Pravachan Ratnakar-Gujarati (simplified iso15919 transliteration).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 4191 of 4199

 

272ḥ pravachan ratnākar bhāg-11

mithyādraṣhṭi je navamī graiveyak jāy chhe ene shukal leshyānā pariṇām hoy chhe, paṇ e kāī chīj nathī. kr̥iṣhṇa, nīl, kāpot, pīt, padma, ne shukal e badhī ja leshyāo rāgabhāv chhe, kleshabhāv chhe; shukal leshyā paṇ kaṣhāyanā raṅgathī ja raṅgāyelī chhe. loko prashasta rāgane bhalo māne chhe ne? paṇ e to ene ashubhanī apekṣhā prashasta kahyo chhe, bākī e paṇ aprashasta ja chhe, enī (prashasta rāganī) ruchimān to ene ākho ātmā dūr thaī gayo chhe. samajāy chhe kāī...!

‘kriyānā samasta phaḷane’ em shabdo chhe ne? matalab ke jeṭalā rāgadveṣh utpanna thāy chhe eṭalun te kāḷe tyān duḥkh bhogave chhe. ahā! ātmāno anubhav chhe nahi, svabhāv sanmukhatā chhe nahi, svabhāvathī vimukhatā chhe, ne rāganī-vibhāvanī sanmukhatā chhe to tene te kāḷe rāganun-duḥkhanun vedan chhe em kahe chhe. ā badhā dhanapati-dhūḷapati chhe ne? e badhā rāg-dveṣhanun-jheranun vedan kare chhe. emān majhā māne chhe e to mūḍhapaṇun ne pāgalapaṇun chhe. jem unāḷāno sakhat garamīno divas hoy, ane bāḷakane enī mātāe dūdh bahu pīvaḍāvī dīdhun hoy to pachhī te bāḷakane pātaḷā dasta thāy chhe, e dastane bāḷak hāth aḍāḍe eṭale te ṭhaṇḍo lāge tethī bāḷak tene chāṭavā lāge chhe, bas enī jem agnānī rāgadveṣh utpanna karīne temān majhā māne chhe. āvī vāt! samajāṇun kāī...? ā to enun pāgalapaṇun ja chhe. ahā! rāganun ekatva karavāthī rāganī kriyā utpanna thāy chhe, ane enun phaḷ e ja samaye duḥkhane bhogave chhe, duḥkhane bhogavatān khedakhinna thāy chhe. āṭalī agnānanī kriyānī vāt karī, have gulāṇṭ khāy chhe; gnānanī vāt kare chhe.

‘तत् विज्ञान–घन–ओघ–मग्नम्’ te agnān have vignānaghananā oghamān magna thayun (arthāt gnānarūpe pariṇamyun) ‘अधुना किल किञ्चत न किञ्चित tethī have te badhun kharekhar kāī ja nathī.

juo shun kīdhun? draṣhṭie jyān palaṭo khādho tyān andaramān hun rāg chhun evī je buddhi hatī te maṭī buddhi vignānaghan thaī gaī. hun vignānaghan ātmā ja chhun evī draṣhṭi thatān samyagdarshan thayun, agnān have vignānaghananā oghamān samāī gayun, dravyamān andar pāriṇāmikabhāve bhaḷī gayun. rāg udayabhāv chhe, eno vyay thatān te andar rāg svarūpe dravyamān gayo em nahi, paṇ te yogyatārūpe pāriṇāmikabhāv thaīne dravyamān bhaḷī gayo em vāt chhe.

agnānanī kṣhayopasham dashā ho ke samyaggnānanī kṣhayopasham paryāy ho, e nāsh thaīne kayān gaī? to kahe chhe- jem jaḷanā taraṅg jaḷamān ḍūbe chhe tem agnānanī ke gnānanī paryāy vyay pāmī andaramān guḍap thaī jāy chhe. rāganī paryāy ho ke agnānanī paryāy ho, te paryāy sat chhe, ane teno vyay thatān andar dravyamān yogyatārūpe guḍap thaī jāy chhe; je em na hoy to satno abhāv thaī jāy, ne abhāv thaī jāy to andaramān yogyatā na rahe. ahīn kahe chhe - te agnān have vignānaghananā oghamān magna thayun, arthāt agnānano vyay thaīne samyaggnān thayun. pahelān draṣhṭi viparīt hatī te palaṭīne dravyanī draṣhṭi thaī tyān hun vignānaghan param prabhu chhun evun draṣhṭi-gnānanun pariṇaman thaī gayun. pariṇaman hon, vikalpa nahi. hun shuddha chhun, buddha chhun ityādi vikalpa rahe tyān sudhī to samyagdarshan nathī. ā vāt kartākarma adhikāramān āvī gaī chhe. ā to dravyanī ekapaṇānī draṣhṭi thaī tyān rāganī paryāyanā kārako chhūṭī nirmaḷ paryāyanā kārako ūbhā thayā. draṣhṭi palaṭī, dishā palaṭī, ne ātmā ānandamān līn thayo.

savāramān prashna hato ne ke samyagdarshan kem thāy? lyo, samādhān em chhe ke-rāganī ruchi palaṭīne nij vignānaghan svarūpanān mahimā ane ruchi karī draṣhṭi andaramān laī jatān samyagdarshan thāy chhe. pahelāmān pahelun ā kartavya chhe; ā vinā badhun ekaḍā vinānān mīṇḍān chhe.

te agnān vignānaghanasvabhāvamān magna thayun, eṭale agnān na rahyun, andaramān yogyatārūp thai dravyamān gayun. andaramān agnān rahe ane ne gnān thāy em bane nahi.

ahā! rāganī ekatā e to ātmaghāt chhe; emān to ātmānun mr̥utyu thāy chhe. vignānaghan prabhu ātmāne rāgavāḷo mānavo, arthāt hun rāg chhun em mānavun e to bhāvamaraṇ chhe, kemake emān potānā chaitanyasvarūpano inkār thayo ne! chaitanyano inkār e enī hinsā chhe, ne e bhāvamaraṇ chhe. ahā! rāgathī mane lābh chhe evī draṣhṭimān prabhu! tārun kṣhaṇe kṣhaṇe bhāvamaraṇ thaī rahyun chhe. shrīmadmān āvyun chhe ne ke-‘kṣhaṇ kṣhaṇ bhayaṅkar bhāvamaraṇe kān aho rāchī raho!’ bhāī, paramān ne rāgamān sukh mānatān tārā sukhano nāsh thāy chhe e to jo. ā avasar pūro thaī jashe bhāī! deh phū thaī jashe, ne tun kayāny chālyo jaīsh, ne kṣhaṇakṣhaṇanun bhāvamaraṇ chālyā ja karashe. (jo ātmadraṣhṭi hamaṇān ja nā karī to).

ahāhā...! anādithī jīv rāgamān potāpaṇun mānato hato te have gulāṇṭ mārī jyān dravyasvabhāvanī draṣhṭi karī