Page 17 of 225
PDF/HTML Page 30 of 238
single page version
shrI pravachan ratno-1 17
samayasAr gAthA be. pahelo ek bol chAlyo chhe. jIv kevo chhe? ‘jIv-padArtha kevo chhe? chhe ne...? (TIkAmAn) ‘A jIv-padArtha kevo chhe?’ e ek bol chAlyo.
bIjo bol. ‘vaLI jIv kevo chhe?’ chhe? vachamAn. ‘naiyAyiko ane vaisheShiko sattAne nitya ja mAne chhe ane bauddho sattAne kShaNik ja mAne chhe; temanun nirAkaraN sattAne utpAd-vyay-dhrauvyarUp kahevAthI thayun’ tyAn sudhI to AvI gayun chhe.
‘vaLI jIv kevo chhe? chaitanyasvarUpapaNAthI’ -enun svarUp to chaitanya chhe. jANavun-dekhavun enun kAyam svarUp chhe. ‘chaitanyasvarUpapaNAthI nitya udyotarUp chhe’ chaitanyanA svarUpathI jIv nitya prakAshamAn chhe. kevo chhe jIv? ke chaitanyasvarUpapaNAthI nitya prakAshamAn, nirmaL udyotarUp spaShTa-udyotarUp... nirmaL ane spaShTa! ‘darshanagnAn-jyotisvarUp chhe’ e trikALanI vAt karI. trikALI tattva Avun chhe.
e have Thare chhe kyAre shemAn, e pachhI leshe. AvI chIj chhe! e darshanagnAnamAn sthit thAy, to ene svasamay kahevAy em siddha karavun chhe.
AhA.. hA! nitya udyotarUp nirmaL spaShTa-pratyakSha darshanagnAn jyotisvarUp chhe. I to pratyakShadarshanagnAnajyoti trikALasvarUp enun chhe. nityaudyotanirmaL chhe. evun I jIvadravya chhe em siddha karavun chhe. jIv-padArtha Avo chhe. pachhI shemAn sthit thAy e pachhI kaheshe e paryAyamAn.
‘A visheShaNathI chaitanyane gnAnAkArasvarUp nahi mAnanAr sAnkhyamatIono niShedh thayo. kaunsamAn kahyun ke kAraNake chaitanyanun pariNaman darshan gnAnasvarUp chhe. chaitanya levo chhe ne...! ‘jANanAr- dekhanAr’ enun pariNaman darshanagnAnarUp chhe. chaitanyanun pariNaman darshanagnAnarUp chhe.
(shrotA) traNe kALe jIv kevo chhe te batAvavun chhe? (uttara) traNe kALe jIvadravya chhe e chaitanyasvarUpapaNAne laIne nitya udyotarUp nirmaL spaShTa darshanagnAn-jyotisvarUp chhe. eTale ke chaitanyanun pariNaman darshanagnAnasvarUp chhe. pariNaman nAkhyun andar emAn. Am to trikALI batAvavun chhe. trikALI darshanagnAnasvarUp chhe. enun pariNaman darshanagnAnamay chhe.
AhA.. hA! ahInyAn to trikALI chaitanya dravyanI draShTi karAvIne, chaitanyane anrta darshanagnAnamAn sthit thayelo e AtmA chhe em jaNAvavun chhe. trIjo bol! vaLI te kevo chhe prabhu! jIv dravya? ‘anant dharmomAn rahelun je ek dharmIpaNun ‘AhA.. hA! anantathaguNorUpI dharmI! AhA..! anantaguNorUpI dharmI emAn je rahelun ek dharmIpaNun dravya ek. anantaguNomAn kemake anantadharma evo ek eno guN chhe. ethI anantadharmomAn rahelun (je) ek dharmIpaNun-ekadravyapaNun. ek dravyamAn anantA guNo rahyAn chhe ethI ekarUp te dravya anantadharmomAn ekarUpI dharmI te dravya. chhe ne...? ‘anantadharmomAn rahelun’ - dharma shabde guNane paryAy athavA trikALIguNo (evA) ‘anantadharmomAn rahelun je ek dharmIpaNun tene lIdhe jene dravyapaNun pragaT chhe’ kAraN ke anant dharmonI ekatA te dravyapaNun chhe.’ koI judI chIj nathI. gnAn, darshan je guN apAr chhe,
Page 18 of 225
PDF/HTML Page 31 of 238
single page version
18 shrI pravachan ratno-1 anant chhe ane te guNo ekaguN jyAn vyApak chhe tyAn anantaguNo vyApak chhe. em kahyun ne...! e anantadharmomAn rahelun ekadharmIpaNun.
e vastu ja chhe AtmA, enA guNo anant, paN te anantadharmonun rUp ekadharmIpaNun te dravya chhe. AhA.. hA! eTale? e dharmo anant.. eno koI ant nahIn. ane e dharmomAn darek dharma vyApak chhe. eTale? ke anantaguNo chhe AtmAmAn, to gnAn chhe upar chhe ne darshan heThe, chAritra heThe shAnti heThe vIrya heThe em emAn kShetrabhed nathI. samajANun kAI...?
jyAn gnAn chhe tyAn darshan chhe. Am vyApak chhe. ekek guNo anantadharmomAn vyApak chhe. ekek guNo anantadharmomAn rahel chhe. jem A rajakaNo chhe. uparanun rajakaN te nIchalA rajakaNanI hAre nathI, nIchalun uparanI hAre nathI. em AtmAmAn nathI. AtmAmAn anant guNo emAn ek guN upar chhe ne pachhI chhe ne pachhI chhe ne em nathI. paN anantaguNano pinD Am chhe em nathI ek-ek guN sarvaguNamAn vyApak chhe.
