जीवपरिणामं स्वपरिणामं स्वपरिणामफलं चाजानतः पुद्गलद्रव्यस्य सह जीवेन कर्तृकर्मभावः किं भवति किं न भवतीति चेत्–
पोग्गलदव्वं पि तहा परिणमदि सएहिं भावेहिं।। ७९।।
पुद्गलद्रव्यमपि तथा परिणमति स्वकैर्भावैः।। ७९।।
have pUchhe chhe ke jIvanA pariNAmane, potAnA pariNAmane ane potAnA pariNAmanA phaLane nahi jANatA evA pudgaladravyane jIv sAthe kartAkarmabhAv (kartAkarmapaNun) chhe ke nathI? teno uttar kahe chhe-
paradravyaparyAye na praName, nav grahe, nav Upaje. 79.
gAthArtha– [तथा] evI rIte [पुद्गलद्रव्यम् अपि] pudgaladravya paN [परद्रव्यपर्याये] paradravyanA paryAyarUp [न अपि परिणमति] pariNamatun nathI, [न गृह्णाति] tene grahaN karatun nathI ane [न उत्पद्यते] te-rUpe Upajatun nathI; kAraN ke te [स्वकैः भावैः] potAnA ja bhAvothI (-bhAvorUp) [परिणमति] pariName chhe.
TIkA– jem mATI pote ghaDAmAn antarvyApak thaIne, Adi-madhya-antamAn vyApIne ghaDAne grahe chhe, ghaDArUpe pariName chhe ane ghaDArUpe Upaje chhe tem jIvanA pariNAmane, potAnA pariNAmane ane potAnA pariNAmanA phaLane nahi jANatun evun pudgaladravya pote paradravyanA pariNAmamAn antarvyApak thaIne, Adi-madhya-antamAn vyApIne, tene grahatun nathI, te-rUpe pariNamatun nathI ane te-rUpe Upajatun nathI; parantu prApya, vikArya ane nirvartya evun je vyApyalakShaNavALun potAnA svabhAvarUp karma (kartAnun kArya), tenAmAn (te pudgaladravya) pote antarvyApak thaIne Adi-madhya-antamAn vyApIne, tene ja grahe chhe, te-rUpe ja pariName chhe ane te-rUpe ja Upaje chhe; mATe jIvanA pariNAmane, potAnA pariNAmane ane potAnA pariNAmanA phaLane nahi jANatun evun pudgaladravya prApya, vikArya ane nirvartya evun je vyApyalakShaNavALun paradravyapariNAmasvarUp karma, tene nahi karatun hovAthI, te pudgaladravyane jIv sAthe kartAkarmabhAv nathI.