Pravachan Ratnakar-Gujarati (English transliteration). Gatha: 102.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 60 of 210

 

PDF/HTML Page 1181 of 4199
single page version

karmanI paryAyamAn nimittakartA kahevAmAn Ave chhe. jem khATA-mIThA gorasanA pariNAmano taTastha puruSh jonAr chhe, kartA nathI bas tem gnAnI gnAnAvaraNAdino jANanAr chhe, kartA nathI. ahAhA...! hun to chaitanyamUrti jANagasvabhAvI bhagavAn AtmA chhun evun jene bhAn thayun te samyagdraShTi gnAnAvaraNIyAdi karma je bandhAy teno jANanAr chhe, kartA nathI. chha kAraNe gnAnAvaraNIy karma bandhAy chhe em tattvArthasUtramAn Ave chhe, te gnAnAvaraNIy-karmanI paryAyamAn agnAnIno rAg nimittakartA kahevAmAn Ave chhe, gnAnI to nimittakartA paN nathI. chothA, pAnchamA, chhaThThA guNasthAnamAn je gnAnAvaraNAdi prakRitino bandh thAy tene gnAnI jANe chhe paN teno kartA nathI.

have kahe chhe-‘parantu jevI rIte te gorasano jonAr, potAthI vyApta thaIne upajatun je goras-pariNAmanun darshan (jovApaNun) temAn vyApIne mAtra jue ja chhe, tevI rIte gnAnI, potAthI (gnAnIthI) vyApta thaIne upajatun, pudgaladravya-pariNAm jenun nimitta chhe evun je gnAn temAn vyApIne, mAtra jANe ja chhe. A rIte gnAnI gnAnano ja kartA chhe.’

hun Am karun ne tem karun em paradravyanI paryAyano je kartA thAy te mUDh chhe, agnAnI chhe. ahIn kahe chhe ke gorasano jonAr gorasapariNAmanun je darshan temAn vyApIne mAtra jue ja chhe. dekhavAnA pariNAmamAn te puruSh vyApta chhe, paN gorasanA pariNAmamAn te vyApta nathI. dekhanAro gorasanI paryAy chhe to tene dekhe chhe em nathI. potAthI svata dekhe chhe. khATA-mIThA pariNAmane dekhe chhe te svata potAthI potAnA pariNAmane dekhe chhe. gorasanA pariNAmane jonArane kharekhar to svata potAthI potAnA draShTApariNAmanun gnAn thAy chhe. jaDanI paryAyane jonAr gnAnI jovAnA potAnA pariNAmamAn vyApIne mAtra jANe ja chhe.

gnAnAvaraNIy karma je bandhAy te paryAy to jaDanI jaDathI thaI chhe. te gnAnAvaraNIyanA bandhamAn nimitta thAy evo je vikArI bhAv teno gnAnI kartA nathI, gnAnI mAtra teno gnAtA chhe. te pariNAmane jANanAro gnAnI gnAnAvaraNIyanI paryAyamAn nimitta paN nathI, gnAnAvaraNIyanun je gnAn thayun te gnAnamAn gnAnI vyApta chhe, gnAnAvaraNIyamAn vyApta nathI.

are bhAI! janma-maraN karIne jIve atyAr sudhI anant bhav karyA chhe ane mithyAtva paDayun chhe tyAn sudhI bIjA anant bhav karashe kemake mithyAtvanA garbhamAn anant bhav paDelA chhe. hajAro rANIone chhoDIne sAdhu thAy, jangalamAn rahe ane vrat pALe paN jaDanI kriyAno kartA potAne mAne te mithyAdraShTi chhe ane te chAr gatimAn rakhaDapaTTI ja pAme chhe.

gnAnAvaraNIy Adi karmabandhanA pariNAmamAn, agnAnI ke je rAgano kartA chhe tenA yog ane upayog nimittakartA kahevAmAn Ave chhe. gnAnI samakitI to svata jANavAvALA


PDF/HTML Page 1182 of 4199
single page version

potAnA pariNAmamAn vyApIne jaDakarmanI paryAyane jANe ja chhe, karato nathI. gnAnI jaDakarmane jANavAnI je gnAnanI paryAy temAn vyApta chhe. te gnAn-paryAy svaparaprakAshakapaNe potAthI thaI chhe. te gnAnanI paryAyamAn gnAnAvaraNAdi ATh karmanI paryAy nimittamAtra chhe.

juo, lojIkathI-nyAyathI vAt chAle chhe. samajavAnI to potAne jignAsA hovI joIe. jeNe rAgathI bhinna thaI potAnA gnAnAnandasvabhAvI gnAyakasvarUpano anubhav karyo chhe te gnAnI jIv gnAnAvaraNIy karmanI paryAyano kartA nathI, jANanAr chhe. gnAnAvaraNIy karmanI je paryAy thAy temAn gnAnI nimitta paN nathI, nimittakartA paN nathI. upAdAn to te te pudgalakarmanI prakRutti chhe. gnAnI tenA nimittakartA paN nathI kemake gnAnAvaraNIy karmanun nimitta je agnAn teno gnAnI kartA nathI. gnAnI potAnA svaparaprakAshak gnAnanA pariNAmamAn vyApta thaine gnAnanA pariNAmane kare chheee ane tyAre te gnAnamAn gnAnAvaraNIy karmanI paryAyane nimitta kahe chhe. khUb gambhIr vAt chhe.

juone! draShTAnt paN kevun saras Apyun chhe! gorasanA pariNAmane dekhanAro puruSh, potAnA gorasane dekhanArA pariNAmamAn vyApta thaIne, gorasanA pariNAmane dekhe chhe, paN tene karato nathI. tem gnAnAvaraNIy karmanI paryAy je pudgalathI thaI chhe tene dekhanAr gnAnI potAnA gnAnamAn vyApta thaIne, gnAnano kartA thaIne gnAtApaNe rahe chhe. te gnAnanI paryAyamAn gnAnAvaraNIy karmanI paryAy nimitta chhe. gnAnanun upAdAn to potAnun chhe temAn jaDakarmanI paryAy nimitta chhe. nimitta sambandhI gnAnanI paryAy upAdAnathI potAthI svatantra thaI chhe, nimittanI kAI emAn apekShA nathI.

aho! gAthA bahu alaukik chhe. shrI sImandhar bhagavAn pAse AchAryashrI kundakundadev videhamAn gayA hatA. tyAnthI A sandesh laIne bharatamAn AvyA ane A shAstro rachyAn chhe. jem paradeshathI koI puruSh vatanamAn Ave to patnI pUchhe ke mAre mATe sADI lAvyA? putrI pUchhe ke mAre mATe ghaDiyAL lAvyA? nAno putra hoy te pUchhe ke-pappA mAre mATe mIThAI-halavo lAvyA? tem shrI kundakundAchAryadev videhathI bharatamAn padhAryA to bhakto pUchhe ke-bhagavAn! amAre mATe kAI lAvyA? to AchAryadev kahe chhe ke tamArA mATe A mAl-mAl lAvyo chhun. bhagavAnanI A prasAdI chhe te laIne prasanna thAo. kahe chhe ke chothA guNasthAne gnAnIne je gnAnAvaraNIy karma bandhAy teno te kartA nathI, jANanAr ja chhe. gnAnAvaraNIy karmanI paryAy jaDathI pudgalathI thAy chhe temAn gnAnI nimitta paN nathI. chothA guNasthAne A prakRiti je bandhAy enun gnAn svayam potAthI thAy chhe, ane tyAre temAn gnAnAvaraNIy karma temAn nimittamAtra chhe.

gnAnI karmane bAndhato nathI em ahIn kahyun chhe. agnAnI paN jaDakarmane bAndhato nathI, parantu agnAnI rAgano kartA chhe to karmabandhanI paryAyamAn nimittakartA kahevAmAn


PDF/HTML Page 1183 of 4199
single page version

Ave chhe. ahA! bhagavAnano mArga bahu sUkShma chhe bhAI! ane enun phaL paN mahAn chhe! mokShano mArga pragaTe enA phaLamAn bhaviShyamAn anant gnAn ane anant sukh pragaT thashe ane te Adi anant kAL raheshe.

rAgano je kartA thAy ane jaDakarmanI avasthAmAn jeno rAg nimitta thAy te agnAnI mithyAdraShTi chhe. parantu jene potAnA trikALI sachchidAnandasvarUp bhagavAn AtmAnun bhAn thayun chhe tevo dharmI jIv jANe chhe ke rAg ane pudgalanI je kriyA thAy te mArI nathI. Avo jene kShaNekShaNe vivek varte chhe te gnAnIne je samyaggnAnanI paryAy pragaT thaI te gnAnAvaraNIy karmanI paryAyane jANe ja chhe. te gnAn svata potAthI svaparane jANatun pragaT thayun chhe, karmanI paryAyanI tene apekShA nathI. A rIte gnAnI gnAnano ja kartA chhe.

gnAnAvaraNIy karma chha prakAranA bhAvathI bandhAy chhe. gnAnamAn antarAy karavI, mAtsarya, pradoSh, ninhav, AsAdan, upaghAt-em chha prakAranA bhAvanA nimitte gnAnAvaraNIy karma bandhAy chhe. A chha prakAranA bhAvano agnAnI kartA thAy chhe. tethI gnAnAvaraNIyanA bandhamAn A agnAnInA vikArIbhAvane nimittakartA kahevAmAn Ave chhe. parantu gnAnIne to Asrav tattva, ajIv tattva ane nij gnAyakatattvanun bhedagnAn thayun chhe. mATe gnAnI rAgano kartA nathI. bhedagnAnano uday thavAthI rAgathI bhinna hun gnAyakatattva chhun em dharmI jIv jANe chhe. dharmIne rAgathI bhinna gnAyakatattvanun je gnAn thayun te svaparaprakAshak gnAn potAthI pragaT thayun chhe ane rAg ane jaDanI dashA temAn nimittamAtra kahevAmAn Ave chhe.

