno gnAnAnandasvabhAv paN trikAL chhe. ahA! AvA nij svabhAvanun bhAn karI antar-ekAgratAthI AnandanI ramatamAn joDAvun tenun nAm gnAnachetanA chhe. juo, IndriyanA viShayone AtmA bhogavato nathI, kemake teo jaD mATI-dhUL chhe. paN bhog-viShay mArA chhe, mane temAn ThIk chhe evo je bhAv-abhiprAy chhe te mahApAp chhe. te vikArI bhAvanun vedan te pApanun vedan chhe, dukhanun vedan chhe. ahA! tenA taraphanun


PDF/HTML Page 3611 of 4199
single page version

amerikAmAn koI jAy ane tyAn mAsik das-vIs hajAr Dolar maLe eTale mAnI le ke ame sukhI; paN bApu! e dhULamAn (-DolaramAn, dhanamAn) kyAn sukh chhe? agnAnI pAgal loko temAn sukh mAno to mAno, vAstavamAn to tenA lakShe jIv dukhI ja chhe, ahAhA...! sukhano bhanDAr to andar sukhadhAm prabhu nij gnAnAnandasvabhAvI AtmA chhe. AvA nij svarUpanI sanmukh thaI tenA sharaNamAn jatAn, temAn ja ekAgra thatAn gnAnachetanA pragaT thAy chhe, ane te bhavano ant karanArI ane param sukhanI denArI chhe; ene dharma kahevAmAn Ave chhe. bAkI paranA lakShe thanArA puNya-pApanA bhAv to chAragatimAn paribhramaN karAvanArA dukhanA bhAv chhe. shubhabhAv Ave ey dukharUp ja bhAv chhe. samajANun kAI...?

koI pAnch-pachIs lAkh dAnamAn Ape ane tyAn rAganI mandatA hoy to tene puNyabandh thAy, dharma nahi. vaLI dAn ApatI veLA men paisA ApyA evun jo andar shalya hoy to to ekalun pAp ja bAndhe. bahu AkarI vAt bApA! paN shun thAy? vastusthiti AvI chhe. kadAchit rAganI mandatA karI hoy to te vaDe puNyabandh thAy; paN bandh ja thAy, dharma nahi; kemake te shubhabhAv paN AtmAnA svabhAvathI viruddha bhAv chhe; andar sachchidAnand prabhu virAje chhe tene ghAyal karanAro te viruddha bhAv chhe. AvI vAt chhe. samajANun kAI..?

ahIn jene gnAnachetanA pragaT thaI chhe te gnAnI kahe chhe- rAgarUpI karma ane tenun phaL-e mArI chIj nahi; hun to gnAnasvarUp chhun. samasta karmanA phaLano sannyAs karavAthI chaitanya jenun lakShaN chhe evA shuddha Atmatattvane hun atishayapaNe bhogavun chhun. ahAhA...! kahe chhe-shubhAshubh bhAv ane tenAthI thatA harakh-shokanA bhAv-teno tyAg karIne hun chaitanyalakShaN ek nijatattvane atishayapaNe anubhavun chhun. ahAhA...! jANavun-dekhavun ek jenun lakShaN chhe evA AnandanA nAth paramAnandasvarUp prabhu nij AtmasvarUpane hun sanchetun- vedun chhun, bhogavun chhun. AvI vAt!

are! 84 lAkh yonimAn avatAr dharIdharIne anantakAL e rajhaLI maryA chhe! moTo abajopati paN anantavAr thayo ane bhaTakato bhikhArI paN anantavAr thayo. DhoramAn ane narakamAn paN anantavAr janmyo. bhAI! tArA janma-maraNanA dukhanI shun kathanI kahIe? kyAy paN tane AtmAnI sukh-shAnti na maL‌yAn; kemake sukhano bhanDAr to pote chhe tenI najar karI nahi.

are bhAI; tun vichAr to kharo ke tun koN chho? ahIn kahe chhe-hun to chaitanya


PDF/HTML Page 3612 of 4199
single page version

jenun lakShaN chhe evun Atmatattva chhun. shun kIdhun? A raLavA-kamAvAnA bhAv je tane thAy chhe te pApatattva chhe, ne dayA, dAnanA bhAv puNyatattva chhe. ane enAthI bhinna andar chaitanyanA upayogasvarUp Atmatattva chhe. bhAI! bhagavAn kevaLI devAdhidev arihant paramAtmAe Indro ne gaNadharonI upasthitimAn dharmasabhAmAn pharamAvelI A vAt chhe. juo, gnAnI puruSh kahe chhe-hun chaitanyalakShaN ek Atmatattvane atishayapaNe bhogavun chhun. juo, A dharmanI rIt!

