samayasAr gAthA-161 thI 163 ] [ 169
मग्ना ज्ञाननयैषिणोऽपि यदतिस्वच्छन्दमन्दोद्यमाः।
विश्वस्योपरि ते तरन्ति सततं ज्ञानं भवन्तः स्वयं
ये कुर्वन्ति न कर्म जातु न वशं यान्ति प्रमादस्य च।। १११ ।।
paN virodh nathI. (jem mithyAgnAnane ane samyaggnAnane paraspar virodh chhe tem karmasAmAnyane ane gnAnane virodhI nathI.) te sthitimAn karma potAnun kArya kare chhe ane gnAn potAnun kArya kare chhe. jeTalA anshe shubhAshubh karmadhArA chhe teTalA anshe karmabandh thAy chhe ane jeTalA anshe gnAnadhArA chhe teTalA anshe karmano nAsh thato jAy chhe. viShay-kaShAyanA vikalpo ke vrataniyamanA vikalpo- shuddha svarUpano vichAr suddhAn-karmabandhanun kAraN chhe; shuddha pariNatirUp gnAnadhArA ja mokShanun kAraN chhe. 110.
have karma ane gnAnano nayavibhAg batAve chhe-
karmanayanA pakShapAtI) puruSho DubelA chhe [यत्] kAraN ke [ज्ञानं न जानन्ति] teo gnAnane jANatA nathI. [ज्ञाननय–एषिणः अपि मग्नाः] gnAnanayanA ichchhak (arthAt pakShapAtI) puruSho paN DubelA chhe [यत्] kAraN ke [अतिस्वच्छन्दमन्द–उद्यमाः] teo svachchhandathI ati mand- udhamI chhe (svarUp prAptino puruShArtha karatA nathI, pramAdI chhe ane viShayakaShAyamAn varte chhe). [ते विश्वस्य उपरि तरन्ति] te jIvo vishvanA upar tare chhe ke [ये स्वयं सततं ज्ञानं भवन्तः कर्म न कुर्वन्ति] jeo pote nirantar gnAnarUp thatApariNamatA thakA karma karatA nathI [च] ane [जातु प्रमादस्य वशं न यान्ति] kayArey pramAdane vash paN thatA nathI (-svarUpamAn udhamI rahe chhe).
abhiprAy ja mithyAtva chhe.
keTalAk loko paramArthabhUt gnAnasvarUp AtmAne to jANatA nathI ane vyavahAr darshanagnAnachAritrarUp kriyAkAnDanA ADambarane mokShanun kAraN jANI temAn tatpar rahe chhe-teno pakShapAt kare chhe. AvA karmanayanA pakShapAtI loko-jeo gnAnane to jANatA nathI ane karmanayamAn ja khedakhinna chhe teo-sansAramAn DUbe chhe.
vaLI keTalAk loko AtmasvarUpane yathArtha jANatA nathI ane sarvathA ekAntavAdi mithyAdraShTionA upadeshathI athavA potAnI meLe ja antarangamAn gnAnanun svarUp khoTI