chhe ane bauddho sattAne kShaNik ja mAne chhe; temanun nirAkaraN, sattAne utpAd-vyay- dhrauvyarUp kahevAthI thayun. vaLI jIv kevo chhe? chaitanyasvarUpapaNAthI nityaudyotarUp nirmaL spaShTa darshan-gnAn-jyotisvarUp chhe (kAraN ke chaitanyanun pariNaman darshanagnAnasvarUp chhe). A visheShaNathI, chaitanyane gnAnAkArasvarUp nahi mAnanAr sAnkhyamatIonun nirAkaraN thayun. vaLI te kevo chhe? anant dharmomAn rahelun je ekadharmIpaNun tene lIdhe jene dravyapaNun pragaT chhe (kAraN ke anant dharmonI ekatA te dravyapaNun chhe). A visheShaNathI, vastune dharmothI rahit mAnanAr bauddhamatIno niShedh thayo. vaLI te kevo chhe? kramarUp ane akramarUp pravartatA ane bhAvo jeno svabhAv hovAthI jeNe guNaparyAyo angIkAr karyA chhe. (paryAy kramavartI hoy chhe ane guN sahavartI hoy chhe; sahavartIne akramavartI paN kahe chhe.) A visheShaNathI, puruShane nirguN mAnanAr sAnkhyamatIono nirAs thayo. vaLI te kevo chhe? potAnA ane paradravyonA AkArone prakAshavAnun sAmarthya hovAthI jeNe samasta rUpane prakAshanArun ekarUpapaNun prApta karyun chhe (arthAt jemAn anek vastuonA AkAr pratibhAse chhe evA ek gnAnanA AkArarUp te chhe). A visheShaNathI, gnAn potAne ja jANe chhe parane nathI jANatun em ekAkAr ja mAnanArano, tathA potAne nathI jANatun paN parane jANe chhe em anekAkAr ja mAnanArano, vyavachchhed thayo. vaLI te kevo chhe? anya dravyonA je vishiShTa guNo- avagAhan-gati-sthiti-vartanAhetupaNun ane rUpIpaNun-temanA abhAvane lIdhe ane asAdhAraN chaitanyarUpatA-svabhAvanA sadbhAvane lIdhe AkAsh, dharma, adharma, kAL ane pudgal-e pAnch dravyothI je bhinna chhe. A visheShaNathI, ek brahmavastune ja mAnanArano vyavachchhed thayo. vaLI te kevo chhe? anant anyadravyo sAthe atyant ekakShetrAvagAharUp hovA chhatAn paN potAnA svarUpathI nahi chhUTavAthI je TankotkIrNa chaitanyasvabhAvarUp chhe. A visheShaNathI vastusvabhAvano niyam batAvyo. -Avo jIv nAmano padArtha samay chhe.
jyAre A (jIv), sarva padArthomAn svabhAvane prakAshavAmAn samartha evA kevaLagnAnane utpanna karanArI bhedagnAnajyotino uday thavAthI, sarva paradravyothI chhUTI darshanagnAnasvabhAvamAn niyat vRuttirUp (astitvarUp) Atmatattva sAthe ekatvagatapaNe varte chhe tyAre darshanagnAn-chAritramAn sthit hovAthI yugapad svane ekatvapUrvak jANato tathA sva-rUpe ekatvapUrvak pariNamato evo te ‘svasamay’ em pratItarUp karavAmAn Ave chhe; paN jyAre te, anAdi avidyArUpI je keL tenA mULanI gAnTh jevo je (puShTa thayelo) moh tenA uday anusAr pravRuttinA AdhInapaNAthI, darshanagnAnasvabhAvamAn niyat vRuttirUp AtmatattvathI chhUTI paradravyanA nimittathI utpanna moharAgadveShAdi bhAvo sAthe ekatvagatapaNe (ekapaNun mAnIne) varte chhe tyAre pudgalakarmanA pradeshomAn sthit hovAthI yugapad parane ekatvapUrvak jANato tathA