AhA.. hA! jem kerImAn rangathI dekho to sArI (AkhI) kerI vyApak chhe. gandhathI dekhoto AkhI kerI (gandhamay) vyApak chhe. kerI rasathI dekho to AkhI kerI vyApak chhe ne sparshathI dekho to AkhI kerI sparshamay vyApak chhe. em nathI ke kerIno ras chhe e upar rahe chhe ne gandh chhe te heThe chhe, sparsha heThe chhe em bhAg nathI. samajANun kAI...?
gahan viShay chhe! e anantA dharmomAn rahelun ek dharmI (paNun) dravya, anantadharmomAn vyApanArun em. AhA..! jem dharma ek anantamAn vyApak chhe em dharmI-dravya anantaguNamAn vyApak chhe. AhA..! ‘anantadharmomAn rahelun je ek dharmI paNun tene lIdhe jene dravyapaNun pragaT chhe.’ - vastu te pragaT chhe AhAhA’ kAraNake anantadharmonI ekatA te dravyapaNun chhe’ e khulAso karyo (kauns ApIne) kaunsamAn olun jarI chaitanyanun pariNaman nAkhyun chhe ne... kharekhar to nityadarshanagnAnasvarUp siddha karavun chhe AnhI, AnhI pariNaman siddha nathI karavun.
pariNaman siddha nathI karavun AnhI to vastu AvI chhe eTalun bas eTalun! I pachhI sthit kem thAy I pachhI pariNamananI dashA, e pachhI kaheshe. je A kaunsamAn chhe ne...? ‘kAraNake chaitanyanun pariNaman darshanagnAnasvarUp chhe’ (em lakhyun chhe) I tyAn meL nathI khAto. shun kahyun samajANun?
A nitya kevun chhe ne AnhI. vastu-jIv-padArtha, trikALajIvapadArtha kevo chhe? e laI ane pachhI e sthit thAy chhe darshanagnAnachAritramAn e pariNaman chhe. samajANun kAI..? pAThe ya chhe ne... juo ne..! ‘chaitanyasvarUpapaNAthI nitya, udyotarUp, nirmaL spaShTa darshanagnAn-jyotisvarUp chhe’ (A pATh chhe)
ane AmAn anantadharmomAn rahelun oho ho! je ek dharmIpaNun ten lIdhe jene dravyapaNun pragaT chhe. kemake anant dharmonI ekatA te dravyapaNun chhe A visheShaNathI vastune dharmothIrahit-guNorahit mAnanAr bauddhamatIno niShedh thayo. A jIv-padArtha, jIvo e shabda chhe ne..! enI vyAkhyA kare chhe A. ‘जीवो’ pachhI चरित्तदंसणणाण ठिदो e pachhI paryAyanI vyAkhyA chAlashe. samajANun kAI...?
Am to juvAniyA sAmbhaLe chhe ne... A to AtmAnI vAt chhe AhA.. hA! ek kor ‘tattvArthasUtra’ mAn ek kahe ke udayabhAv te jIv chhe. chhe ne..? tattvArthasUtra pahelo adhyAy.
Page 19 of 225
PDF/HTML Page 32 of 238
single page version
shrI pravachan ratno-1 19 puNya-pAp, rAg-dveSh e jIvatattva, jIv chhe kemake jIvanI paryAy chhe ne...!
ekabAjun em kahe chhe kShayopashamabhAv Adi bhAv paN jIvamAn nathI. e dravyanI apekShAe vAt chhe.
ekabAju em kahe, ke jIvanA je paryAyo.. rAg-dveSh, puNya-pAp thAy chhe e badhAn pudgal chhe kem ke enAmAnthI nIkaLI jAy chhe ne enI chIj nathI mATe. ane ene jIvatattva kahyun kem ke enI paryAyamAn enA astitvamAn chhe. karmanA astitvamAn rAgadveSh, puNyapAp nathI. samajANun kAI..?
AhAhA! AvI vAt chhe! ek kor kahe, ke jIvamAn kShAyikabhAv nathI. ‘niyamasAr’ .. e trikALIdravyanI apekShAe..! kShAyikabhAv vastumAn kyAn chhe? vastu paramapAriNAmikabhAv ekarUp chhe. kShAyikabhAv to paryAy chhe. kShAyikabhAv jIvadravyamAn nathI. ane ekakor kahe ke paryAyamAn rAg-dveSh e jIvatattva chhe. kaI apekShAe.. (apekShA) jANavI joIe ne.! paryAy enI chhe enAmAn thAy chhe, paN vastuno ‘svabhAv nathI’ ethI ene kADhI nAkhIne... pudgalanA pariNAm kahyAn.
ahInyAn have je chhe e to enAn guNonI vAt chhe. paryAyanI nathI. are! Avun badhun samajavun...! AhA.. hA! ‘anant dharmonI ekatA te dravyapaNun chhe’ vastu te anant guNo je chhe anek, paryAyanI ahIn vAt nahIn atyAre! tem puNya-pApanA vikalpo enAmAn chhe ja nahIn. vastunA guNomAny nathI ne vastumAn ya nathI.
