samayasAr gAthA 349 thI 3pap ] [ 339 (gnAn) gneyo jem chhe tem yathAsthit jANe, chhatAn gnAn gneyone laIne thayun nathI, paN gnAn svayam potAthI ja thayun chhe. samajAy chhe kAI....?
juo, pradyumnakumArano janma thatAn ek vidyAdhar temane upADI gayo. nAradajIe bhagavAnane prashna pUchhayo ke pradyumnakumAr kyAre Avashe? tyAre bhagavAnanI OMdhvanimAn Avyun ke-soL varShe ghare Avashe. lyo, nAradajIne A jANavun-gnAn thayun te kAI vANIne laIne thayun nathI, tathA paragneyane kAraNe thayun chhe em paN nathI; kemake paradravyo gnAyakane kAI (-gnAn) karatAn nathI. nagaramAn hAthI nIkaLe tyAre hAthInun gnAn thAy te hAthIthI thayun nathI. gnAnamAn sanmukh rahelo ghaDo jaNAy tyAn ghaDA sambandhI gnAn ghaDAnA kAraNe thayun nathI. ahA! bhagavAn jinendradev pharamAve chhe ke gnAnaparyAyo kartA jIv chhe, gneyothI gnAn thatun nathI. Am padArthomAn (sva-par padArthomAn) bhinnatA chhe, chhatAn tyAn ekapaNun mAnavun te bhAre bhramaNA chhe ane te ja sansAr-paribhramaNanun kAraN chhe.
A pramANe paragneyo gnAyakanun kAI karatA nathI tathA gnAyak paragneyonun kAI karato nathI-em yathArtha jANavun. Avun yathArtha jANanArano moh saheje kShay pAmI jAy chhe ane tene samakitanI prApti thAy chhe. AvI vAt chhe.
have, e ja arthane draDh karatun trIjun kAvya kahe chhe-
‘वस्तु’ ek vastu ‘स्वयम् परिणामिनः अन्य–वस्तुनः’ svayam pariNamatI anya vastune ‘किञ्चन अपि कुरुते’ kAI paN karI shake chhe- ‘यत् तु’ em je mAnavAmAn Ave chhe, ‘तत् व्यावहारिक–दशा एव मतम्’ te vyavahAr-draShTithI ja mAnavAmAn Ave chhe.
ahAhA.....! pratyek vastu svayam-pote potAthI ja nirantar pariNamI rahI chhe. chhatAn ek vastu svayam pariNamatI bIjI vastune kAI paN kare chhe em je kahevAmAn Ave chhe te vyavahArathI-upachArathI ja kahevAmAn Ave chhe. AtmA sharIr-man-vANInun, dukAn-dhandhAnun ityAdi paradravyanun kAI paN karI shakato nathI. tathApi paranun kAI paN kAm AtmA kare chhe em kahIe te, kahe chhe, asatyArtha draShTithI upachAramAtra samajavun.
‘निश्चयात्’ nishchayathI ‘इह अन्यत् किम् अपि न अस्ति’ A lokamAn anya vastune anya vastu kaIpaN nathI.
lyo, nishchayathI arthAt satyArthapaNe ek vastune anya vastu sAthe kaIpaN sambandh nathI. bhAI! A sharIr-man-vANI-Indriy, paisA, dhan, makAn, AbarU