266 ] [ pravachan ratnākar bhāg-7 ahīn (1) puṇyanī (2) pāpanī (3) āhāranī ane (4) pāṇīnī-em chāranī vāt leshe; kemake mukhyapaṇe muninī vyākhyā chhe ne? ane munine to ā ja (chār) hoy chhe, bījun to kāī hotun nathī. gnānīne puṇyanā bhāv āve chhe paṇ enī ichchhā nathī, ekatvabuddhi nathī. eno artha e chhe ke je kṣhaṇe dharmanī utpatti chhe te kṣhaṇe puṇyanī paṇ utpatti chhe, kemake teno svakāḷ chhe ne? chhatān dharmīne jem dharmanī bhāvanā chhe tem puṇya je thāy chhe tenī paṇ bhāvanā chhe em nathī. puṇyabhāvanī bhāvanā ke ichchhā gnānīne hotī nathī. shubhabhāv āve chhe kharo, paṇ te bhalo chhe, ṭhīk chhe-em temān ekatvabuddhi gnānīne hotī nathī.
bhāī! je puṇyane raḷavā-kamāvāmān paḍayā chhe te badhā sansāranā-duḥkhanā panthe paḍayā chhe; teo chāragatimān rakhaḍashe. tyāre jeṇe ātmānun svasamvedanagnān pragaṭ karyun chhe te dharmanā-sukhanā panthe chhe. ahāhā...! jeṇe nirmaḷ svānubhūtimān chidānandaghanasvarūp prabhu ātmāne pakaḍayo chhe tene atīndriy ānandano svād āve chhe. te ānandanā kāḷamān tene shubhabhāv paṇ hoy chhe, chhatān te shubhabhāvano te samaye te mātra gnātā ja chhe. gajab vāt chhe bhāī! gāthāmān ‘जाणगो’ em kīdhun chhe ne? eṭale kharekhar to te potāno ja gnāyak chhe, arthāt te samaye te svasvabhāvano ja gnāyak chhe; paṇ gnānano svaparaprakāshak bhāv chhe tethī te shubhabhāvane paṇ prakāshe chhe. shun kahyun? je shubhabhāv hoy chhe teno gnānī mātra jāṇanār ja rahe chhe ane tene jāṇavānī paryāy paṇ potāthī svatantra thaī chhe, shubhabhāv chhe to enun gnān thayun chhe em nathī. te samaye gnānanī paryāy evā ja svaparaprakāshakapaṇe svayam utpanna thāy chhe. māṭe te rāgane gnānī grahaṇ karato nathī, paṇ rāg sambandhī je potānun gnān chhe te gnānane jāṇe chhe. āvī vāt chhe.
-ā puṇyanī vāt karī. 210 gāthānā pāṭhamān ekalo ‘dharma’ shabda hato ne! eno artha puṇya thāy chhe. juo, bījā ṭīkākār shrī jayasenāchārya kahe chhe-‘तेन कारणेन स्वसंवेदनज्ञानी शुद्धोपयोगरूप निश्चयधर्मं विहाय शुभोपयोगरूप धर्मं पुण्यं नेच्छति’ matalab ke shubhopayogarūp dharma e puṇya chhe ne tenī svasamvedanagnānī-dharmīne bhāvanā hotī nathī. gnānīne to ānandasvarūp bhagavān ātmānī bhāvanā hoy chhe, shuddhopayogarūp dharmanī bhāvanā hoy chhe.
have ā 211 mī gāthā pāpanī chhe. ahā! gnānīne jyān puṇyanī paṇ bhāvanā nathī to pāpanī to kem hoy? gnānīne pāpabhāv āve chhe kharo, tene pāpabhāv - viṣhayavāsanā sambandhī rāg-āsakti-hoy chhe. paṇ chhe te par, potānun svarūp nathī -em gnānī māne chhe.
ahīn kahe chhe-‘ichchhā parigrah chhe. tene parigrah nathī-jene ichchhā nathī.’ shun