A dashalakShaNI parvanA dash divas vItarAgabhAvanI visheSh ArAdhanAnA divas chhe. vItarAgabhAvanI ArAdhanA kayAre thAy? ke rAgathI bhinna shuddha chaitanyasvabhAvamay bhagavAn AtmAnun bhAn thAy tyAre. ahIn kahe chhe-evA Atmagna puruShane je svaparaprakAshak gnAn pragaT thAy chhe te potAthI thAy chhe ane temAn rAg ane paravastu nimitta chhe. parantu nimitta chhe to tenun gnAn thAy chhe em nathI. dayA, dAn, vrat Adi vikalpa rAg chhe, Asrav chhe. AsravathI Atmatattva bhinna chhe. Avun samyaggnAn pragaT thAy tene A Asrav chhe, rAg chhe evun gnAn potAthI potAmAn thAy chhe tyAre te gnAnamAn rAg nimitta kahevAmAn Ave chhe.

dayAno bhAv chhe te shubharAg chhe, vikAr chhe. te bhAvanA kALe je shAtA vedanIy-karma bandhAy te jaDanI paryAy chhe ane te jaDathI thAy chhe. anukampAno bhAv ane AtmA-bannene je ek mAne chhe evA agnAnI mithyAdraShTino anukampAno bhAv shAtAvedanIy karma je potAthI bandhAy chhe teno nimittakartA chhe. parantu dayAnA rAgathI potAno gnAyak bhagavAn bhinna chhe evun bhedagnAn jene pragaT thayun chhe evo dharmI jIv dayAnA rAgane


PDF/HTML Page 1184 of 4199
single page version

karato nathI, jANe ja chhe. potAne-svane ane rAgane-parane jANatun svaparaprakAshak gnAn tene potAthI pragaT thAy chhe ane tyAre rAg temAn nimitta chhe.

juo, sarva tattva bhinna bhinna chhe. -shAtAvedanIy karma je bandhAy chhe te jaD pudgalanI paryAy chhe. e ajIv tattva chhe. -dayA, dAn Adi anukampAno rAg thAy te vikArI bhAv Asrav tattva chhe. -rAgathI bhinna bhagavAn AtmA shuddha chaitanyamay gnAyakatattva chhe te jIvatattva chhe. -rAgathI bhinna AtmAnun jene bhAn nathI te rAgano kartA thAy chhe. te rAg ane

AtmAne abhinna ek mAnanAr mithyAdraShTi mUDh jIv chhe.

-rAg ane AtmAne jeNe ek mAnyA chhe te agnAnIno shubharAg, te samaye

shAtAvedanIy karma je bandhAy temAn nimitta hoy chhe tethI agnAnInA te shubharAgane
teno (jaDakarmano) nimittakartA kahevAmAn Ave chhe.

-gnAnIne svabhAvanI draShTi thaI chhe. karmabandh ajIvatattva chhe, rAg Asrav tattva chhe ane

pote enAthI bhinna gnAyakatattva chhe em tene bhedagnAn pragaT hovAthI te sarvane
bhinna bhinna jANe chhe. tethI te rAgano kartA nathI paN gnAtA ja chhe ane tenA
gnAnamAn rAg ane jaD karmanI paryAy nimitta thAy chhe.

aho! AchAryadeve gajab vAt karI chhe. 32-33 gAthAmAn soL bol hatA. ahIn karmanA ATh bol vadhAre chhe; 24 bol chhe. bhAI! shAntithI samajavun. keTalAk rAD pADe chhe ke ‘ekAnta chhe, ekAnta chhe;’ are bhAI! A chIj shun chhe tenI tane khabar nathI. A ekAnta chhe paN samyak ekAnta chhe.

‘vaLI evI ja rIte ‘‘gnAnAvaraN’’ pad palaTIne karma-sUtranun (karmanI gAthAnun) vibhAg pADIne kathan karavAthI darshanAvaraN, vedanIy, mohanIy, Ayu, nAm, gotra ane antarAyanAn sAt sUtro tathA temanI sAthe moh, rAg, dveSh, krodh, mAn, mAyA, lobh, nokarma, man, vachan, kAy, shrotra, chakShu, ghrAN, rasanA ane sparshananAn soL sUtro vyAkhyAnarUp karavAn ane A upadeshathI bIjA paN vichAravAn.’

‘darshanAvaraNIy’ nAmanI ek jaDakarmanI prakRiti chhe. paramANumAn te samaye te prakRiti thavAnI yogyatAthI te paryAy thaI chhe. te samaye darshanadoSh potAmAn utpanna karI teno je kartA thAy chhe te darshanadoSh ane AtmAne ek mAne chhe. te darshanadoSh darshanAvaraNIy karmanA bandhamAn nimittakartA kahevAmAn Ave chhe.

dharmI jIv sAt tattvane bhinna bhinna jANe chhe. ajIv, Asrav ane AtmA traNene bhinna bhinna jANe chhe. ahIn traNanI mukhya vAt chhe. gnAnIne rAg ane parathI hun bhinna gnAyak tattva chhun em bhedagnAn thayun chhe. rAg ane par ajIv padArtha hun nahi; hun to gnAtAdraShTA chhun. AvA gnAtAdraShTAnA gnAnapariNamanamAn rAg ane darshanAvaraNIy karma nimitta chhe.


PDF/HTML Page 1185 of 4199
single page version

ramakaDAno moTo vepArI hoy to loko kahe ke A ramakaDAno rAjA chhe. ahIn kahe chhe- bhagavAn! tun gnAtAdraShTAsvarUp chaitanyarAjA chho. rAgano paN tun rAjA nahi to ramakaDAnA rAjAnI vAt kayAn rahI? juo, AchAryadev svatattva ane paratattvanI bhinnatA batAvI bhedagnAn karAve chhe. rAganA bhAvane potAnA svaparaprakAshak gnAnamAn jANanAr bhedagnAnI jIv rAgano rktA nathI, gnAtAdraShTA ja chhe. vikalpa chhe te rAg chhe ane hun gnAyak chhun em bhedagnAnanI karavatathI bannene gnAnIe bhinna pADI dIdhA chhe. te gnAnInA gnAnamAn rAg ane rAganA nimitte bandhAtun karma nimittamAtra chhe.

agnAnI rAgano svAmI thAy chhe. teno te rAg navA karmabandhanamAn nimitta thAy chhe. loko mAne chhe ke vyavahArathI dharma thAy. tene kahe chhe ke-prabhu! tun sAmbhaL to kharo. vyavahAr to gnAnamAn paragneyapaNe jaNAy chhe. tenAthI dharma kem thAy? mahAvratAdi vyavahAraratnatrayanA pariNAm gnAnInA svaparaprakAshak gnAnamAn paragneyapaNe nimittamAtra chhe. enAthI nishchay dharma kem pragaTe? na pragaTe. AtmA gnAnasvarUp chhe. potAnA gnAnasvarUpanun jyAn bhAn thayun tyAn gnAnanI paryAy potAthI pragaT thaI. te samaye gnAnIne rAg bhale Avyo; te rAg ane je navun karmabandhan thayun tene gnAnI jANe ja chhe, karato nathI. te rAg ane karmanI paryAy gnAnInA gnAnamAn nimittamAtra chhe.

vedanIyakarmanI jaD prakRitino kartA jaDakarma chhe. shAtAvedanIy karma bandhAy te paramANunI tatkAlin yogyatA ane utpatti kAL chhe. shubharAg thayo mATe shAtAvedanIy karma bandhAyun chhe em nathI. te kALe gnAnI rAg ane karmathI potAne bhinna jANe chhe. gnAnIne je svaparaprakAshak gnAnanI paryAy pragaT thAy temAn shubharAg ane shAtAvedanIy karma nimitta kahevAmAn Ave chhe.

parane dukh devAno je bhAv thayo te bhAvanA nimitte ashAtAvedanIy karma bandhAy chhe. te bhAv Asrav chhe. Asrav ane AtmAne ek mAne te agnAnInA pariNAm ashAtAvedanIyanA bandhamAn nimitta chhe.

pratham svarga-saudharmasvargamAn 32 lAkh vimAn chhe. teno indra ane indrANI shachI banne samakitI chhe. teo ek bhav karIne mokSha javAnAn chhe. te jANe chhe ke A 32 lAkh vimAn chhe te paradravya chhe. devanA vaibhav prati lakSha jatAn rAg thAy te Asrav chhe. parantu te gnAnI chhe; to je rAg Avyo tene jANe ja chhe. potAne je svaparaprakAshak gnAn potAthI utpanna thayun chhe te gnAnamAn rAg ane paradravya paragneyapaNe mAtra jaNAy chhe. to rAg ane paradravya gnAnamAn nimitta chhe em kahevAmAn Ave chhe. ahA! upAdAn ane nimittanun svarUp to juo! banne tadna svatantra chhe.

agnithI pANI Unun thayun ane kumbhAre ghaDo karyo em mAnanAr mUDh mithyAdraShTi chhe kemake teo rAg ane paradravyane potAnAthI ekapaNe mAne chhe.


