Page 7 of 225
PDF/HTML Page 20 of 238
single page version
shrI pravachan ratno-1 7
‘jIv charit-darshan-gnAnasthit’ e to padyanI rachanA mATe chAritra pahelun Avyun chhe. kharekhar to darshan-gnAn-chAritramAn sthit rahyo chhe. tene nishchayathI svasamay jAN. ahInyAn to traN bol lIdhAn chhe. darshan, gnAn ne chAritra! chhe to anantaguNanI paryAy! darshan-gnAn-chAritranI sAthe. nirmaLapaNe thaI chhe (badhI paryAyo) paN mukhyapaNe ahIn darshan-gnAn-chAritra-mokShano mArag je dukhathI mukta thavAno, ene mukhyapaNe kahyun chhe.
eTale ke... darshan, gnAn, chAritra! AtmA anant guNasvarUp, to ahInyAn anant anant guNanI vartamAn paryAy paNe-vyaktapaNe sthit thAy, tene ahInyAn svasamay nAm AtmA kahyo chhe. AtmA to AtmA chhe! paN jene shraddhAgnAnane chAritramAn e Avyo AtmAdhruv, pariNaman thayun, tenA khyAlamAn Avyo ene AtmA svasamay kahevAmAn Ave chhe. AtmA to AtmA ja chhe. paN AnhIyAn darshanagnAnachAritramAn (je sthit thayo te AtmA chhe)
jhINI vAt chhe bhAI..! enA-AtmAmAn guN to anant chhe. rAte kahyun’ tun. jem A AkAsh chhe enA AnhInA pradeshathI sharU karIe, AnhInA AkAshathI.. sharUAt karIe to ant nathI, sharUAt AnhIthI levAy paN I pradeshano ant nathI. anant.. anant.. anant.. anant.. anant.. anant.. anant.. anant.. anant em AnhIthI sharUAt karIne Am laI jAy toy anant anant ane beyanun bhegun karIe toy anant.
ek samayanA ek shreNInA pradesh, evIto anantI shreNI chhe. evo ek pradesh, ek pradeshamAn shreNI, eno Adi ane ant nathI. evI anantI shreNIo chhe. have AnhI to em kahevun chhe ke jenA anant-anant pradesh AkAshanA, jeno ant nathI, jeno chheDo shun? chheDo shun? pachhI shun? em kALanI paN Adi nathI. vartamAn eno ant Ave! anAdi-anant! Adi nahIn ne ant Ave. bhaviShyano ant nahIn. paN sharUAt AnhIthI kahevAy to sAdi-anant chhe! ane samuchit kahevAy to anAdi-anant kahevAy.
AhA.. hahA! em AtmAmAn ane paramANuomAn eTalA guNo chhe, e AkAshanA pradeshathI paN anantaguN. eno artha shun thayo! AhA..! gambhIr gajab vAt chhe? AtmAmAn anant sankhyAe guN chhe. emAn AnhI traNamAn sthit kahyun paN chhe to anantaguNamAn (sthit) e anantaguN chhe emAn pahelo pachhI nathI. paN I anantaguNA chhe... emAn gaNatrI karavA jAy ke A ek, be, traN, chAr, pAnch to eno chhello kyo guN? e Ave nahIn emAn AhAhA! kShetra bhale sharIr pramANe! ane kShetra eTale potAnun kShetra (AtmAnun) asankhya pradesh pramANe! paN enA je guNonI sankhyA... anant! emAn pahelo-pachhI evun nahIn. pahelun gnAnane pachhI darshanane evun nahIn, (badhAn guNo) ek sAthe! paN ekasAthe hovA chhatAn ene gaNatarIthI gaNavA mAnDe... ke A ek, be, traN, chAr A to chhello guN kyo? AhA.. hA! chhello chhe ja nahIn! AhA..! A te kAI vAt kahe chhe e shun kahe chhe!
Page 8 of 225
PDF/HTML Page 21 of 238
single page version
8 shrI pravachan ratno-1
anant je sankhyAe AtmAmAn guN chhe. eguN pahelo, pachhI nathI. ek hAre... chhe! paN ek hAremAn A ek-be-traN-chAr em chhello kyo? AhA... hA! gaNatarImAn chhello AvatA nathI. shun kahe chhe A?
are! eNe nij tattva kevun, kevaDun chhe? evun eNe antarathI sAmbhaLyun nathI. AhA..! enA guNo... te bhAv.. enI sankhyA apAr! to guN.. guN.. guN.. gnAn.. gnAn.. gnAn.. darshan.. chAritra.. Anand.. astitva.. vastutva.. em karatAn kyAy chhello guN Ave evo ant nathI! AhA.. hA! jemAn ant vinAnA, chhello nahIn evA anantaguN! A te shun kahe chhe! AhA... hA! are! eNe nijatattvane jANavAno prayatna karyo ja nathI. bAkI badhun A sansAranA.. ghor pAp! Akho di’ eNe karyAn!