are, agnAnI jano rAtadivas (puNya-pApanA vikalponI) majurI karyA kare chhe, paN potAnI jarAy darakAr karatA nathI. tethI ghaNA jIvo to bichArA marIne DhoramAn chAlyA jAy chhe. puNya-pApanA bhAv mArA-em svabhAv viruddha ADoDAI karIne! e ADoDAInA phaLamAn sharIr paN ADAn DhoranAn maLe chhe. ane mAns khAnArA, madirAnun sevan karanArA ne shikAr khelanArA badhA hinsak jIvo narakamAn jAy chhe. tyAn teo ati tIvra asahya dukho bhogave chhe. AvA hinsak lokonI narakamAn pArlAmenTa maLe chhe, tyAn teo paraspar ver vasul kare chhe ne tIvra dukh sahe chhe. vaLI koI jIvo dayA, dAn, vrat, bhakti Adi visheSh shubhabhAv vaDe marIne svarge jAy chhe. tyAn paN mithyAdarshan vaDe teo dukhI ja chhe. k ksaraLatA hoyane puNya upajAve to jIv marIne manuShyapaNun pAme chhe. A chArey gatimAn jIv bhamyAn ja kare chhe ne dukhI thayA kare chhe jyAre dharmI puruSh kahe chhe- ame to puNya-pApathI rahit thaIne ek AtmAnA Anandane bhogavIe chhIe, ame atishayapaNe sukhI chhIe. Ave chhe ne ke--

sukhiyA jagatamAn sant, durijan dukhiyA re.

ahA! chaitanyalakShaNe lakShit nij shuddhAtmAne dharmI puruSh anubhave chhe; te mahA sukhI chhe. ahA! AtmatattvanA bhogavaTA sivAyanI anya je kriyA-vibhAvakriyA temAn dharmI puruShanI pariNati vihAr karatI nathI, pravartatI nathI. ahA! dharmI kahe chhe- jeTalA puNya-pApanA bhAv chhe te vikArI bhAv mArI bhogavavAnI kriyAthI anerA chhe, judA chhe; te dukhanA bhAvamAn mArI vRutti vihAr karatI nathI; atIndriy Anandane bhogavavA sivAyanI anya harakoI kriyAmAn mArI vRutti vihAr karatI nathI.

juo kriyAnA traN prakAr chhe 1. sharIr, man, vANInI kriyA te jaDanI kriyA chhe; tene AtmA karato nathI. 2. puNya-pApanA bhAv thAy te vibhAv kriyA chhe, te dukharUp chhe; gnAnInI vRutti te kriyAthI nivRutta chhe.


PDF/HTML Page 3613 of 4199
single page version

3. vibhAvathI bhinna paDI andar chaitanyasvabhAvamAn ekAgratAno abhyAs karavo te svabhAv kriyA chhe, dharmanI kriyA chhe. Anun nAm chAritra chhe.

par jIvonI dayA pALavI te chAritra em nahi; bApu! paranI dayA to koN karI shake chhe? parane koN bachAvI shake chhe? sAmA jIvanun AyuShya hoy to bache chhe, bAkI koN bachAve? bhAI! tun (-AtmA) jevaDo ane jeTalo chhun tevaDo ne teTalo mAnI ne temAn Thare te sAchI dayA chhe, svadayA chhe. svadayA te sAchI dayA, bAkI to vyavahAr chhe. munirAjane paN par dayAno bhAv Ave, paN te puNya chhe, dharma nahi, vAstavik dayA nahi. ahIn chAritravant dharmI puruSh kahe chhe- shubhAshubhabhAvanI kriyAmAn vihAr karavAthI mArI vRutti nivRutta chhe. ahA! svadeshamAn-nij chaitanyadhAmamAn-vihAr karavAnun chhoDI puNya-pAparUp paradeshamAn have ame kem bhaTakIe?

benashrInA vachanAmRutamAn Ave chhe ke- vibhAv te amAro desh nahi, e to paradesh chhe. ahIn dharmI puruSh kahe chhe- nijAnandamay svadeshane chhoDI vibhAvarUp paradeshamAn vihAr karavAthI amArI vRutti nivRutta chhe. have AvI vAt sAmbhaLavAy maLe nahi te bichArA shun kare? svarUp sampadAnI khabar vinA teo bichArA rAnkA dukhI chhe. A abajopati badhA rAnkA dukhI chhe ho. bahu AkarI vAt bApA!