AhA.. hA! Avo je jIv-padArtha! anantaguNonun ekarUp!! te dravya chhe. em kahIne ‘vastune dharmothI rahit mAnanArano niShedh karyo. have vaLI te kevo chhe? have siddha kare chhe enI paryAyasahit.
‘kramarUp ane akramarUp pravartatA anek bhAvo jeno svabhAv hovAthI jeNe guNaparyAyo angIkAr karyA chhe’ AhA.. hA! kramarUp e paryAy chhe. krame.. krame thatI paryAy... krame thatI-ek pachhI ek, ek pachhI ek te thatI, thatI, thatI te ekapachhI ek. ekapachhI ek game te ekapachhI ek em nahIn. je thavAnI chhe te ekapachhI ek, te te rIte kramavartI chhe I... AhA..! lambAI! .. ekadhArA.. paryAy lambAI eTale Ayat-ekapachhI ek je paryAy thavAnI chhe te. kramabaddha ekapachhI ek, kramavartI kaho, kramabaddha kaho paN.. kramabaddhamAn badhAno sambandh ekapachhI ekanI je thavAnI em AnhI kramavartImAn varte chhe eTalun. paN emAny nyAy to AvI jAy chhe bhAI..! krame varte chhe. paryAy ekasamaye ek varte e ja vartashe. ekasamaye varte chhe te ja vartashe. ek krame I vartashe. evo jeno kramavartI, paryAyano dharma chhe. ane te kramavartI paryAyamAn tene paranI koI apekShA nathI. ke par hoy to A kramavartI paryAy thAy... eno potAno kramavartI svabhAv chhe. samajANun kAI...?
Avun jhINun have samajavA kyAn navarA thAy! ek to Akho di’ sansAranA pAp ADe navarAsh na maLe! AhA.. hA! sAmbhaLavA maLe to pAchhun kahe ke jIvatattva, rAg dveSh jIvatattva! ekakor kahe ke rAgadveSh pudgal tattva! kaI apekShAthI kahe chhe gnAn na kare ne ekAnt mAnI lye ke rAgadveSh jaDanA chhe, jaD ja chhe e khoTun! ane e rAg vastuno svabhAv chhe tethI e te svabhAvamAn chhe e ya khoTun!
Page 20 of 225
PDF/HTML Page 33 of 238
single page version
20 shrI pravachan ratno-1
AhA.. hA! ‘kramarUp ane akramarUp’ juo! Avyun... guNo chhe I akram chhe Am tIchchhA ane paryAy Am kramavartI chhe Am... ekapachhI ek paryAy kALakrame Ayat, ane A (guNo) akrame chhe. jeTalA guNo chhe teTalA e akrame ekasAthe (chhe) ekasAthe chhe paN uparAupar rahelA em nahIn. badhA ekarUpe rahelA chhe Am. tIrachhA.. tIrachhA nAm vistAr... tIrachhovistAr AtmAmAn vistAratIrachho, paryAy Ayat Am lAmbI ek pachhI ek ane A vastunA guNo chhe e akrame chhe. ekasAthe anant Am tIrachhA, chhatAy e tIrachhA ek upar ek pachhI ek upar ek, upar pAtharelA em nahIn. pAtharelA.. em vistAr nahIn. e ek ja guN jyAn chhe tyAn badhA guNo vyApelA hAre chhe. chhatAn ek guN bIjA guNarUpe thayo nathI. sarve guN asahAy! jeTalA guNo anant chhe I badhA asahAy chhe! ene bIjA guNanI sahAy nathI kemake I sat chhe. asahAy chhe, tIrachhA rahelA chhe mATe akrame chhe ane ekasAth vyApelA chhe. eTale anantaguNomAn anant sankhyAnA tIrachhAmAn A pahelo ne A bIjo ne A trIjo em nathI.
AhA.. hA! jem.. anantaguNonI sankhyAmAn A pahelo, bIjo ne A chhello, em guNamAn nathI. em tIchchhAmAn guNamAn paN pahelo A ne bIjo Ane trIjo A em em tIrachhA, em paN nathI. samajANun?
pharIne...! vastu chhe enA anant guN chhe. e anant guN.. ene kALabhed nathI. ekahAre chhe. ekavAt ane anantaguN chhe eno chhello guN anantamo kyo? e nathI. eTalA anant sankhyAe chhe ane te anant sankhyAe chhe te.. ek-be-traN Am je rahe em nathI rahelA. ekasamayamAn tIchchhA vyApak ekasAthe rahelA chhe.
