Pravachansar-Gujarati (Devanagari transliteration). Gatha: 272.

< Previous Page   Next Page >


Page 487 of 513
PDF/HTML Page 518 of 544

 

कहानजैनशास्त्रमाळा ]
चरणानुयोगसूचक चूलिका
४८७
अथ मोक्षतत्त्वमुद्घाटयति

अजधाचारविजुत्तो जधत्थपदणिच्छिदो पसंतप्पा अफले चिरं ण जीवदि इह सो संपुण्णसामण्णो ।।२७२।।

अयथाचारवियुक्तो यथार्थपदनिश्चितः प्रशान्तात्मा
अफले चिरं न जीवति इह स सम्पूर्णश्रामण्यः ।।२७२।।

यस्त्रिलोकचूलिकायमाननिर्मलविवेकदीपिकालोकशालितया यथावस्थितपदार्थनिश्चय- निवर्तितौत्सुक्यस्वरूपमन्थरसततोपशान्तात्मा सन् स्वरूपमेकमेवाभिमुख्येन चरन्नयथाचार- परिणतत्वादयथाचारवियुक्तः, विपरीताचाररहित इत्यर्थः, जधत्थपदणिच्छिदो सहजानन्दैकस्वभावनिज- परमात्मादिपदार्थपरिज्ञानसहितत्वाद्यथार्थपदनिश्चितः, पसंतप्पा विशिष्टपरमोपशमभावपरिणतनिजात्म- द्रव्यभावनासहितत्वात्प्रशान्तात्मा, जो यः कर्ता सो संपुण्णसामण्णो स संपूर्णश्रामण्यः सन् चिरं ण जीवदि चिरं बहुतरकालं न जीवति, न तिष्ठति क्व अफले शुद्धात्मसंवित्तिसमुत्पन्नसुखामृतरसास्वाद- रहितत्वेनाफले फलरहिते संसारे किन्तु शीघ्रं मोक्षं गच्छतीति अयमत्र भावार्थःइत्थंभूत-

हवे मोक्षतत्त्व प्रगट करे छेः

अयथाचरणहीन, सूत्र -अर्थसुनिश्चयी उपशांत जे,
ते पूर्ण साधु अफळ आ संसारमां चिर नहि रहे. २७२.

अन्वयार्थः[यथार्थपदनिश्चितः] जे जीव यथातथपणे पदोना अने अर्थोना (पदार्थोना) निश्चयवाळो होवाथी [प्रशान्तात्मा] प्रशांतात्मा छे अने [अयथाचारवियुक्तः] अयथाचार रहित छे, [सः सम्पूर्णश्रामण्यः] ते संपूर्ण श्रामण्यवाळो जीव [अफले] अफळ (कर्मफळ रहित थयेला) एवा [इह] आ संसारमां [चिरं न जीवति] चिरकाळ रहेतो नथी (अल्प काळमां मुक्त थाय छे).

टीकाःजे (श्रमण) त्रिलोकनी कलगी समान निर्मळ विवेकरूपी दीवीना प्रकाशवाळो होवाने लीधे यथास्थित पदार्थनिश्चय वडे उत्सुकता निवर्तावीने (टाळीने) स्वरूपमंथर रहेवाथी सतत ‘उपशांतात्मा’ वर्ततो थको, स्वरूपमां एकमां ज अभिमुखपणे

१. प्रशांतात्मा = प्रशांतस्वरूप; प्रशांतमूर्ति; उपशांत; ठरी गयेलो.
२. अयथाचार = अयथातथ आचार; अयथार्थ चारित्र; अन्यथा आचरण.
३. स्वरूपमंथर = स्वरूपमां जामी गयेलो. [मंथर = सुस्त; धीमो. आ श्रमण स्वरूपमां तृप्त तृप्त होवाथी,
जाणे के ते स्वरूपनी बहार नीकळवानो आळसुसुस्त होय एम, स्वरूपप्रशांतिमां मग्न थईने रह्यो छे.]