PDF/HTML Page 3661 of 4199
single page version
ahIn kahe chhe-AtmAne traN prakAre dekhavo. dekhavo eTale ke antarmukh thaI anubhavavo jethI AtmaprApti thAy. ahAhA...! AtmA nityAnand prabhu trikALI shuddha gnAnAnandasvabhAvI chhe. tene chhoDIne anya parigrahamAn sAvadhAnapaNe pravartavun te sansAraparibhramaNanun kAraN chhe. shuddha chaitanyamay nij paramAtmasvarUpamAn sAvadhAn na thatAn vrat, tap, bhakti AdinA rAganA pariNAmamAn sAvadhAnapaNe pravartavun te anya parigrah chhe. A sharIr, man, vANI, dhan, sampatti ItyAdi to kyAy dUranI chIj thaI gaI. ahIn to enI paryAyamAn je vrat, bhakti AdinA vikalpa uThe te anya vastu chhe, anya parigrah chhe. rAgamAn sAvadhAnapaNe pravartavun ane tenA AcharaNamAn-pAlanamAn rokAI rahevun te mithyAbhAv chhe bhAI! are! paN eNe rAganI mamatA ADe andar gnAyakasvabhAvathI bharelo AnandasAgar prabhu pote chhe tene khoI dIdho chhe! ahIn kahe chhe- shuddhanayasvarUp andar trikALI bhUtArtha bhagavAn jinasvarUp virAje chhe tene svasamvedanamAn jANavo-vedavo- anubhavavo te pratham nambaranun dekhavun chhe. te chothe, pAnchame, chhaThThe guNasthAne hoy chhe.
ahAhA...! andar jANanAr-dekhanAr bhinna svarUpe chhe tene jAN ane dekh-em bhagavAnanI AgnA chhe. A deh to kShaNamAn phU thaI uDI jashe. e to sanyog chhe; e kyAn tArI chIj chhe? tArI chIj to andar bhinna ek gnAyakabhAvapaNe trikAL chhe tene jAN ane dekh. ane pachhI sarva parigrah chhoDI ek gnAyakabhAvamAn ja sthir thavAno abhyAs kar; temAn ja ugrapaNe lIn thaI ramaNatA kar. ‘nijapad rame so rAm kahIe.’ ahAhA...! antarasthiratAno abhyAs karI svarUpamAn rame te rAm nAm AtmA kahIe, te svasamay chhe. nATak-samayasAr nATakamAn Ave chhe ne ke-
ahAhA...! pratham shuddhanay vaDe nij svarUpane siddha samAn jANyun-shraddhayun hatun tevun ja dhyAnamAn laIne chittane-upayogane tyAn ja thambhAvI de, maDhI de. A bIjA prakAranun dekhavun chhe. A dekhavun uparanI bhUmikAmAn apramatta dashAmAn hoy chhe. jyAn sudhI evA abhyAsathI kevaLagnAn na upaje tyAn sudhI te abhyAs nirantar rahe chhe. lyo, andar abhyAs karIne A karavA jevun chhe. bAkI ashubh TALI shubhamAn tun rokAI rahe e to kAI nathI, e to thothAn chhe badhAn.
bhAI! tArA svarUpanI anantI samRuddhinI tane khabar nathI bApu! tenI mahimAnI shI vAt! ekavAr tene gnAn-shraddhAnamAn le to nyAl thaI jAy evI chIj chhe. ane
PDF/HTML Page 3662 of 4199
single page version
pachhI antar-ekAgratAnA abhyAs vaDe upayogane andar thambhAvI de enun to shun kahevun? e to kevaLagnAnane lAvI de evo apAr achintya eno mahimA chhe. Anun nAm chAritra ane Anun nAm digambar munidashA chhe. ahAhA...! jyAn panchamahAvratano vikalpa paN chhUTI jAy evI nirvikalpa apramattarUp munidashA thAy te bIjA nambaranun dekhavun chhe. A vinA vrat-tap-bhakti ItyAdi badhun dhULadhANI ne vApANI jevun chhe. samajANun kAI...? vrat- bhaktino abhyAs karavo em nahi, paN jyAn sudhI kevaLagnAn na thAy tyAn sudhI A abhyAs karavo arthAt upayogane shuddha niranjan pUrNa gnAnamAn thambhAvI devAno abhyAs karavo em kahe chhe. A dekhavAno bIjo prakAr kahyo. have kahe chhe-
‘ahIn sudhI to pUrNa gnAnanun shuddhanayanA Ashraye parokSha dekhavun chhe. kevaLagnAn upaje tyAre sAkShAt dekhavun thAy chhe te trIjA prakAranun dekhavun chhe. te sthitimAn gnAn sarva vibhAvothI rahit thayun thakun sarvanun dekhanAr-jANanAr chhe, tethI A trIjA prakAranun dekhavun te pUrNa gnAnanun pratyakSha dekhavun chhe.’
shuddhanayanA Ashraye parokSha dekhavun hoy chhe, kemake shrutagnAn amUrtik AtmAne pratyakSha jANatun nathI. Anandanun vedan pratyakSha thayun chhe, paN amUrtik pradeshone shrutagnAn pratyakSha karatun nathI. andh puruSh jem sAkar khAy tyAre svAdanun pratyakSha vedan Ave, paN sAkarano gAngaDo pratyakSha na dekhAy, tem shuddhanayanA Ashraye parokSha dekhavun hoy chhe. jyAre kevaLagnAn thAy tyAre sAkShAt dekhavun thAy chhe. A trIjA prakAranun dekhavun chhe. A sthitimAn gnAn shuddha nirmaL niranjan upayogarUp thayun thakun sarvanun pratyakSha dekhanAr jANanAr chhe; tethI A trIjA prakAranun dekhavun te gnAnanun pratyakSha dekhavun chhe. ahIn chaitanya jyoti sarvane sampUrNa pratyakSha karatI jhaLahaL-jhaLahaL pragaT thaI jAy chhe. A mokShadashA chhe. Am pUrNa gnAnanun pratyakSha dekhavun te trIjA prakAranun dekhavun chhe. AtmAno sarvagnasvabhAv chhe, te sarvagnapaNun antar- ekAgratAno draDh-ugra abhyAs karIne pragaT karavun em upadesh chhe.
have A arthanun kaLasharUp kAvya kahe chhe-
‘अन्येभ्यः व्यतिरिक्तम्’ anyadravyothI bhinna, ‘आत्म–नियतं’ potAmAn ja niyat, ‘पृथक् वस्तुतां बिभ्रत्’ pRuthak vastupaNAne dhAratun (-vastunun svarUp sAmAnya visheShAtmak hovAthI pote paN sAmAnya visheShAtmakapaNAne dhAraN karatun), ‘आदान–उज्झन–शून्यम्’ grahaN tyAg rahit, एतत् अमलं ज्ञानं’ A amal (-rAgAdik maLathI rahit) gnAn ‘तथा अवस्थितम् यथा’ evI rIte avasthit (nishchaL rahelun) anubhavAy chhe ke-
sharIr, man, vANI, karma ItyAdi paradravyothI bhinna potAmAn ja niyat pRuthak-
PDF/HTML Page 3663 of 4199
single page version
juo, pahelAn parathI bhinna kahyun ne have gnAn rAgathI rahit bhinna chhe em kahyun. ‘amal’ em kahyun ne? bhAI! A to parathI ane rAgathI vimukh thaI svabhAvasanmukh thavun ne bhedagnAn pragaT karavun em vAt chhe. anAdithI paravastu sAthe ekapaNun mAnyun chhe te bhramaNA chhe, jUThI kalpanA chhe. tenAthI bhinna paDI pote andar jevo ne jevaDo chhe tevo ne tevaDo svIkAravo-jANavo ne mAnavo te bhedagnAn chhe, ane te kartavya chhe, dharma chhe.