A to chAritranI vyAkhyA chhe. svarUpamAn andar ramavun tenun nAm chAritra chhe. AtmA (-pariNati) AtmArAmamAn chare-rame tene chAritra kahIe. dharmI puruSh kahe chhe- ‘अचलस्य मम’ em AtmatattvanA bhogavaTAmAn achaL evA mane, ‘इयम् काल–आंवली’ A kALanI AvalI ke je ‘अनन्ता’ pravAharUpe anant chhe te, ‘वहतु’ AtmatattvanA bhogavaTAmAn ja vaho -jAo. (upayoganI vRutti anyamAn kadI paN na jAo).

juo, A dharmAtmAnI bhAvanA! te anantakAL paryant svasvarUpamAn ja rahevAnI bhAvanA kare chhe.

* kaLash 231 bhAvArtha uparanun pravachan *

‘AvI bhAvanA karanAr gnAnI evo tRupta thayo chhe ke jANe bhAvanA karatAn sAkShAt kevaLI ja thayo hoy; tethI te anantakAL sudhI evo ja rahevAnun chAhe chhe. ane te yogya ja chhe; kAraN ke A ja bhAvanAthI kevaLI thavAy chhe. kevaLagnAn upajavAno paramArtha upAy A ja chhe.’

juo, A antar-ramaNatAnI chAritranI vAt chhe. samyagdarshan pachhI andar jene svarUp-ramaNatAnI jamAvaT thaI chhe te evo tRupta-tRupta thayo chhe ke bhAvanA karatAn karatAn jANe sAkShAt kevaLI ja thayo hoy. have tene svasvarUpamAnthI bahAr nIkaLavun ja gamatun nathI; anant kAL svarUpamAn ja rahevA chAhe chhe. pt.. jayachandajI kahe chhe- te yogya ja


PDF/HTML Page 3614 of 4199
single page version

chhe, kemake A ja bhAvanAthI kevaLI thavAy chhe. vrat, tap, Adi kriyAkAnDanA vikalpathI kAI kevaLagnAn pragaTatun nathI. svarUpano anubhav, teno abhyAs ane svarUparamaNatAnI jamAvaT-bas Aj ek upAy chhe. have kahe chhe. --

‘bAhya vyavahArachAritra chhe te AnA ja sAdhanarUp chhe; ane AnA vinA vyavahAr chAritra shubhakarmane bAndhe chhe, mokShano upAy nathI.’

bAhya vyavahArachAritra chhe te AnA ja sAdhanarUp chhe-eTale shun? ke jene antarangamAn svarUpanI ramaNatArUp sAdhan pragaTayun chhe tene sahacharapaNe rAgAnsh vidyamAn hoy chhe tene vyavahArathI sAdhan kahIe chhIe. A (vyavahAr) sAdhanathI sAdhya pragaTe chhe em artha nathI. sAdhya nAm mokShanun sAdhan to svarUparamaNatA ja chhe. paN rAgAnshane teno sahachar vA nimitta jANI tene vyavahArathI sAdhan kahevAmAn Ave chhe; te kAI vAstavik sAdhan nathI. samajANun kAI...?

vAstavik sAdhan vinA vyavahArachAritra kAI ja nathI, arthAt te shubhakarmane ja bAndhe chhe. ahAhA...! antarangamAn shuddha svarUpanA Ashraye svAnubhav ane svarUpalInatA thayA vinA vrat, tap Adi je rAganA pariNAm chhe te puNyabandhanun ja kAraN thAy chhe, te bhavabandhanun ja kAraN thAy chhe, te kAI mokShano upAy nathI.

ahA! potAnA svarUpanA bhAn vinA koI rAjya chhoDe, rANIo chhoDe, panchamahAvratanun pAlan kare, paN e badhI kriyA bandhanun-sansAranun ja kAraN thAy chhe. andar AtmA pote vItarAgasvabhAvI chhe temAn lInatA-sthiratA thatAn chAritra pragaTe chhe. tene sahacharapaNe mandarAg hoy chhe tene vyavahAr sAdhan kahevAmAn Ave chhe. parantu samakit thayA vinA ekalA kriyAkAnD-vrat, tap, bhakti Adi sansAranun ja kAraN bane chhe; te mokShanun kAraN nathI.

