162 pravachan ratnAkar bhAg-11 vidyamAn hoy chhe, A vartamAn vidyamAn nirmaL dashAmAn vyavahArano-rAgano abhAv chhe. Anun nAm anekAnta chhe. are, loko to vrat, tap Adi vyavahAr ratnatrayanA vikalpathI dharma thavAnun mAne chhe, paN te mAnyatA ekAnta chhe; teo ekAntavAdI mithyAdraShTi chhe, temane anekAntanA svarUpanI khabar nathI.
potAnA dravyamAn je anant shaktio chhe tenI vartamAn vidyamAn avasthA hoy ja chhe. te avasthA paranun kAraN thAy ke paranun kArya thAy em chhe nahi. agnAnIo khAlI bahAramAn dhamAdham kare chhe. mandir banAvo, ne pratiShThA karAvo ne rathayAtrA kADho-ityAdi bahAramAn agnAnI khUb dhamAdham kare chhe. ghaNA loko kahe chhe ke ahIn jangalamAn A paramAgam mandir, ne samosaraN mandir ne pravachan manDap ityAdi karoDonA kharche rachanA thaI chhe te tamArA (kAnajI svAmInA) kAraNe thaI chhe.
are bhAI! e badhun koN kare? shun jIv kare? e to paramANuonI rachanA enI svatantra yogyatAthI thaI chhe. ame to vAramvAr kahIe chhIe ke e paramANuonI dashA tenA svakALe tenAthI thaI chhe, amArA ke bIjA koInA kAraNe te thaI chhe em nathI. A to vastusvarUp chhe bApu! duniyAlok to agnAnamAn paDayA chhe, te game te mAne-kahe tethI shun? juone, A shAstranI TIkAnA chhellA kaLashamAn AchArya amRutachandrasUri shun kahe chhe? ke A TIkA men banAvI nathI. tenA shabdo A pramANe chhe
“potAnI shaktithI jemaNe vastunun tattva (-yathArtha svarUp) sArI rIte kahyun chhe evA shabdoe A samayanI vyAkhyA (-Atmavastunun vyAkhyAn athavA samayaprAbhRut shAstranI TIkA) karI chhe; svarUpagupta (-amUrtik gnAnamAtra svarUpamAn gupta) amRutachandrasUrinun (temAn) kAI ja kartavya nathI.”
bhAI! A shAstranI vAt kAne paDe mATe shiShyane gnAn thAy chhe em nathI. shAstranA shabdonA kAraNe gnAn thAy chhe em, he jano! mohathI mA nAcho; kemake shabda to jaDanI dashA chhe, ne gnAnanI dashA to gnAnathI bhAvashaktinA kAraNe vartamAn vidyamAn thAy chhe.
are! lokone paramAn kArya karavAnun abhimAn chhUTavun kaThaN thaI paDayun chhe. paN bhAI! te abhimAn tArA anant sansAranun kAraN chhe. juo, samyagdraShTi jIvo bhagavAnanI vANI sAmbhaLavA Ave chhe. ekAvatArI indra kShAyik samakitI chhe te bhagavAnanI vANI sAmbhaLavA Ave chhe. paN tene gnAnanI dashA je pragaT thaI chhe te gnAnaguN pariNamIne thaI chhe, vANIthI nahi. je samaye, gnAnanI je paryAy thavA yogya hoy te samaye te potAthI pragaT thAy ja chhe, te paryAy parathI ke shabdathI utpanna thatI nathI. ahA! jainadarshan koI alaukik chIj chhe bApu! teno laukik vyavahAr sAthe meL thaI shake em nathI.
ahIn bhAv-abhAvashaktinI vAt chAle chhe. anant guNanI pravartamAn-vidyamAn paryAyano bIje samaye abhAv thAy te-rUp bhAv-abhAvashakti chhe. vartamAn paryAyano abhAv kem thAy? koI parathI-nimittathI thAy em nahi, ne vyavahAranA vikalpathIy nahi. keTalAk kahe chhe ke-pariNamanamAn kAL nimitta chhe to kALathI thAy chhe. paN em nathI. pariNamanamAn kALanun nimittapaNun kahyun e to kALadravyanI siddhi karavA mATe chhe. vartamAn paryAyano bIjA samaye abhAv thAy chhe e to Atmadravyano potAno sahaj ja bhAv-abhAv svabhAv chhe, emAn paranun-nimittanun ranchamAtra kAraNapaNun nathI.
have keTalAke to dravya shun? guN shun? paryAy shun?-kadIy sAmbhaLyun na hoy. trikALI shaktino pinD te dravya chhe, temAn je shaktio chhe te guN chhe, ne tenI je avasthA badale chhe te paryAy chhe, tyAn vartamAn vartatI paryAyano vyay thAy chhe te kayA kAraNathI? to kahe chhe-bhAv-abhAvashaktinA kAraNathI. vartamAn paryAyanA vyay thavArUp A bhAv- abhAvashakti chhe. ahIn nirmaL paryAyanI vAt chhe. sAdhakane nirmaL vartamAn paryAyano vyay thaI navI navI apUrva nirmaL dashA pragaTe chhe, tyAn vartamAn paryAyano vyay thAy ja, te lambAIne bIjA samaye na rahe evo AtmAno A bhAv-abhAv svabhAv chhe. siddhane vartamAnamAn kevaLagnAn chhe, te vyay pAmI bIje samaye navI kevaLagnAnanI dashA thAy chhe. ahA! Avo adbhut chamatkArI dravyano svabhAv chhe. have Am chhe tyAn karmanA abhAvathI nirmaL dashA thaI, ne kevaLagnAn thayun em vAt kayAn rahe chhe? e to nimittanI mukhyatAthI vyavahAranayathI prarUpaNA karI chhe em yathArtha samajavun joIe.
mokShamArga prakAshakanA sAtamA adhikAramAn spaShTIkaraN karyun chhe ke-“vyavahAranay svadravya-paradravyane vA tenA bhAvone vA kAraN-kAryAdine koInA koImAn meLavI nirUpaN kare chhe mATe evA ja shraddhAnathI mithyAtva chhe tethI teno tyAg karavo,