338 ] [ pravachan ratnākar bhāg-7 tyān tyān tene bhogavavā kāḷe te nitya chhe (tenāthī te sahit chhe.) em kayān kahevun chhe? e to ek gnāyakabhāv-svabhāvabhāvapaṇāne līdhe nitya chhe. bhāī! ātmā nitya chhe, nitya chhe māṭe te beyamān (vedya-vedak bhāvomān) rahī shake chhe em tun kahe chhe, paṇ ame kahīe chhīe ke e to trikāḷī dhruv gnāyakabhāvapaṇāthī-svabhāvabhāvapaṇāthī nitya chhe paṇ vibhāvik paryāyathī te nitya chhe em kayān chhe? em chhe nahi.
shun kahyun e? ke gnānī ek gnāyakasvabhāvabhāvapaṇāthī nitya chhe, paṇ vibhāvabhāvarūp paryāyathī nitya chhe em nathī. tethī svabhāvabhāvanī nityatānā kāraṇe kṣhaṇik ane kāḷabhed utpanna thatā te vibhāvone gnānī utpanna karato nathī ane bhogavatoy nathī. āvī vāt!
kahe chhe-vedya-vedak bhāvo vibhāvabhāvo chhe, ‘svabhāvabhāv nathī.’ joyun? gnānī to akhaṇḍ ek gnāyakabhāvanā dhruvapaṇāthī nitya chhe, arthāt tenī draṣhṭimān to akhaṇḍ ek gnāyakabhāvapaṇe ātmā nitya chhe paṇ vibhāvabhāvathī-paryāyabhāvathī nitya chhe em kayān chhe? vibhāvabhāvo chhe e to kṣhaṇavināshī anitya chhe. māṭe te kṣhaṇik vibhāvanī ichchhānā kāḷe ne bhogavavānā kāḷe-emān gnāyakapaṇe nitya evo ātmā chhe em chhe nahi. have ā samajāy nahi eṭale bichārā agnānīo upavāsādi kare ne bahāranā tyāg-grahaṇ kare paṇ svarūpanā bhān vinā emān dharma kayānthī thāy?
prashnaḥ– shrī kundakundāchārye paṇ tyāg-grahaṇ to karyo hato? samādhānaḥ– e kayo tyāg bāpu! e kāī vastrādi tyāgyān ne vratādi laī līdhān eṭale tyāg thaī gayo? em nathī bhāī! e to samakitīne ke pāñchamā guṇasthānavāḷāne vratano vikalpa āve chhe, hun vrat laun em ene thāy chhe, paṇ andaramān jyāre te draḍhapaṇe svāshray-svano āshray kare chhe tyāre tene chāritranī-traṇ kaṣhāyanā tyāganī-vītarāgatānī ne ānandanī pariṇati pragaṭ thāy chhe ane te tyāg-grahaṇ chhe. samajāṇun kāī...? vratanā vikalpa līdhā māṭe andar chāritra pragaṭ thaī jāy chhe shun em chhe? em nathī. rājavārtikamān dākhalo āpyo chhe ke-andaramān mātra samakit ja chhe ane dravyaliṅg līdhun. paṇ andaramān āshray adhik thayo nahi, puruṣhārtha visheṣh thayo nahi te kāraṇe pāñchamun ke chhaṭhṭhun guṇasthān pragaṭayun nahi. bījī rīte kahīe to svano āshray āve tyāre chāritra pragaṭ thāy chhe paṇ vratano vikalpa chhe māṭe chāritra āve chhe em chhe nahi.
bhāī! vītarāg mārgamān chārey anuyoganun tātparya vītarāgatā kahyun chhe. (juo pañchāstikāy gāthā 172). to vītarāg shāsananun koī paṇ kathan-chāhe te vrat sambandhī ho, paryāy sambandhī ho, vibhāv sambandhī ho, ke shuddha dravya sambandhī ho-te