148 pravachan ratnAkar bhAg-11 karyA ke tenA phaLarUpe sAtamI narakamAn javun paDayun. mithyAtva sahitanA mAThA bhAvanun phaL ATalun dukh, ane AtmagnAn pragaT kare, tattvadraShTi pragaT kare to tenA phaLamAn anant kAL anant Anand ene prApta thAy chhe. mATe bhAI, Avun AtmagnAn tun shIghra pragaT kar, A tArA mATe avasar chhe.
par dravya, kShetra, kAL, bhAv te AtmAmAn atatrUp chhe; AvI AtmAnI atattvashakti chhe. potAnA svadravya- kShetra-kAL-bhAvathI astirUp chhe te tattvashakti, ne paradravya-kShetra-kAL-bhAvathI nAstirUp chhe te atattvashakti chhe. A banne paraspar viruddha chhe. svapaNe hovun ne parapaNe na hovun evI jIvamAn ek viruddhadharmatvashakti trikAL chhe. AthI paraspar virodhI pratIt thatA dharmo ek sAthe dravyamAn avirodhapaNe rahe chhe, ne dravyane susthit prasthApit kare chhe. A tattvashakti ane atattvashaktinA pariNamanamAn vItarAgatAnun vedan thAy chhe; rAganA abhAvarUp ane vItarAgabhAvanA sadbhAvarUp pariNaman tyAn thAy chhe. Anun nAm dharma chhe. A samajyA vinA vrat-tap badhuy vyartha chhe.
adhyAtma panchasangrahamAn lIdhun chhe ke-gheTAn, bakarAn nagna rahe chhe. pashu nagna rahe, munDan karAve, pariShah sahan kare emAn temane shun Avyun? andar pUrNAnandasvarUp prabhu pote chhe enA bhAn vinA khAlI bAhya tyAgathI kAI lAbh nathI.
ahA! svasvarUp-ek gnAyakasvarUpanA avalambane pariName evI tattvashakti, ane vikArarUpe na pariName evI atattvashakti bhagavAn AtmAmAn chhe; tene yathArtha oLakhI sva-Alamban karavun te hitarUp chhe, lAbh chhe.
A pramANe ahIn atattvashaktinun varNan pUrun thayun.
‘anek paryAyomAn vyApak evA ekadravyamayapaNArUp ekatvashakti.’ ahA! AtmAmAn ekatva nAmano ek trikALI guN-svabhAv chhe. anek guNaparyAyamAn-bhedamAn vyApak evun ekadravyamayatArUp ekapaNun-evo AtmAno svabhAv chhe. kaLash TIkAmAn ek-anekapaNun Avyun chhe te bIjI vAt chhe. tyAn to hun ek chhun-anek chhun evA vikalpo chhoDAvyA chhe. ahIn to ek gnAyakamAtra vastu AtmA chhe. teno Ashray karatAn ekatvashaktinun paryAyamAn pariNaman thAy chhe e ekatva guNanI vAt chhe. 47 nayamAn paN ek-anek nay Ave chhe. Am traN prakAre ek-anekanun varNan Ave chhe-
1. ahIn ekatva, anekatvashaktinI vAt chhe. 2. kaLash TIkAmAn ek-anekanA vikalpa chhoDavAnI vAt chhe. 3. pravachanasAramAn nay adhikAramAn ek-anek apekShit dharmanI vAt chhe. jem agnino Dhag hoy temAn ekalun agnipaNun chhe, tem ek gnAyakasvarUp AtmAmAn gnAn, lokAlokapramAN ekarUp gnAn advait chhe. advait eTale ek, be nahi, anek nahi. vedAntI je advait-ek kahe chhe e to viparIt chhe. jagatamAn kashun dvait nathI, badhun advait chhe-ek chhe-Am vedAntI kahe chhe te tadna viparIt-jUThI vAt chhe.
pravachanasAr, nayapragnApan adhikAramAn advait-dvaitanay kahyA chhe. tyAn kahyun chhe- “Atmadravya gnAnagney-advaitanaye (gnAn ane gneyanA advaitarUp naye), moTA indhan samUharUpe pariNat agninI mAphak, ek chhe.”-24
“Atmadravya gnAnagney dvaitanaye, paranA pratibimbothI sanyukta darpaNanI mAphak, anek chhe. (arthAt AtmA gnAn ane gneyanA dvaitarUp naye anek chhe, jem par-pratibimbonA sangavALo arIso anekarUp chhe tem.)”-2p
agni indhan sAthe ekarUp thaI jAy chhe tem Atmadravya, gnAnagney advaitanayathI ek chhe. eTale shun? gneyanun gnAn ane gnAnanun gnAn ek chhe. gney to gneyamAn rahI gayA, paN gneyanun gnAn te AtmAnun gnAn chhe-em advait paN chhe.