PDF/HTML Page 1186 of 4199
single page version

prashna– to shun chokhA pAke chhe te garam pANIthI pAke chhe ke nahi?

uttara– bhAI! garam pANImAn chokhA pAke chhe te garam pANIthI pAke chhe em nathI. te chokhA potAthI pAke chhe. chokhAnI pAkelI avasthA potAthI thaI chhe, pANIthI thaI chhe e vAt traNakALamAn nathI. pANI bhinna chhe, chokhA bhinna chhe. paradravyanI paryAy bIjun paradravya karI shake ja nahi Avo siddhAnt chhe.

gnAnIne rAg Ave chhe te kALe bhedagnAn karavun paDatun nathI. bhedagnAn sahaj ja hoy chhe. rAg ane ajIvanI kriyA thAy te kALe sahajapaNe bhedagnAn hoy chhe. rAganun ane karmabandhanun gnAn potAthI sahaj thAy chhe, karma ane rAg chhe to gnAnanI paryAy utpanna thAy chhe em nathI.

mohanIy karmanI ek jaD prakRiti chhe. chAritramohanIyanI paryAyanI ahIn vAt chhe. gnAnIne darshanamohanIyanI paryAy hotI nathI. navun chAritramohanIy karma bandhAy temAn rAg dveSh nimitta chhe. agnAnInA rAg-dveSh navA karmabandhanamAn nimitta kahevAy chhe. gnAnIne to je rAg thAy ane je chAritramohanIy karma bandhAy tenun te samaye svaparaprakAshak gnAn sahaj potAthI thAy chhe. tene te rAg ane karmabandhananI paryAy gnAnamAn nimitta thAy chhe.

bhAI! tattvonI sthiti svatantra chhe. rAg karyo mATe karmane bandhAvun paDayun em nathI. karma bandhAy e to ajIv tattva chhe. ajIvanI paryAy ajIvathI thAy chhe. ane paradravya pratye sAvadhAnIno je rAg chhe te Asrav chhe, doSh chhe. te doShano kartA thAy te agnAnI chhe. teno rAg chAritramohanIy karma bandhAy teno nimittakartA chhe. gnAnI to te doSh ane chAritramohanIy bandhananI paryAyanA gnAtA ja chhe. tenA gnAnamAn te doSh ane jaDakarmanI paryAy nimitta kahevAmAn Ave chhe. AvI upAdAn nimittanI svatantratA chhe.

nimitta, upAdAn, nishchay, vyavahAr ane kramabaddha A pAnch viShayamAn vartamAnamAn khUb vAndhA uThayA chhe. ‘kramabaddha mAnIe to puruShArtha uDI jAy’ em keTalAk mAne chhe paN emane vastunA svarUpanI khabar nathI. are bhAI! kramabaddhano sAcho nirNay karavAmAn to anant puruShArtha rahelo chhe. sampradAyamAn keTalAk evun mAne chhe ke-‘‘kevaLI bhagavAne je dIThun chhe tem thashe; emAn ApaNe shun karI shakIe?’’ tene pUchhIe chhIe ke-bhagavAne je dIThun chhe tem thashe e to barAbar chhe paN kevaLI bhagavAn ek samayamAn traNakAL traNalokane jANe chhe evI gnAnanI paryAyanI jagatamAn sattA chhe eno svIkAr tane thayo chhe? potAnA gnAyakasvabhAv prati jhukayA sivAy traNakAL traNalokane ek samayamAn jANanAr kevaLagnAnanI sattAno svIkAr thaI shakto nathI. Avo svIkAr karavA jAy tyAn pAnchey samavAy siddha thaI jAy chhe, ane temAn puruShArtha paN AvI jAy chhe.

AtmAmAn anant guNo chhe. temAn gnAnaguNanI ek samayanI ek paryAyamAn trikALI dravya, trikALI guNo ane tenI traNakALanI paryAyone tathA lokAlokanI dravya-guNasahit


PDF/HTML Page 1187 of 4199
single page version

traNakALanI paryAyone jANe tevun achintya sAmarthya chhe. AvI paryAyanI sattAno svIkAr antarangamAn sarvagnasvabhAv je paDayo chhe tenun lakSha karyA vinA thaI shakato nathI ane AvI paryAyanI sattAnA svIkAr vinA bhagavAne je dIThun tem thashe em kevI rIte yathArtha kahI shakAy? pravachanasAr gAthAmAn paN em kahyun chhe ke-je arihant bhagavAnanA dravya-guN-paryAyane jANe te potAnA AtmAne jANe chhe ane teno moh kShay pAme chhe.

arihant paramAtmAnI kevaLagnAnanI paryAyanun adbhut achintya sAmarthya chhe te ek samayanI paryAyamAn trikALavartI anantA siddho sahit AkhA lokAlokane jANavAnun sAmarthya chhe. bhagavAnane sarvagnasvabhAvamAn je sAmarthya chhe te paryAyamAn pragaT thayun chhe. are bhAI! je ek samayanI paryAyanI AvI tAkAt chhe evI anant anant paryAyano pinD ek gnAnaguN chhe. ane Avo gnAnaguN je dravyamAn chhe e bhagavAn sarvagnasvabhAvI AtmAnI draShTi thatAn samyagdarshan pragaT thAy chhe. tyAre sarvagnasvabhAvanI pratIti thatAn sarvagnanI pratIti thAy chhe ane enun ja nAm puruShArtha chhe. puruShArtha koI bIjI chIj nathI.

ahIn kahe chhe-gnAnIne rAg ane karmathI bhinna potAnA AtmAnun gnAn chhe. te gnAnamAn rati-arati Adi pariNAm ane chAritramohanIyakarmanI paryAy nimitta chhe. gnAnI tene jANe chhe, karatA nathI. AtmAmAn chAritraguN chhe. AvA anantaguNano pinD prabhu AtmA chhe. temAn lInatA- ramaNatA karavI te chAritra chhe. AvA chAritravant gnAnI je ratinA pariNAm thAy tene jANe ja chhe, tenA kartA nathI. gnAnamAn te ratinA pariNAm nimittamAtra chhe. ahAhA...! AchAryadeve gajab vAt karI chhe! upAdAn ane nimittanI svatantratAnI kevI balihArI chhe! banArasIvilAsamAn Ave chhe ke-

‘upAdAn bal jahAn tahAn, nahi nimittako dAv.’

pratyek dravyanI paryAy potAthI svatantra utpanna thAy chhe, temAn nimittano kAI dAv nathI. (matalab ke nimitta kAI karatun nathI).

