samayasAr gAthA 349 thI 3pap ] [ 313
vastu anya vastunI nathI, [तेन खलु वस्तु तत् वस्तु] tethI kharekhar vastu chhe te vastu ja chhe- [अयम् निश्चयः] e nishchay chhe. [कः अपरः] Am hovAthI koI anya vastu [अपरस्य बहिः लुठन् अपि हि] anya vastunI bahAr loTatAn chhatAn [किं करोति] tene shun karI shake?
shake. jo em na hoy to vastunun vastupaNun ja na Thare. Am jyAn ek vastu anyane pariNamAvI shaktI nathI tyAn ek vastue anyane shun karyun? kAI na karyun. chetan-vastu sAthe ekakShetrAvagAharUpe pudgalo rahelAn chhe topaN chetanane jaD karIne potArUpe to pariNamAvI shakyAn nahi; to pachhI pudgale chetanane shun karyanun? kAI na karyun.
A uparathI em samajavun ke-vyavahAre paradravyone ane AtmAne gneyagnAyak sambandh hovA chhatAn paradravyo gnAyakane kAI karatAn nathI ane gnAyak paradravyone kAI karato nathI. 213.
have, e ja arthane draDh karatun trIjun kAvya kahe chhe-
shlokArtha– [वस्तु] ek vastu [स्वयम् परिणामिनः अन्य–वस्तुनः] svayam pariNamatI anya vastune [किञ्चन अपि कुरुते] kAI paN karI shake chhe- [यत् तु] em je mAnavAmAn Ave chhe, [तत् व्यावहारिक–द्रशा एव मतम्] te vyavahAradraShTithI ja mAnavAmAn Ave chhe. [निश्चयात्] nishchayathI [इह अन्यत् किम् अपि न अस्ति] A lokamAn anya vastune anya vastu kAI paN nathI (arthAt ek vastune anya vastu sAthe kAI paN sambandh nathI).
bhAvArtha– ek dravyanA pariNamanamAn anya dravya nimitta dekhIne em kahevun ke ‘anya dravye A karyun’ , te vyavahAranayanI draShTithI ja chhe; nishchayathI to te dravyamAn anya dravye kAI karyun nathI. vastunA paryAyasvabhAvane lIdhe vastunun potAnun ja ek avasthAthI bIjI avasthArUp pariNaman thAy chhe; temAn anya vastu potAnun kAI bheLavI shaktI nathI.