kahe chhe-rAganA maLathI rahit gnAn evI rIte nishchaL rahelun anubhavAy chhe ke... jevI rIte ‘मध्य–आदि–अन्त–विभाग–मुक्त–सहज–स्फार–प्रभा–भासुरः अस्य शुद्ध–ज्ञान– धनः महिमा’ Adi-madhya-antarUp vibhAgothI rahit evI sahaj phelAyelI prabhA vaDe dedIpyamAn evo eno shuddhagnAnaghanarUp mahimA ‘नित्य–उदितः तिष्ठति’ nitya-udit rahe. (shuddha gnAnanA punjarUp mahimA sadA udayamAn rahe).
ahAhA...! bhagavAn AtmA sahajAnand-nityAnand trikAL gnAnasvarUp prabhu chhe. have te chhe, chhe ne chhe; tenI Adi shun? madhya shun? ant shun? ahAhA...! AvI anAdianant sahaj phelAyelI chaitanyaprabhA vaDe dedIpyamAn evo eno shuddhagnAnaghanarUp mahimA nitya udit rahe. ahAhA...! jem sarva pAnkhaDIe gulAb khIlI jAy tem anant shaktie AtmA pUrNa khIlI gayo, shakti sahaj hatI te pUrNa vistarI gaI have eno shuddhagnAnaghanarUp mahimA sadA udayamAn raheshe-em kahe chhe. samajANun kAI...? shuddha dashA pUrNakaLAe pragaT thaI te thaI, have te dashA sAdi-anant avichaL-kAyam raheshe. kevaLagnAn ne mokShanI dashA thaI te have pharashe nahi, have te avatAr leshe nahi. lyo, bhaktone bhID paDe ne bhagavAn avatAr le em banavA jog nathI; evun kevaLagnAn ne mokShanun svarUp nathI; mokShadashA to nitya udayamAn chhe.
‘gnAnanun pUrNarUp sarvane jANavun te chhe. te jyAre pragaT thAy chhe tyAre sarva visheShaNo sahit pragaT thAy chhe; tethI tenA mahimAne koI bagADI shakatun nathI, sadA uday mAn rahe chhe.’
juo, kahe chhe-gnAnanun pUrNa rUp sarvane jANavun te chhe. ahAhA...! anant
PDF/HTML Page 3664 of 4199
single page version
anant guNariddhi-samRuddhithI bharelo bhagavAn AtmA sarvagnasvabhAvI prabhu chhe. ahAhA...! traNakAL-traNalokane yugapat ek samayamAn jANe evun enun sAmarthya chhe. A sAmarthya jyAre pragaT thAy chhe tyAre, kahe chhe, sarva visheShaNo sahit pragaT thAy chhe. ahAhA...! kevaLagnAn jyAre pragaT thAy chhe tyAre sarvarUp pUrNa pragaT thAy chhe. kevaLagnAn pragaTatAn ja sAthe pUrNa Anand, pUrNa vIrya, pUrNa shAnti, pUrNa prabhutA, pUrNa svachchhatA ItyAdi shaktionI pUrNa vyaktadashA pragaT thAy chhe. Anun nAm kevaLagnAn ane pUrNadashA chhe. tethI kahe chhe, tenA mahimAne koI Anch AvatI nathI, tenA mahimAne koI bagADI shakatun nathI. pUrNa vItarAgatA thaIne kevaLagnAn thayun tyAn anantavIrya paN pragaT thayun. tethI have teno mahimA abAdhitapaNe sadA udayamAn rahe chhe. have tene avatAr levo paDe em kadIy chhe nahi.
bhagavAn AtmA andar pragnAbrahmasvarUp vastu prabhu chhe. tenAn anshe gnAn-shraddhAn- Anand pragaT thAy te upAy chhe. ane pUraN gnAn-shraddhAn-AnandanI dashA pragaT thAy te upey nAm upAyanun phaL chhe. A dayA, dAn, vrat Adi vyavahAr ratnatray te upAy ane siddhapad upey em nathI hon, vyavahAr ratnatrayane upAy kahIe e to nimittanun vyavahAranun kathan chhe; te vyavahAr jANelo prayojanavAn chhe; paN bhAI! te vyavahAr Adarelo prayojanavAn nathI, te AdaravA lAyak nathI. bhagavAn AtmA sachchidAnand prabhu ek ja Ashray karavA yogya chhe, ane tenA Ashraye anshe gnAn-shraddhAn-chAritra pragaT thAy te vAstavik upAy chhe ane tenI pUrNatA te upey nAm mokSha chhe. A divyadhvanino sAr chhe. ahIn kahe chhe-upAy dvArA upey nAm pUrNa kevaLagnAn dashA ne mokShanI dashA pragaT thAy te nirAbAdh sadAy sAdi-anantakAL udayamAn rahe chhe; temAn kadIy koI Anch-uNap AvatI nathI. mukta jIvane bhaktonI bhID bhAngavAno bojo rahe ane te avatAr dhAraN kare e mAnyatA mithyA chhe, kemake param vItarAg parameshvar mATe e trikAL sambhavit nathI. AvI vAt chhe. samajANun kAI...?
have, ‘AvA gnAnasvarUp AtmAnun AtmAmAn dhAraN karavun te ja grahavAyogya sarva grahyun ane tyAgavAyogya sarva tyAgyun’ - evA arthanun kAvya have kahe chhe-
jem shrIphaL andar rAtaD rahit saphed mITho goLo chhe, tem bhagavAn AtmA andar puNya-pApanI rAtaD rahit chaitanyano amRutamay goLo chhe, ahA! AvA nijasvarUpano antar-anubhav karIne temAn ja lIn-sthir thayo teNe grahaN karavA yogya sarva grahaN karyun, ane tyAgavA yogya je (mahAvratAdino) vikalpa hato tene sahaj tyAgI dIdho. A arthano have AchAryadev kaLash kahe chhe-
PDF/HTML Page 3665 of 4199
single page version
‘संहृत–सर्व–शक्तेः पूर्णस्य आत्मनः’ jeNe sarva shaktio sameTI chhe (-potAmAn lIn karI chhe) evA pUrNa AtmAnun ‘आत्मनि इह’ AtmAmAn ‘यत् संधारणम्’ dhAraN karavun ‘तत् उन्मोच्यम् अशेषतः उन्मुक्तम्’ te ja chhoDavAyogya badhun chhoDayun ‘तथा’ ane ‘आदेयम् तत् अशेषतः आत्तम्’ grahavAyogya badhun grahyun.