AtmA atIndriy Anandanun daL chhe. teno anubhav karavo ane tenI lInatA karavI te mokShamArga chhe. te vinAnA korA kriyAkAnD te mokShano upAy nathI, bandhanano mArga chhe. AvI chokakhI vAt chhe. bhAI! vratAdinA rAgane koI mokShanun kAraN mAne to te agnAnI chhe. ahIn A spaShTa kahe chhe ke-AtmAnA anubhav vinA vyavahArachAritra shubhakarmane bAndhe, puNyane bAndhe; tenAthI bhav maLashe, mokSha nahi. AvI vAt chhe.

*

pharI kAvya kahe chhe-

* kaLash 232 shlokArtha uparanun pravachan *

‘पूर्व–भाव–कृत–कर्म–विषद्रुमाणां फलानि यः न भुंक्ते’ pUrve agnAnabhAvathI karelAn je karma te karmarUpI viShavRukShonAn phaLane je puruSh (teno svAmI thaIne) bhogavato nathI ane


PDF/HTML Page 3615 of 4199
single page version

‘खलु स्वतःएव तृप्तः’ kharekhar potAthI ja (AtmasvarUpathI ja) tRupta chhe, ‘सःआपात– कालरमणीयम् उदर्क रम्यम् निष्कर्म–शर्ममयम् दशान्तरम् एति’ te puruSh je vartamAn kALe ramaNIy chhe ane bhaviShyamAn paN jenun phaL ramaNIy chhe evI niShkarma-sukhamay dashAntarane pAme chhe (arthAt je pUrve sansAr-avasthAmAn kadI thaI nahotI evI judA prakAranI karmarahitasvAdhIn sukhamay dashAne pAme chhe).

joyun? kahe chhe- pUrve agnAnadashAmAn je karma bAndhyun hatun tenun phaL chaitanyanA prANono ghAt karanArun viShavRukShanun phaL chhe. bhagavAn AtmA amRutanun jhAD chhe, ane karmanumphaL to viShavRukShano pAk chhe. be bhinna vastu chhe bhAI! ahAhA..! bhagavAn AtmA amRutasvarUp chhe. tene avalambIne pariNamatAn samyagdarshan gnAn-chAritrarUp amRutanAn phaL pAkyAn chhe. paN pUrve agnAnadashA hatI. ahA! te agnAnadashAmAn agnAnathI je karma bandhAyAn tenun phaL viShavRukShanun phaL chhe. te karmanA phaLarUpe shAtAno uday Ave ke ashAtAno uday Ave-te badhuy viShavRukShanun phaL chhe. ahIn dharmI puruSh kahe chhe- antarangamAn nishchaL chAritrabhAvane prApta evo hun te karmanA phaLane bhogavato nathI. tIrthankaranAmakarmanI prakRitino uday Ave te paN viShavRukShanun phaL chhe. e to jyAre kevaLagnAn thAy tyAre tIrthankar prakRitino uday Ave chhe, ane bhagavAn kevaLI tenA phaLane bhogavatA nathI. AvI vAt chhe.

samayasAramAn 47 shaktiomAn sau pratham jIvatva shakti kahI chhe. bIjI gAthAmAn ‘जीवो चरित्त–दंसण–णाणठिदो’ em kahyun chhe ne? tyAn जीवो’ shabda paDayo chhe emAnthI jIvatvashakti kADhI chhe. nirmaL darshan-gnAn-chAritramAn sthit thayo tenun jIvan jIvan chhe ane tene jIv kahyo chhe. bAkI rAg-dveSh-mohanA bhAvamAn rame tene jIv kem kahIe? te to anAtmA chhe, tene vyavahAr AtmA kahIe eno artha ja e chhe ke nishchayathI te anAtmA chhe.

ahIn kahe chhe- karmarUpI viShavRukShanAn je phaL chhe tene gnAnI bhogavato nathI, kemake gnAnI teno svAmI thato nathI. 73mI gAthAmAn (samayasAramAn) kahyun chhe ke-puNya- pApanA bhAvonun svAmI pudgal dravya chhe, AtmA nahi. bhAI! draShTi ane draShTinA viShayamAn vikAranI vRutti nathI; mATe te vikArI bhAvano svAmI jaD pudgalakarma chhe. samajANun kAI...?

to pravachanasAramAn chhelle em Ave chhe ke-mArA vikArI ane avikArI jeTalA dharmo chhe teno hun adhiShThAtA chhun; mArA anantadharmono hun svAmI chhun?

samAdhAna bhAI! jyAn je apekShAthI vAt hoy tyAn te apekShAthI te yathArtha samajavI joIe. e to paryAyamAn je vikAr thAy chhe te paradravyanA kAraNe nahi, paN te potAnI paryAyanI yogyatAthI ja thAy chhe em tyAn kahevun chhe. sarvavishuddhagnAn