AhA.. hA! A to hajI ‘जीवो’ enI vyAkhyA kare chhe. pahelo shabda paDayo chhe ne (gAthAno) ‘जीवो’ A to vANI vItarAganI bApu! sarvagna, traNalokanA nAthanI vANI e santo! jagatamAn ADatiyA thaIne jAher kare chhe. ADatiyA chhe bhagavAnanA mAlanA. kAraNake ‘pUrun to sarvagne joyun chhe. pratyakSha! munie pUrun pratyakSha joyun nathI paN pUrA pratyakShano ene pratItane vishvAs chhe.
AhA.. hA! e vishvAs, anubhUti samyagdraShTinI bhUmikAmAn- sthiravastumAn rahelA pAchhA chAritranI e bhUmikAnI A vAt karI rahyA chhe. AhA.. hA! ‘kramarUp ane akramarUp pravartatA’ prarvatatA nAm? krame pravarte I to paryAy bhale! paN akrame pravartatA eTale ekahAre hoy pravartatA eTale rahelA anantaguNo chhe ekrame pravartatA. pravartatA nAm anekaakrame pariName chhe I nahIn e atyAre nathI vAt. I to paryAyamAn gyun pariNaman. ane A guNo chhe te akramarUpe pravartatA, pravartatA eTale rahelA.
AhA.. hA! are...! kone? nijagharamAn shun chhe enI khabarun na maLe! bAkI badhI vAtun bahAranI... AhA..! Avo prabhu! kevo chhe jIv-padArtha? ke krame-akrame pravartatA...
AhA.. hA! ‘anek bhAvo.’ chhe? be ya anek bhAv chhe. krame pravartatI paryAyo anek bhAvarUp chhe. ane guNo akrame rahelA tirachhA ek sAthe vyApelA. Am gnAn ne darshanane Anand ne.. em nahIn. Am gnAn chhe tyAn darshan chhe tyAn Anand chhe. anekapaNe pravartatA-rahelA ‘anekabhAvo’ jeno svabhAv hovAthI’ joyun? paryAyane guN bey jeno svabhAv hovAthI krame pravartavun evo paN anek bhAv eno svabhAv
Page 21 of 225
PDF/HTML Page 34 of 238
single page version
shrI pravachan ratno-1 21 hovAthI, ane akrame pravartavu-rahevun eno svabhAv hovAthI!
AhA.. hA! A to samayasAr chhe! bharatakShetranI chhellAmAn chhellI, UnchAmAn UnchI chIj! AhA..! satne prasiddha karanArI e chIj chhe ‘A’
vANiyAne to eno ek dhandho! I nun I bolyA kare Akho di’! ek jAtano dhandho to Anun A ne Anun A, emAn kAI navun ke tarka kAI nahIn. A loDhAno vepAr! A loDhun Avun chhe Anun Am chhe! e bhAI! jene je dhandho hoy amAre mAstar kahetA, nai? mAstar! ame mAstar badhA pantu kahevAy kahe. kem? Akho di’ shIkhavavAnun ja hoy ekanun ek! emAn koI navun ke shIkhavavAnun tarka na hoy emAn! mAstar hatA ne...! e kahetA’ tA. em A vANiyA ya te pantu jevA chhe. ene ya Akho di’ shabdo te ne te. paN temAn shun navIn chIj chhe?
(shrotA) vANiyA to DAhI jAt chhe. (uttara) DAhI jAt chhe badhI samajavA jevI. kIdhun tun ne Avyo’ to chhokaro ek vIs-pachIs lAkhano AsAmI. dukAn navI karI hashe to manane em mArAj’ nA darshan karI. men to eTalun pUchhayun ene ke elA A pachAs, sATh, sItter varas kahevAy chhe, e sharIranA ke AtmAnA? (shrotA) mA’ rAjane khabar. (uttara) ek juvAn mANas Avyo, vIs- pachIsalAkhano hato. ene prem to AnhI ghaNo ne...! mArAj’ nA pagamAn paDashu to dukAn-dukAn sarakhI chAlashe. evI evI mAnyatAo bAkI to thavAnun hoy te thAy tyAn kyAn amAre laIne thAy chhe.
AnhI kahe chhe AhA... hA! jIv-padArtha evo chhe ke jene paryAyo kramavartI pravarte chhe enI ane jenA guNo akrame-... -sAthe-tIchchhA Am.. (vistArakram) paryAy Am... guN Am ek sAthe e paN ekapachhI ek em guN nahIn. ek guN chhe tyAn anant guNo vyApelAn chhe badhAn! AhA..hA! e ‘vibhu’ nAmano guN chhe. ne emAn 47 shakti vibhatvaguN tyAn gnAn vyApak chhe tyAn badhun vyApak chhe. A... A... em anantaguN chhe te gnAn AnhI, darshan AnhI Anand AnhI thokaDo paDayo chhe em nathI. vyApelo thokaDo chhe! jyAn ek guN chhe tyAn anant guN rahelAn chhe! kShetrathI to rahelAn chhe bhAvathI paN vyApIne rahelAn chhe.