ahInyAn to kahe chhe jIv charittadansaNaNAN-चरित्तदंसणणाण ठिदो’ तं हि स्वसमय जाण। emAn to jeTalA guNo chhe. e guNonI sankhyAno chheDo, koI ant nathI. eTalI sankhyA.. eTalI sankhyA.. eTalI sankhyA anant.. anant.. anant.. anant.. anant.. anant.. anant.. anant.. anant, ene anantane anantaguNA varga karo topaN chhello A guN jemAn nathI. AhA.. hA!
evaDun A astitva enA jeTalA guNo chhe teTalI ja enI paryAy chhe. ekasamayamAn anantI paryAy chhe! emAn pahelI-pachhI I shabda nathI. kAraN ke ekasamayamAn ja anantI sAthe chhe.
chhatAn e paryAyanI gaNatarIthI gaNavA mAnDo ek, be, traN, chAr, sankhya, asankhya, anant.. anant... anant I anantI paryAyamAn chhellI kaI paryAy? I nahIn Ave emAn! jhINun tattva bahu bApu! AhA.. hA! A gambhIr! sarvagna sivAy koIe joyun nathI, jANyun nathI kahyun nathI.
AhA.. hA! enA anantA guNonI sankhyA! AkAsh to kShetrathI ant nahIn. AkAsh.. AkAsh.. AkAsh dashey dishAmAn.. pachhI shun? ... pachhI shun? kyAy AkAshano ant nathI. eTalA badhA AkAshanA pradeshothI anant guNA AnhI (AtmAmAn) guN chhe. jeno-AkAshanA pradeshano ant nathI! AhA.. hA! ethI anantaguNA guN, sankhyAe anantaguNA guN, e rahyA asankhya pradeshamAn, rahyA ekasamayamAn! rahyA asankhya pradeshamAn rahyA ekasamayamAn! rahyA anant.. to anantano A chhello guN ‘A’ .. A te kAI vAt chhe! shun chhe! e chhello I shabda ja nathI tyAn! ane I bhAvamAn I nathI. AhA.. hA! evA anant.. anant bhAvarUp guN e AnhI kaheshe nIche!
‘e anantadharmomAn rahelun ek dharmIpaNun te dravya chhe.’ -em Avashe nIche. bhAShA sAdhAraN chhe em jANIne enI gambhIratA na bese to, bhAShA-bhAShA to jaD chhe. e anantaguN je chhe, eno koI chheDo nahIn. chheDo nahIn eTale? A chhello guN... chhello guN.. chhello guN anant.. anant gaNatAn ke A chhello, I emAn chhe ja nahIn. A shun kahe chhe A..!? A vAt pahelIvahelI chhe! koI di’ kahevAmAn AvI nathI. samajANun kAI..? anant chhe ne e badhun ghaNIvAr kahyun! paN anant chhe.. I anantano.. anantano.. chhello, chhello kyo? AhAhA..!
asankhyapradeshamAn ek samayamAn anantanI sankhyAmAn A chhello, I chhello Avato ja nathI! chhellAno
Page 9 of 225
PDF/HTML Page 22 of 238
single page version
shrI pravachano ratno-1 9 chheDo ja nathI. AhAhA.. hA! A te vAt!!
(shrotA) vyAkhyAnamAn nahotI thaI Ape rAte vAt karI hatI! (uttara) hA, bahenone kAne paDe ne..! A thaI te pahelAn vahelI karI chhe. ATalA varShamAn pahelIvAr A karI chhae ke anant bhAvamAn, e anantanI sankhyAmAn chhello guN kyo? ke chhe ja nahIn emAn (chhello!) AhA.. hA! em.. anantaguNanI ekasamay kALamAn ekasamay ane asankhyapradeshano chhello ansh, kShetrano emAn thatI anantI paryAy/guNamAn to asankhyapradesh chhe, AkhA! Am ek paryAy chhe eno chhello/asankhya pradeshano chhello ansh emAn utpanna thatI anantI paryAy, kShetra eTalun ansh, kAL ek samay, e paryAyanI sankhyA eTalI anantI.. AhA.. hA! ke A paryAy chhellI! em gaNatarInI gaNatarAmAn chhellI paryAy hoy nahIn. AhA.. hA!
Am.. anant-anant to kahe chhe paN anant e kaI rIte em. AhA.. hA! kSheratrano ant to to hajI em kahe hashe! paN A eTalAmAn bhAvano ant nahIn, bhAvanI sankhyA jeTalI chhe eTalI sankhyAno kyAy ant nahIn, samay ek, kShetra asankhyapradesh ane bhAvanI sankhyAno chheDo nahIn, chhello ‘A’ evo chheDo nahIn! AhA.. hA! evI ja anantI paryAy, pradeshano ek ansh, samayano ek samay ane sankhyAmAn anant! paryAy. emAny pahelI-pachhI to nathI kyAy! ekasAthe chhe anant, chhatAn anantamAn A, A, A, A, A... anant.. anant chhellI A.. Avun tattva bhagavAn sarvagna sivAy kyAy koIe joyun nathI ane koIe kahyun nathI.
