संसारदेहविसएसु णेव उप्पज्जदे रागो।। २१७।।
संसारदेहविषयेषु नैवोत्पद्यते रागः।। २१७।।
te sarva adhyavasAnaudaye rAg thAy na gnAnIne. 217.
[संसारदेहविषयेषु] sansArasambandhI ane dehasambandhI [अध्यवसानोदयेषु] adhyavasAnanA udayomAn [ज्ञानिनः] gnAnIne [रागः] rAg [न एव उत्पद्यते] Upajato ja nathI.
TIkA– A lokamAn je adhyavasAnanA udayo chhe teo keTalAk to sansArasambandhI chhe ane keTalAk sharIrasambandhI chhe. temAn, jeTalA sansArasambandhI chhe teTalA bandhananAn nimitta chhe ane jeTalA sharIrasambandhI chhe teTalA upabhoganAn nimitta chhe. jeTalA bandhananAn nimitta chhe teTalA to rAgadveShamohAdik chhe ane jeTalA upabhoganAn nimitta chhe teTalA sukhadukhAdik chhe. A badhAyamAn gnAnIne rAg nathI; kAraN ke teo badhAy nAnA dravyonA svabhAv hovAthI, TankotkIrNa ek gnAyakabhAv jeno svabhAv chhe evA gnAnIne temano niShedh chhe.
bhAvArtha– je adhyavasAnanA udayo sansAr sambandhI chhe ane bandhananAn nimitta chhe teo to rAg, dveSh, moh ityAdi chhe tathA je adhyavasAnanA udayo deh sambandhI chhe ane upabhoganAn nimitta chhe teo sukh, dukh ityAdi chhe. te badhAy (adhyavasAnanA udayo), nAnA dravyonA (arthAt pudgaladravya ane jIvadravya ke jeo sanyogarUpe chhe temanA) svabhAv chhe; gnAnIno to ek gnAyakasvabhAv chhe. mATe gnAnIne temano niShedh chhe; tethI gnAnIne temanA pratye rAg-prIti nathI. paradravya, parabhAv sansAramAn bhramaNanAn kAraN chhe; temanA pratye prIti kare to gnAnI shAno?