ahAhA...! shun kahe chhe? ke pahelAn gnAnAdi shaktio rAgamAn rokAIne khanD-khanDapaNe khanDit thatI hatI, te have tyAnthI sameTIne-sankelIne jyAn svasvarUpamAn chaitanyasvarUpamAn lIn karI tyAn, kahe chhe, grahavAyogya badhun grahyun. A samyagdarshan sahit sAtamA guNasthAnanI vAt chhe. chhaThThe hajI vikalpa chhe, tyAn jyAn antar svarUpamAn lIn-tallIn thayo ke tatkAl ja grahavAyogya sarva grahaN thayun ane tyAgavAyogya je vikalpa teno sahaj ja tyAg thaI gayo. bhAI! puNyanA bhAv paN tyAgavAyogya chhe, dukharUp chhe. bhAI! samyagdarshan vinA eNe anantavAr munipaNun dhAraN karyun ne anantavAr te svarge gayo. paN tethI shun? svasvarUpanA shraddhAn-gnAn ane temAn ramaNatA-lInatA thAy e ja mukhya chhe, e ja badhun chhe. bAkI puNya-pApamAn lIn thaI pravartavun e to svasvarUpano ghAt chhe, Atma- ghAt chhe. samajANun kAI...? chhahaDhAlAmAn Ave chhe ke-
pai nij AtamagnAn vinA, sukh lesh na pAyau.
e mahAvrat, ne samiti ne gupti-e badho shubharAg dukh chhe bApA! hA, paN e vaDe bahAramAn prabhAvanA to thAy ne? prabhAvanA? shun prabhAvanA? prabhAvanA to andar AtmAmAn hoy ke bahAramAn hoy? andar nirAkul AnandanI vyakti thAy tene prabhAvanA kahIe. bahAramAn prabhAvanA koN karI shake? are! tatsambandhI shubharAg Ave chhe ey svarUpanI hinsA chhe. rAganI utpatti thavI te hinsA chhe em puruShArthasiddhayupAyamAn kahyun chhe.
ahAhA...! AtmA Anandakand prabhu chhe. temAn ja ramaN karavun te chAritra-dashA chhe. aho! dhanya te dashA! jemAn bhedano vikalpa paN chhUTI gayo evI atyant nirvikalpa dashA pragaT thaI tyAn grahavAyogya sarva grahyun ane chhoDavAyogya sarva chhoDayun. ahAhA..! pote andar jinasvarUp chhe, temAn antar-ekAgra thaI lIn thatAn jinadashA pragaT thAy chhe. A to prAptanI prApti chhe bhAI! ane tenI A ja rIt chhe bApu! jinadashA kAI bahArathI nathI AvatI. samayasAr nATakamAn banArasIdAse kahyun chhe ne ke-
PDF/HTML Page 3666 of 4199
single page version
ahA! andar jinasvarUp ja pote chhe, paN antar-ekAgra thaI potAnA svarUpane ja svIkAratA nathI te pAgalone tenI prApti thatI nathI. shun thAy?
em to AbALagopAL saune pUrNAnand prabhu AtmA potAnA gnAnamAn jaNAI rahyo chhe. A vAt AchAryadeve gAthA 17-18 mAn khullI karI chhe. paN shun thAy? agnAnInI draShTi tyAn nathI, tenI najar par ane paryAy upar chhe. ahA! evA pAgalane nijasvarUp je jinasvarUp tenI prApti thatI nathI.
ahIn kahe chhe- potAnA trikALI dhruv chaitanyarAjAne jANI teno anubhav kyoer ane temAn ja lIn thayo teNe grahavAyogya sarva grahyun ne chhoDavAyogya sarva chhoDayun. aho! dhanya te munidashA ne dhanya te avatAr! prachur svasamvedanamAn lIn thayA te mahAmunirAj to bAdashAhonA bAdashAh chhe, potAnI chaitanyalakShmIthI sarva shobhAyamAn chhe. AvI vAt! bAkI bahAranI sampattimAn lIn chhe e to rAnkA chhe, bhikhArA chhe. shAstramAn ‘varAkA’ temane kahyA chhe.
‘pUrNagnAnasvarUp, sarva shaktionA samUharUp je AtmA tene AtmAmAn dhAraN karI rAkhavo te ja, tyAgavAyogya je kAI hatun te badhuy tyAgyun ane grahaN karavAyogya je kAI hatun te badhuy grahaN karyun. e ja kRutakRutyapaNun chhe.’
AtmA pUrNagnAnaghan prabhu anant shaktionun dhruvadhAm chhe. tene antaramAn dhAraN karI tyAn ja ramavun-Tharavun te ja grahaN karavAyogya sarva grahaN thaI gayun ane tyAgavAyogya sarva tyAgI dIdhun, matalab te ja kRutakRutyatA chhe. svasvarUpanA Ashray vaDe jene svarUpanAn shraddhAn-gnAn ane ramaNatA-lInatA-sthiratA paripUrNa thayAn tene have kAI karavAnun rahyun nahi, te have kRutakRutya thayo. dravya-guN to trikAL paripUrNa chhe; AvI vastu to pUrNagnAnaghanasvabhAv ja chhe; tenI paryAyamAn jyAn pUrNa vyakti thaI gaI tyAn kRutakRutyapaNun thayun. tene have kAI grahaN-tyAg rahyAn nahi. sarva kArya siddha thaI gayun tyAn have shun karavAnun rahyun? kAI ja nahi. e ja kRutakRutyapaNun chhe. lyo, samajANun kAI...?
‘AvA gnAnane deh ja nathI’ -evA arthano, AgaLanI gAthAnI sUchanArUp shlok kahe chhe-
‘एवं ज्ञानम् परद्रव्यात् व्यतिरिक्तं अवस्थितम्’ Am (pUrvAkta rIte) gnAn paradravyathI judun avasthit (-nishchaL rahelun) chhe; तत् आहारकं कथम् स्यात् येन अस्य देहः शङ्कयते’ te (gnAn) AhArak (arthAt) karma-nokarmarUp AhAr karanArun,
PDF/HTML Page 3667 of 4199
single page version
bhagavAn AtmA gnAn tattva chhe, ne deh ajIv jaD tattva chhe. Am banne atyant bhinna chhe. have paryAyamAn je shubhAshubhabhAv utpanna thAy ey gnAyakasvarUpathI bhinna chhe to pratyakSha pRuthak evun sharIr tenun kyAthi thAy? na thAy. tethI gnAn nAm AtmAne deh hoI shake ja nahi. AtmAne deh chhe em shankA na karavI, kemake tene karma-nokarmarUp AhAr ja nathI. jhINI vAt prabhu! ahA! jene andar hun gnAyak tattva chhun em bhAn thayun tene hun deh chhun em kyAn rahyun? hun AhArak chhun em kyAn rahyun? em chhe ja nahi. A to vastunun svarUp chhe bApu! gnAnane deh chhe em mAnavun e to naryun agnAn chhe; ane gnAnane deh hoI shake ja nahi e yathArtha chhe. lyo, A vAt have gAthAmAn kaheshe-
[ pravachan nan. 488 thI 49p * dinAnka 10-11-77 thI 17-11-77 ]
PDF/HTML Page 3668 of 4199
single page version
आहारो खलु मुत्तो जम्हा सो पोग्गलमओ दु।। ४०५।।
ण वि सक्कदि घेत्तुं जं ण विमोत्तुं जं च जं परद्दव्वं।
सो को वि य तस्स गुणो पाउगिओ विस्ससो वा वि।। ४०६।।
तम्हा दु जो विसुद्धो चेदा सो णेव गेण्हदे किंचि।
णेव विमुंचदि किंचि वि जीवाजीवाण दव्वाणं।। ४०७।।
have arthane gAthAmAn kahe chhe–
pudgalamayI chhe A‘ra tethI A‘ra to mUrtik khare. 40p.
je dravya chhe par tehane na grahI, na chhoDI shakAy chhe,
evo ja teno guN ko prAyogI ne vaisrasik chhe. 406.
tethI khare je shuddha AtmA te nahIn kaI paN grahe,
chhoDe nahIn vaLI kAI paN jIv ne ajIv dravyo viShe. 407.