AyuShya nAmanun jaD karma chhe. te paramANunI paryAy chhe. AyuShyano bandh thavAmAn je bhAv nimitta thAy te bhAvano kartA thanAr agnAnI chhe. teno te bhAv AyukarmanA bandhanI paryAyamAn nimittakartA kahevAmAn Ave chhe.

gnAnIne Ayukarma ane je bhAvathI Ayukarma bandhAy te bhAv-e bannethI hun bhinna chhun evun gnAn thAy chhe ane te gnAnamAn Ayukarma ane tee bhAv nimitta kahevAy chhe.

samakitIne dev ane manuShya-e be gatinA Ayuno bandh paDe chhe, tiryanch ane narakagatinA AyuShyano bandh paDato nathI. manuShya samakitIne devanun AyuShya bandhAy chhe ane devamAn hoy tene manuShyanun AyuShya bandhAy chhe. A AyuShyakarma paramANunI paryAy chhe. te samaye je vikArano pariNAm thAy te pariNAmano gnAnI gnAtA ja chhe. te samaye


PDF/HTML Page 1188 of 4199
single page version

gnAnanI je svaparaprakAshak paryAy potAthI pragaTI temAn AyuShya karma ane tenA nimittarUp bhAvane gnAnI jANe chhe, teno kartA nathI. bhAI! tArun svarUp to gnAn chhe ane gnAn-svabhAvathI svaparaprakAshak chhe. mATe gnAn sva ane parane jem chhe tem jANe chhe. jANavA sivAy te bIjun shun kare? jem kAgaLamAn lakhe chhe ke-thoDun lakhyun ghaNun karIne mAnajo tem santo kahe chhe ke-bhAI! A thoDun lakhyun ghaNun karIne mAnajo. (matalab ke teno vistAr yathArtha bhAve samajajo.)

tattvArthasUtramAn sUtra chhe ke-‘utpAd-vyay-dhrauvyayuktam sat’ A dravyanun lakShaN chhe. utpAd thAy chhe te potAnI paryAyamAn potAthI thAy chhe. dayA, dAn, vrat AdinA pariNAm te Asrav chhe. te pariNAm potAthI utpanna thAy chhe; temAn jaD karma nimitta chhe paN nimittathI te pariNAm utpanna thAy chhe em nathI. jaDakarma te kartA ane Asrav tenun vyApya karma em chhe nahi.

ahIn A gAthAnA ek bolamAn nimitta, upAdAn, nishchay, vyavahAr-e pAncheyanA khulAsA AvI jAy chhe. 1. shAtAvedanIy karmano bandh thayo tyAn te paryAy tenA svakALe thaI chhe. te kALe je shubhabhAv

Avyo te tenA svakALe utpanna thayo chhe. A pramANe kramabaddha siddha thayun.

2. gnAnIne te rAg ane karmabandhan gnAnamAn te kALe nimitta chhe. A nimitta siddha thayun. 3. te kALe svaparaprakAshak gnAnanI paryAy potAthI pragaT thaI chhe, nimittathI nahi. A upAdAn

siddha thayun.

4. je rAg Avyo te ashuchi chhe, jaD chhe, dukharUp chhe, te rAgane gnAn jANe chhe. A vyavahAr

siddha thayo.

pa. ane te vakhate gnAn svane jANe chhe te nishchay siddha thayo. A rIte vyavahArathI nishchay

thAy e vAt uDI gaI. nimittathI upAdAnanun kArya thAy e vAt paN uDI gaI. paryAy
kramabaddha thAy chhe mATe akrame-ADun avaLun thAy e vAt paN uDI gaI. Am pAnche vAtanun
A gAthAmAn spaShTIkaraN AvI jAy chhe.

ahAhA...! hun to gnAyakamUrti chaitanyajyotisvarUp prabhu gnAnanA prakAshanA nUranun pUr chhun.

Avun svarUpanA lakShe gnAn thatAn te kALe je jAtanA rAgapariNAm thAy tene te kALe dharmI jANe chhe. rAgasambandhInun gnAn ane svasvarUpanun gnAn gnAnamAn vyApta thaIne pragaT thAy chhe. gnAnI te gnAnano kartA chhe paN rAg ane te kALe thatA karmabandhano kartA nathI. rAg ane karmabandhanI dashA to potAthI utpanna thayelA svaparaprakAshak gnAnamAn nimittamAtra chhe.


PDF/HTML Page 1189 of 4199
single page version

bhAI! A to bhagavAnanAn lojIk ane kAyadA chhe. A samajyA vinA dharma nahi thAy. kevaLagnAnanI ek samayanI paryAy lokAlokane jANe chhe ane potAnA svadravyane jANe chhe. parantu te paryAy svadravyamAn pravesh karIne svane jANatI nathI tathA te paryAy lokAlokane sparsha karIne lokAlokane jANatI nathI. AvI gnAnanI ek paryAyanI tAkAt chhe. tevI rIte shraddhA, chAritra ityAdi anantaguNanI paryAyanI tAkAt chhe. gnAnanI bhaviShyanI anantI paryAyo gnAnaguNamAn shaktirUpe paDI chhe. AvA anantaguNano pinD prabhu AtmA chhe. tenI nirmaL nirvikalpa pratIti te samyagdarshan chhe. A samyagdarshan alaukik chIj chhe bhAI! A samakitanI paryAyamAn svanI ane paranI, samasta lokAlokanI yathArtha pratIti samAI jAy chhe. aho! A 101 mI gAthAmAn gnAnAnandano dariyo uchhAL‌yo chhe! anantaguNano pinD prabhu AtmA nij svagneyanun gnAn karI pratIti kare te pratItino mahimA aparampAr chhe. AvI pratIti thayA vinA jeTalAn paN vrat, tap Adi kare te ekaDA vinAnAn mIDAn jevAn chhe.

are bhAI! anant guNano pinD prabhu AtmA chhe. tenI nirvikalpa pratIti karavI e pratham karavA yogya chhe. samakit vinA chAritra hotun nathI. samyagdarshan vinAnAn vrat-tapane bALavrat ane bALatap eTale mUrkhAI bharelAn mithyA vrat-tap kahyAn chhe. prabhu! sAmbhaLato kharo nAth! tArA gharanI chIj shun chhe tenI tane khabar nathI. bhajanamAn shrI dolatarAme kahyun chhe ke-

‘ham to kabahun na nijaghar Aye,
par ghar phirat bahut din bIte, nAm anek dharAye....ham to.’

nijAnandasvarUp nijagharane chhoDIne bhagavAn! ten rAg, nimitta ane puNyanA gharamAn pravesh karyo chhe. tyAnthI nijagharamAn Avavun te bhavano ant karavAno nirgranthano mArga chhe. rAganI granthithI bhinna paDIne pUrNAnandanA nAthano anubhav karavo, tenI pratIti-shraddhA karavI enun nAm nirgranthadashA chhe. chhaThThA guNasthAne je nirgranthadashA chhe e to koI alaukik dashA chhe, bApu!

jem rUnAn dhokaDAn hoy chhe temAn rU badhe ThAnsIThAnsIne bharyun chhe. tem bhagavAn AtmA gnAnanun dhokaDun, Anandanun dhokaDun-gnAnAnandasvarUp gAnsaDI chhe. rAgathI bhinna paDIne jeNe potAnA shuddha gnAnAnandasvabhAvanun vedan karyun te samakitI dharmI chhe. AvA dharmI jIvane haju apUrNatA chhe to rAg AvyA vinA raheto nathI. dayA, dAnano shubharAg Ave chhe ane kadIk ashubharAg paN Ave chhe. je jAtanA rAgAdi ane vAsanAnA pariNAm thAy te prakAre AtmA svanA ane rAgAdinA gnAnapaNe svata pariName chhe. dharmIne gnAtAdraShTAnA pariNamanamAn je rAgAdinun gnAn thAy chhe te gnAn potAthI thAy chhe. te gnAnamAn rAgAdi


PDF/HTML Page 1190 of 4199
single page version

bhAv ane karmabandhan nimitta kahevAmAn Ave chhe. dharmI jIv rAgano kartA nathI. e to rAganA kALe paN potAnA ane paranA gnAnapaNe pariNamato evo gnAnano ja kartA chhe.

are! jIv navamI graiveyak paN anantavAr gayo chhe ane narak-nigodanA bhAv paN anant anant karyA chhe. nigodamAn je ek shvAsamAn aDhAr bhav karyA chhe te mithyA-darshananun phaL chhe. rAg ane ajIv bhinna chIj chhe chhatAn te potAnI chIj chhe ane tenAthI lAbh thAy evun mAne te mithyAdarshan chhe. te mithyAtvanA kAraNe jIve narak-nigodanA anantA bhav karyA chhe. bhAI! jagatane vishvAs bese na bese paN chIj kAI pharI jAy em nathI. ahIn kahe chhe ke samyagdraShTi jIv dayA, dAn Adi vikalpanA kartA nathI, gnAtA ja chhe. tevA jIvane pUrNa vItarAgatA thaI nathI to AyuShyakarmanI prakRiti bandhAy chhe. samyagdraShTi manuShyane svarganA Ayuno bandh thAy chhe. tyAn AyuShyanA paramANu bandhAy te paramANunA kAraNe bandhAy chhe. te samaye dharmIne je rAg Ave chhe te rAg ane Ayukarmano bandh te gnAnInA gnAnamAn nimitta chhe. gorasanun draShTAnt ApIne AchAryadeve vastusvarUp atyant spaShTa karI dIdhun chhe. gnAnIne rAg hoy te kALe AyuShyano bandh paDe chhe. te ajIvanI paryAy ajIvathI thAy chhe. dharmI jIv rAg ane AyukarmanI paryAyanA gnAtA ja chhe, kartA nathI. gnAnI to svaparaprakAshak potAnA gnAnamAn vyApIne svaparane mAtra jANe ja chhe.

