मोहग्रन्थिक्षपणाद्धि तन्मूलरागद्वेषक्षपणं; ततः समसुखदुःखस्य परममाध्यस्थलक्षणे श्रामण्ये भवनं; ततोऽनाकुलत्वलक्षणाक्षयसौख्यलाभः । अतो मोहग्रन्थिभेदादक्षयसौख्यं फलम् ।।१९५।।
अथैकाग्रसञ्चेतनलक्षणं ध्यानमशुद्धत्वमात्मनो नावहतीति निश्चिनोति —
अथ दर्शनमोहग्रन्थिभेदात्किं भवतीति प्रश्ने समाधानं ददाति — जो णिहदमोहगंठी यः पूर्वसूत्रोक्त- प्रकारेण निहतदर्शनमोहग्रन्थिर्भूत्वा रागपदोसे खवीय निजशुद्धात्मनिश्चलानुभूतिलक्षणवीतरागचारित्र- प्रतिबन्धकौ चरित्रमोहसंज्ञौ रागद्वेषौ क्षपयित्वा । क्व । सामण्णे स्वस्वभावलक्षणे श्रामण्ये । पुनरपि किं कृत्वा । होज्जं भूत्वा । किंविशिष्टः । समसुहदुक्खो निजशुद्धात्मसंवित्तिसमुत्पन्नरागादिविकल्पोपाधि- रहितपरमसुखामृतानुभवेन सांसारिकसुखदुःखोत्पन्नहर्षविषादरहितत्वात्समसुखदुःखः । सो सोक्खं अक्खयं लहदि स एवंगुणविशिष्टो भेदज्ञानी सौख्यमक्षयं लभते । ततो ज्ञायते दर्शनमोहक्षयाच्चारित्रमोहसंज्ञ- रागद्वेषविनाशस्ततश्च सुखदुःखादिमाध्यस्थ्यलक्षणश्रामण्यययययेऽवस्थानं तेनाक्षयसुखलाभो भवतीति ।।१९५।। अथ निजशुद्धात्मैकाग्ग्ग्ग्ग्र्र्र्र्रयलक्षणध्यानमात्मनोऽत्यन्तविशुद्धिं करोतीत्यावेदयति — जो खविदमोहकलुसो यः क्षपितमोहकलुषः, मोहो दर्शनमोहः कलुषश्चारित्रमोहः, पूर्वसूत्रद्वयकथितक्रमेण क्षपितमोहकलुषौ येन (मुनिपणामां) परिणमे छे, [सः] ते [अक्षयं सौख्यं] अक्षय सौख्यने [लभते] प्राप्त करे छे.
टीकाः — मोहग्रंथिनो क्षय करवाथी, मोहग्रंथि जेनुं मूळ छे एवा रागद्वेषनुं १क्षपण थाय छे; तेथी (अर्थात् रागद्वेषनुं क्षपण थवाथी), समसुखदुःख एवा ते जीवने परम मध्यस्थता जेनुं लक्षण छे एवा श्रामण्यमां भवन – परिणमन थाय छे; अने तेथी (अर्थात् श्रामण्यमां परिणमवाथी) अनाकुळता जेनुं लक्षण छे एवा अक्षय सौख्यनी प्राप्ति थाय छे.
आथी (एम कह्युं के) मोहरूपी ग्रंथिना भेदथी अक्षय सौख्यरूप फळ होय छे. १९५. हवे, २एकाग्र संचेतन जेनुं लक्षण छे एवुं ध्यान आत्माने अशुद्धता लावतुं नथी एम नक्की करे छेः —
३६०प्रवचनसार[ भगवानश्रीकुंदकुंद-
१. क्षपण = क्षय करवुं ते
२. एकाग्र = जेनो एक ज विषय (आलंबन) होय एवुं.