ek samayanI anantI paryAy, emAn have ek paryAy levo. gnAnanI ek paryAy. anantI paryAyanI sankhyAmAn chhellI paryAy nahIn, chheDo nahIn eTalI paryAy, AhA.. hA! kem? AkAshanA pradeshanI sankhyAno ant nathI AnhI paryAyanI sankhyAno ant nathI. bhAv.. AhA.. hA! have ek-ek paryAyamAn, gnAnanI ek paryAy, ek gneyapramANe. gnAnanI ek paryAy I gney pramANe. gney keTalAn? ke anant AtmA, anantA paramANuo e gney! gnAn gney pramANe! gney keTalAn? ke lokAlok pramANe. AhA.. hA!
ek samayanI paryAyamAn pramey lokAlok! jenA bhAvano ant nathI te te paramANunA guNano tenI paryAyono! e badhu ahInyAn ek samayanI paryAyamAn jaNAy jAy! shrutagnAnanI paryAyamAn ya ho! kevaL gnAnanI to vAt shun karavI!
AhA.. hA! evI ek samayanI paryAyamAn paN anantA avibhAgapratichchhed! gnAnanI ekasamayanI paryAyamAn anantA dravyo ne ek dravyanA anantA guNo, jenI sankhyAno pAr nahIn ane ek-ek guNanI paryAy, jeno pAr nahIn-ene A shrutagnAnanI paryAye jANI lIdhun.
AhA.. hA! e gnAnanI ekasamayanI paryAyamAn AvA anantA lokAlok jANyA, dravya guNone paryAyo! to eTalA bhAg paDI gayA ek paryAyamAn, ansho eTalA ansho ke I anshono chheDo nahIn. AhA.. hA! anant ne em nahIn. (shrotA) chheDo nahIn (uttara) em bhAShA karo em kAm na Ave! anant... anant... anantato dravye ya chhe anant! paN eno ant AvI jAy chhe. kShetra anant, kAL anant, bhAv anant, paryAy anant eno koI pAr nathI! AhA.. hA! enI sankhyAmAn keTalI chhe? ane eno chheDo chhello kyo? eTalI sankhyAe enI paryAy ane ek-ek paryAyamAn, anant dravyo ane anant
Page 10 of 225
PDF/HTML Page 23 of 238
single page version
10 shrI pravachano ratno-1 enA guNo-jenA guNano ant nahIn, paryAyano ant nahIn.. eTalI sankhyAe... kALe anant em nahIn, kALe bhale ekasamay ho! paN ekasayamanun tenun guNane paryAy, ekasamayanI paryAyamAn jaNAy jAy (to) ek samayanI paryAyanA bhAg keTalA? enA bhAg.. kaTakAn karatAn, karatAn, karatAn avibhAg, jeno bIjo vibhAg na thaI shake (te avibhAg!) oho!
evA ekasamayanI paryAyamAn anantA avibhAgapratichchhed! enA-avibhAg pratichchhedano chheshno kyo? ant nathI.
have, AnhI to em kahevun chhe ke jeTalA guNo chhe eTalA jyAn darshanagnAnachAritramAn sthit thAy chhe-tyArevAt traNanI lIdhI chhe AnhI bhAI..! paN anantA guNonI paryAy vyakta thaIne sthir thAy chhe tyAn! shuddhimAn keTalIk shuddhi thAy ne keTalIk na thAy em nahIn.
paN ahInyAn darshanagnAnachAritranI mukhyatA gaNIne, temAn jIv je Akho, annataguNano pinD chhe testhir thAy chhe Am! rAgamAn sthir thAy chhe, e pachhI kaheshe. AhA..! ane potAnA anantA je guNo chhe, enun ekarUp je dravya chhe. anant dharma e guNo enun dharanAr ek tattva!
e (Atma) tattva jyAre potAnI nirmaLaparyAmAn sthit thAy chhe tyAre tenA jeTalA guNo chhe, teTalA guNonun vyaktatAmAn ansho badhA guNonA pragaT thAy chhe. chhatAn AnhI traN kahyA chhe I mukhyapaNe mokShamArganI apekShAe... samajANun kAI...?
gambhIr chhe bhAI..! gambhIr dariyo chhe! bIjAn ghaNAn vichAro AvyA chhe! pAr paDe emAn evun nathI!
AhA... hA! ‘ane je jIv (karma) pudgalarmanA pradeshomAn sthit thayel chhe. have AnhI karma- pudgalakarmanA pradeshomAn sthit shabda em vAparyo chhe. vAt I chhe ke pudgalanA nimitte thatI vikArI avasthA, temAn sthit chhe. e sthitamAn... anantaguNo vikArapaNe nathI. anantAguNo nirmaLapaNe hatAn! samajANun kAI...?
pahelAnA je darshanagnAn chAritra (guN) traN mukhya lIdhAn, paN temAn jeTalI sankhyAmAn guN (AtmAmAn) chhe, jeno chheDo nahIn! e badhA guNonI anshe vyaktatA pragaTamAn sthit chhe. tene ahIn svasamay AtmA kahe chhe.