PDF/HTML Page 3616 of 4199
single page version

adhikAramAn paN kahyun chhe ke-samyagdarshan-gnAn-chAritra pragaT thAy te AtmA chhe, ane puNya-pApanA vikalpa thAy te paN AtmA chhe. tyAn paN je puNya-pApanA bhAv paryAyamAn thAy te paramAn thatA nathI ane paradravya tenun kartA nathI-em paradravyathI potAne bhinna siddha karyo chhe. bhAI! dravya-paryAy, bhed-abhed ItyAdi badhAn paDakhAnun (syAdvAdathI) yathArtha gnAn karavun joIe.

are! vastunun anekAnta svarUp eNe jevun chhe tevun jANyun nathI! anekAntanun phaL to bApu! amRut chhe. draShTi ane draShTinA viShayanI vAt chAlatI hoy tyAre em kahe ke samyagdraShTine Asrav-bandh nathI. paN eno artha shun? teno artha em chhe ke samyagdraShTine mithyAtva ane anantAnubandhI sambandhI Asrav-bandh nathI. samyagdraShTine Asrav (-mandarAg paN) kartavya chhe em abhiprAy nathI, paN tene paryAyamAn sarvathA Asrav-bandh chhe ja nahi em artha nathI. yathAkhyAt chAritra pragaT na thAy tyAn sudhI yathAsambhav gnAnIne kinchit Asrav-bandh chhe.

ahAhA...! gnAnI kahe chhe--hun to trikAL shuddha ek chaitanyamAtra prabhu AtmA chhun. gnAnAnand-svabhAv te mArun svarUp chhe, rAg kAI mArun svarUp nathI. tethI rAgano hun svAmI nathI. shun kIdhun? rAg chhe, paN gnAnI svAmI nathI. svAmIpaNe gnAnI rAgane bhogavato nathI. gnAnI to nij gnAnAnandasvarUpamAn lIn chhe ane nij svarUpathI ja kharekhar te tRupta chhe, paritRupta chhe.

‘चरित्तं खलु धम्मो’ em kahyun chhe ne? ahAhA..! mokShanun kAraN evA e chAritra nAm dharmanI ahIn vyAkhyA chhe. kahe chhe- je karmaphaLane bhogavato nathI evo gnAnI kharekhar potAnA svarUpathI ja tRupta chhe. kevo tRupta chhe? ke te puruSh je vartamAn kALe ramaNIy chhe ane bhaviShyamAn paN jenun phaL ramaNIy chhe evI niShkarma sukhamay dashAntarane te pAme chhe.

have AmAn vrat, tap, bhakti, jAtrA-te chAritra em kyAn vAt chhe? ahAhA...! atIndriy Anandano sAgar behad gnAnAnandasvabhAvI prabhu AtmA chhe tene sAkShAt anubhavamAn laI temAn ja TharI javun te chAritra chhe. ahAhA...! jenun phaL pUraN shuddhatA- vIt-rAgatA chhe tenun nAm chAritra chhe. chAritramAn rAganun svAmIpaNun ne rAganun kartApaNun chhe ja nahi--ahAhA..! rAg ane rAganA phaLane chAritravant puruSh karato ya nathI ne bhogavatoy nathI.

rAganun phaL gnAnIne kharekhar Avatun ja nathI. kinchit rAg Ave tene te kevaL jANe-dekhe chhe, teno te svAmI thato nathI. bahu jhINI vAt prabhu! nirjarA adhikAramAn gAthA 194mAn kahyun chhe- “utpanna thayelA te sukh-dukhane vede chhe-anubhave chhe, pachhI te sukhadukh bhAv nirjarI jAy chhe.” ashuddhatA utpanna thaIne gnAnIne kharI jAy chhe. ashuddhatAnA kALe gnAnIne kinchit sukh-dukh to thAy chhe paN tatkAL te kharI jAy