आहारः खलु मूर्तो यस्मात्स पुद्गलमयस्तु।। ४०५।।
नापि शक्यते ग्रहीतुं यत् न विमोक्तुं यच्च यत्परद्रव्यम्।
gAthArtha– [एवम्] e rIte [यस्य आत्मा] jeno AtmA [अमूर्तः] amUrtik chhe [सः खलु] te kharekhar [आहारकः न भवति] AhArak nathI; [आहारः खलु] AhAr to [मूर्तः] mUrtik chhe [यस्मात्] kAraN ke [सः तु पुद्गलमयः] te pudgalamay chhe.
[यत परद्रव्यम्] je paradravya chhe [न अपि शक्यते ग्रहीतुं यत्] te grahI shakAtun nathI [न विमोक्तुं यत् च] tathA chhoDI shakAtun nathI, [सः कः अपि च] evo ja koI [तस्य] teno (-AtmAno) [प्रायोगिकः वा अपि वैस्रसः गुण] prAyogik tem ja vaisrasik guN chhe.
PDF/HTML Page 3669 of 4199
single page version
नव विमुञ्चति किञ्चिदपि जीवाजीवयोर्द्रव्ययोः।। ४०७।।
ततो देहमयं ज्ञातुर्न लिङ्गं मोक्षकारणम्।। २३८।।
[तस्मात् तु] mATe [यः विशुद्धः चेतयिता] je vishuddha AtmA chhe [सः] te [जीवाजीवयोः द्रव्ययोः] jIv ane ajIv dravyomAn (-paradravyomAn) [किञ्चित् न एव गृह्णाति] kAI paN grahato nathI [किञ्चित् अपि न एव विमुञ्चति] tathA kAI paN chhoDato nathI.
TIkA– gnAn paradravyane kAI paN (jarA paN) grahatun nathI tathA chhoDatun nathI, kAraN ke prAyogik (arthAt par nimittathI thayelA) guNanA sAmarthyathI tem ja vaisrasik (arthAt svAbhAvik) guNanA sAmarthyathI gnAn vaDe paradravyanun grahavun tathA chhoDavun ashakya chhe. vaLI, (karma-nokarmAdirUp) paradravya gnAnano-amUrtik Atmadravyano-AhAr nathI, kAraN ke te mUrtik pudgaladravya chhe; (amUrtikane mUrtik AhAr hoy nahi). tethI gnAn AhArak nathI. mATe gnAnane dehanI shankA na karavI.
(ahIn ‘gnAn’ kahevAthI ‘AtmA’ samajavo; kAraN ke, abhed vivakShAthI lakShaNamAn ja lakShyano vyavahAr karAy chhe. A nyAye TIkAkAr AchAryadev AtmAne gnAn ja kahetA AvyA chhe.)
bhAvArtha– gnAnasvarUp AtmA amUrtik chhe ane AhAr to karma-nokarmarUp pudgalamay mUrtik chhe; tethI paramArthe AtmAne pudgalamay AhAr nathI. vaLI AtmAno evo ja svabhAv chhe ke te paradravyane to grahato ja nathI;-svabhAvarUp pariNamo ke vibhAvarUp pariNamo, potAnA ja pariNAmanAn grahaNatyAg chhe. paradravyanAn grahaNatyAg to jarA paN nathI.
A rIte AtmAne AhAr nahi hovAthI tene deh ja nathI. AtmAne deh ja nahi hovAthI, pudgalamay dehasvarUp ling (-veSh, bhekh, bAhya chihna) mokShanun kAraN nathI-evA arthanun, AgaLanI gAthAonI sUchanArUp kAvya have kahe chhe-
shlokArtha– [एवं शुद्धस्य ज्ञानस्य देहः एव न विद्यते] Am shuddha gnAnane deh ja nathI; [ततः ज्ञातुः देहमयं लिङ्गं मोक्षकारणम् न] tethI gnAtAne dehamay ling mokShanun kAraN nathI.
PDF/HTML Page 3670 of 4199
single page version
have A arthane gAthAmAn kahe chhe
‘gnAn paradravyane kAI paN (jarApaN) grahatun nathI tathA chhoDatun nathI, kAraN ke prAyogik (arthAt par nimittathI thayelA) guNanA sAmarthyathI tem ja vaisrasik (arthAt svAbhAvik) guNanA sAmarthyathI gnAn vaDe paradravyanun grahavun tathA chhoDavun ashakya chhe.’
shun kahe chhe? ke gnAn nAm AtmA paradravyane grahato ke chhoDato nathI. A AhArane grahe ke chhoDe evun AtmAnun svarUp nathI. evo rAg Ave, paN paradravyane grahI ke chhoDI shakAtun nathI. AhAranAn rajakaN, vANInAn rajakaN ke karma-nokarmanAn rajakaNane AtmA grahI ke chhoDI shakato nathI. AtmAmAn AvI tyAg-upAdAn-shUnyatva shakti chhe; paradravyanA grahaN-tyAgathI shUnya evo bhagavAn AtmA chhe.
ahAhA...! bhagavAn AtmA paradravyane, ek rajakaNane paN, grahI ke chhoDI shakato nathI evun ja enun svarUp chhe, kAraN ke prAyogik arthAt paranA nimittathI thayelA guNanA sAmarthyathI temaj vaisrasik guNanA sAmarthyathI AtmA vaDe paradravyanun grahavun-chhoDavun ashakya chhe. lyo, paradravyanA nimittathI thatA rAg vaDe AtmAne paradravyanun grahavun ke chhoDavun ashakya chhe em kahe chhe. paradravyanA nimittathI rAg thAy chhe eTale shun? ke rAg thAy chhe to potAthI potAmAn, temAn paradravya mAtra nimitta chhe bas. vikArI paryAyano Ashray to dravya pote ja chhe arthAt vikAr jIvanI paryAyamAn eTale jIvamAn ja thAy chhe; karmanA nimittathI thAy chhe em kahIe e to vyavahAranun kathan chhe. kharekhar to vikArI avasthA AtmAnI paryAyamAn AtmAnA Ashraye thAy chhe. pravachanasAr ane panchAstikAyanI-bannenI gAthA 10mAn A vAt AvelI chhe ke vikArI paryAy potAnA Ashraye thAy chhe, paranA kAraNe nahi. have Am chhe tyAn samyagdarshan-gnAn-chAritranI nirmaL vItarAgI paryAy AtmAnA Ashraye thAy e to sahaj siddha chhe, karmanA abhAvathI nirmaL paryAy thaI em kahIe e to vyavahAranun kathan chhe; vAstavamAn karmanA abhAvanI ene apekShA nathI.
vaLI koI kahe ke AkAshAdino Ishvar kartA chhe. tene pUchhIe ke A sarvavyApI anant anant AkAsh chhe te nahotun ne Ishvare karyun to Ishvare kyAn UbhA rahIne karyun? jo Ishvar kyAnk hato to jagAno-AkAshano te kartA siddha thato nathI. are bhAI! sarvavyApak anant AkAshanun svayamsiddha astitva chhe; tene kare koN? koI ja nahi.
