204 ] [ pravachan ratnAkar bhAg-7
samAdhAna– bhAI! A samyak ekAnta chhe. eno artha ja e chhe ke gnAnasanmukhanI ekAgratAthI-gnAnanA pariNamanathI mokSha thAy chhe paN bIjI koI rIte thato nathI. vyavahAr karatAn karatAn-rAg karatAn karatAn vItarAgatAsvarUp mokSha kem thAy? (kadIy na thAy). gnAnanA pariNamanamAn gnAnanI pratIti, gnAnanun gnAn ane gnAnamAn ramaNatA-em traNe AvI gayA. rAganI kriyA to enAthI bhinna rahI gaI. samajANun kAI...?
vyavahAr-rAg mokShanun kAraN nathI em niShedh karyo tyAn em nathI ke vyavahAr chhe ja nahi, hoto ja nathI. vyavahAr kartA nathI arthAt vyavahArathI nishchay pragaTe chhe em nathI. chhatAn samyagdraShTine jyAn sudhI pUrNa vItarAgatA na thAy tyAn sudhI vyavahAr hoy chhe, Ave chhe; paN te mokShanun kAraN nathI. (upachAr karIne kahevAmAn Ave e judI vAt chhe). A vAt vyavahAranA pakShavALAne AkarI paDe chhe, khaTake chhe. tene em thAy chhe ke vrat- tapanun AcharaN badhun kayAn gayun? eno ja ahIn khulAso kare chhe-
ke ‘anya koI kriyAkAnDathI tenI (mokShanI) prApti thatI nathI.’ juo, A asti-nAsti karyun; A anekAnta karyun ke-‘te gnAnathI ja maLe chhe, anya koI kriyAkAnDathI tenI prApti thatI nathI.’ agnAnI anekAnta em karavA mAge chhe ke-nishchayathI paN mukti thAy chhe ane vyavahArathI paN mukti thAy chhe. paN bhAI! Avun anekAnta nathI; A to phudaDIvAd chhe.
anekAnta to A chhe ke-vastu je chidAnandaghanasvabhAv chhe tenI ekAgratA te ja mokShanun kAraN chhe paN anya kriyAkAnD mokShanun kAraN nathI. vrat, tap, bhagavAnanI bhakti, jAtrA ityAdi kriyAkAnDathI koI di’ nirjarA thatI nathI arthAt mokSha thato nathI. AvI chokhkhI vAt chhe.
[pravachan nan. 278 thI 280*dinAnk 31-12-76 thI 2-1-77]