Pravachan Ratnakar-Gujarati (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 709 of 4199

 

samayasAr gAthA-67 ] [ 191

(अनुष्टुभ्)
घृतकुम्भाभिधानेऽपि कुम्भो घृतमयो न चेत्।
जीवो वर्णादिमज्जीवजल्पनेऽपि न तन्मयः।। ४० ।।

_________________________________________________________________

have A ja arthanun kaLasharUp kAvya kahe chhe-
shlokArtha– [चेत्] jo [घृतकुम्भाभिधाने अपि] ‘ghIno ghaDo’ em kahetAn paN

[कुम्भः घृतमयः न] ghaDo chhe te ghImay nathI (-mATImay ja chhe), [वर्णादिमत्–जीव–जल्पने अपि] to tevI rIte ‘varNAdivALo jIv’ em kahetAn paN [जीवः न तन्मयः] jIv chhe te varNAdimay nathI (-gnAnaghan ja chhe).

bhAvArtha– ghIthI bharelA ghaDAne vyavahArathI ‘ghIno ghaDo’ kahevAmAn Ave chhe chhatAn

nishchayathI ghaDo ghI-svarUp nathI; ghI ghI-svarUp chhe, ghaDo mATI-svarUp chhe; tevI rIte varNa, paryApti, indriyo ityAdi sAthe ekakShetrAvagAharUp sambandhavALA jIvane sUtramAn vyavahArathI ‘panchendriy jIv, paryApta jIv, bAdar jIv, dev jIv, manuShya jIv’ ityAdi kahevAmAn Avyo chhe chhatAn nishchayathI jIv te-svarUp nathI; varNa, paryApti, Indriyo ityAdi pudgalasvarUp chhe, jIv gnAnasvarUp chhe. 40.

* shrI samayasAr gAthA 67 mathALun *

AtmA to vignAnaghan-gnAnano ghan pinD chhe. e gnAnaghan sivAy bIjun je kAI chhe te varNa, gandh, sharIr, man, vANI, indriy, dayA, dAn, Adi bhAvo-te badhAyane jIv kahevA e sarva vyavahAramAtra chhe-em have kahe chhe.

* gAthA 67 TIkA uparanun pravachan *

jIvane bAdar, sUkShma, ekendriyAdi kahyo chhe e vyavahArathI eTale jUThI draShTie kahyo chhe em ahIn kahe chhe, kAraN ke bAdar, sUkShma Adi to dehanI sangnA-dehanun nAm chhe. tethI sUtramAn jyAn ekendriyAdine jIvanI sangnApaNe kahyA chhe tyAn vyavahArathI-asadbhUt vyavahAranayathI kahyA chhe.

anAdithI agnAnIne paranI prasiddhi chhe. puNya-rAg AtmA chhe evun anAdithI agnAnIne prasiddha chhe. tethI em samajAvyun ke rAg te AtmA. paN kharekhar rAg te AtmA nathI. ahA! puNyano bhAv je rAgamay chhe te AtmA nathI. AtmA to gnAnamay chhe. ghInA ghaDAnI jem vyavahArathI samajAvyun chhe, parantu e vyavahAr aprayojanArtha chhe. vyavahAr prayojanane siddha karato nathI mATe te aprayojanArtha chhe. shun kahyun? ke ‘rAg te AtmA’ em kahevun te aprayojanabhUt chhe kAraN ke ethI kAI prayojan siddha thatun nathI.