PDF/HTML Page 3671 of 4199
single page version
Am Ishvaranun kartApaNun uDI jAy chhe. koI paN dravyano kartA Ishvar nathI. ahAhA..! jem anant anant vistarelA AkAshanun astitva sahaj ja chhe tem tene jANanAr-jANanAr bhagavAn AtmA sahaj ja svayamsiddha chhe. ahAhA...! tenA achintya svabhAvanI shun vAt karavI? ahAhA..! anant AkAshane avalambyA (aDayA) vinA ja tene potAnI gnAnaparyAyamAn ek samayamAn jANI le evo teno param adbhut achintya svabhAv chhe.
juo, paramANunun kShetra ek pradesh chhe. paramANu ek pradeshI chhe. AvA paramANu dravyo sankhyAe anantAnant chhe; jIvadravyo tenA anantamA bhAge anant chhe. anantAnant paramANuthI anantaguNA traNakALanA samay chhe ane tenAthI AkAshanA pradeshonI sankhyA anantaguNI anant chhe. tenAthI anantaguNI ek jIvadravyamAn guNonI sankhyA chhe. aho! Avun alaukik jIvadravyanun sahaj svarUp chhe. Avun sahaj siddha vastunun svarUp chhe, tene kare koN? dravya-paryAyasvarUp vastu sahaj chhe tyAn (Ishvaranun) kartApaNun siddha thatun nathI.
aho! vItarAg sarvagnadeve kahelAn tattvo bahu unDA ne gambhIr chhe bhAI! ahAhA...! gnAnanI ek samayanI paryAy lokanAn anantAn dravya-guN-paryAyone jANI le te paryAyanA sAmarthyanI shI vAt! aho! AtmA alaukik adbhut chamatkArI vastu chhe. oho! anantaguNamay behad svabhAvathI bharelo bhagavAn AtmA-tenI pratIti karavA mATe vikalpa kAm na Ave, kemake vikalpa hadavALI maryAdit chIj chhe; tenI pratIti karanArI paryAy behad chIj chhe. shun kIdhun? achintya behad jeno svabhAv chhe evA bhagavAn AtmAnI pratIti karanArI paryAy ke jene samyagdarshan kahIe te achintya behad shaktivant chhe. ahAhA...! vastu trikALI dhruvadravya ek samayanI paryAyamAn AvI jAy (-paryAyarUp thaI jAy) em nahi, paN enI pratIti paryAyamAn AvI jAy chhe. aho! te paryAy (samyagdarshan) behad chIj chhe.
aShTapAhuDamAn chAritrane akShay-amey kahel chhe. ahAhA...! andaramAn behad svabhAvI chIj-tenI pratIti karavA jAy te pratItimay paryAyanI kAI had chhe? bApu! tyAn vikalpa kAm na kare. ahAhA...! anant anant svabhAvathI bharelo chaitanya-chamatkAr svarUp bhagavAn AtmA chhe. tenI nirvikalpa pratIti karavA jAy tyAn anant svabhAvanun pariNaman thaIne jIvane samyagdarshan pragaT thAy chhe. aho! te nirvikalpa pratItinI behad shakti chhe. tevI ek samayanI gnAnaparyAy, ramaNatAnI paryAy, AnandanI paryAy-em pratyek guNanI paryAyanI behad tAkAt chhe.
shun kahIe? vANImAn pUrun AvI na shake; k kIshArA Ave. Avun ja vastu-
PDF/HTML Page 3672 of 4199
single page version
svarUp chhe. vikalpathI vastu siddha thAy (-prApta thAy) evI vastu AtmA nathI, sAdhAraN anumAn-pramANathI paN jANI shakAy nahi evI vastu bhagavAn AtmA chhe. aling grahaNanA bolamAn A vAt AvI chhe ke-bIjAo dvArA anumAnathI jANI shakAy nahi, pote anumAnathI jANI shake nahi-evI alaukik, amAp vastu AtmA chhe. ahAhA...! Avo je bhagavAn AtmA tenI nirvikalpa pratIti ane tenun gnAn te samyagdarshan-gnAn chhe. aho! te shraddhA-gnAnanI achintya shakti chhe. Avo AtmA, ahIn kahe chhe, paradravyane grahato nathI ane chhoDatoy nathI. paradravya jevun chhe evun enun gnAn kare evo eno svabhAv chhe, paN te prAyogik guNanA sAmarthyathI ke vaisrasik guNanA sAmarthyathI paradravyane grahe-chhoDe evo eno svabhAv nathI.
AtmAmAn IchchhA utpanna thAy te potAnA Ashraye potAmAn utpanna thAy chhe. tyAn IchchhA thaI mATe paramANune grahe ke chhoDe evun AtmAnun svarUp nathI. IchchhA vaDe paranun kAm AtmA karI shakato nathI. aho! digambar santoe kevaLagnAn khaDun karyun chhe! bhagavAn kevaLInA peTanI gajab vAto karI chhe! prAyogik guN eTale paranA nimittathI thayelI rAganI paryAy-shubh ke ashubh-te paryAy vaDe AtmA AhArAdi dravyo laI shake ke chhoDI shake em kadIy chhe nahi. IchchhA vaDe paisA laI shake ke daI shake, vANI bolI shake ke chhoDI shake evun enun svarUp nathI.
aho! digambar santo-kevaLInA keDAyatIoe jagatanA padArthonun svarUp jevun chhe tevun khullun karyun chhe. prAyogik guN eTale paradravyanA nimittathI thayelI vikArI dashA. shabda to ‘par nimittathI’ -em chhe, chhatA vikAr-rAg svaparyAyamAn potAnA kAraNe thayo chhe em teno artha chhe. IchchhA thaI chhe te potAthI chhe, parathI nahi. have je IchchhA thaI tenAthI, kahe chhe, te parapadArthane grahaN kare vA chhoDI shake em chhe nahi. IchchhAnA pariNAmamAn paradravyane grahavA-chhoDavAnI tAkAt nathI. A sharIrane halAve-chalAve ke sthir rAkhe, vANI bole ke maun rAkhe ke AhArAdi grahaN kare ke chhoDI de ItyAdi paradravyanun grahaN-tyAg kare evI IchchhAmAn-rAganA bhAvamAn bilakul tAkAt nathI. have Avun ene barAbar besavun joIe, A rIte enun hovApaNun chhe em andar gnAnamAn bhAsan thAy te yathArtha gnAn chhe, bAkI to badhun thothAn chhe arthAt kAI vastu nathI.