samakitI ke sAdhu je AtmagnAnI dharmAtmA chhe te A panchakALamAn svargamAn ja jAy chhe. svarganA AyuShyanI je prakRiti bandhAy chhe te to paramANunI yogyatAthI bandhAy chhe. te kALe je rAg Avyo tene AyunA bandhamAn nimitta kahevAmAn Ave chhe. dharmI jIvane je AyuShya bandhAy ane te kALe je rAg hoy tenun gnAn hoy chhe. jIvano gnAnadarshanasvabhAv chhe. te svabhAvanI jene draShTi thaI chhe te dharmI jIv rAg ane karmabandhan thAy tenA gnAtAdraShTA chhe.

svargamAn samakitI hoy tene manuShyanA Ayuno bandh paDe chhe. mithyAdraShTi jIv to svargamAnthI nIkaLI tiryanchagatimAn paN jAy chhe, ekendriyamAn paN jAy chhe. je jIv rAgane ane potAne ek kare chhe te mithyAdraShTi agnAnI ekendriyamAn lIlotarImAn paN chAlyo jAy chhe.

khANamAn-pRithvImAn ek kaNamAn asankhya jIv chhe. pANInA ek bindumAn asankhyajIv chhe, lImaDAnA ek pattAmAn asankhya jIv chhe. lImaDAnA pattAmAn asankhya sharIr chhe ane ek ek sharIramAn ek ek jIv chhe. lasaNanI ek kaTakImAn asankhya sharIr chhe ane pratyek sharIramAn anantAnant jIv chhe.


PDF/HTML Page 1191 of 4199
single page version

bhAI! AtmAnA bhAn vinA vrat, tap, bhakti AdinA pariNAm kare to jIv svargamAn jAy chhe. tyAn paN AtmAnun bhAn nahi hovAthI Ayuno bandh paDatAn koI manuShyamAn to koI pashumAn jAy chhe, tathA koI ekendriyamAn paN chAlyA jAy chhe. dolatarAmajIe kahyun chhe ne ke-

‘jo vimAnavAsI hU thAy, samyagdarshan bin dukh pAy;
tahaintai chay thAvar tan dhare, yon parivartan pUre karai.’

agnAnI jaDanI kriyA ane rAgano kartA thAy chhe. gnAnI rAgano ane karmabandhananI kriyAno kartA nathI, gnAtA ja chhe.

AThamo nandIshvaradvIp chhe. temAn bAvan jinAlayanI rachanA chhe. pratyek jinAlayamAn 108 ratananI pratimAo shobhAyamAn chhe. tyAn aShTAnhikA parvamAn indra ane indrANI darshan-pUjA Adi karavA mATe jAy chhe ane mahA mahotsav ujave chhe. khUb prasannachitta thaIne nAche paN chhe. paN samakitI chhe ne? je rAg bhaktino Ave te rAganA ane nRitya Adi bAhya kriyAnA te kartA nathI, gnAtAdraShTA ja chhe. agnAnI to rAgano kartA thAy chhe ane bahAranI sharIranI je kriyA thAy te hun karun chhun em mAnIne mithyAtvanun sevan kare chhe. khUb gambhIr vAt chhe bhAI!

shreNIk rAjA kShAyik samakitI hatA. tIrthankaragotra bAndhyun chhe. hamaNAn pratham narakamAn gayelA chhe. ahIn hatA tyAre bhagavAnanA samosaraNamAn gayA hatA. tyAn rAg Avyo ane tIrthankaragotra bandhAI gayun. parantu tenA teo gnAtA chhe, kartA nathI. tyAn narakamAn chha mAsanun AyuShya bAkI raheshe tyAre manuShyagatinA Ayuno bandh thashe. hamaNAn paN pratisamay tIrthankaragotra bandhAy chhe. parantu dharmI jIv rAg ane karmabandhanI paryAyanA gnAtA ja chhe. AvatI chovIsImAn pratham tIrthankar thashe. hamaNAn vrat, tap, chAritra nathI paN svAnubhavanI dashA thayelI chhe. temane rAganI mandatAnA kALamAn manuShyanA Ayuno bandh paDashe. samakitIne ashubhabhAv paN Ave chhe. parantu ashubhanA kALamAn tene Ayuno bandh paDato nathI. samyagdraShTine shubharAganA kALamAn AyuShyano bandh paDe chhe. AvI samyagdarshananI balihArI chhe! bApu! samyagdarshan shun chIj chhe enA mahimAnI lokone khabar nathI.

aho! bhAvalingI munivaroe gajab kAm karyAn chhe. antamuhUrtamAn temane chhaThThun ane sAtamun guNasthAn Ave chhe. chhaThThe vikalpa uThe chhe ane kShaNabharamAn vikalpa toDIne apramattadashAmAn Ave chhe. AvA bhAvalingI digambar santone jyAre chhaThThA guNasthAne shubhabhAv Ave chhe tyAre AgAmI Ayuno bandh paDe chhe. dharmI jIv te shubhabhAv ane je Ayukarma bandhAy tene jANe ja chhe, karatA nathI. svane jANatAn paranun-rAganun gnAn potAthI thAy chhe. gnAnanI paryAy to nij upAdAnathI utpanna thAy chhe. emAn rAg ane par karma nimitta kahevAmAn Ave chhe.


PDF/HTML Page 1192 of 4199
single page version

samakitI nArakI hoy ke dev hoy, te manuShyagatimAn Ave chhe. ane mithyAdraShTi nArakIno jIv hoy te koI manuShyamAn Ave chhe to koI tiryanchamAn jAy chhe. agnAnIne je rAg thayo ane karmabandhan thayun te rAgano te kartA thAy chhe. agnAnI rAgane potAnun kartavya mAne chhe. paN bhAI! vastu to gnAnadarshanasvarUp chhe, tenun rAg kartavya kem hoI shake?

mithyAdraShTi dev hoy temAn AThamA svarga sudhInA koI devane tiryanchagatinA AyuShyano bandh thAy chhe. samyagdarshan vinA vrat-tapanA pariNAmathI koI mithyAdraShTi bIjA svarge gayo hoy tyAnthI koI ekendriyamAn janme chhe. are! samyagdarshan ane mithyAdarshanamAn keTalo pharak chhe tenI lokone khabar nathI. bAhya tyAgano mahimA kare paN samyagdarshananA achintya mahimAnI tene khabar nathI.

aDhIdvIp bahAr asankhya samyagdraShTi tiryanch chhe. Akharano svayambhUramaN samudra chhe. temAn hajAr jojan eTale chAr hajAr gAu lAmbA sharIravALA machchha chhe. temAn koI panchamaguNasthAnavartI chhe. svAnubhavanI dashA prApta thavAthI andar shAnti ane Anand anubhave chhe. evA asankhya tiryancho chhe, shrAvak-shrAvikAo chhe. asankhya mithyAdraShTinun pramAN chhe topaN samakitI asankhya chhe. tene shubharAganA kALamAn devagatinA AyuShyano bandh paDashe. manuShyagatinun AyuShya tene bandhAtun nathI. parantu AyuShyabandhanA kAraNarUp je rAg chhe tenA e kartA nathI, gnAtAdraShTA chhe. je karma bandhAy tenA paN gnAtA ja chhe, kartA nathI.

karmanI 148 prakRiti chhe. dharmI kahe chhe ke te karmanA phaLane hun bhogavato nathI. mUL prakRiti gnAnAvaraNAdi ATh chhe. tenA bhed 148 chhe. teno je udayabhAv chhe tene dharmI kahe chhe ke hun bhogavato nathI; hun to mAtra gnAtAdraShTA thaIne gnAnane bhogavanAro chhun.

aho! A samayasAr bhAratanun advitIy chakShu chhe. samayasAr be chhe-ek shabda samayasAr shAstra shabdabrahma chhe ane bIjo gnAnasamayasAr bhagavAn AtmA chidbrahma. traNalokano nAth chaitanyabimb prabhu gnAnasamayasAr chhe ane shabdasamayasAr tene batAve chhe, nirUpe chhe. tathApi shabdasamayasAramAn gnAnasamayasAr nathI ane gnAnasamayasAramAn shabda samayasAr nathI. bhagavAnanI OMdhvanithI OMsvarUp bhagavAn AtmA bhinna chhe. Avun jene bhAn thayun chhe te samyagdraShTi chhe. khUb sUkShma vAt bhAI! ahIn kahe chhe ke bhagavAnanI OMdhvani sAmbhaLavAnA rAgano samyagdraShTi kartA nathI, mAtra gnAtA ja chhe. aho! A to alaukik vAt chhe! gnAnI rAg ane bandhano jANanAr chhe, karanAr nathI.

have nAmakarmanI prakRitinI vAt kare chhe. ATh karmamAn ek nAmakarma chhe. tenI prakRitinA peTAbhed 93 chhe. samakitIne tIrthankaranAmakarmanA bandhanA kAraNarUp ShoDashakAraN-


