samayasAr gAthA 74 ] [ 93 je kRutrim vikArI bhAv tenA kartA thavun e to kalesh chhe, dukh chhe ane dukhaphaL chhe. tyAnthI draShTi pheravI laIne trikALI shuddha gnAyakamAn jyAn draShTi sthApI ane gnAtAbhAve pariNamyo tyAn tarat ja Anandano svAd Ave chhe ane je rAg rahe chhe teno te mAtra sAkShI ja rahe chhe. aho! bhedagnAnano mahimA!
tiryanch paN rAgathI bhinna paDIne Avun samyagdarshan pragaT kare chhe ane AtmAnA Anandano svAd le chhe. vyavahAranun varNan shAstramAn ghaNun Ave chhe paN e to gnAn karavA mATe vAt chhe; vyavahAr te kAI nishchayanun sAdhan chhe em nathI. samayasAr gAthA 11nA bhAvArthamAn panDit shrI jayachandajIe khUb spaShTa kahyun chhe ke-“prANIone bhedarUp vyavahArano pakSha to anAdi kALathI ja chhe ane eno upadesh paN bahudhA sarva prANIo paraspar kare chhe. vaLI jinavANImAn vyavahArano upadesh shuddhanayano hastAvalamb jANI bahu karyo chhe; paN enun phaL sansAr ja chhe.” traNeyanun phaL sansAr chhe. AgaL kahyun chhe- “shuddhanayano pakSha to kadI Avyo nathI ane eno upadesh paN viral chhe-kayAnk kayAnk chhe. tethI upakArI shrI gurue shuddhanayanA grahaNanun phaL mokSha jANIne eno upadesh pradhAnatAthI dIdho chhe...”
mokShamArga prakAshakanA sAtamA adhikAramAn kahyun chhe ke-“vyavahAranay svadravya-paradravyane vA tenA bhAvone vA kAraN-kAryAdine koInA koImAn meLavI nirUpaN kare chhe mATe evA shraddhAnathI mithyAtva chhe tethI teno tyAg karavo, vaLI nishchayanay tene ja yathAvat nirUpaN kare chhe tathA koIne koImAn meLavato nathI tethI evA ja shraddhAnathI samyaktva thAy chhe mATe tenun shraddhAn karavun.”
vaLI bandh adhikAramAn kaLash 173mAn kahyun chhe ke-“sarva vastuomAn je adhyavasAn thAy chhe te badhay jin bhagavAnoe pUrvokta rIte tyAgavAyogya kahyAn chhe tethI ame em mAnIe chhIe ke ‘par jeno Ashray chhe evo vyavahAr ja saghaLoy chhoDAvyo chhe’...” juo, vyavahAraratnatrayano vikalpa je rAg chhe enAthI lAbh (dharma) thAy em tyAn kahyun nathI. ahA! AvI satya vAt bahAr AvI, chhatAn te koIne na bese ane virodh kare to shun thAy? sau saunI lAyakAt svatantra chhe.
ahAhA...! rAg mArun kartavya ane hun rAgano kartA evA agnAnathI khasI je antar svarUpamAn ekAkAr thayo te gnAnasvarUp thayo thako jagatano sAkShI thAy chhe. jene samyagdarshan- gnAn thayun te vikalpathI mAnDIne AkhA jagatano sAkShI jANan-dekhanahAro thAy chhe, kartA thato nathI. AkhA jagatano sAkShI purAN-puruSh AtmA ahInthI prakAshamAn thAy chhe.