A I ja kahyun tyAn vikalpa-bhed nathI, olun ekapachhI ek ne A (ekasAth). em AmAn nathI. em A guNo je chhe. ek to ek shabda vAparyo ke ‘kram ane akram anekabhAvo’ em kIdhun ne...! anek shabda anant bethI mAnDIne anek kahevAy chhe. eTale vastu je chhe prabhu AtmA, enI paryAyo anek lAmbI Am krame pravarte. te paN ekapachhI ek, ekapachhI ek, ADIAvaLI nahIn ane vachchamAn pAnchame samaye thavAnI hoy bIje samaye thAy bIje samaye thavAnI pAnchame (samaye thAy) eme ya nahIn.
AhA... hA! evI krame pravartatI paryAy, e to chhe. ‘anek’ shabda vAparIne anek kahyun chhe. em akrame pravartatA guNo paN anant! AhA... hA!
jarI UnDo vichAr kare to ene patto lAge ke oho... ho... ho! bIjA dravyo to enI pAse rahyAn, judAn! A ek pote chhe. je anant, anant, anant guNothI bharelo, ane ek guN chhe tyAn bIjo guN vyApI rahelo ane anant chhe tyAn sankhyAno kyAy chheDo nathI, kShetrathI to AtmA (A sharIr pramAN) eTalAmAn AvI gayo AtmA. paN enI shaktio je guNo chhe
Page 22 of 225
PDF/HTML Page 35 of 238
single page version
22 shrI pravachan ratno-1 e to eTalA anant chhe ke jene ekapachhI ek to kAL lAgu paDato nathI, paN jene A chhellAmAn chhello guN chhe evun tyAn lAgu paDatun nathI.
AhA... hA! em ‘anek’ pravartatA kahyun. anantaguNo ekasAthe pravarte chhe. vistArarUpe- tIrachhArUpe Am. AhA... hA!
A to bhaI... ogaNasamI vAr vanchAy chhe. e badhun pachhI... aDhAravAr to vanchAI gayun chhe A samayasAr! A to ogaNIsamI vAr sharU thayun chhe.
(shrotA) darek vakhate judI judI rIte Ave? (uttara) Ave! ekadhArI vAt chhe? AhA... hA! ‘kramarUp ane akramarUp pravartatA’ eTale hayAti dharAvatA, em samajANun? ‘anek bhAvo jeno svabhAv hovAthI’ anek eTale anant hovAthI jeNe guNaparyAyo angIkAr karyA chhe’ padArtha... evI chIj chhe ke anantAguN akrame ane te paryAyo krame e angIkAr karyA chhe. evo je padArtha.
AhA... hA! ‘guN ne paryAyo jeNe angIkAr karyA chhe evo chhe’ ane 49mI gAthAmAn ‘avyakta’ (nA bolamAn) em kahe ke jIvadravya chhe temAn paryAy AvatI nathI. dravya paryAyane sparshatun nathI. paryAy dravyane sparshatI nathI. AhA... hA! be nun svatantra astitva sddhi karavA (kahyun chhe)
ane AnhI to e jIv pote chhe Akho e pote guNaparyAyo angIkAr karel chhe. bhAI...? Avun jhINun chhe! ekavAr samayasAr sAmbhaLyun chhe te ApaNe sAmbhaLyun chhe bas! are... bApu! e samayasAr shun chIj chhe!! traNalokanA nAth sarvagnaparamAtmA enun pravachanasAr chhe ‘A’ , A ‘samayasAr’ chhe. AtmasAr! olun pravachanasAr enI vANIno sAr!
AvA agAdh guN ne agAdh kram paryAyo anantI eno jeNe angIkAr karyo chhe eTale ke guNaparyAyavALun dravya chhe em. (e Atmadravya) guNaparyAyavALun dravya chhe. ‘tattvArthasUtra’ mAn Ave chhe.
AhA... hA! ‘paryAy kramavartI hoy chhe ane guN sahavartI hoy chhe; sahavartIne akramavartI paN kahe chhe’ sAthe rahenArA anant guNone akramavartI paN kahe chhe. sahavartI eTale dravyanI sAthe rahelA em nahIn. dravyanI sAthe rahelA mATe sahavartI em nahIn. guNo guNo pote ekasAthe rahelA mATe sahavartI! sahavartI, dravyanI sAthe (rahelA) jo sahavartI kahIe to paryAy paN dravyamAn sAthe varte chhe! eTale AnhI to guNo ekasAthe varte chhe, tIrachhA anantaguNo bhale sankhyAno pAr na maLe chhatAn ekasamayamAn sAthe varte chhe. guNo, guNamAn ekasAthe varte te sahavartI chhe. guN, dravyamAn ekasAthe varte mATe sahavartI chhe em nahIn.
AhA... hA! ‘panchAdhyAyI’ mAn chhe I. ‘panchAdhyAyI’ mAn khulAso karyo chhe. AhA.. hA! ‘sahavartIne akramavartI paN kahe chhe. A visheShaNathI jIvanA visheShaN chhe ne A...!’ A visheShaNathI puruShane nirguN mAnanAr sAnkhyamatIono nirAs thayo.’ sAnkhyamatI kahe chhe puruShano nirguN chhe. e to enA prakRitinA je (guN) chhe sattva, raj, tamoguN e emAn nathI. paN enA je svabhAvarUp guN chhe e emAn trikAL paDayA chhe. I to ene khabar nathI. guNanun enun Ave chhe ne... sattva, raj, tam! ito prakRitinA guNo, I prakRitinA guNo svabhAvamAn I chhe ane anantI paryAyo chhe. e guN ne paryAyo jeNe angIkAr karyA chhe evun te-jIvadravya chhe.
