pariṇaman batāvyun chhe, jīvanī paryāyamān vikār potāthī svatantra utpanna thāy chhe em tyān ‘asti’ siddha karyun chhe. samajāṇun kāī...?
atyāre to prarūpaṇā ja āvī ulaṭī thaī gaī chhe ke-vrat pāḷo, ne dayā karo ne dān karo ityādi; paṇ e to badho rāg-vikalpa chhe bhāī! tārī chīj chaitanyaratnākar to andar koī judī ja alaukik chhe. ahāhā...! anant chaitanya guṇaratnono andar bhaṇḍār bharyo chhe. rāganī kartābuddhimān e bhaṇḍāranun tāḷun bandh thaī gayun chhe. te khūle kem? to kahe chhe -rāg uparanī buddhi chhoḍī de, anant svabhāvonā bhedanun lakṣha chhoḍī de, ne ekarūp-ek gnāyakabhāvarūp andar pote chhe temān draṣhṭi lagāvī de; khajānā khūlī jashe, ne adbhut āhlādakārī ānand pragaṭashe.
samayasār, pāñchamī gāthāmān kahyun chhe ne ke-
जदि दाएज्ज पमाणं चुक्केज्ज छलं ण घेत्तव्वं।।
ahāhā...! āchārya kahe chhe-bhagavān sarvagnadevanī divyadhvanimān potānā svabhāvathī ekatva ane rāgādi vikārathī vibhakta evun bhagavān ātmānun svarūp āvyun chhe, ane evun ja ame pratyakṣha anubhav karī jāṇyun chhe. māṭe he shiṣhya! tun anubhavamān svasamvedan vaḍe pramāṇ kar. lyo, ām svasamvedanamān bhagavān ātmā rāgathī bhinna ekatvavibhaktasvarūp anubhavāy chhe.
ātmā gnānasvarūp chhe, te gnānathī prāpta thāy chhe. vaḷī te ānandasvarūp chhe, tethī ānandanī paryāyathī te prāpta thāy chhe. prabhutvashaktithī ātmā bharyo paḍayo chhe to prabhutvanī paryāyathī tenī prabhutānun bhān thāy chhe; ātmā akartr̥utvashaktithī bharyo chhe, tethī paryāyamān rāganā akartāpaṇe ne gnānanā kartāpaṇe te anubhavāy chhe. abhoktr̥utva nāmano ātmāno guṇ chhe, to rāganun abhoktr̥utva ane ānandanā bhogavaṭāthī ākhuny dravya abhoktāsvarūp anubhavāy chhe. āvī vāt! are! lokoe mārgane vīṅkhī nākhyo chhe. āvun satya bahār āvyun to ā ekānta chhe, ekānta chhe em rāḍo pāḍī virodh karavā māṇḍī paḍayā chhe. paṇ bhāī! jo tun sarvagnane māne, kevaḷagnānane māne to nimittathī upādānanun kārya thāy, vyavahārathī nishchay thāy ne dravyanī paryāyo sakram-aniyat paṇ thāy e badhī viparīt mānyatāo saheje uḍī jāy chhe, arthāt evī mānyatāone koī avakāsh ja nathī.
ahā! ātmā anantadharmasvarūp ek chhe; temān rāg nathī, vibhāv nathī. ahāhā...! pote ja potāne tāranāro achintya dev chhe; bījo koī tāranār nathī. are bhāī! potāno svabhāv shun? ne dev-guru-dharmanun svarūp shun?-te yathārtha samajyā vinā, tenī oḷakhāṇ karyā vinā tun konā jore tarīsh? undhī mānyatā ne kudev-kuguru- kudharmanun sevan to tane sansār samudramān ḍubāḍanār ja chhe. he bhāī! tun pote ja kalyāṇasvarūp chho, pote ja potānī nirmaḷ paryāyonī sr̥uṣhṭino sraṣhṭā chho, ne pote ja potāno rakṣhak chho. bhagavān to kahe chhe-amārā jevā badhāy dharmo tārā svarūpamān bharyā chhe, teno antaramān svīkār kar ne bhagavān thaī jā. lyo, āvo mārag chhe. andaramān svasvarūpano svīkār te mārag chhe, ne asvīkār te amārga chhe.
ahīn shaktinā varṇanamān shaktine dharanārun dravya te pavitra chhe, shakti pavitra chhe, ne tenī pariṇati paṇ pavitra chhe. nirmaḷ paryāyane ja ahīn shaktinī paryāy gaṇavāmān āvī chhe, ne shubhāshubh rāgano-vikārano temān abhāv chhe. ānun nām anekānta chhe. loko samajyā vinā virodh kare chhe. paṇ nishchayathī arthāt shuddhabhāvathī paṇ paryāy shuddha thāy ne shubharāgarūp vyavahārathī paṇ shuddha paryāy pragaṭ thāy evun vastusvarūp nathī, e anekānta nathī, paṇ mithyā anekānta chhe. mokṣhamārga prakāshakanā sātamā adhikāramān nishchayābhās ane vyavahārābhāsanun varṇan karyun chhe temān ā vāt bahu spaṣhṭa āvī chhe. anekānta paṇ be prakāre chheḥ samyak anekānta ane mithyā anekānta. tevī rīte samyak ekānta ane mithyā ekānta em ekānta paṇ be prakāre chhe.
bhāī! ekek shaktinā pariṇamanamān vyavahārano-rāgano abhāv chhe, ā anekānta chhe. ā khyālamān rākhavā jevī vāt chhe. gāme gām ane gheragher ā vāt pahoñchāḍavā jevī chhe. svarūpanā pariṇamananī astimān rāgādi vikāranī nāsti chhe.
ahīn kahe chhe-svābhimukh pariṇaman thatān jīvanā anantadharmatva svabhāvanun bhegun ja nirmaḷ pariṇaman thāy chhe,