Pravachan Ratnakar-Gujarati (English transliteration). Kalash: 181.

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 2875 of 4199

 

samayasAr gAthA-394 ] [ 39p

(स्रग्धरा)
प्रज्ञाछेत्री शितेयं कथमपि निपुणैः पातिता सावधानैः
सूक्ष्मेऽन्तःसन्धिबन्धे निपतति रभसादात्मकर्मोभयस्य।
आत्मानं मग्नमन्तःस्थिरविशदलसद्धाम्नि चैतन्यपूरे
बन्धं चाज्ञानभावे नियमितमभितः कुर्वती भिन्नभिन्नौ।। १८१।।

AtmA to amUrtik chhe ane bandh sUkShma pudgalaparamANuono skandh chhe tethI banne judA chhadmasthanA gnAnamAn AvatA nathI, mAtra ek skandh dekhAy chhe (arthAt banne ekapinDarUp dekhAy chhe); tethI anAdi agnAn chhe. shrI guruono upadesh pAmI temanAn lakShaN judAn judAn anubhavIne jANavun ke chaitanyamAtra to AtmAnun lakShaN chhe ane rAgAdik bandhanun lakShaN chhe topaN mAtra gneyagnAyakabhAvanI ati nikaTatAthI teo ek jevA thaI rahyA dekhAy chhe. tethI tIkShNa buddhirUpI chhINIne-ke je temane bhedI judA judA karavAnun shastra chhe tene-temanI sUkShma sandhi shodhIne te sandhimAn sAvadhAn (niShpramAd) thaIne paTakavI. te paDatAn ja banne judA judA dekhAvA lAge chhe. em banne judA judA dekhAtAn, AtmAne gnAnabhAvamAn ja rAkhavo ane bandhane agnAnabhAvamAn rAkhavo. e rIte bannene bhinna karavA.

have A arthanun kaLasharUp kAvya kahe chhe-

shlokArtha– [इयं शिता प्रज्ञाछेत्री] A pragnArUpI tIkShNa chhINI [निपुणैः] pravIN puruSho vaDe [कथम् अपि] koI paN prakAre (-yatnapUrvak) [सावधानैः] sAvadhAnapaNe (niShpramAdapaNe) [पातिता] paTakavAmAn AvI thakI, [आत्म–कर्म–उभयस्य सूक्ष्मे अन्तःसन्धिबन्धे] AtmA ane karma-bannenA sUkShma antarang sandhinA bandhamAn (-andaranI sAndhanA joDANamAn) [रभसात्] shIghra [निपतति] paDe chhe. kevI rIte paDe chhe? [आत्मानम् अन्तः– स्थिर–विशद–लसद्–धाम्नि चैतन्यपूरे मग्नम्] AtmAne to jenun tej antarangamAn sthir ane nirmaLapaNe dedIpyamAn chhe evA chaitanyapUramAn (chaitanyanA pravAhamAn) magna karatI [च] ane [बन्धम् अज्ञानभावे नियमितम्] bandhane agnAnabhAvamAn nishchaL (niyat) karatI- [अभितः भिन्नभिन्नौ कुर्वती] e rIte AtmA ane bandhane sarva taraphathI bhinna bhinna karatI paDe chhe.

bhAvArtha– ahIn AtmA ane bandhane bhinna bhinna karavArUp kArya chhe. teno kartA AtmA chhe. tyAn karaN vinA kartA konA vaDe kArya kare? tethI karaN paN joIe. nishchayanaye kartAthI bhinna karaN hotun nathI; mATe AtmAthI abhinna evI A buddhi ja A kAryamAn karaN chhe. AtmAne anAdi bandh gnAnAvaraNAdi karma chhe, temanun kArya bhAvabandh to rAgAdik chhe ane nokarma sharIrAdik chhe. mATe buddhi vaDe AtmAne sharIrathI, gnAnAvaraNAdik