Page 23 of 225
PDF/HTML Page 36 of 238
single page version
shrI pravachano ratno-1 23
AhA... hA! AmAn keTalun yAd rAkhavun? dukAnanA dhandhAmAn to I ne dAkhalA ne I ne I palAkhA. navun kAI shIkhavAnun kAI na maLe! majur beTho hoy to I ey bolyA kare I ne I. Anun ATalun ne Anun ATalun ne Anun ATalun (I ne I vAt) eno sheTh beTho hoy to I e e ja karyA kare, bolyA kare (InunI)
AhA...! A chIj to bIjI chhe bApu! AhA... hA! dehamAn bhinna je padArtha kaI rIte chhe ne kaI rIte emAn guNone paryAyo pravartI rahyA chhe?
paryAyo krame pravartI rahI chhe, guNo ekasAthe-akrame pravartI rahyA chhe. mATe te dravyane guNaparyAyone angIkAr karanArun kahevAmAn Ave chhe.
AhA... hA! bhAShA to sAdI chhe, paN bhAv to je hoy te hoy ne...! (shrotA) bahut gambhIr hai! (uttara) gambhIr hai. AhA... hA! (shrotA) nimittathI to paryAyano kram toDIne thAy chhe.
(uttara) bilakul jUThI vAt chhe. e ja agnAnImAn, moTA vAndhA! upAdAnamAn anek jAtanI yogyatA chhe nimitta Ave evun thAy em kahe chhe, e tadna jUThI vAt chhe.
upAdAnamAn ek ja vAtanI te samaye te kShaNe utpanna thavAno samay chhe ane te thashe. ek ja yogyatA chhe, bIjI yogyatA chhe ja nahIn. e panDit kahe chhe badhA... upAdAnamAn ghaNI jAtanI yogyatA chhe, pANImAn ghaNI jAtanI yogyatA chhe, rang nAkho evun dekhAshe. lIlo nAkho to lIlun, pILo nAnkho to pILun e vAt tadna khoTI chhe.
AhA... hA! tattvanI vAtun samajavI, sAmbhaLavI e bApu! bahu sUkShma bApu! bAkI to dhULadhANIne badhun Avun... sansAr, herAn thaIne marI gyA chhe! anant kAL kADhayo, rakhaDatAn!
paN rakhaDanAranI dashAne rakhaDanAranA guNo ane rakhaDanAro pote koN? keTalo? kevaDo chhe? jANyo nahIn. kAn to bhUl thaI chhe karme karAvI chhe AhA..! ane kAn bhUl chhe e mAro trikALIsvabhAv, guN mAro chhe e darek bhUl...
paryAyamAn bhUl je samaye thavAnI chhe krame teno kAL chhe kALalabdhi chhe I. je samaye je paryAy thAy e tenI kAL labdhi chhe. ane te tenI nijakShaN chhe. AhA... hA! mokShamArgaprakAshakamAn to tyAn sudhI (kahyun chhe) kahyun’ tun te di’ tyAny ke are...! jinAgnA mAne to AvI anIti sambhave nahIn, karmathI vikAr thAy em mAne. jainanI AgnA jo mAne to AvI anIti sambhave nahIn. e vAt thaI’ tI te di’ paN andar... ghaNA varasathI beThelI UnghI (mAnyatA), khaseDavun kaThaN paDe mANasane...! panDit thaI gayelA hoy moTA, vyAkaraN (shrotA) kAshI jaI AvyA hoy! (uttara) kAshI thaI AvyA hoy ke banAras jaI AvyA hoy kAshI karavat mUkI AvyA hoy!
A to kAshI-bhagavAn AnhI chhe. tyAn jAy to enI khabar paDe! enI shI sthiti chhe. AhA... hA hA ‘vaLI te kevo chhe prabhu! ‘जीवो’ enI vyAkhyA hAle chhe atyAr sudhI. ane tethI je 47 shaktio chhe emA je pahelAn ‘jIvattvashakti’ chhe e AmAnthI kADhI chhe. amRutachandraAchArye TIkA pote
Page 24 of 225
PDF/HTML Page 37 of 238
single page version
24 shrI pravachan ratno-1 karanAr chhe ne...! amRutachandrAchArye gajab kAm karyun chhe! kundakundAchArye, panchamaArAnA tIrthankar jevun kAm karyun chhe, ANe (amRutachandrAchArye) gaNaghar jevun kAm karyun chhe.
TIkA chhe ne TIkA to ekahajAravarasathI chhe. pAThamAn jevun chhe, jevun andaramAn chhe evun kholIne mUkyun chhe AnhI. AhA...! samAjanI jene tulanA rAkhavAnI darakAr nathI, ke samAj AmAn sarakhI rIte badhAn mAnashe ke nahIn mAne enI jene darakAr nathI, satya A chhe. samAj samatul raho, badhAn bhegAn thaIne mAno, bhegAn na rahIne na mAno enI sAthe koI sambandh nathI. AhA... hA!
