312 ] [ pravachan ratnAkar bhAg-9
तथाप्यपरवस्तुनो विशति नान्यवस्त्वन्तरम्।
स्वभावनियतं यतः सकलमेव वस्त्विष्यते
स्वभावचलनाकुलः किमिह मोहितः किॢश्यते।। २१२।।
येन तेन खलु वस्तु वस्तु तत्।
निश्चयोऽयमपरोऽपरस्य कः
किं करोति हि बहिर्लुठन्नपि ।। २१३।।
hoto); [इह कर्म कर्तृशून्यम् न भवति] vaLI karma kartA vinA hotun nathI, [च वस्तुनः एकतया स्थितिः इह न] tem ja vastunI ekarUpe sthiti (arthAt kUTastha sthiti) hotI nathI (kAraN ke vastu dravyaparyAyasvarUp hovAthI sarvathA nityapaNun bAdhAsahit chhe); [ततः तद् एव कर्तृ भवतु] mATe vastu pote ja potAnA pariNAmarUp karmanI kartA chhe (-e nishchay-siddhAnt chhe). 211.
shlokArtha– [स्वयं स्फुटत्–अनंत–शक्तिः] jene potAne anant shakti prakAshamAn
chhe evI vastu [बहिः यद्यपि लुठति] anya vastunI bahAr joke loTe chhe [तथापि अन्य–वस्तु अपरवस्तुनः अन्तरम् न विशति] topaN anya vastu anya vastunI andar praveshatI nathI, [यतः सकलम् एव वस्तु स्वभाव–नियतम् इष्यते] kAraN ke samasta vastuo potapotAnA svabhAvamAn nishchit chhe em mAnavAmAn Ave chhe. (AchAryadev kahe chhe ke-) [इह] Am hovA chhatAn, [मोहितः] mohit jIv, [स्वभाव–चलन–आकुलः] potAnA svabhAvathI chalit thaIne AkuL thato thako, [किम् क्लिश्यते] shA mATe kalesh pAme chhe?
nahi. Am hovA chhatAn, A mohI prANI, ‘paragneyo sAthe potAne pAramArthik sambandh chhe’ em mAnIne, kalesh pAme chhe, te moTun agnAn chhe. 212.
shlokArtha– [इह च] A lokamAn [येन एकम् वस्तु अन्यवस्तुनः न] ek