PDF/HTML Page 3617 of 4199
single page version

AtmAmAn anantA guN ane paryAyanAn anantAn pAsAn chhe. vikArI-avikArI paryAyono samudAy te dravya-em mokShamArgaprakAshakamAn sAtamA ane navamA adhikAramAn kahyun chhe. ahA! shuddha-ashuddha paryAyono pinD te dravya chhe. ashuddha paryAy paN andar dravyamAn chhe, te dravyanI vastu chhe. pUrve ashuddhatA hatI, ne vartamAn ashuddhatA chhe em je na mAne tene (-te nishchayAbhAsIne) A kahyun chhe ke shuddha paryAyo ane ashuddha paryAyono pinD te dravya chhe. aho! mokShamArgaprakAshakamAn syAdvAd shailIthI tattvanun svarUp-dravya-paryAyanI shuddhatA-ashuddhatA jem je rIte chhe tem atyant spaShTa karavAmAn Avel chhe. aho! samakitI jIvanun gnAn- shraddhAn yathAtathya hoy chhe. tyAn rahasyapUrNa chiTThImAn kahyun chhe ke-tIryanchanA jIvanun samakit ane siddhanun samakit samAn chhe; benA samakitamAn pharak nathI. sthiratAmAn pher chhe.

ahIn kahe chhe- chAritravant dharmI puruSh ‘स्वतः एव तृप्तः’ potAnA svarUpathI ja tRupta chhe, arthAt atIndriy Anandano mahAsAgar tene paryAyamAn uchhaLe chhe. kinchit rAg thAy tene te mAtra jANe ja chhe. ahA! nij nirmaL gnAnAnand-svabhAvano anubhavI gnAnI pUrvakarmanA phaLamAn joDAto nathI. sthiratAbharyA AcharaNamAn ramatA munivarane vartamAnamAn ramaNIy sukhano anubhav varte chhe, ane bhaviShyamAn tenun phaL Ave te paN ramaNIy niShkarma pUraN sukhamay dashA chhe. have chAritranI AvI vAt chhe, tyAre loko chAritrane dukhadAyak mAne chhe. em ke chAritra dhAravun te loDhAnA chaNA chAvavA jevun kaShTadAyak chhe. are bhAI! tane chAritranA vAstavik svarUpanI khabar nathI, jo to kharo, munipad angIkAr karanAro dIkShArthI mAtA pAse AgnA mAgavA jAy tyAre em kahe chhe ke-janetA! hun Anandane sAdhavA vanavAs jAun chhun; mAtA! mane rajA de. mAtA! hun kolakarAr karIne kahun chhun ke svarUpanI ramaNatAmAn sthir thaIne hun param sukhanI siddhine pAmIsh; mAtA! have hun bIjI mAtA nahi karun, bIjI mAtAnI kUkhe have hun nahi avatarun. bhAI! chAritra to AvA param sukhanun denArun chhe.

chAritra koI alaukik chIj chhe bApu! atIndriy AnandanA svarUpamAn ramavun te chAritra chhe. svarUpanI ramaNatAnI ugratA te tap chhe. A bahAranA upavAs kare te tap em nahi. svarUpanI ramaNatAno ugra puruShArtha kare tyAn IchchhAno saheje abhAv varte tenun nAm tap chhe. jemAn ati prachur Anandanun vedan chhe evI svarUpalInatA te chAritra chhe ane te AnandanI dhArA varddhamAn thatI thakI mukti-pUrNAnandanI dashA thaI jAy chhe. kahyun ne ahIn ke- vartamAn kALamAn chAritra ramaNIy sukhamay ane bhaviShyakALamAn tenun phaL


PDF/HTML Page 3618 of 4199
single page version

je Ave te paN ramaNIy niShkarma sukhamay dashAntar chhe. aho! chAritravant puruSh antar- lInatAnA ati ugra puruShArtha vaDe pUrve sansAr dashAmAn kadIy thaI na hotI evI vishiShTha prakAranI sarvakarmarahit svAdhIn sukhamay pUrNAnandanI dashAne pAme chhe. ahA! ek shlokamAn keTalun bharyun chhe! bhagavAnanI divyadhvanino sAr bharyo chhe.

* kaLash 232 bhAvArtha uparanun pravachan *

‘gnAnachetanAnI bhAvanAnun A phaL chhe. te bhAvanAthI jIv atyant tRupta rahe chhe- anya tRuShNA rahetI nathI, ane bhaviShyamAn kevaLagnAn upajAvI sarva karmathI rahit mokSha- avasthAne pAme chhe.’

juo, rAgamAn ekAgra thavun te karmachetanA chhe ane harakh-shokamAn ekAgra thavun te karmaphaLachetanA chhe. tenAthI bhinna andar bhagavAn AtmA gnAnAnandasvabhAvI chinmAtra vastu chhe temAn ekAgra thavun te gnAnachetanA chhe. te gnAnachetanAnI bhAvanAnun, kahe chhe, A phaL chhe ke te bhAvanAthI jIv atyant tRupta rahe chhe; ahA! tenA antarangamAn svarUparamaNatA vaDe atIndriy AnandanAn evAn jharaNAn jhare chhe ke tene anya tRuShNA rahetI nathI. A chAritra dashAnI vAt chhe.