AhA.. hA! A to ogaNIs (mI) vAr vanchAy chhe ‘A’ ... te InunI Ave kAi...? AhAhA! have AmAn bIjun kahevun chhe. ke ‘je jIv pudgalakarmonA pradeshomAn’ e pudaglakarmonA pradeshomAn’ e pudgalakarma jaD-ajIv chhe. paN tenA anubhavamAn e ekAgra thAy chhe. emAn jeTalA guNo chhe I badhA guNo, karmanA pradeshamAn sthit thatA nathI. keTalAy guNonI paryAy nirmaL sadAy rahe chhe. samajANun kAI...?
e ek vAt! bIjun, karmapaNe pariNamelA je paramANu chhe emAny karma-paramANumAn jeTalA guNo chhe e badhA guNo karmapaNe pariName chhe em nathI AhA..! kyAn navarAsh! jagatanA pAp ADe! ekalun pAp, poTalA bAndhI, hAlyA javAnA chAr gatimAn rakhaDavA..!
Page 11 of 225
PDF/HTML Page 24 of 238
single page version
shrI pravachan ratno-1 11
AhA... hA! hajI pahelI shun chIj chhe, I samajavAne paN vakhat lye nahIn! AhA.. hA! Avo je apAr svabhAvane paryAy, eno patto andar lAge, je gnAnane shraddhA eno patto lye, ene rAgamAn ras UDI jAy. rAg UDI jAy em nahIn, rAg rahe. samajANun kAI..?
AhA..! AvA je anantA guNo ane anantI paryAyo, chheDA vinAnI, chhellA vinAnI, avI ‘dravyanI draShTi’ jene thAy, enA astitvano svIkAr thAy, enA ras ADe ene rAgamAn ras rahe nahIn.
rAg to e amukaguNanI paryAy chhe ane AnhI to anantA.. anantA.. chheDo nahIn jeno (eTalA guNo) AhA.. hA! jhINun bahu bApu!
vItarAg mAraganI pratham samyagdarshan ja shun chIj chhe I.. gajab vAt chhe. AhAhA! enA vinA rakhaDI maryo chhe chorAshInA avatAramAn! AhA.. hA.. e abajopati, sheThiyA kahevAy! e marIne gadheDAn thAy! kUtarAn thAy! kemake dharma shun chIj chhe I antaramAn khabar nathI. ane mAns Adi khAtA na hoy to I narkamAn to na jAy. siddhAntamAn I lekh chhe andar ke badhAn javAnA Dhor-tiryanchamAn! AhA...! jevun svarUp chhe, evun jeNe jANyun nathI, mAnyun nathI, oLakhyun nathI, enA virodhI bhAvo.. je ADAn, vikArIbhAvo ne ADoDAI karIne karyAn chhe e ADoDAI eTale TeDhAI thaI gaI chhe. e marIne ADoDAI, tIryanchanA sharIramAn javAnA.. kAraN ke tIryanchanA sharIr Am ADAn chhe! manuShyanAn Am UbhAn chhe. gAy, bhens khIsakolI AdinA Am ADA chhe. AhA..! I moTI sankhyA I chhe!! enI sankhyA tyAn pUravAnA chhe.
AhA.. hA! AnhI bIjun kahevun chhe ke karmanA pradeshamAn sthit chhe te badhA guNo to vikArI paryAyamAn sthit nathI. ekavAt! ane karma je chhe paramANuo, I to vibhAvarUpe pariNamel chhe. ek paramANu svabhAvarUpe chhe. ane A to vibhAv rUpe pariNamel chhe. vibhAvarUpe pariNamanamAn karmarUpe badhA guNo (paramANunA) pariNamyA chhe em nathI. samajANun kAI..?
jem samyagdarshanagnAnachAritranI paryAyanA pariNamanamAn sarvaguNo ashantapaNe pariNamyA chhe. em vikArapaNe baghA guNo pariNamyA chhe paramANumAn em nathI, AtmAmAn paN em chhe. AtmAmAn paN ashuddhapaNun je chhe, badhA guNo ashuddhapaNe thAy chhe em nathI. keTalAk guNo ashuddha thAy bAkI to shuddha rahe. keTalAk guNo abhavIne paN shuddha rahe chhe paryAyamAn. jem astitva guN! astitvanun ashuddha shun thavun? ‘hovun’ ochhun thaI javun? vAt samajAy chhe?
AhA.. hA! I to AmAn ek pradeshatva nAmano guN chhe sAmAnyamAn e vikArarUpe pariName I e te be paramANu, chAr paramANurUpe thAy tyAre ekalo nahIn. AhA.. hA.. hA! te karmapaNe pariNamelA paryAyo, emAn paN paramANumAn jeTalA guNo chhe e badhA karmapaNe pariNamyA nathI. amuk ja guNanI paryAyo karmapaNe thaI chhe.
