samayasAr gAthA 7p ] [ 109
juo! nimitta meLavI shakAtun nathI ek vAt; nimitta hoy chhe te kAryane nIpajAvatun nathI bIjI vAt; nimittanun te kALe je gnAn thAy chhe te gnAnamAn te nimitta hovA chhatAn nimitta te AtmAnun kArya nathI ane je gnAn thayun te nimittanun kArya nathI. aho! Avun vastutattva batAvIne AchArya amRutachandradeve ekalAn amRut reDayAn chhe! AchArya amRutachandradev chhelle em kahe chhe ke A shAstra (TIkA) ame banAvyun chhe em nathI. TIkA karavAno je rAg thayo te amArun kArya nathI. rAganun je gnAn thayun te gnAn rAganun kArya nathI. rAg sambandhI je gnAn thayun te gnAn gnAyak AtmAnun kArya chhe. temAn rAg nimitta ho, paN te nimitta rAg gnAtAnun vyApya nathI. bhagavAn AtmA svayam gnAnasvarUpI vastu chhe. te pote potAnA sAmarthyathI potAne kAraNe potAnun (svanun ane rAganun paranun) gnAn kare chhe; nimittanA kAraNe gnAn kare chhe em chhe ja nahi. prashna– A sAme lAkaDun chhe to lAkaDAnun gnAn thAy chhe ne? uttara– nA, em nathI. gnAn svatantra te kALe potAthI thayun chhe. AtmA svaparaprakAshak gnAnapaNe svatantra pariName chhe. te gnAn AtmAnun kArya chhe. anya nimitta ho bhale, paN te nimitta AtmAnun kArya nathI. gnAn ja AtmAnun kArya chhe; vyavahAr-ratnatrayano rAg AtmAnun vyApya karma nathI. Avo vItarAgano mArga bahu jhINo chhe.
have A ja arthanA samarthananun kaLasharUp kAvya kahe chhe-
‘व्याप्यव्यापकता तदात्मनि भवेत्’ vyApyavyApakapaNun tatsvarUpamAn ja hoy, ‘अतदात्मनि अपि न एव’ atatsvarUpamAn na ja hoy, ane ‘व्याप्यव्यापकभावसंभवम् ऋते’ vyApyavyApakabhAvanA sambhav vinA ‘कर्तृकर्मस्थितिः का’ kartAkarmanI sthiti kevI? arthAt kartAkarmanI sthiti na ja hoy. juo! vastunA svabhAvamAn svabhAv te trikAL vyApak chhe ane enI paryAy te vyApya chhe. Avun vyApyavyApakapaNun tatsvarUpamAn ja hoy chhe, atatsvarUpamAn nahi. rAg ane sharIrAdi par vastu te tatsvarUp nathI. ahAhA...! bhagavAn AtmA shuddha chaitanyaghanavastu prabhu gnAnano pinD chhe. eno vyApyavyApakabhAv tatsvarUpamAn ja hoy chhe em ahIn kahe chhe. eTale pote vyApak ane enI nirmaL nirvikArI dashA e enun vyApya chhe, paN pote vyApak ane rAgAdi paravastu enun vyApya em chhe ja nahi; kemake atatsvarUpamAn AtmAnun vyApyavyApakapaNun sambhavit ja nathI. bhAI! A to sarvagna paramAtmA arihantadevanI kahelI mUL vAt chhe. vyApak eTale kartA ane vyApya eTale karma-kArya tatsvarUpamAn ja hoy chhe. kharekhar to AtmA vyApak ane nirmaL paryAy enun vyApya-e paN upachAr chhe. kaLashaTIkAmAn A kaLashanA arthamAn nIche pramANe kahyun chhe-