Pravachan Ratnakar-Gujarati (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 3109 of 4199

 

90 ] [ pravachan ratnAkar bhAg-9 rUp chhe ane shuddha pAriNAmik (bhAv) dravyarUp chhe. e paraspar sApekSha evun dravyaparyAyadvay (dravya ane paryAyanun joDakun) te AtmA-padArtha chhe.

tyAn, pratham to jIvatva, bhavyatva ane abhavyatva em traN prakAranA pAriNAmik bhAvomAn, shuddhajIvatva evun je shaktilakShaN pAriNAmikapaNun te shuddhadravyArthikanayAshrit hovAthI nirAvaraN ane ‘shuddhapAriNAmikabhAv’ evI sangnAvALun jANavun; te to bandhamokShaparyAyapariNati rahit chhe. parantu je dashaprANarUp jIvatva ane bhavyatva abhavyatvadvay te paryAyArthikanayAshrit hovAthI ‘ashuddhapAriNAmikabhAv’ sangnAvALAn chhe. prashna- ‘ashuddha’ kem? uttara- sansArIone shuddhanayathI ane siddhone to sarvathA ja dashaprANarUp jIvatvano ane bhavyatva-abhavyatvadvayano abhAv hovAthI.

te traNamAn, bhavyatvalakShaN pAriNAmikane to yathAsambhav samyaktvAdi jIvaguNonun ghAtak ‘deshaghAtI’ ane ‘sarvaghAtI’ evAn nAmavALun mohAdikarmasAmAnya paryAyArthikanaye DhAnke chhe em jANavun. tyAn, jyAre kALAdi labdhinA vashe bhavyatvashaktinI vyakti thAy chhe tyAre A jIv sahaj-shuddha-pAriNAmikabhAvakShaN nijaparamAtmadravyanAn samyakshraddhAn-gnAn- anucharaNarUp paryAye pariName chhe; te pariNaman AgamabhAShAthI ‘aupashamik’ , ‘kShAyopashamik’ tathA ‘kShAyik’ evA bhAvatray kahevAy chhe, ane adhyAtmabhAShAthI ‘shuddhAtmAbhimukh pariNAm’ , ‘shuddhopayog’ ityAdi paryAyasangnA pAme chhe.

te paryAy shuddhapAriNAmikabhAvalakShaN shuddhAtmadravyathI kathanchit bhinna chhe. shA mATe? bhAvanArUp hovAthI. shuddhapAriNAmik (bhAv) to bhAvanArUp nathI. jo (te paryAy) ekAnte shuddha-pAriNAmikathI abhinna hoy, to mokShano prasang banatAn A bhAvanArUp mokShakAraNabhUt (paryAy) no vinAsh thatAn shuddhapAriNAmikabhAv paN vinAshane pAme. paN em to banatun nathI (kAraN ke shuddhapAriNAmikabhAv to avinAshI chhe.)

mATe Am Tharyun- shuddhapAriNAmikabhAvaviShayak (shuddhapAriNAmikabhAvane avalambanArI) je bhAvanA te-rUp je aupashamikAdi traN bhAvo teo samasta rAgAdithI rahit hovAne lIdhe shuddha-upAdAn-kAraNabhUt hovAthI mokShakAraN (mokShanAn kAraN) chhe, parantu shuddhapAriNAmik nahi (arthAt shuddhapAriNAmikabhAv mokShanun kAraN nathI).

je shaktirUp mokSha chhe te to shuddhapAriNAmik chhe, prathamathI ja vidyamAn chhe. A to vyaktirUp mokShano vichAr chAle chhe.

evI ja rIte siddhAntamAn kahyun chhe ke ‘निष्क्रियः शुद्धपारिणामिकः’ arthAt shuddhapAriNAmik (bhAv) niShkriy chhe. niShkriyano sho artha chhe? (shuddhapAriNAmik bhAv) bandhanA kAraNabhUt je kriyA-rAgAdipariNati, te-rUp nathI ane mokShanA kAraNabhUt je