samayasAr gAthA-107 ] [ 171
jem yoddhA yuddha laDe tyAn em kahevun ke rAjA yuddha laDe chhe-e upachArakathan chhe tem je karmanun bandhan thAy chhe te tenI paryAyanI yogyatAthI potAthI thAy chhe tene em kahevun ke AtmA karma bAndhe chhe te upachAranun, vyavahAranun kathan chhe.
je karma bandhAy chhe te vyApya ane AtmA teno vyApak evA bhAvano abhAv chhe. jaD karma bandhAy chhe te vyApya ane paramANu temAn vyApak chhe. jaD karmanI paryAyano kartA jaD paramANu chhe. AtmAne te paryAy sAthe vyApyavyApakabhAvano abhAv chhe. mATe AtmA jaD karmano kartA nathI, ane jaD karma AtmAnun kArya nathI. jIvanA jevA vikArI bhAv hoy tene anusAr ja karmaprakRutti bandhAy chhe chhatAn je karmabandhananI paryAy thAy chhe te tenA potAnA kAraNe thAy chhe; jIvanA vikArI bhAvanA kAraNe te paryAy thatI nathI.
jeTalun yoganun kampan ane kaShAyabhAv hoy teTalo tyAn sAme jaD karmamAn prakRutti-bandh, pradeshabandh, sthitibandh ane anubhAgabandh thAy chhe. yogane laIne prakRiti ane pradeshabandh thAy ane kaShAyane laIne sthiti ane anubhAgabandh thAy em je shAstramAn Ave chhe te nimittanun kathan chhe. ahIn kahe chhe ke karmabandhanI je avasthA thAy te vyApya eTale kArya ane AtmA teno vyApak eTale kartA evA vyApyavyApakabhAvano abhAv chhe. karmabandhanI avasthA te pariNAm ane AtmA pariNAmI-evA pariNAm-pariNAmIbhAvano abhAv chhe. je chAr prakAre bandh thAy te pudgalaparamANunI paryAy chhe ane paramANu temAn vyApak chhe. mATe karmabandhananI paryAyano kartA pudgalaparamANu chhe, paN AtmA teno kartA ane te karmabandh AtmAnun kArya em chhe nahi.
vItarAgano mArga bahu sUkShma chhe, bhAI! ruchi-laganIthI abhyAs kare to pakaDAy em chhe. AtmA jaDakarma kare ane AtmA jaDakarma bhogave-e vAt khoTI chhe em ahIn kahe chhe. jaDakarma je bandhAy te pudgalathI potAthI bandhAy chhe. prakRiti eTale svabhAv, pradesh eTale paramANunI sankhyA-te banne jaDakarmanI avasthA potAnA kAraNe paramANuthI thAy chhe. tevI ja rIte sthiti eTale tenI mudat ane anubhAg eTale phaLadAnashakti-te kArya paN jaD paramANuthI potAnA kAraNe thAy chhe. AtmAne tenI sAthe vyApya-vyApakabhAvano abhAv chhe. paramANunI karmabandharUp paryAy vyApya ane AtmA teno vyApak em nathI. mATe AtmA karmabandhananI paryAyano kartA nathI. ane te paryAy AtmAnun kArya nathI.
loko bichArA bahAranA vepAradhandhAnI pApanI pravRuttimAn gunchAI gayA chhe. majuranI jem rAtadivas kaShAyanI majurI-veTh karIne kAL gumAve chhe. paN bhAI! e to chAr-gatimAn rakhaDapaTTInI majurI chhe. phurasad laIne A tattva nahi samaje to tArun kalyAN nahi thAy bhAI!
vyavahAr to bolavA mATe chhe, kalpanAmAtra chhe. laukik vyavahAr badhoy jUTho chhe.