AhA..! emAn je rokAyelo chhe jIv! Am anantaguNomAn na AvatAn anantA paryAyo karmanA rasanI chhe tyAn aTakayo chhe te parasamay eTale aNAtmA chhe.
ADAI kare! virodh artha kare, viruddha shraddhA kare! AtmAthI virodh, vikAranA bhAv kare..!
Page 12 of 225
PDF/HTML Page 25 of 238
single page version
12 shrI pravachan ratno-1 ‘gomaTTasAr’ mAn pATh chhe. tiryanch kem thAy? ‘tiryanch’ chhe ne shabda!! tiryanch eTale tIrachhun, tIrachhun eTale ADun! ghaNI sankhyA to I ja chhe.
AhA... hA! paN kone paDI A! A bahAramAn thoDI anukULatA rahe! marI jaIne pachhI kyAn jaIe, koN jANe? e kAI (khabar) nahIn, golaN gADAn bhare!
ahInyAn kahe chhe. ek shlokamAn keTalun samADI dIdhun chhe! ane te karmanA pradesh kIdhAn chhe. te.. karmanA pradesh to paramANu, jaD chhe. paN eno anubhAg je chhe eno-pradeshano bhAg kahevAy! enA taraphanA lakShamAn jaIne, je vikArapaNe pariNamyo chhe te aNAtmA-parasamay kahevAmAn Ave chhe.
AhA... hA! AvI vAt chhe! karmapaNe paN paramANunA anantaguNo pariNamyA nathI. AhA... hA! em bhagavAn AtmAnA anantA guNo, mithyAtva, avrat, kaShAy AdimAn–emAn anant guNo pariNamyA nathI. keTalA’ ka guNo... bahu vichAr karIne kADhayAn’tA ghaNAn varas pahelAn! to ya vadhAre na nIkaLyA ekavIs guN kADhayA’ tA vIparItapaNAnA. kADhayAn’tA... ghaNAn varas pahelAn, gAmaDAmAn hoy ne ekAnt..! viparIt AtmAmAn... mithyAtva, chAritra, Anand, pradeshatva evA evA kartA, karma, karaN, sampradAn, apAdAn (adhikaraN) evAn evAn guNo vikArapaNe thayA chhe. badhAn guNo nathI thayAn samajANun?
vichAr to badhA AvyA hoy ne ekkeek ghaNAn! AhA.. hA! AnhI kahe chhe ke ‘je jIv pudgalakarmanA pradeshomAn’ eTale ke, e karmano ja bhAv chhe vikAr, AtmAno svabhAv nathI. vibhAv-puNyane pAp, dayA ne dAn, vrat ne bhakti, kAm ne krodh, raLavun- kamAvun, e badhun pAp AhA..! emAn je sthit chhe? ‘tene parasamay jAN’ tene aNAtmA jAN!
AhA.. hA! kemake enI paryAyamAn vikArapaNe thavun, e vikAr AtmA nathI. vikAr e AtmAno koI svabhAv nathI. vikArapaNe pariNamyo chhe-thayo chhe, te aNAtmA chhe.
AhA.. hA! e to shabdArtha thayo! have enI TIkA. (TIkA) ‘samay’ pahelo samay upADayo! ‘sayam’ shabdano artha A pramANe chhe’ ‘सम्’ to upasarga chhe- vyAkaraNanA niyam pramANe ‘sam’ upasarga chhe. teno ek artha ‘ekapaNun’ evo chhe’ - teno artha ‘ekapaNun’ evo chhe.’
‘सम्’ ekapaNun! (ane) ‘अय गतौ’ samay chhe ne...! सम् ne अय be shabda bhegAn chhe. sam no artha ekapaNun! ‘अयगतौ’ dhAtu chhe dhAtu. pariNaman karavun e. AhA..! e अय dhAtuno gaman artha paN chhe.
‘अय’ eTale gaman karavun - pariNamavun, gaman karavun’ ane gnAn artha paN chhe.’
AhA..! gaman karavun ane pariNamavun, gnAnarUpe ho! ‘gaman artha paN chhe ane gnAn artha paN chhe.’ ‘tethI ekasAthe ja yugapad jANavun ane pariNamavun e be kriyAo, je ekatvapUrvak kare... te kriyAo ekasamayamAn, ekatvapUrvak kare-pariName ane jANe! pariName ane jANe... evI ek samayamAn be kriyAne
Page 13 of 225
PDF/HTML Page 26 of 238
single page version
shrI pravachan ratno-1 13 ekapaNe kare AhAhAhA! chhe? ‘te samay chhe’
ahA... hA! e samayanI vyAkhyA karI. pharIne...!
karavun pariNamavun ane jANavun, evI be kriyA ekasamayamAn je kare tene samay’ kahevAmAn Ave chhe.
