vītarāgatāpaṇe rahe chhe, rāgapaṇe thatī nathī, ānandanī dashā ānandapaṇe rahe chhe, duḥkhapaṇe thatī nathī-ām tat- atatpaṇe vastu pote pariṇame chhe evo ātmāno viruddhadharmatva svabhāv chhe. āvo bhagavānano mārag chhe.
anekāntanā chaud bolamān tat-atatnī sāthe svadravya-kṣhetra-kāḷ-bhāvathī asti, ne paradravya-kṣhetra-kāḷ- bhāvathī nāsti-em bījā āṭh bolanun tyān varṇan karyun chhe. pahelān tat-atatnī vāt karī tyān gnān-gney vachche tat-atatpaṇun kahyun, ane pachhī asti-nāstinā āṭh bolanun varṇan karyun chhe. kul chaud bol utāryā chhe te ā pramāṇeḥ tat-atat; svadravya-kṣhetra-kāḷ-bhāvathī asti ane paradravya-kṣhetra-kāḷ-bhāvathī nāsti; ek-anek; nitya- anitya-ām chaud bolathī anekāntanun svarūp samajāvyun chhe. ahā! ā anekānta to jīvanā jīvananun param amr̥ut chhe.
jīvane potānī paryāyamān anek prakāre viparīt shalya hoy chhe; rāgathī paṇ dharma thāy, ne ātmā paranun paṇ kārya kare ityādi anek prakāre jīvamān anādithī undhān shalya paḍelān chhe. anekānta teno niṣhedh karīne, asatya abhiprāy chhoḍāvī, vastunun sāchun-samyak gnān karāve chhe, ne sarva virodh maṭāḍī de chhe. ahā! virodh maṭāḍavāno teno svabhāv chhe; kemake vastumān paraspar viruddha shaktio ek sāthe bhale ho, paṇ teo vastuno virodh nathī karatī, balke vastune nīpajāve chhe, siddha kare chhe, prasiddha kare chhe. tat-atatpaṇun vastune vastumān sthāpit kare chhe. aho! anekānta evo abhed killo chhe ke ātmāne te sadā parathī bhinna ja rākhe chhe, paranā ek anshane paṇ ātmāmān bhaḷavā deto nathī. ahā! antardraṣhṭi vaḍe āvā nij svarūpane oḷakhavun te apūrva samyagdarshan-samyaggnān chhe.
pravachanasār gāthā 200mān em kahyun chhe keḥ- “have, ek gnāyakabhāvano sarvagneyone jāṇavāno svabhāv hovāthī, krame pravartatā, anant, bhūt-vartamān-bhāvī vichitra paryāy samūhavāḷān, agādh svabhāv ane gambhīr evān samasta dravyamātrane-jāṇe ke te dravyo gnāyakamān kotarāī gayā hoy chītarāi gayā hoy, daṭāi gayā hoy, khoḍāi gayā hoy, ḍūbī gayā hoy, samāi gayā hoy, pratibimbit thayān hoy em-ek kṣhaṇamān ja je (shuddha ātmā) pratyakṣha kare chhe, ... te shuddha ātmāne, ā hun mohane ukheḍī nākhīne, ati niṣhkamp raheto thako yathāsthit ja (jevo chhe tevo ja) prāpta karun chhun”
ā to āmān nimittathī kathan karyun chhe. gney sambandhī ahīn ātmāmān gnān thayun chhe, bākī gney kāī gnānamān āvatun nathī, gnān gneyapaṇe thaī jatun nathī. bhāī! chāre paḍakhethī satya samajavun joīe, nahīntar ekānta thaī jashe. samajāṇun kāī...?
keṭalāk kahe chhe-nimittathī upādānanun kārya thāy em māno, nahīntar ekānta thaī jashe. are bhāī! vastusthiti em nathī. nimitta to paravastu chhe. te potānun kām kare ne paranun paṇ kām kare em viruddhadharmatva nathī; te potānun kām kare ane paranun kām na kare-em viruddhadharmatva vaḍe vastu yathāsthit siddha thāy chhe; ane te anekānta chhe. vastu parapaṇe thatī ja nathī tyān paranun kām kevī rīte kare? māṭe nimittathī upādānanun kārya thāy evī mānyatā mithyā shalya chhe.
vaḷī koī kahe chhe-vrat, tap, bhaktinā shubharāgathī dharma thāy em māno, nahīntar ekānta thaī jashe. are bhāī! bhagavān ātmā nij gnānasvabhāvathī tadrūp chhe, ne vikārathī-shubhāshubharāgathī atadrūp chhe. vaḷī svabhāvanun bhān thatān je nirmaḷ pariṇati thaī tey svabhāvathī tadrūp chhe ne rāgādithī atadrūp chhe. have rāg, nirmaḷ- vītarāg pariṇatithī tadrūp ja nathī tyān rāgathī dharma thāy e vāt kayān rahe chhe? ā pramāṇe rāgathī dharma thāy evī mānyatā rāganī ekatābuddhirūp mithyā shalya sivāy kāī nathī; e mithyā ekānta chhe.
ame to san. 198pamān sampradāyamān hatā tyāre boṭādamān ek moṭī sabhāmān kahelun ke-je bhāvathī tīrthaṅkar nām karmanī prakr̥iti bandhāy te bhāv dharma nathī; kemake je bhāvathī dharma thāy te bhāvathī karmabandh traṇakāḷamān thāy nahi. sabhā to vāt barābar sāmbhaḷī rahī hatī, paṇ amārī pāse amārā gurubhāī beṭhā hatā temane ā vāt na ruchī eṭale teo ūbhā thaīne chālyā gayā hatā. e sabhāmān ame bījī vāt paṇ kahī hatī ke-pañchamahāvratanā pariṇām āsrav chhe, dharma nathī. mārga to āvo chhe; dharmanā pariṇām to abandh svabhāvī hoy, jenāthī bandh thāy te bhāv dharma kem hoy? na hoy. tenāthī dharma mānavo e to mahā adharma chhe, anartha chhe, viparītatā chhe.