samayasAr gAthA-93 ] [ 2p
pote gnAnamay thayo thako, ‘A hun (rAgane) jANun ja chhun, rAgI to pudgal chhe (arthAt rAg to pudgal kare chhe)’ ityAdi vidhithI, gnAnathI viruddha evA samasta rAgAdi karmano akartA pratibhAse chhe.
bhAvArtha– jyAre AtmA rAgadveShasukhadukhAdi avasthAne gnAnathI bhinna jANe arthAt ‘jem shIt-uShNapaNun pudgalanI avasthA chhe tem rAgadveShAdi paN pudgalanI avasthA chhe’ evun bhedagnAn thAy, tyAre potAne gnAtA jANe ane rAgAdirUp pudgalane jANe. em thatAn, rAgAdino kartA AtmA thato nathI, gnAtA ja rahe chhe.
gnAnathI karma utpanna thatun nathI em have kahe chhe-
‘gnAnathI A AtmA parano ane potAno paraspar visheSh jANato hoy tyAre parane potArUp nahi karato ane potAne par nahi karato, pote gnAnamay thayo thako karmono akartA pratibhAse chhe.’
samyagdarshan thatAn hun gnAnAnandasvarUp bhagavAn chaitanyamUrti AtmA chhun ane achetan jaD rAgAdi mArAthI bhinna chhe evun bhAn thAy chhe. dayA-dAnano rAg ho ke panchamahAvratano rAg ho- e Asrav chhe, dukhadAyak chhe; ane enAthI bhinna mArI chIj AnandadAyak chhe. A pramANe AtmA ane paranun antar jANe te pote gnAnamay thayo thako karmono akartA pratibhAse chhe. bhedagnAn thatAn gnAnI rAgane potArUp karato nathI ane potAne rAgarUp karato nathI. ahAhA...! trikALI dhruv chaitanyasvabhAvamay jANanasvabhAvamay vastu AtmA chhe. enI draShTi thatAn dharmI em jANe chhe ke hun to gnAnamay chhun, rAgamay nathI. vyavahAraratnatrayano je rAg chhe te hun nathI. gnAnIne vyavahAr hoy chhe kharo, paN te vyavahArane gnAnI svarUpathI bhinna ja mAne chhe. hun to vyavahArano-rAgano jANanAr chhun em gnAnI mAne chhe. te te samaye thato rAg gnAnIne mAtra jANelo prayojanavAn chhe. A vastusthiti chhe. aho! vastusthitine kahenArI bhagavAn kundakundadevanI A alaukik vANI chhe!
potAnA gnAnAnandasvabhAvane rAgathI bhinna karIne je gnAnamay thayo te em jANe chhe ke hun to gnAyak-jANanAr chhun; viShayavAsanAno rAg ho, paN hun to teno jANanAr gnAnasvarUp chhun. ahA! mArA gnAnamAn rAg nathI ane rAgamAn mArun gnAn nathI. hun to gnAnasvarUp chhu ane rAg achetan chhe; A shuddha chaitanyamUrti bhagavAn achetan evA rAgamAn