‘samay’ kem oLakhyo? pUchhayun tun te di’ dilhI! ‘samay’ kem kahyo? are.. kIdhun vastunun svarUp chhe ‘samay’ = सम् + अय, samay kIdhun. AhA.. hA! AtmAne ‘samay’ kem kahyo? ke ekapaNe.. pariName ane jANe, ekasamayamAn ek paNe be kriyA kare tene ‘samay’ kahevAmAn Ave chhe. e ‘samay’ te AtmA chhe. e AtmA ja pariName ane jANe! bIjA padArthomAn pariNaman-gaman chhe paN ‘jANavun’ nathI. gamananI apekShAe bIjAne ‘samay’ kahevAy.
paN, AnhI to ‘jANavun ne gaman karavun’ be arthamAn je hoy tene ‘samay’ kahIe. AhA.. hA! pachhI svasamay leshe. A ‘samay’ kone kahIe (te vyAkhyA karI) AhA..! ‘A jIv nAmano padArtha e samayano artha karyo have jIvanI hAre meLave chhe. ‘A jIv nAmano padArtha ekatvapUrvak / ekatvapUrvak sudhAryun chhe. ‘ek ja vakhate’ - ekatvapUrvak ek ja kALe ‘pariName paN chhe ane jANe paN chhe tethI te samay chhe’ - tethI tene ‘samay’ AtmAne kahevAmAn Ave chhe.
jANavAnun kArya paN kare ane pariName, ekI sAthe be kare! AhA.. hA! samay ek! be kriyA! pariNamavAnI ne jANavAnI...!! ‘ekasAthe’ kem kahyun ke pariName pahelo ne jANe pachhI, em nahIn. pariNamavun ne jANavun ek ja samaye chhe. AhA.. hA! ekatvapUrvak ja kare! be ne ekapaNe karIne kare! AhA.. hA!
AvI jhINI vAt chhe. samayasAr samajavun-sAmbhaLavun bApu! Akarun kAm chhe. bAkI to badhu duniyA kare chhe AkhI! DhoranI jem mehanatun kare chhe DhoranI jem badhAn! Akho di rAgane A ne A ne..! Dhor thavAnA ne Dhor jevI mahenatun kare chhe.
(shrotA) paisAvALA emAn AvI jAy? (uttara) paisAnA bAp hoy, abajopati badhAn Dhor thavAnAn! pashu! kAgaDAnAn kAgaDI thavAnAn, bakarAnA bachchAn thavAnAn, DheDhagaroLInI kUnkhe DheDhagaroLI thAshe! bApu! vastusvarUp evun chhe.
AhA.. hA! are eNe jANyun ne joyun chhe kyAn? ene darakAr kyAn chhe? AhA..! anantakAL vItI gayo prabhu! ten A rIte UndhAI karI chhe. AhA... hA! bhagavAn AtmA! anantaguNanun pariNaman ekasamaye ane gnAn-jANavun ekasamaye! bIjAn anantAguNo pariName chhe paN jANatAn nathI.
AhA.. hA! ek samayamAn eTale ke sUkShmakALamAn bhagavAn AtmAnA je anantaguNo je chheDA vinAnA ne chhellA vinAnA kIdhAn, ebadhA guNonun ek samayamAn pariNaman, badalavun, halachal thavI, dhruv chhe emAn halachal nathI. utpAd-vyayamAn halachal chhe. eTale I dhruv, dhruvapaNe rahI ane anantAguNonun halachal nAm pariNaman thAy ane te ja vakhate gnAn jANavAnun kAm kare ene AtmA kahIe!
are! prabhu, Avun kyAn chhe bhAI...! anant kALanA, asankhya kShetramAn, anant vAr Upajyo!
Page 14 of 225
PDF/HTML Page 27 of 238
single page version
14 shrI pravachano ratno-1
AhAhA... hA! evo AtmA... keTalo-kevaDo chhe ane I kevaDo AtmA? ek samayamAn anantA guNono chheDo nahIn. chhello nahIn, enun pariNaman kare ane te ja samaye gnAn kare! ekatvapUrvak benI kriyA kare! kALabhed nahIn.
AhA.. hA! (prashna) bhaI! je vakhate pariName chhe e vakhate jANe ene? ane gnAnapaN je vakhate pariName chhe te vakhate ene jANe?
(uttara) ke hA. gnAn pote pariName paN chhe, pariNamananun to gnAnanun AvI gayun ne..! badhAn guNo pariName chhe to A gnAn paN pariName em AvI gayun. ane sAthe jANe paN chhe. pariName chhe ne jANe chhe!! je samaye pariName chhe te samaye jANe chhe! tethI ekatvapUrvak kare chhe em kIdhun ne..!
AhA.. hA! AvI vAt chhe bApA.. jhINI! sarvagna trilokanAthanI pramANathI vAt nIkaLI chhe. AhA..! gaNadharo! santo, kevaLInA nikaTavAsIo! najIkamAn rahIne sAmbhaLelA. ane anubhavelA! AhA.. hA! enun kahelun ‘A’ shAstra chhe. tethI e ‘pramANabhUt’ chhe.