gnAn, darshan, Anand ItyAdi guN to trikALI svabhAv chhe, te to parane grahe ke chhoDe nahi e to ThIk vAt chhe, paN prAyogik guN je vibhAvabhAv te vibhAvamAn parane grahavA-chhoDavAnI tAkAt chhe ke nahi? lyo, Avo prashna! ahIn kahe chhe-vibhAvamAn evI bilakul tAkAt nathI. A AtmA potAnA sivAy bIjA AtmAo ane paramANune vibhAv-IchchhA vaDe grahe ke chhoDe te shakya nathI. munirAjane AhAr levAnI IchchhA thaI to te
PDF/HTML Page 3673 of 4199
single page version
‘dANe dANe khAnAranun nAm’ - em kahe chhe ne? teno artha shun? ke je rajakaNo AvavAnA hoy te tenA kAraNe Ave chhe, tArI IchchhAne kAraNe nahi. IchchhAnI maryAdA IchchhAmAn rahI, te IchchhAnun paramAn kAI chAle nahi; paranAn grahaN-tyAg IchchhAnA sAmarthyamAn nathI. A to mUL pATh chhe hon; juo vAncho
prabhu! ekavAr sAmbhaL tun santonI vAt. ahAhA...! andar gnAn-shraddhAn ane svarUpanI ramaNatA pragaTayAn hoy tene kadAchit AhAr levAnI vRutti uThe, paN te vRuttine laIne te AhAr grahaN karI shake em nathI; vaLI Aje ATham, chaudash chhe mATe IchchhAne laIne te AhAr chhoDI shake em nathI; IchchhAne laIne AhAr Avyo ne aTakI gayo e vAtamAn kAI tathya nathI. AhAranun Avavun ne aTakI javun e te te paramANuonI svAdhIn kriyA chhe. bhAI! tArA astitvamAn tane vRutti uThe chhe, paN tethI paranA astitvane grahe ke chhoDe evun tenun svarUp nathI.
hA, paN munirAj vastrAdi to chhoDI shake ke nahi? nA, bhAI! nA; bApu! vRutti uThe, paN vastrAdi chhoDI na shake. vastrAdi chhoDayAn em kahIe e bIjI vAt chhe (vyavahAr chhe), paN em mAne e to mithyAtva chhe bhAI! jANavun..... jANavun..... jANavun bas e gnAnanun (AtmAnun) sAmarthya chhe; vRutti uThe ene paN jANe e enun sAmarthya chhe, paN parane grahe-chhoDe e enun sAmarthya nathI. ahAhA...! pote jem astipaNe sat chhe tem bIjA padArtho paN astipaNe sat chhe. chhe. tenI paryAyanun astitva tenAthI hoy ke tArAthI hoy? bhAI! A to nyAyathI vAt chhe.
prashna– hA, paN baLavAn hoy tenun chAle ne? uttara– paramAn jarAy na chAle, koInun na chAle, hun baLavAn chhun mATe paranun kAm karI shakun em koI (mithyA) abhimAn kare to kare, paN paranun kAI karI shake nahi; AvI vastusthiti chhe bhAI! munirAj to rAganA paN kartA nathI. shun thAy? rAg (yathA sambhav) Ave chhe, AvyA vinA raheto nathI, paN tethI te kAI paranun karI shake em traNakALamAn nathI. bhAI! paradravyanI paryAyanun hovApaNun paradravyathI-enAthI chhe, bIjAthI te paryAy traNakALamAn thatI nathI.
PDF/HTML Page 3674 of 4199
single page version
bhagavAnanI pratimA padharAvavAno bhAv Avyo mATe pratimA birAjamAn thavAnI kriyA tyAn thaI em nathI. Ane shubharAg thayo e enI-jIvanI kriyA chhe, ane pratimAn birAjamAn thavAnI kriyA thaI e te te paramANuonI kriyA chhe; banne svatantrapaNe chhe bhAI! are! agnAnIone to badhe ‘hun karun, hun karun’ em ja bhAse chhe. jevI draShTi tevI sRuShTi. samakitI gnAnIne vRutti-rAg thaI Ave, paN teno to te jANanAramAtra ja rahe chhe, jyAre agnAnI badhun hun karun chhun em mithyA abhimAnathI rAche chhe.
ahIn A chokakhun to kahe chhe ke- prAyogik ke vaisrasik guNanA sAmarthyathI gnAn vaDe paradravyanun grahavun tathA chhoDavun ashakya chhe. gnAn-darshan-chAritranI nirmaL paryAy pragaTe tenun nAm vaisrasik guN chhe. te nirmaL paryAyanA sAmarthyathI paN AtmA parane grahe ke chhoDe te ashakya chhe. draShTivant puruSh em ja yathArthapaNe mAne chhe, parantu agnAnI jyAn hoy tyAn paradravyane grahyA-chhoDayAnun mithyA abhimAn kare chhe. shun thAy? mithyA abhimAn kare chhe eTale to e agnAnI chhe. aho! A to thoDI lITImAn ghaNun badhun bharI dIdhun chhe. samajANun kAI....?
ek prashna thayo hato ke-nimittathI kAI thatun nathI to tame samayasAr laIne kem beThA chho? purAN kem vAnchatA nathI?
are bhAI! samayasAranA nimittapaNAmAn k kvisheShatA chhe ne purANamAn nathI-shun em chhe? amAre man to banne jInavANI chhe. samayasAr hoy to ThIk evI vRuttinA kAraNe ahIn samayasAr Avyun chhe em nathI. e to enA kAraNe chhe, vRuttinA kAraNe nahi. A samayasAranun Am pAnun phare ne? e kriyA paN bApu! vRuttinA kAraNe nahi ane A hAthanA kAraNe paN nahi; e to te te paramANuonI kALe svatantra kriyA chhe. AtmA te rajakaNone unchA-nIchA kare evun sAmarthya AtmAmAn nathI. paN arere! agnAnI jIvo anAdithI bhramaNAmAn rahIne yathArtha svarUpanA bhAn vinA dukhI-dukhI thaI rahyA chhe!
have kahe chhe- ‘vaLI, (karma-nokarmAdirUp) paradravya gnAnano-amUrtik Atmadravyano- AhAr nathI, kAraNake te mUrtik pudgaladravya chhe; (amUrtikane mUrtik AhAr hoy nahi). tethI gnAn AhArak nathI. mATe gnAnane dehanI shankA na karavI.’
juo, nokarma eTale AhAr-pANI vagere jaD mUrtik pudgal dravya chhe, ane AtmA chetan amUrtik dravya chhe. ahIn kahe chhe- roTalA, dAL, bhAt, shAk ItyAdi mUrtik dravyano AhAr AtmAne chhe ja nahi, kemake AhAr mUrtik dravya chhe ane AtmA amUrtik dravya chhe. amUrtik chetan dravyane mUrtik jaDano AhAr kem hoy? nathI ja. mATe AtmA AhArak nathI; AhArane grahanAro AtmA nathI. mATe
PDF/HTML Page 3675 of 4199
single page version
‘(ahIn “gnAn” kahevAthI “AtmA” samajavo; kAraN ke, abhed vivakShAthI lakShaNamAn ja lakShyano vyavahAr karAy chhe. A nyAye TIkAkAr AchAryadev AtmAne gnAn ja kahetA AvyA chhe).’
gnAn AtmAno asAdhAraN guN chhe. gnAn gnAnane jANe, anantA guNane jANe, AtmAne jANe ane anantA parapadArthone paN jANe evo AtmAno asAdhAraN guN chhe. tethI gnAn lakShaN chhe, ane AtmA lakShya chhe, abhed vivakShAmAn lakShaNamAn ja lakShyano vyavahAr karAy chhe tethI AchAryadeve AtmAne gnAn ja kahyo chhe. ahIn lakShyano lakShaNamAn Arop karIne te lakShaNane-gnAnane ja AtmA kahyo chhe, tethI ahIn ‘gnAn’ shabde ‘AtmA’ samajavo em kahyun chhe. samajANun kAI...?