(shrotA) nirbhayapaNe kahyun chhe, eNe nirbhayatAthI kahyun? (uttara) e eNe nirbhayatAthI nAkhelo pATh chhe shAstramAn kaLash chhe. rAg-dveShane bhed vinA, nirbhayapaNe kApI nAkhe chhe ene. evo pATh chhe mUL pATh chhe. karavatanI peThe, karavat hoy ne...! nirdayarIte bhed kApI nAkhe chhe. eTale ke anAdino rAgano sambandh tene nirday rIte bhinna karI nAkhyo! Am. anAdino ‘bandhu’ tarIke (hato) ‘paramAtmaprakAsh’ mAn to em nAkhyun chhe. e puNya-pAp e ‘bandhu’ hatA anAdinA rahelA, hAre rahelA anAdinA ‘bandhu’ e ‘bandhu’ no ghAt karanAro AtmA chhe.
AhA... hA! anAdikALathI puNyane pAp ne mithyAtva dhArI rAkhyA hatA ene ek kShaNamAn bhedagnAne nirdayarIte kApI nAkhyAn! ahAhAhA!
AvI vastu chhe! AhA...! ‘vaLI te kevo chhe? potAnA ane paradravyonA AkArone prakAshavAnun sAmarthya hovAthI’ jIvadravyamAn eTalun sAmarthya-tAkAt chhe, ke potAnA ane paradravyonA AkAr eTale visheSharUpo, ‘ene prakAshavAnun sAmarthya hovAthI jeNe samasta rUpane prakAshanArun ekarUpapaNun prApta karyun chhe’
AhAhA... hAhA ‘badhAne jANavA chhatAn ekarUpe rahelo chhe’ ‘anekane jANavA chhatAn anekapaNe thayo nathI’ ‘anek gneyane jANavA chhatAn anek gneyarUpe thayo nathI’ ‘anek gneyone jANavA chhatAn, e gnAnarUp rahIne anek gneyone jANyA chhe jeNe’ AhA... hA! kundakundAchArye samayasAr banAvyun hashe! AhA... hA! e hun sharU karun chhun. mArA gnAnamAn, kShayopashamamAn je bhAv chhe, e rIte hun jaNAvavA sharU karun chhun vANIno vikalpa ne vANI to ene kAraNe Avashe.
AhA... hA! A to bhaI nivRuttinun kAm chhe, nivRutti laIne pachhI A vastu tadna nivRuttasvarUp chhe andar... ene jANavA mATe bhAI...! bahu vakhat joIe bhAI nahitaraenA janam- maraN nahi maTe bApA! e chorAshInA avatAr bhAI...! A deh chhUTayo ne kyAn jashe! AhA... prabhu! A deh chhUTashe paN AtmAno nAsh thashe? AtmA to rahevAno chhe AhA... hA! A badhun chhUTI jashe to raheshe ekalo kyAn? A mArAn, mArAn karIne mamatAne mithyAtvamAn gALyo vakhat, mithyA bhramamAn raheshe bhaviShyamAn. ahA... hA! ane e bhramanA phaL... rakhaDavAnA... avatAr... koI jANelAn sagAn-vahAlAn jyAn nathI. koI bAyaDI-chhokarAn enAn nathI. koI phaI, phUvA, mAsI, mAsA tyAn nathI. AhA... hA! ekalaDo jaIne, ekalo mathashe Unghe raste!
AhA... hA! ‘potAnA ane paradravyonA AkAro’ guNane paryAyo badhAne ‘prakAshavAnun sAmarthya
Page 25 of 225
PDF/HTML Page 38 of 238
single page version
shrI pravachan ratno-1 2p hovAthI jeNe samasta rUpane-badhA rUpane svanA dravyaguNaparyAy, paranA dravya-guNaparyAy badhAne jANavArUpe prakAshanArun ‘ekarUpapaNun prApta karyun chhe’ -eTalA, anantagneyone jANatAn gnAnano paryAy anekarUpe- paranerUpe thatI nathI. ‘potAnA gnAnanI paryAyarUpe ekapaNe rahe chhe.’ AhA... hA! samajANun kAI...?
anekane jANavA kALe paN jIvanI paryAy ekarUpe potAnAgnAnarUpe rahe chhe. paragneyarUpe anekane jANavA chhatAn paragneyarUpe te gnAn thatun nathI. agnine jANatun gnAn, agnirUpe thatun nathI. ‘gnAn to gnAnarUpe rahIne agnine jANe chhe’ AhA... hA! em gnAn potArUpe rahIne anyagneyone jANe chhe e anantagneyane jANatAn, anekapaNAnA khanD-khanD thaI gyA chhe gnAnamAn em nathI.