AhA.. hA.. hA! samajANun kAI...? AhA..! ‘ek ja vakhate pariName paN chhe pariName emAn gnAnapaN bhegun pariName, I AvI gyun ne.. AhAhA..! ek ja samaye gnAn pariName chhe ne anantaguNo pariName chhe. paN ek ja samaye gnAn pariNamatun gnAnane jANe chhe ane badhAnne jANe chhe? AhA.. hA!
ek ja samaye pariName ane jANe! ane ekatvapUrvak jANe paN chhe paN badhAne ho?! je samaye pariNaman thAy chhe potAnun ne badhAn guNonun, te ja samaye tene jANe chhe. AhAhA..! hajI to.. AtmA kahevo kone...? khabarun na maLe ne... ene dharam thaI jAy ne! AhA...! rakhaDapaTTI karI-karIne marI gayo chorAshInA avatAramAn! evAn to anantavAr avatAr karyAn shAstro paN jANyAn– vAnchyAn! paN A bhAv... A rIte chhe e andar pariNamyo nahIn. em kIdhun AnhI.
AnhI ‘pariNaman kIdhun ne..! AhA.. hA! ‘ekatvapUrvak ek ja samayamAn potAnun gnAnanun ne anantaguNanun pariNaman ek samayamAn, te ja samaye te badhAnun gnAn paN te samaye kare. AhA.. hA! pariNamavun ne gnAn karavun ek ja samayamAn chhe. pariName chhe ne pachhI jANe chhe em nathI. AhAhA.. hA! samajANun kAI...?
AvI vAt chhe! jain dharma!! A jain dharam! AhA.. ‘ekatvapUrvak ek ja vakhate pariName paN chhe ane jANe paN chhe ‘tethIte samay chhe’ AhA.. hA!
‘A jIv-padArtha kevo chhe? sadAy pariNAmasvarUp svabhAvamAn rahelo hovAthI’ .. AhA.. sadAy pariNamanasvarUp svabhAvamAn rahelo hovAthI- te teno svabhAv chhe, ane te svabhAvamAn rahelo chhe. ‘utpAd-vyay-dhrauvyanI ekatArUp anubhUti jenun lakShaN chhe evI sattAthI sahit chhe.’ traN lIdhAn (lakShaN)
‘sadAy pariNaman svarUp svabhAvamAn rahelo’ pariNaman chhe I utpAd-vyay-svabhAvamAn chhe e dhruv! AhA..! chhe? ‘sadAy pariNaman svarUp’ bApu! A to mantro chhe. A kAI vAratA nathI. A
Page 15 of 225
PDF/HTML Page 28 of 238
single page version
shrI pravachan ratno-1 1p to.. sarvagna trilokanAth, jemanI pAse ekabhavamAn mokSha janArAn Idro sAmbhaLe chhe. e galUDiyAnnI jem sabhAmAn beThAn hoy chhe AhA..! hA! e koI vAratA nathI. kathA nathI e chaitanya hIralAnI vAtun chaitanyamaNInI vAtun chhe prabhu!
AhA..! e chaitanya hIro! kevo chhe? AhAhA! kahe chhe.. ‘sadAy pariNaman’ enI paryAyanun badalavun sadAy chhe. AhA.. hA! ek dhArAvAhI sadAy pariName chhe! pariName.. paryAy.. paryAy.. paryAy.. utpAd... vyay.. utpAd.. vyay thayA ja kare. navI utpAd thAy, jUnI vyay thAy.. bIje samaye navI utpanna thAy... vyay thAy em pariNaman sadAy.. kramasar! AhA.. juo AmAn kamasar paN nIkaLe chhe!
AhA..! ‘sadAy pariNamanasvarUp, svabhAvamAn rahelo-dhruv! AhAhA! e pariNamanasvarUp utpAd-vyay ane svabhAvamAn rahelo e dhruv! AhAhA! e utpAd-vyay ne dhruv svarUpamAn rahelo chhe eTale ke pariNamanamAn rahyo chhe e utpAd-vyay ane dhruvamAn rahyo chhe I kAyamanun nitya svarUp AhA.. hA!
Takatun ne badalatun, be svarUpe chhe. nitya pariNAmI! dhruvautpAdavyay! AhA.. hA! are! eNe potAnI chIjane ane te sarvagna parameshvare, kevaLI parameshvare kahI chhe e vAt eNe sAmbhaLavA darakAr karI nathI. AhA..! ane Avun svarUp, digambar sant sivAy kyAy chhe nahIn. badhe Undhun ja mAryun chhe lokoe ekkeeke!
AhA.. hA! parIkShA nathI tyAn goL ne khoL sarakhun! hen? AhA.. hA! jenI ek ek kaDIne ek-ek lITI, pAr pAme nahIn eTalI vastu chhe emAn.