‘gnAnasvarUp AtmA amUrtik chhe ane AhAr to karma-nokarmarUp pudgalamay mUrtik chhe; tethI paramArthe AtmAne pudgalamay AhAr nathI. vaLI AtmAno evo ja svabhAv chhe ke te paradravyane to grahato ja nathI;-svabhAvarUp pariNamo ke vibhAvarUp pariNamo, potAnA ja pariNAmanAn grahaN-tyAg chhe, paradravyanAn grahaN-tyAg to jarA paN nathI.
A rIte AtmAne AhAr nahi hovAthI tene deh ja nathI.’ aho! gnAn svabhAvI prabhu AtmA sparsha, ras, gandh, varNa vinAnI arUpI- amUrtik chIj chhe, ne karma-nokarma to rUpI-mUrtik chhe. have arUpI evo AtmA rUpI karma- nokarmane grahe-chhoDe e sambhavit nathI, kemake bhagavAn AtmA paranA grahaN-tyAgathI rahit-shUnya chhe. ahAhA...! parane aDe nahi te parane kem grahe-chhoDe? mATe paramArthe AtmAne pudgalamay AhAr nathI.
A bahAranA vepAradhandhA badhI par chIj chhe, tene AtmA grahato nathI ke chhoDato nathI. e parapadArtha to enA gnAnanun gney-paragney chhe, vyavahAre ho; nishchaye to tatsambandhI je gnAn pragaT thayun te tenun gney chhe. ahA! nij gnAyakasvabhAvane gney karanArun gnAn samyaggnAn chhe, bAkI to badhAn thothAn chhe.
juo, A boTAdanA ek mumukShu bhAI mumbaImAn lAkhonA dhandhA karatA hatA tyAnthI nivRutta thaI gayA. nAnI ummaramAn nivRutti laI svAdhyAy kare chhe. bahenanun vachanAmRut pustak vAnchI te em bolyA- ‘anubhav pragaT thavA mATe A nimitta chhe.’ are bhAI!
PDF/HTML Page 3676 of 4199
single page version
A avasaramAn A ja (anubhav ja) karavA jevun chhe. bAkI lagna karavAn-paraNavun e to durghaTanA chhe. loko ‘prabhutAmAn pagalAn mAnDayAn’ kahe chhe ne! paN bApu! e to narI durghaTanA chhe. A ene (bAyaDIne) rAjI rAkhavI, ne chhokarAnne rAjI rAkhavAn, ne raLavun-kamAvun ItyAdi anek pApanA Arambh tyAnthI sharU thAy chhe. shun kahIe? pote potAne ja bhUlI jAy evaDI moTI e bhUl chhe, maNamAn ATh pAnchasherInI bhUl jevI bhUl!
ahIn kahe chhe- paramArthe AtmAne pudgalano-karma-nokarmano AhAr nathI. kharekhar to vRutti uThe ey AtmAnI chIj nathI, kemake te enA svarUpamAn kyAn chhe? e to vibhAv chhe, aupAdhik bhAv chhe. AtmAne koI rAgavALo mAne e AtmaghAtI chhe. hinsak chhe. hun gnAnAnandasvabhAvI chaitanyachamatkAramay anantaguNano pinD prabhu chhun em anubhavavAne badale hun rAgavALo chhun em anubhave e to AtmaghAt chhe. potAnI hinsA chhe; kemake emAn potAnA svarUpano anAdar chhe, tiraskAr chhe.
ahIn kahe chhe- svabhAvarUp pariName ke vibhAvarUp pariName, AtmA parane grahato nathI. chhoDato nathI. chAritradashAvant munine kadAchit AhAranI vRutti thAy to tethI kAI AhArane grahI shake chhe, karmane grahI shake chhe, ke karmanI nirjarA karI shake chhe em nathI. are! munirAj to vRutti uThe tenA kartA thatA nathI, mAtra gnAtA-daShTA rahe chhe. vRutti thaI te apekShA kartA kahIe, paN vRutti kartavya chhe em mAnatA nathI e apekShAe akartA nAm gnAtA ja chhe. ahIn A siddha karavun chhe ke-svabhAvarUp pariNamo ke vibhAvarUp pariNamo potAnA ja pariNAmanAn grahaN-tyAg chhe, paradravyanAn grahaN-tyAg to jarA paN nathI.
A rIte AtmAne AhAr nahi hovAthI tene deh ja nathI.
AtmAne deh ja nahi hovAthI; pudgalamay dehasvarUp ling (veSh, bhekh, bAhyachinha) mokShanun kAraN nathI-evA arthanun AgaLanI gAthAonI sUchanArUp kAvya have kahe chhe-
एवं शुद्धस्य ज्ञानस्य देहः एव न विधते’ Am shuddha gnAnane deh ja nathI; ‘ततः ज्ञातुः देहमयं लिङ्गं मोक्षकारणं न’ tethI gnAtAne dehamay ling mokShanun kAraN nathI.
shuddha gnAn arthAt bhagavAn AtmAne deh ja nathI. deh nathI mATe dehamay ling- nagnadashAno bhekh mokShanun kAraN nathI. deh chhe e to bAhya vastu chhe, te mokShanun
PDF/HTML Page 3677 of 4199
single page version
ahAhA...! AtmA sachchidAnand prabhu anant shaktinun sangrahasthAn chhe. ahAhA...! anant shaktino sAgar prabhu AtmA chhe, A amAp... amAp... amAp evun anant pradeshI AkAsh chhe. tenA anant pradeshothI anantaguNA AtmAnA guN chhe. ahAhA...! jenI ek samayanI pUrNa gnAnanI dashA-kevaLagnAnanI dashA vishvanAn chha dravya, tenA anantA guN, tenI traN kALanI anantI paryAy- te sarvane yugapat ek samayamAn aDayA vinA ja jANI le evo behad gnAnasvabhAvI prabhu AtmA chhe. A shAstragnAn hoy te gnAn em nahi. kharekhar to dravyasvabhAvane sparshIne eTale tenI sanmukh thaIne pragaT thAy te gnAn gnAn chhe, ahAhA...! AvA achintya behad gnAnAnandasvabhAvI prabhu AtmAne, kahe chhe, deh ja nathI.
hA, paN AtmAne deh ja nathI e to ekAnta thaI gayun? thaI gayun to thaI gayun. e samyak ekAnta chhe, kemake AtmAne deh chhe ja nahi. deh AtmAnI chIj chhe ja nahi.
dehanI samay samayanI avasthA thAy te jaDanI jaDamAn thAy chhe; te avasthA AtmAnI nahi, AtmAmAn nahi, AtmAthI paN nahi. dehanI avasthAmAn AtmA nahi, ne AtmAnI avasthAmAn dehanI avasthA nahi, tethI, kahe chhe, gnAtAne-bhagavAn AtmAne dehamay ling mokShanun kAraN nathI. ahAhA...! AtmA svane jANe ane anantA paradravyone jANe evo svaparaprakAshak gnAtA prabhu chhe. parantu jene andaramAn svasvarUpanun gnAn thayun nathI tene dehAdi paranun yathArthagnAn nathI. jene nijasvarUpagrAhI gnAn andar pragaT thAy tene ja svaparaprakAshak yathArtha gnAn hoy chhe. te yathArtha jANe chhe ke dehamay ling mokShanun kAraN nathI.