AhA... hA... hA! samayasAr dharmakathA chhe bApu! A to bhAgavat-kathA! hen? (kahe chhe) ‘ekapaNun prApta karyun chhe’ chhe! ‘jemAn anek vastuonA AkAr pratibhAse’ AkAr pratibhAse kahevun I paN nimittanI vAt chhe. e to potAnun paryAyamAn eTalun sAmarthya chhe ke svane parane jANavArUpe-gnAnarUpe pote pariName chhe. evun potAnA pariNaman-paryAyanun astitvanun eTalun sAmarthya chhe.
par chhe mATe ene parane jANe chhe eme ya nathI. e par chhe enA te sambandhInun astitvanun gnAnanI paryAyanun sAmarthya chhe teTalA astitvanun pote potAmAn rahIne svane ane parane jANatAn anekarUpe pariNamyun gnAn, ethI anek thaI gyun chhe em nathI. gnAnanI paryAy to pote ekarUp rahI chhe.
AhA...! ‘jemAn anek vastuonA bhAvo pratibhAse chhe evA ek gnAnanA AkArarUp te chhe’ AhA...! A visheShaNathI, A badhA jIvanA visheShaN kahyA ne...! jIvavastu, ene visheShaNathI oLakhAvI, ke Avo jIv chhe. Avo jIv chhe enAn A visheShaNo chhe. visheShavastu pote enAn A badhAn visheShaNothI oLakhAvI.
AhA... hA! ek ‘जीवो’ enI vyAkhyA hAle chhe A. ‘जीवो चरित्तदंसणणाण ठिदो’ e pachhI (kaheshe) AhA...! amRutachandrAchArya! je kundakundAchAryane maLyA nahotAn. bhagavAn pAse gayA nahotAn. e kundakundAchAryanA peTamAn... je bhAv kahevAnA hatA bhAShAmAn e bhAv kholyA chhe.
AhA... hA! AvI TIkA! bharatakShetramAn atyAre bIje to nathI paN digambaramAn A samayasAr ne AvI TIkA bIje ThekANe nathI! AhA... hA! Akho ene halAvI nAkhe ekavAr! AhA...! parathI judo tun prabhu parathI judo!
parane jANavA chhatAn pararUpe thaIne jANe chho em nahIn. parane jANavA kALe paN tArArUpe rahIne thaIne tun jANe chhe! bhAI...? bhAShA to sahelI chhe! AvI vAtun chhe bApu shun thAy?
AhA... hA hA paranun kAI karI shakato to nathI, kemake paranA AkAro ahIn kIdhA ne... te pararUpe chhe. A em Avyun ne...! ‘potAnA ane paradravyonA AkArone’ paradravya, paradravyarUpe chhe enA dravyaguNaparyAy traNe. potAnA dravyaguNaparyAy chhe. ene ‘prakAshavAnun sAmarthya hovAthI’ pararUpe thaIne nahIn. potAnA gnAnamAnthI khasIne parane jANe chhe em nahIn AhA...! potAnA gnAnanA astitvamAn rahIne, svane paranA AkArone jANavA chhatAn ‘ekarUpe rahe chhe’ e ekano be thAto nathI.
A gnAn potAne jANe ne parane nathI jANatun ek kahenArAono niShedh karyo. gnAn potAne ja
Page 26 of 225
PDF/HTML Page 39 of 238
single page version
26 shrI pravachan ratno-1 jANe chhe, parane nathI jANatun! ‘parane jANatun nathI’ kaI apekShAe? paramAn tanmay thaIne parane jANavun nathI.!
paN parane paramAn tanmay thayA vinA, potAmAn rahIne parane par tarIke barAbar jANe chhe. (matArthIno niShedh karel chhe)
AhA...! ‘A visheShaNathI gnAn potAne ja jANe chhe parane nathI jANatun ‘em ekAkAr ja mAnanArano, tathA potAne nathI jANatun paN parane jANe chhe. ‘em anekAkAr mAnanArano vyavachchhed thayo’ - pote potAne nathI jANato parane ja jANe chhe em mAnanArA chhe AhA... hA! A sharIr chhe, A vANI chhe, A dhandho chhe ene gnAn jANe I parane jANe chhe em. potAne nathI jANato are paN, parane jANavAkALe jANanAr paryAy potAnI chheke paranI chhe?
e potAmAn rahIne parane jANe chhe ke pararUp thaIne parane jANe chhe? e potAmAn rahIne parane jANe chhe to enun svarUp siddha chhe to ene kem na jANe?
AhA... hA! ‘tathA potAne nathI jANatun paN parane jANe chhe em anekAkAr ja mAnanArano vyavachchhed thayo lyo! AhA... hA!
visheSh kaheshe have.....
tanmay chhe, gneyamAn tanmay nathI. tethI gnAnamAn potAno
sva-paraprakAshak svabhAvaj vistare chhe, temAn parano
vistAr nathI. (Atmadharma ank-639)
potepotAne jANe chhe. joke pote potAne jANe chhe em
kahevAmAn paN sva-svAmI ansharUp vyavahAr chhe. pote
potAne jANavAnun kArya kare e paN bhAvak-bhAvanA
bhedarUp sadbhUt vyavahAr chhe paranun karavun to kyAy rahyun,
parane jANe e to asadbhUt vyavahAr chhe paN pote
potAne jANe e paN sva-svAmIno bhed paDato
hovAthI sadbhUt vyavahAr chhe. gnAyak to gnAyak ja chhe
e nishchay chhe. (Atdharma ank-642/43)