AhA.. hA! kahe ke samayasAr ame vAnchI gyA! vAnchyA bApA!! (shrotA) shabdo vAnchyA, bhAv samajyA vinA (uttara) shabdo vAnchyAnI shun thyun bhAI, andar bhAv shun chhe e khyAlamAn na Ave, e vAnchyA I vAnchyun shun? gaDiyo gokhye gyo! e gaDiyAnI bhAShA bIjI kaheshe (hindI shrotA) pADA. (uttara) pADA. (chandubhAI rAtre nahotAne atyArey nathI) beyamAn nahotA AvI vAt jindagImAn pahelI kahevANI chhe. bhAv ane chheDAvinAnA bhAv, chheDAn vinAnI paryAy/kArya ekahAre bhale ho! chheDA vinAnA avibhAg pratichchhed! chhatAn te gnAnanI paryAy eno ant laI lye chhe, ‘jANe chhe’ em kIdhun ne..!
anantA dravyonun dhruvapaNun ane anantA dravyonun utpAd-vyayapaNun, AnhI AtmAnI vAt kare chhe paN AtmAnI paryAyamAn, anantA dravyonA guNaparyAyo pariNamanamAn jaNAI jAy chhe. e gnAnanApariNamanamAn jaNAI jAy chhe.
AhA..! enA potAnA astitvamAn ja anantA dravyaguNaparyAyo, e gnAnanI paryAyanun pariNaman thatAn temAn jaNAI jAy chhe.
AhA... hA! ‘sadAy pariNamanasvarUp svabhAvamAn rahelo hovAthI, utpAd-vyay-dhrauvyanI ekatArUp anubhUti’ shun kIdhun joyun? pariNaman chhe utpAd vyayanun-utpAd-vyay utpAd-vyay ekasamayamAn, dhruvapaN ek samayamAn. e traNanI ekatArUp anubhUti-traNanun ekapaNe thavun, traNanun ekapaNe thavun jenun
Page 16 of 225
PDF/HTML Page 29 of 238
single page version
16 shrI pravachan ratno-1 lakShaN chhe em.
anusarIne thavun. utpAd-vyayane dhruvane anusarIne thavun em. AhA.. hA! AhA.. hA.. hA! sadAy pariNamanasvarUp svabhAvamAn rahelo hovAthI utpAd-vyay-dhrauvyanI ekatArUp traNanI ekatA ek samayamAn! samayamAn bhed nathI. je samaye dhruv chhe te samaye utpAd-vyay chhe. je samaye utpAd-vyayarUpe pariName chhe te samay dhruv apariNaman paNe paDayun ja chhe’
AhA.. hA.. hA! utpAd-vyay-dhrauvyanI ekatArUp anubhUti jenun lakShaN chhe ‘evI sattAthI jIv sahit chhe’. A jIvapadArtha kevo chhe? nyAthI sharU karyun! to sharU karIne AnhI laI lIdhun ‘sadAy pariNaman svarUp svabhAvamAn rahelo hovAthI utpAd-vyay-dhrauvyanI ekatArUp-ekasamayamAn anubhUti- e rUpe thavun ‘jenun lakShaN chhe evI sattAthI sahit chhe.
utpAd-vyay ne dhruv traNey sat chhe. I sattA chhe, traNe ya sattA! te traN sattAthI te jIv sahit chhe. te jIvanun kahI, kevo jIv? enI vyAkhyA karI. AhA..! samajANun?
‘A visheShaNathI jIvanI sattA nahi mAnanAr nAstikavAdIono mat khanDit thayo’ ‘tathA puruShane (jIvane) apariNAmI mAnanAr sAnkhyavAdIono vyavachchhed. AtmA chhe te badalato nathI kAyam ekarUp rahe chhe. evA matano vyavachchhed thayo. chhe ne..? pariNamanasvabhAv kahevAthI thayo.
‘naiyAyiko ane vaisheShiko sattAne nitya ja mAne chhe’ - sat chhe ene ek ja rUpe mAne. ‘bauddho sattAne kShaNik ja mAne chhe’ - ekasamayanI sattAvALun ja dravya mAne.
‘temanun nirAkaraN sattAne utpAd-vyay-dhrauvyarUp kahevAthI thayun.’ artha A panDite karyo chhe! utpAd-vyay sAnkhya mAnatA nathI. bauddha dhruv mAnatA nathI. I beyano niShedh thayo! utpAd-vyay-dhrauvyasvarUp ja vastu chhe. ekasamayamAn ja I utpAdavyayadhruv chhe evo I jIv nAmano padArtha chhe.
visheSh kaheshe... pramAN vachan gurudev!
parane jANavAno svabhAv ja andar jANavAmAn Avyo-prasaryo chhe. (prav. ratnA.
bhAg-8, pAnun-19p)
chhe to paN tene gneyakRut gnAn thayun chhe tem nathI paN tene gnAnakRut gnAn chhe...
svaparaprakAshak shaktine laIne gnAn gnAnane jANe chhe, gneyane jANe chhe tem kahevun e
to vyavahAr chhe. rAgane jANatAn je gneyAkAre jaNAyo te AtmA jaNAyo chhe, rAg
jaNAyo nathI. (Atmadharma ank-636)