PDF/HTML Page 1193 of 4199
single page version

bhAvanAno rAg Ave chhe. te rAg Asrav ane dukharUp chhe. bhagavAn AtmA Anandaghan-svarUp chaitanyamUrti prabhu chhe. tenun jene bhAn thayun chhe evA samakitIne koIne je vaDe tIrthankaranAmakarma bandhAy tevo rAg Ave chhe, ane tIrthankaranAmakarmano tene bandh paDe chhe. parantu gnAnI jIv te vikalpa ane bandh prakRitinA gnAtAdraShTApaNe ja pariName chhe; tenA e kartA nathI. agnAnIne tIrthankaranAmakarmanA kAraNarUp shubhabhAv Avato ja nathI.

nAmakarmanI 93 prakRiti chhe. temAn chhellI tIrthankaranAmakarmanI prakRiti chhe. je bhAve tIrthankaranAmakarma bandhAy te bhAv dharma nathI. je bhAvathI dharma thAy te bhAvathI bandh nahi ane je bhAvathI bandh thAy te bhAvathI dharma nahi.

have gotrakarmanI prakRitinI vAt kare chhe. gotrakarmanI prakRiti bandhAy e to jaD prakRitinun kArya chhe, AtmAnun nahi. gotrakarmanA be bhed chhe-nIch gotra, uchcha gotra, je shubh, ashubh bhAvathI uchcha, nIch gotra bandhAy te bhAv vikAr chhe. e shubhAshubh bhAvano agnAnI kartA thAy chhe. tethI gotrakarmanI paryAyamAn agnAnInA vikArI bhAvane nimittakartA kahevAmAn Ave chhe. gnAnI to te prakRiti ane te kALanA pariNAmanA gnAtA chhe, kartA nathI.

bhagavAn AtmA gnAnadarshanano pinD prabhu chhe. emAnthI nIkaLe to gnAn, darshan ane AnandanI paryAy nIkaLe chhe. emAnthI shun rAganI paryAy nIkaLe? nA; na nIkaLe. parantu nimittAdhIn banIne agnAnI rAgano kartA thAy chhe ane kartA thato thako te mithyAdraShTi chhe. vrat- tap ityAdi vaDe chAhe to svarga maLI jAy paN AtmAnA bhAn vinA te mithyAdraShTi chhe ane mithyAdarshan rahe tyAn sudhI tene sansAramAn chAragatinA paribhramaNanun dukh maTatun nathI.

antarAyakarma nAmanun ek jaDakarma chhe. enI dAnAntarAy, lAbhAntarAy, bhogAntarAy, upabhogAntarAy ane vIryAntarAy-em pAnch prakRiti chhe. antarAyanI prakRiti bandhAy temAn rAg nimitta chhe. parantu gnAnI to je prakRiti bandhAy tenA ane te kALe je rAg Avyo tenA gnAtA ja chhe.

A pramANe karmasUtranun vibhAg pADIne kathan karavAthI sAt sUtro tathA temanI sAthe moh, rAg, dveSh, krodh, mAn mAyA, lobh, nokarma, man, vachan, kAy, shrotra, chakShu, ghrAN, rasan ane sparshananAn soL sUtro vyAkhyAnarUp karavAn; ane A upadeshathI bIjA paN vichAravAn.

traN kaShAyono jemane abhAv chhe evA vItarAgI munirAj bhagavAn tulya chhe. ahAhA...! sAchA bhAvalingI munivarone ek sekanDanI nindar hoy chhe. ek sekanDathI vadhAre vakhat nidrAdhIn rahe to munipaNun rahetun nathI. AvA gnAnIne par taraph lakSha jatAn jarA rAgAdi AvI jAy chhe. paN teo te rAgAdi bhAvanA kartA nathI, gnAtA chhe.


PDF/HTML Page 1194 of 4199
single page version

munine chhaThThA guNasthAne ArttadhyAnanA pariNAm paN AvI jAy chhe. pAnchamA guNasthAnavALAne raudradhyAnanA pariNAm paN thaI jAy chhe. parantu dharmI jIv te saghaLA rAgAdi pariNAmanA gnAtAdraShTA chhe, kartA nathI. je karma bandhAy tenA paN gnAtA chhe, kartA nathI. gnAnIne krodhAdi pariNAm paN thaI jAy chhe paN te pariNAmanA te gnAtA ja chhe.

‘‘svapar prakAsak sakati hamArI, tAtain vachan bhed bhram bhArI;
gney dashA duvidhA paragAsI, nijarUpA pararUpA bhAsI.’’

gnAnIne krodh pariNAm thAy tenA te gnAtA ja chhe, kartA nathI. samyagdarshan koI alaukik chIj chhe bhAI! jene Anandano nAth chaitanyasvarUp bhagavAn chidAnand jAgI gayo chhe tene krodh, mAn, mAyA lobhanA pariNAm nabaLAIthI thaI jAy topaN te enA gnAtAdraShTA chhe. dharmIne antaramAn gnAn-darshananI pravAhadhArA satat chAlu ja hoy chhe.

agnAnIne krodh, mAn, mAyA, lobhanA pariNAm thAy temAn te tanmay hoy chhe. tethI te vikArano kartA thAy chhe. ane je je karmabandhan thAy temAn tenA vikArI bhAv nimittakartA kahevAmAn Ave chhe.

tevI rIte nokarma, man, vachan, kAy, pAnch indriyonA je je pariNAm thAy teno dharmI gnAtA ja rahe chhe. gnAnI gnAnano ja kartA chhe, rAg ane jaDanA je je pariNAm thAy teno te kartA nathI.

[pravachan nan. 171 sheSh, 172 thI 17p chAlu * dinAnk 31-8-76 thI 4-9-76]

PDF/HTML Page 1195 of 4199
single page version

अज्ञानी चापि परभावस्य न कर्ता स्यात्–

जं भावं सुहमसुहं करेदि आदा स तस्स खलु कत्ता।
तं तस्स होदि कम्मं सो तस्स दु वेदगो अप्पा।। १०२ ।।
यं भावं शुभमशुभं करोत्यात्मा स तस्य खलु कर्ता।
तत्तस्य भवति कर्म स तस्य तु वेदक आत्मा।। १०२ ।।

vaLI agnAnI paN paradravyanA bhAvano kartA nathI em have kahe chhe-

je bhAv jIv kare shubhAshubh tehano kartA khare,
tenun bane te karma, AtmA tehano vedak bane. 102.

gAthArtha– [आत्मा] AtmA [यं] je [शुभम् अशुभम्] shubh ke ashubh [भावं] (potAnA) bhAvane [करोति] kare chhe [तस्य] te bhAvano [सः] te [खलु] kharekhar [कर्ता] rktA thAy chhe, [तत्] te (bhAv) [तस्य] tenun [कर्म] karma [भवति] thAy chhe [सः आत्मा तु] ane te AtmA [तस्य] teno (te bhAvarUp karmano) [वेदकः] bhoktA thAy chhe.

TIkA– potAno achalit vignAnaghanarUp ek svAd hovA chhatAn paN A lokamAn je A AtmA anAdi kALanA agnAnane lIdhe paranA ane potAnA ekapaNAnA adhyAsathI mand ane tIvra svAdavALI pudgalakarmanA vipAkanI be dashAo vaDe potAnA (vignAnaghanarUp) svAdane bhedato thako agnAnarUp shubh ke ashubh bhAvane kare chhe, te AtmA te vakhate tanmayapaNe te bhAvano vyApak hovAthI teno kartA thAy chhe ane te bhAv paN te vakhate tanmayapaNe te AtmAnun vyApya hovAthI tenun karma thAy chhe; vaLI te ja AtmA te vakhate tanmayapaNe te bhAvano bhAvak hovAthI teno anubhavanAr (arthAt bhoktA) thAy chhe ane te bhAv paN te vakhate tanmayapaNe te AtmAnun bhAvya hovAthI tenun anubhAvya (arthAt bhogya) thAy chhe. A rIte agnAnI paN parabhAvano kartA nathI.

bhAvArtha– pudgalakarmano uday thatAn, gnAnI tene jANe ja chhe arthAt gnAnano ja kartA thAy chhe ane agnAnI agnAnane lIdhe karmodayanA nimitte thatA potAnA agnAnarUp shubhAshubh bhAvono kartA thAy chhe. A rIte gnAnI potAnA gnAnarUp bhAvano kartA chhe ane agnAnI potAnA agnAnarUp bhAvano kartA chhe; parabhAvano kartA to gnAnI ke agnAnI koI nathI.

