Pravachan Ratnakar-Gujarati (English transliteration). Kalash: 194.

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 3021 of 4199

 

2] [pravachan ratnAkar bhAg-9

(अनुष्टुभ्)
कर्तृत्वं न स्वभावोऽस्य चितो वेदयितृत्ववत्।
अज्ञानादेव कर्तायं तदभावादकारकः।।
१९४।।

अथात्मनोऽकर्तृत्वं द्रष्टान्तपुरस्सरमाख्याति– jIv-ajIv, kartAkarma, puNya-pAp, Asrav, samvar, nirjarA, bandh ane mokSha-e ATh svAng AvyA, temanun nRitya thayun ane potapotAnun svarUp batAvI teo nIkaLI gayA. have sarva svAngo dUr thaye ekAkAr sarvavishuddhagnAn pravesh kare chhe.

tyAn pratham ja, mangaLarUpe gnAnapunj AtmAnA mahimAnun kAvya kahe chhe-

shlokArtha– [अखिलान् कर्तृ–भोक्तृ–आदि–भावान् सम्यक् प्रलयम् नीत्वा] samasta kartA-bhoktA Adi bhAvone samyak prakAre nAsh pamADIne [प्रतिपदम्] pade pade (arthAt karmanA kShayopashamanA nimittathI thatA darek paryAyamAn) [बन्ध–मोक्ष–प्रक्ऌप्तेः दूरीभूतः] bandh-mokShanI rachanAthI dUr vartato, [शुद्धः शुद्धः] shuddha-shuddha (arthAt je rAgAdik maL tem ja AvaraN-bannethI rahit chhe evo), [स्वरस–विसर–आपूर्ण– पुण्य–अचल–अर्चिः] jenun pavitra achaL tej nijarasanA (-gnAnarasanA, gnAnachetanArUpI rasanA) phelAvathI bharapUr chhe evo, ane [टङ्कोत्कीर्ण–प्रकट–महिमा] jeno mahimA TankotkIrNa pragaT chhe evo [अयं ज्ञानपुञ्जः स्फूर्जति] A gnAnapunj AtmA pragaT thAy chhe.

bhAvArtha– shuddhanayano viShay je gnAnasvarUp AtmA chhe te kartAbhoktApaNAnA bhAvothI rahit chhe, bandhamokShanI rachanAthI rahit chhe, paradravyathI ane paradravyanA sarva bhAvothI rahit hovAthI shuddha chhe, potAnA svarasanA pravAhathI pUrNa dedIpyamAn jyotirUp chhe ane TankotkIrNa mahimAvALo chhe. evo gnAnapunj AtmA pragaT thAy chhe. 193.

have sarvavishuddha gnAnane pragaT kare chhe. temAn pratham, ‘AtmA kartA-bhoktAbhAvathI rahit chhe’ evA arthano, AgaLanI gAthAnI sUchanikArUp shlok kahe chhe-

shlokArtha– [कर्तृत्वं अस्य चितः स्वभावः न] kartApaNun A chitsvarUp AtmAno svabhAv nathI, [वेदयितृत्ववत्] jem bhoktApaNun svabhAv nathI. [अज्ञानात् एव अयं कर्ता] agnAnathI ja te kartA chhe, [तद्–अभावात् अकारकः] agnAnano abhAv thatAn akartA chhe. 194.

have AtmAnun akartApaNun draShTAntapUrvak kahe chhe-