bhAI! chhaThThA guNasthAne mahAvratano vikalpa Ave te pramAd chhe, te jagapanth chhe. koIne em thAy ke chothe guNasthAne samyagdraShTine Asrav-bandh nathI em kaho chho ne vaLI chhaThThe guNasthAne vratAdinA vikalpa jagapanth! A kevun?

are bhAI! chothe guNasthAne Asrav-bandh nathI em kahyun e to mithyAtva ane anantAnubandhInA abhAvanI apekShAe kahyun chhe. ane chhaThThe guNasthAne mahAvratanA vikalpa Ave te pramAd chhe te apekShA tene jagapanth kahyo. munirAjane jeTalI antarangamAn nirmaLatA pragaTI chhe te to mokShamArga ja chhe, ane jeTalo pramAd-rAgAnsh vidyamAn chhe tene jagapanth kahyo. rAg chhe te jagapanth chhe. bhAI! A samajavAno A avasar chhe.

AtmAnA svarUpamAn ekAgra thAy te gnAnachetanA sukhamay chhe, Anandamay chhe. atIndriy AnandanA svAdavALI te gnAnachetanA vaDe jIv evo tRupta chhe ke tene bIjI koI tRuShNA rahetI nathI. juo, A pancham ArAnA munirAj A kahe chhe. teo kahe chhe ke A deh chhUTIne ame svargamAn jAshun, paN amane tenI tRuShNA nathI. ame amArA svarUpamAn ati tRupta chhIe, amane bhavasukhanI tRuShNA nathI. aho! AvA munivaro svarUpamAn ugrapaNe tallIn pravartIne kevaLagnAn upajAvI karmarahit svAdhIn sukhamay evI param utkRuShTa mokShadashAne pAme chhe. munivaro mahAvratanI kriyAne karatAn


PDF/HTML Page 3619 of 4199
single page version

*

‘pUrvokta rIte karmachetanA ane karmaphaLachetanAnA tyAganI bhAvanA karIne agnAnachetanAnA pralayane pragaT rIte nachAvIne, potAnA svabhAvane pUrNa karIne, gnAnachetanAne nachAvatA thakA gnAnIjano sadAkAL AnandarUp raho’ - evA upadeshanun kAvya have kahe chhe-

* kaLash 233 shlokArtha uparanun pravachan *

‘अविरतं कर्मणः तत्फलात् च विरतिम् अत्यन्तं भावयित्वा’ gnAnI jano, avirat paNe karmathI ane karmanA phaLathI viratine atyant bhAvIne (arthAt karma ane karmaphaL pratye atyant viraktabhAvane nirantar bhAvIne), ‘अखिल–अज्ञान–सञ्चेतनायाः प्रलयनम् प्रस्पष्टं नाटयित्वा’ (e rIte) samasta agnAnachetanAnA nAshane spaShTapaNe nachAvIne, ‘स्व–रस–परिगतं स्वभावं पूर्ण कृत्वा’ nij rasathI prApta potAnA svabhAvane pUrNa karIne, ‘स्वां ज्ञानसञ्चेतनाम् सानन्दं नाटयन्तः इतः सर्वकालं प्रशम्–रसम् पिबन्तु’ potAnI gnAnachetanAne AnandapUrvak nachAvatA thakA havethI sadAkAL prashamarasane pIo. (arthAt karmanA abhAvarUp Atmik rasane-amRutarasane-atyArathI mAnDIne anantakAL paryant pIo. Am gnAnIjanone preraNA chhe.)

puNya-pApanA bhAvanun karavun te karmachetanA ane tenun phaL je harakh-shok tene bhogavavun te karmaphaLachetanA-te bannenI nivRuttine nirantar bhAvIne, e rIte samasta agnAnachetanAnA nAshane spaShTa nachAvIne, nijarasathI prApta potAnA svabhAvane pUrNa karIne, potAnI gnAnachetanAne AnandapUrvak nachAvatA thakA havethI sadAkAL prashamarasane pIo, vItarAgabhAvanA rasane pIo. juo, A pUrNAnandanI prAptinI vidhi. ahA! vikalpanA ras to jheranA pyAlA chhe; sansAramAn rakhaDatAn te anantakAL pIdhA. have, kahe chhe. agnAnachetanAno nAsh karI, sahaj nij svabhAv-gnAnAnand svabhAvanA pUrNa Alamban vaDe potAnI gnAnachetanAne AnandapUrvak nachAvatA thakA sadAkAL chaitanyarasane-amRutarasane anantakAL sudhI pIo. AchArya mahodayanI gnAnIjanone A preraNA chhe.