* * *

PDF/HTML Page 1196 of 4199
single page version

vaLI agnAnI paN paradravyanA bhAvano kartA nathI em have kahe chhe-

* gAthA 102 TIkA uparanun pravachan *

‘potAno achalit vignAnaghanarUp ek svAd hovA chhatAn paN A lokamAn je A AtmA anAdi kALanA agnAnane lIdhe paranA ane potAnA ekapaNAnA adhyAsathI mand ane tIvra svAdavALI pudgalakarmanA vipAkanI be dashAo vaDe potAnA (vignAnaghanarUp) svAdane bhedato thako agnAnarUp shubh ke ashubh bhAvane kare chhe, te AtmA te vakhate tanmayapaNe te bhAvano vyApak hovAthI teno kartA thAy chhe ane te bhAv paN te vakhate tanmayapaNe te AtmAnun vyApya hovAthI tenun karma thAy chhe.’

AtmAno achalit eTale chaLe nahi tevo ek vignAnaghanarUp svAd chhe. parantu enAthI ajAN agnAnI temAn be bhAg pADe chhe. tene shubh-ashubh je pariNAm thAy chhe e ja mArun svarUp chhe em mAnIne te shubhAshubhabhAvarUp vikAranA svAdane anubhave chhe.

dayA, dAn, vrat, bhakti ityAdi je pariNAm chhe te mand chhe ane avratanA pariNAm tIvra chhe. te banne pariNAm pudgalano vipAk chhe, AtmAno svabhAv nathI. agnAnIne te mand ane tIvra rAgano svAd Ave chhe. bhagavAn AtmA vignAnaghan prabhu nitya Anand-svarUp chhe. teno svAd na letAn shubharAg je mand pariNAm chhe teno agnAnI svAd le chhe.

dAL, bhAt, lADu, maisUb ityAdino svAd jIvane Avato nathI. paisA-karoDonun dhan hoy teno paN svAd Avato nathI ane strInA sharIrano paN svAd Avato nathI. e to badhAn jaD mATI-dhUL chhe. parantu potAnA vignAnaghanasvarUp AtmAnI draShTi nahi hovAthI bahAranI sAmagrImAn anurAg karIne je ashubharAg utpanna kare chhe te ashubharAgano svAd jIv le chhe ane te mithyAdarshan chhe.

pANInun pur chAlyun jatun hoy ane vachche pUl AvI jAy to pANInA puranA be bhAg paDI jAy chhe. em bhagavAn AtmA atIndriy gnAn ane AnandanA pravAhanun ekarUp pur chhe. temAn agnAnI pudgalakarmanA vipAkarUp tIvra ane mand rAganA svAdavALI be dashAo vaDe be bhAg pADI rAgano svAd le chhe. dharmInI draShTi to Anandaghan prabhu AtmA upar hoy chhe tethI te nirAkuL Anandano svAd le chhe ane enun nAm dharma chhe. sachchidAnand svarUp bhagavAn AtmAnA ekarUp AnandanA svAdane bhedIne agnAnI shubhAshubh rAgano-vikArano svAd le chhe te mithyAdarshan chhe.

dayA, dAn, vrat Adi shubhabhAv ane hinsA, jUTh, chorI Adi ashubhabhAv-e banne bhAv agnAnabhAv chhe kemake AtmAno te svabhAv nathI. agnAnI jIv gharabAr, kuTumb-parivAr, paisA, AbarU, khAvun-pIvun ityAdi ashubhabhAvamAn gunchAI gayo chhe.


PDF/HTML Page 1197 of 4199
single page version

temAnthI khasIne kadIk sAdhu thAy to shubhabhAvamAn gunchAI jAy chhe. shubhabhAvanI kriyAmAn te dharma mAnavA lAge chhe. pahelAn ashubhabhAvane kartavya samajato hato, have shubhabhAvane kartavya samaje chhe. parantu bhAI! shubh ane ashubhabhAv banne agnAnarUp chhe. shubh ane ashubhabhAv bannemAn gnAnanun-chaitanyanun kiraN nathI; banne bhAv achetan chhe. dayA, dAn, vrat AdinA shubhabhAv achetan chhe kemake te chaitanyanI jAtinA nathI. te shubharAg na potAne jANe chhe, na nikaTavartI bhagavAn AtmAne jANe chhe; teo to chaitanyadvArA jaNAvA yogya chhe; mATe teo achetan chhe, agnAnarUp chhe. A vAt pahelAn gAthA 72mAn AvI gaI chhe.

ahIn kahe chhe ke AtmA parano kartA to chhe ja nahi; paN shubh ane ashubh-bhAvano je kartA thAy te agnAnI mithyAdraShTi chhe. shubh ane ashubhabhAv banne pudgalakarmanA vipAkanA nimitte utpanna thatI dashAo chhe. banneno svAd kaluShit chhe. shubhabhAvano svAd kaluShit chhe ane ashubhabhAvano svAd tIvra kaluShit chhe.

jene vignAnaghanasvarUp AtmAnI draShTi ane enA Anandano anubhav nathI te puNya ane pApanA be bhAg pADIne tIvra ane mand vikArano svAd le chhe. lAkhonA makAnamAn rahIne je khushI upaje te ashubhabhAv pAp chhe. te ashubhabhAvano svAd mITho nathI, tIvra kaDavo chhe. ane dayA, dAn, vrat, bhaktinA shubhabhAv thAy teno svAd paN mITho nathI, kaDavo chhe. ek AtmAnA ekarUp nirAkuL Anandano svAd ja miShTa ane iShTa chhe.

anantakALamAn je prApta thayo nathI te AtmAnA AnandanA anubhavanI A vAt chAle chhe. ahAhA...! AtmA Anandakand prabhu sukhakand chhe. jem sakkarakandanI uparanI chhAl te sakkarakand nathI. chhAlane kADhI nAkho to pAchhaL mIThAshano je pinD chhe te sakkarakand chhe. tem A bhagavAn AtmAne shubhAshubh bhAv thAy te uparanI chhAl chhe, te AtmA nathI. shubhAshubhabhAvathI bhinna andar je Anandakand prabhu virAje chhe te AtmA chhe. shubhAshubh bhAvanun lakSha chhoDIne antardraShTi karo to AtmAnubhUti pragaT thAy chhe. ane e ja samyagdarshan chhe, e ja dharma chhe.

shubharAgamAn dharma mAne te draShTi ja mithyAtva chhe. mithyAdraShTi jIv vignAnaghanasvabhAvanA svAdane bhedIne-chhedIne shubhAshubhabhAvanA svAdanun vedan kare chhe. parantu te bhAv agnAnarUp chhe. 28 mULaguNanA pAlanano je shubharAg chhe te agnAnarUp chhe ane teno svAd jher samAn kaluShit chhe. bhAI! AtmAnA nirAkuL AnandanA svAdane bhedIne shubhabhAv utpanna thAy chhe to teno svAd AnandarUp kem hoy? agnAnI te bhAvano kartA thAy chhe.

are bhAI! je bhAvathI tIrthankaragotra bandhAy te bhAv agnAnarUp chhe ane eno svAd kaluShit chhe. te kAI AtmAnI chIj nathI. bhalabhalAnAn pANI utarI jAy evI A vAt chhe. nATak samayasAramAn Ave chhe ke-


PDF/HTML Page 1198 of 4199
single page version

‘‘karai karam soI karatArA, jo jAnai so jAnan hArA;
jo karatA nahi jAnai soI, jAnai so karatA nahi hoI.’’

agnAnI potAnA nityAnand sukhakand prabhu AtmAnA Anandano svAd toDIne shubh- bhAvano kartA thAy chhe. gnAtA raheto nathI. jyAre dharmI samakitIne Anandakand prabhu AtmA upar najar chhe. te potAnA AnandanA svAdane toDato nathI. gnAnIne to ekarUp Anandano svAd Ave chhe. bhagavAn! ekavAr sAmbhaL, nAth! tArI chIj andar shubhA-shubhabhAvathI bhinna amRutasvarUp chhe. vrat ane avratanA banne bhAvathI bhagavAn AtmA bhinna vastu chhe. AvI gnAnAnandasvarUp potAnI vastunun jene bhAn thayun chhe te dharmIne rAg Ave chhe paN te rAgano gnAtA rahe chhe, kartA thato nathI. agnAnI shubhAshubh rAgano kartA thAy chhe.

A gAthA be hajAr varSha pUrve rachAI chhe. tenI TIkA (AtmakhyAti) hajAr varSha pahelAn amRutachandrAchAryadeve rachI chhe. jem gAyanA AumAn dUdh bharyun hoy te baLukI bAI dohIne bahAr kADhe tem gAthAmAn je bhAv bharyA chhe te bhAvane AchAryadeve TIkAmAn ekadam khullA karI dIdhA chhe. kahe chhe-agnAnI shubhabhAvarUp kaShAyano svAd le chhe ane te bhAvano te kartA thAy chhe. shubhabhAv chhe te kaShAy chhe ane teno svAd kaluShit chhe. chhahaDhALAmAn Ave chhe ke-

‘‘rAg-Ag dahai sadA, tAtain samAmRut seIe.’’

chAhe shubharAg ho topaN te Ag chhe, svabhAvane dajhADanArI Ag chhe. mATe rAgathI bhinna bhagavAn AtmAnI draShTi karIne samAmRutarUp dharmanun sevan kar.