AtmA gnAtA-draShTA prabhu chhe. tenun jene andaramAn bhAn thayun tene nijasvarUpagrAhIgnAn pragaT thayun chhe. tene dehAdi par padArthonun paN satyArtha gnAn thayun chhe. ahAhA...! svarUpanI antardaShTi ane svAnubhavanI dashA jene pragaT thaI tene dehamay ling mokShanun kAraN nathI evun sAchun gnAn thAy chhe. oho! munirAjane bahAramAn dravyaling hotun nathI em nahi, hoy chhe avashya; paN te mokShanun kAraN nathI evun satyArtha gnAn tene hoy chhe. bhAI! vratAdinA vikalpa e paN dehamay ling ja chhe, ane munirAj bhAvalingI sant tene mokShanun kAraN jANatA nathI, mAnatA nathI.
lokamAn to evun mAne ke bhagavAnanI bhakti karatAn karatAn, gurunI bhakti karatAn
PDF/HTML Page 3678 of 4199
single page version
karatAn kalyAN thaI jAy. bApu! e to mithyAtvanun moTun shalya chhe. tene ahIn to em kahevun chhe ke jIv potAnA svarUpane jANe tyAre tene dehAdi padArthonun ne rAganun sAchun gnAn thAy chhe. ahAhA...! je sattAmAn jANavAnun kArya thAy chhe tene je jANe tene ja paranun yathArtha gnAn thAy chhe, ane tene vyavahAr kahevAmAn Ave chhe. te gnAnI puruSho dehamay lingane- dravyalingane mokShanun kAraN jANatA nathI; bAhya ling vaDe potAnun kalyAN thashe em mAnatA nathI. lyo AvI vAt!
PDF/HTML Page 3679 of 4199
single page version
पासंडीलिंगाणि व गिहिलिंगाणि व बहुप्पयाराणि। घेत्तुं वदंति मूढा लिंगमिणं मोक्खमग्गो त्ति।। ४०८।।
ण दु होदि मोक्खमग्गो लिंगं जं देहणिम्ममा अरिहा। लिंगं मुइत्तु दंसणणाणचरित्ताणि सेवंति।। ४०९।।
गृहीत्वा वदन्ति मूढा लिङ्गमिदं मोक्षमार्ग इति।। ४०८।।
लिङ्गं मुक्त्वा दर्शनज्ञानचारित्राणि सेवन्ते।। ४०९।।
have A arthane gAthAmAn kahe chhe-
grahIne kahe chhe mUDhajan ‘A ling muktimArga chhe.’ 408.
paN ling muktimArga nahi, arhant nirmam dehamAn,
bas ling chhoDI gnAn ne chAritra, darshan sevatA. 409.
gAthArtha– [बहुप्रकाराणि] bahu prakAranAn [पाषण्डिलिङ्गानि वा] munilingone [गृहिलिङ्गानि वा] athavA gRuhIlingone [गृहीत्वा] grahaN karIne [मूढाः] mUDh (agnAnI) jano [वदन्ति] em kahe chhe ke ‘[इदं लिङ्गम्] A (bAhya) ling [मोक्षमार्गः इति] mokShamArga chhe’.
[तु] parantu [लिङ्गम्] ling [मोक्षमार्गः न भवति] mokShamArga nathI; [यत्] kAraN ke [अर्हन्तः] arhantadevo [देहनिर्ममाः] deh pratye nirmam vartatA thakA [लिङ्गम् मुक्त्वा] lingane chhoDIne [दर्शनज्ञानचारित्राणि सेवन्ते] darshan-gnAn-chAritrane ja seve chhe.
TIkA– keTalAk loko agnAnathI dravyalingane mokShamArga mAnatA thakA mohathI dravyalingane ja grahaN kare chhe, te (-dravyalingane mokShamArga mAnIne grahaN karavun te) anupapanna arthAt ayukta chhe; kAraN ke badhAy bhagavAn arhantadevone, shuddhagnAnamayapaNun
PDF/HTML Page 3680 of 4199
single page version
hovAne lIdhe dravyalingane AshrayabhUt sharIranA mamakArano tyAg hovAthI sharIrAshrit dravyalinganA tyAg vaDe darshanagnAnachAritranI mokShamArgapaNe upAsanA jovAmAn Ave chhe (arthAt teo sharIrAshrit dravyalingano tyAg karIne darshanagnAnachAritrane mokShamArga tarIke sevatA jovAmAn Ave chhe).
bhAvArtha– jo dehamay dravyaling mokShanun kAraN hot to arhantadev vagere dehanun mamatva chhoDI darshanagnAnachAritrane shA mATe sevat? dravyalingathI ja mokShane pAmat! mATe e nakkI thayun ke-dehamay ling mokShamArga nathI, paramArthe darshanagnAn-chAritrarUp AtmA ja mokShano mArga chhe.
have A arthane gAthAmAn kahe chhe-
‘keTalAk loko agnAnathI dravyalingane mokShamArga mAnatA thakA mohathI dravyalingane ja grahaN kare chhe. te (-dravyalingane mokShamArga mAnIne grahaN karavun te) anupapanna arthAt ayukta chhe; kAraN ke...’
juo, nagnadashA ane panchamahAvratanA pariNAm e dravyaling chhe. agnAnathI jIv tene mokShamArga mAnIne mohathI dravyalingane ja grahaN kare chhe. grahaN kare chhe em kahyun ne? to dravyalingane grahaN karI shake chhe em siddha nathI karavun. to kem kahyun? nagnadashAne jIv grahaN karI shakato nathI, paN agnAnI grahaN karavAnun mAne chhe e apekShAe nAmamAtra kahyun chhe. (parane) grahe chhe ne chhoDe chhe em kahIe e to vyavahArathI vAt chhe. samajAvavun chhe ne? to bIjI shI rIte kahe? e to gAthA 34nI TIkAmAn na Avyun ke rAganA tyAganun kartApaNun AtmAne nAmamAtra chhe? paramArthe rAgano kartA AtmA nathI, rAganA tyAgano paN kartA AtmA nathI. rAgano tyAg karavo e vAstavamAn AtmAmAn lAgu ja paDatun nathI, bhAI! jyAn je nayavivakShA hoy te yathArtha samajavI joIe. ahIn kahe chhe- dravyalingane mokShamArga mAnIne tene grahaN karavun te ayukta chhe. kem ayukta chhe? to kahe chhe-
‘kAraN ke badhAy bhagavAn arhantadevone, shuddha gnAnamayapaNun hovAne lIdhe dravyalingane AshrayabhUt sharIranA mamakArano tyAg hovAthI, sharIrAshrit dravyalinganA tyAg vaDe darshanagnAnachAritranI mokShamArgapaNe upAsanA jovAmAn Ave chhe. (arthAt teo