pa4 ] [ pravachan ratnAkar bhAg-pa sopAdhik chaitanyapariNAmanun svarUp samajAvavA dhyAnAviShTa puruShanun draShTAnt Apyun chhe. rAgAdi pariNAm mArAn chhe ane chha dravya mArAn chhe evun je agnAn te rAganA kartApaNAnun mUL chhe em siddha thayun. AtmA shuddha chaitanyasvabhAvamay gnAtAdraShTAsvarUp chhe. tenun bhAn nahi hovAthI hun rAg chhun, hun paradravyasvarUp chhun evI mAnyatA vaDe utpanna thayelun agnAn te rAganA kartApaNAnun mUL chhe, paradravya nahi-e vAt draShTAntathI samajAvavAmAn Ave chhe.
‘jem bhUtAviShTa puruSh agnAnane lIdhe bhUtane ane potAne ek karato thako, manuShyane anuchit evI vishiShTa cheShTAnA avalamban sahit bhayankar ArambhathI bharelA amAnuSh vyavahAravALo hovAthI te prakAranA bhAvano kartA pratibhAse chhe...’
bhUtAviShTa puruSh agnAnanA kAraNe bhUtane ane potAne ek mAne chhe. bhUt sharIramAn pravesh karIne je anek prakAre cheShTA kare te hun chhun em te mAne chhe. tem paryAyamAn je puNya- pApanA bhAv thAy te hun chhun em agnAnI mAne chhe. vAstavamAn bhUtanI jem te puNya-pApanA bhAv AtmA nathI. puNya-pApanA bhAv hun chhun em mAnavAvALo agnAnI jIv bhUtAviShTa puruSh samAn chhe.
juo, rAmachandrajI kShAyik samakitI hatA. bAr bAr varShathI jangalamAn sItAjI ane lakShmaNanI sAthe rahetA hatA. lakShmaN moTAbhAI rAmanI ane sItAjInI anek prakAre sevA karatA. ekavAr jyAre sItAjIne rAvaN apaharaN karIne laI gayo tyAre khUb vyagra thayelA rAmachandrajI jangalanA vRukSha ane velane, pahAD ane pattharane paN pUchhavA lAgyA ke-sItAne kayAny joI? juo, A chAritramohanA rAganI vichitra cheShTA! hAthamAn nUpur batAvIne lakShmaNane pUchhavA lAgyA-A nUpur konun chhe? shun A nUpur sItAjInun chhe? tyAre lakShmaNe kahyun-bandhuvar! sItAjInAn darshan karavA ekavAr hun gayel to pag upar mArI najar gayelI tyAre sItAjInA page paherelun nUpur men joyelun. mATe A nUpur sItAjInun lAge chhe. ahAhA...! kevun naitik pavitra jIvan!
yuddhamAn rAvaNe vidyAmay bAN mAryun to lakShmaN mUrchhit thaI paDI gayA. khabar hatI ke lakShmaN vAsudev chhe topaN rAm khed karavA lAgyA-he bhAI! he lakShmaN! ekavAr to bol. mane ekalAne joI mAtA kaushalyA pUchhashe ke sItA ane lakShmaN kayAn chhe? to hun mAtAne shun javAb daIsh? bandhu mArA-bhAI lakShmaN! ekavAr tun bol. tyArapachhI je brahmachAriNI hatI ane jene labdhi pragaT thaI hatI evI trishalyAnA snAnanun jaL chhAnTavAthI lakShmaNanI mUrchhA utarI gaI ane lakShmaN jAgRut thayA tyAre rAm Anandit thayA. juo! chAritramohanA rAganI A kevI vichitra lIlA chhe! chAritranI kamajorInA kAraNe AvA anek prakAre samakitIne rAg Ave chhe paN koI paN rAgane dharmI potAnA mAnatA nathI. rAm to puruShottam hatA, tadbhavamokShagAmI hatA. AvA