16 ] [ pravachan ratnAkar bhAg-pa
uShNapaNAnI mAphak, pudgalakarmathI abhinna chhe ane AtmAthI atyant bhinna chhe. agnAnane lIdhe AtmAne tenun bhedagnAn nahi hovAthI te em jANe chhe ke A svAd mAro ja chhe; kAraN ke gnAnanI svachchhatAne lIdhe rAgadveShAdino svAd, shItauShNapaNAnI mAphak, gnAnamAn pratibimbit thatAn, jANe ke gnAn ja rAgadveSh thaI gayun hoy evun agnAnI ne bhAse chhe. tethI te em mAne chhe ke ‘hun rAgI chhun, hun dveShI chhun, hun krodhI chhun, hun mAnI chhun’ ityAdi. A rIte agnAnI jIv rAgadveShAdino kartA thAy chhe.
have, agnAnathI ja karma utpanna thAy chhe em tAtparya kahe chhe-
‘agnAnathI A AtmA parano ane potAno paraspar visheSh (taphAvat) na jANato hoy tyAre parane potArUp karato ane potAne par karato, pote agnAnamay thayo thako, karmono kartA pratibhAse chhe.’
agnAnathI AtmA par eTale rAg-vyavahAraratnatrayano vikalpa ane potAnI judAI jANato nathI. eTale te parane-rAgane potArUp karato ane potAne pararUp eTale rAgarUp karato, agnAnamay thayo thako, karmono eTale vikArI pariNAmono kartA pratibhAse chhe. ahIn jaDakarmonI vAt nathI. te spaShTatAthI samajAvavAmAn Ave chhe-
‘jem shIt-uShNano anubhav karAvavAmAn samartha evI shIt-uShNa pudgalapariNAmanI avasthA pudgalathI abhinnapaNAne lIdhe AtmAthI sadAy atyant bhinna chhe ane tenA nimitte thato te prakArano anubhav AtmAthI abhinnapaNAne lIdhe pudgalathI sadAy atyant bhinna chhe.’
shun kahe chhe? ThanDI ane garam e pudgalanI jaDanI avasthA chhe. te avasthA pudgalathI abhinna chhe ane AtmAthI sadAy atyant bhinna chhe. ThanDI ane garam avasthA bhagavAn AtmAthI atyant bhinna chhe. AtmA kadIy ThanDo ke garam thato nathI. A marachu khAy tyAre tIkhAsharUpe AtmA thato nathI. tIkho svAd e to jaDanI paryAy chhe. agnAnI mAne chhe ke hun tIkhAsharUpe thaI gayo, paN AtmA tIkhA rasapaNe thato nathI. ThanDI ane garam avasthA pudgalathI abhinnapaNAne lIdhe AtmAthI bhinna chhe. parantu ThanDI ane garam avasthAnun gnAn potAmAn-AtmAmAn thAy chhe. e gnAnathI abhinna chhe. ThanDI ane garam avasthAnun je gnAn thAy enAthI AtmA abhinna chhe ane te gnAn pudgalathI sadAy bhinna chhe.