kāy, indriy ityādi das prāṇ vaḍe jeṇe jīvan mānyun chhe tey anant kāḷ jīve chhe kharo, paṇ te sansāramān rakhaḍe chhe, kemake te das prāṇ ane tenī yogyatārūp jīvanā ashuddha prāṇ te yathārthamān enī chīj nathī. tenā (jaḍ prāṇo ne ashuddha prāṇonā) ālambanamān rahelo jīv anant sansāramān paribhrame chhe. have āvī vāt chhe; samajāṇun kāī...?
ahāhā...! bhagavān ātmā gnānasvarūp chhe; temān ekāgra thaīne sthit rahevun te gnānachetanā chhe, ne rāgamān sthit rahevun te karmachetanā chhe. bāhya vratādimān sthit rahevun te karmachetanā chhe; ne tenā phaḷamān sthit rahevun te karmaphaḷ chetanā chhe. gnānīne gnānachetanā chhe, ne agnānīne karmachetanā ne karmaphaḷachetanā hoy chhe. ahīn kahe chhe-jeṇe gnānanay ane kriyānayanī arthāt samyaggnān ane svarūp sthiratānī gāḍh maitrī sādhī chhe te ja puruṣh gnānamātra nijabhāvamayī bhūmikāno āshray karanāro chhe; te ja sādhak thaīne siddha thāy chhe. ahāhā...! sva-āshraye je gnān ane vītarāgī shānti pragaṭī chhe tene ahīn gnānanay ane kriyānayanī maitrī kahī chhe.
“gnānanay ane kriyānayanā grahaṇ-tyāganun svarūp ane phaḷ ‘pañchāstikāyasaṅgrah’ shāstranā antamān kahyun chhe, tyānthī jāṇavun”
ām je puruṣh ā bhūmikāno āshray kare chhe, te ja anant chatuṣhṭayamay ātmāne pāme chhe-evā arthanun kāvya have chheḥ-
शुध्दप्रकाशभरनिर्भरसुप्रभातः।
आनन्दसुस्थितसदास्खलितैकरूप–
स्तस्यैव चायमुदयत्यचलार्चिरात्मा।। २६८।।
shlokārthaḥ– [तस्य एव] (pūrvokta rīte je puruṣh ā bhūmikāno āshray kare chhe) tene ja, [चित्–पिण्ड– चण्डिम–विलासि–विकास–हासः] chaitanyapiṇḍano nirargaḷ vilasato je vikās te-rūp jenun khīlavun chhe (arthāt chaitanyapuñjano je atyant vikās thavo te ja jenun khīlī nīkaḷavun chhe), [शुध्द–प्रकाश–भर–निर्भर–सुप्रभातः] shuddha prakāshanī atishayatāne līdhe je suprabhāt samān chhe, [आनन्द–सुस्थित–सदा–अस्खलित–एक–रूपः] ānandamān susthit evun jenun sadā askhalit ek rūp chhe [च] ane [अचल–अर्चिः] achaḷ jenī jyot chhe evo [अयम् आत्मा उदयति] ā ātmā uday pāme chhe.
bhāvārthaḥ– ahīn ‘चित्पिण्ड’ ityādi visheṣhaṇathī anant darshananun pragaṭ thavun batāvyun chhe, ‘शुध्दप्रकाश’ ityādi visheṣhaṇathī anant gnānanun pragaṭ thavun batāvyun chhe, ‘आनन्दसुस्थित’ ityādi visheṣhaṇathī anant sukhanun pragaṭ thavun batāvyun chhe ane ‘अचलार्चि’ visheṣhaṇathī anant vīryanun pragaṭ thavun batāvyun chhe. pūrvokta bhūmino āshray karavāthī ja āvā ātmāno uday thāy chhe. 268.
besatā varṣhane suprabhāt kahe chhe ne? rātrinā andhakārano nāsh thaī bhūmaṇḍaḷamān sūryanān kiraṇo phelāy tene suprabhāt kahe chhe; tem puṇya-pāpanī ekatābuddhirūp andhakārane bhedīne samyagdarshan-gnānarūp je chaitanyanī jyoti jhaḷahaḷ pragaṭ thāy tene suprabhāt kahe chhe. ahā! āvun suprabhāt jene pragaṭayun te jīve divāḷī karī, di’ nām kāḷane teṇe antaramān vāḷyo. samajāṇun kāī...? e ja kahe chhe-
‘तस्य एव’ (pūrvokta rīte je puruṣh ā bhūmikāno āshray kare chhe) tene ja, ‘चित्–पिण्ड–चण्डिम– विलासि–विकास–हासः’ chaitanyapiṇḍano nirargaḷ vilasato je vikās te-rūp jenun khīlavun chhe (arthāt chaitanyapuñjano