* kaLash 233 bhAvArtha uparanun pravachan *

‘pahelAn to traNe kAL sambandhI karmanA kartApaNArUp karmachetanAnA tyAganI bhAvanA (49 bhangapUrvak) karAvI. pachhI 148 karma prakRitinA udayarUp karmaphaLanA tyAganI bhAvanA karAvI. e rIte agnAnachetanAno pralay karAvIne gnAnachetanAmAn pravartavAno upadesh karyo.


PDF/HTML Page 3620 of 4199
single page version

chhe. e gnAnachetanA sadA AnandarUp-potAnA svabhAvanA anubhavarUp-chhe. tene gnAnIjano sadA bhogavo-em shrI guruono upadesh chhe.’

shun kahe chhe? ke pUrve je puNya-pApanA bhAv thayA hatA, vartamAn thAy chhe ne bhaviShyamAn thashe- te karmachetanA chhe. teno man-vachan-kAyAthI, kRut-kArit-anumodanA ItyAdi vaDe 49 bhangapUrvak tyAg karAvyo. karma eTale ahIn jaDakarmanI vAt nathI. puNya- pApanA bhAv thAy te karma nAm kArya, -tenI chetanA arthAt tenun kartApaNun te mithyAtvabhAv chhe. vaLI tenun phaL je harakh-shok tenun vedan-bhogavavun te jheranun vedan chhe. teno tyAg karAvyo chhe. karmachetanA ane karmaphaLachetanA te shayanadashA chhe, dukhanI dashA chhe; ane gnAnachetanA te jAgRut dashA chhe, AnandarUp dashA chhe. bhagavAn AtmA gnAnasvarUp chhe. tenA Ashraye pragaT thayelI gnAnachetanA jAgrat dashA chhe; te gnAnachetanA pragaTatAn agnAnachetanAno vilay thAy chhe, abhAv thAy chhe. ahIn kahe chhe- A rIte agnAnachetanAno pralay karAvIne gnAnachetanArUp sadA pravarto. AvI vAt chhe.

mUL to shubh-ashubh bhAv te AtmAnun koI nij svarUp nathI; e to vibhAv arthAt viruddha bhAv chhe, ane vibhram tenun mUL chhe. shun kIdhun? A puNya-pApanA bhAv thAy tenun vibhram mUL chhe. havenI gAthAmAn A vAt Ave chhe. puNya-pApanA bhAv thAy chhe AtmAnI paryAyamAn, mATe te AtmA chhe em kahIe. matalab ke shubh-ashubhabhAv thAy tene paradravya sAthe sambandh nathI, paradravya enun kartA nathI. bhramaNA ja vikArI bhAv utpanna thavAnun mUL chhe, tenAthI puNya-pApanA bhAvanI utpatti chhe. bhramaNA gayA pachhI vikArI bhAv utpanna thatA nathI. pachhI to te gnAnanun gney chhe. paryAyadraShTi-bhramaNA chhoDI, dravya upar draShTi mUkatAn puNya-pApanA bhAv dUr thaI jAy chhe, pachhI visheSh visheSh sthir thatAn chAritra thAy chhe- em ahIn siddha karavun chhe.

juo, bhagavAn AtmA anantaguNamaNi-khAN chaitanyaratnAkar prabhu chhe. temAn anant guN-shaktio chhe, paN vikArane utpanna kare evI koI shakti nathI. ahAhA...! vastunA svabhAvamAn shubhAshubh utpanna thAy evI koI shakti nathI.

to pachhI rAgadveSh utpanna thAy chhe tenun shun? paryAyabuddhithI-bhramaNAthI rAgadveSh utpanna thAy chhe. potAnA trikALI shuddha ek chaitanya-svarUpanun ene gnAn-shraddhAn nathI e bhramaNA chhe. vartamAn paryAyamAtra hun chhun e enI bhramaNA chhe. e bhramaNA ja rAgadveShanI-vikAranI utpattinun kAraN chhe.

ahAhA...! bhagavAn AtmA chaitanyamUrti prabhu traNalokano nAth chhe. enI ek samayanI paryAyamAn traNakAL traNalokane jANavAnun sAmarthya chhe. ahAhA...! enI ek samayanI paryAy sva-par sahit anantA dravya-guN-paryAyane-pUrA lokAlokane jANe evA