72mI gAthAmAn AtmAne bhagavAn kahIne bolAvyo chhe. e bhagavAn AtmAnA ekarUp AnandanA svAdane toDIne agnAnI shubh ke ashubhabhAvano, mand ke tIvra rAgano svAd le chhe te dharma nathI, adharma chhe. bhagavAn AtmA to shuddhopayog vaDe prApta thAy tem chhe ane te shuddhopayog ja dharma chhe. agnAnIne AtmAnI khabar nahi hovAthI te AtmAnA svAdane bhedato agnAnarUp je shubhAshubhabhAv tene kare chhe. te vakhate te AtmA tanmayapaNe te bhAvano vyApak hovAthI teno kartA thAy chhe. agnAnI shubhAshubh rAg mAro chhe em mAnI te bhAvano tanmayapaNe kartA thAy chhe. agnAnI shubhAshubh rAgamAn ekAkAr thaI gayo hoy chhe.

munivaroe dAnDI pITIne satya vAt jagat pAse jAher karI chhe. duniyA mAnashe ke nahi mAne enI lesh paN darakAr rAkhI nathI. kahe chhe-potAnA shuddha gnAyakabhAvane bhUlIne agnAnI shubh ane ashubhabhAvamAn tanmay-ekAkAr thAy chhe ane e rIte te


PDF/HTML Page 1199 of 4199
single page version

bhAvano te kartA thAy chhe. ane te bhAv paN te vakhate tanmayapaNe te AtmAnun vyApya hovAthI tenun karma thAy chhe. gnAnI to shubh bhAvanA paN kartA nathI to pachhI jaDanA kartAnI to vAt ja kayAn rahI? agnAnI kartA thaIne jyAn tyAn A ‘men karyun, men karyun’ em paranun kartRutva mAne chhe tene ahIn kahe chhe ke-bhAI! paranun to AtmA kAI karI shakto nathI paN shubhAshubh rAgano je tun kartA thAy chhe te tArun agnAn chhe, mithyAdarshan chhe. mithyAdraShTi jIv ja shubhAshubh rAgano kartA thAy chhe.

have kahe chhe-‘vaLI te ja AtmA te vakhate tanmayapaNe te bhAvano bhAvak hovAthI teno anubhavanAr (arthAt bhoktA) thAy chhe. ane te bhAv paN te vakhate tanmayapaNe te AtmAnun bhAvya hovAthI tenun anubhAvya (arthAt bhogya) thAy chhe. A rIte agnAnI paN parabhAvano kartA nathI.

shubh-ashubhabhAvano agnAnI bhoktA chhe. vikArI bhAvano bhAvak hovAthI te bhAvano agnAnI bhoktA chhe. AtmA sharIrano bhoktA nathI. sharIr to jaD mATI chhe. tene kem bhogave? agnAnI sharIrane bhogavato nathI paN sharIranI kriyAnA kALamAn je ashubhabhAv thAy chhe temAn tanmay thaIne te bhAvano te jIv bhoktA thAy chhe.

samyagdraShTi chakravartIne 96000 rANIo hoy chhe. tenA lakShe viShayavAsanAno je rAg thAy teno gnAnI kartA nathI, gnAtA ja chhe. dharmInA gnAnamAn te jaDanI kriyA ane rAg nimitta chhe dharmIno AtmA jaDanI kriyA ane te vakhatanA rAgane nimitta nathI paN dharmInA gnAnamAn te nimitta chhe. gnAnIe to gulAnT khAdhI chhe, palaTo khAdho chhe. jyAn sudhI paryAyabuddhi hatI tyAn sudhI rAgano kartA ane rAgano bhoktA hato. parano to gnAnI ke agnAnI koI kartA-bhoktA nathI. paN jyAn paryAyabuddhi chhUTI ane gnAyakanun bhAn thayun tyArathI te gnAnano kartA ane bhoktA chhe, ane je rAg ane jaDanI kriyA thAy te tenA gnAnanAn nimittamAtra chhe. have te Anandano kartA ane bhoktA chhe; rAgano kartA nahi, rAgano bhoktA paN nahi.

bharat chakravartI chha khanDanA svAmI hatA. samakitI gnAnI hatA. ek sonIne sandeh thayo ke 96000 rANIo ane Avo vaibhavano Dhagalo hovA chhatAn bharat mahArAj gnAnI kahevAy chhe te kem sambhave? bharat mahArAjane khabar paDatAn sonIne bolAvyo ane kahyun-A telano bharelo kaToro hAthamAn rAkhIne A ayodhyA nagarInI shobhA jovA mATe jAo. nagarInI shobhA jotAn telanun ek TIpu paN na DhoLAy te dhyAn rAkho. jo ek TIpu paN DhoLAvA pAmashe to talavArathI shirachchhed karavAmAn Avashe. sonI to AkhIy nagarI pharIne pAchho Avyo. tyAre bharatajIe pUchhayu-bolo mahArAj! nagarInI shobhA kevI? tame shun shun joyun? tyAre sonIe kahyun-mahArAj! mArun lakSha to A kaTorA par hatun; nagarInI shobhAnI to mane kAI ja khabar nathI. to bharat


PDF/HTML Page 1200 of 4199
single page version

mahArAje kahyun-bhAI! e ja pramANe amArun lakSha AtmAmAn chonTelun chhe; A bahAranA vaibhav shun chhe e amane khabar nathI. amArun lakSha AtmAnA vaibhav par chhe, bahAranA vaibhav par nathI.

agnAnI shubh-ashubh bhAvano kartA ane bhoktA chhe, paN parano kartA ke bhoktA nathI. gnAnI to rAgano paN kartA-bhoktA nathI, gnAtA-draShTA ja chhe, tyAn paranA kartA-bhoktAnI to vAt ja kevI?

A dhan-sampatti, bAg, bangalA, moTar, roTalI, dAL bhAt, drAkSha, mosambI, halavo ityAdi badhun AtmA bhogavato nathI. parantu agnAnIne te kALe je ashubh rAg thAy chhe teno te bhoktA chhe. gnAnIne to svabhAvanI draShTi hovAthI te kALe thato je rAg ane paranI kriyA te tenA gnAnamAn nimitta thAy chhe.

puNya-pApanA bhAv thAy te bhAvya eTale bhogavavA yogya chhe, ane agnAnI teno bhAvak eTale bhogavanAr chhe. parantu paravastu dAL, bhAt Adi te AtmAnAn bhAvya nathI. AtmA teno bhoktA nathI. ahAhA...! puNyapApanA bhAv chhe te agnAnInun bhAvya chhe. ane agnAnI teno bhAvak-bhoktA chhe; parantu paravastuno agnAnI kartA-bhoktA nathI.

gnAnIne pUjA-bhakti ityAdi shubhabhAv Ave chhe, paN tenA teo gnAtA ja chhe, kartA- bhoktA nathI. ahAhA...! gnAnAnandasvarUp bhagavAn AtmAnI jene draShTi thaI chhe te gnAnI to gnAnAnandasvarUpanA kartA ane gnAnAnandanA ja bhoktA chhe. parantu shuddha Atma-svarUpanun jene bhAn nathI te agnAnI rAgano kartA ane bhoktA thAy chhe. parano to agnAnI paN kartA-bhoktA nathI.

* gAthA 102 bhAvArtha uparanun pravachan *

‘pudgalakarmano uday thatAn, gnAnI tene jANe ja chhe arthAt gnAnano ja kartA thAy chhe ane agnAnI agnAnane lIdhe karmodayanA nimitte thatA potAnA agnAnarUp shubhAshubh bhAvono kartA thAy chhe. A rIte gnAnI potAnA gnAnabhAvano kartA chhe ane agnAnI potAnA agnAnarUp bhAvano kartA chhe; parabhAvano kartA to gnAnI ke agnAnI koI nathI.’

bhagavAn AtmA nirmaLAnand prabhu shuddha chidAnandakand chhe. tenI jene antardraShTi thaI chhe te gnAnI karmano uday thatAn tene jANe ja chhe. A shubhAshubhabhAv thAy chhe te karmano pAk chhe, te dharma nathI, svabhAvanI chIj nathI em gnAnI tene potAthI bhinna jANe chhe. samakitI bhale gRuhasthAshramamAn hoy, tene shubhAshubh bhAv je thAy chhe tene te pudgal-karmanA phaLapaNe potAnAthI bhinna jANe chhe. ahAhA...! hun to rAgathI bhinna, karmathI bhinna chidAnandaghan prabhu AtmA chhun evun jene bhAn thayun chhe te dharmI jIv je shubhAshubh bhAv thAy tene jANe ja chhe, te potAnun kartavya chhe em kadIy mAnato nathI.