यत एव शुद्धात्मनो जातवेदस इव कालायसगोलोत्कूलितपुद्गलाशेषविलासकल्पो नास्तीन्द्रियग्रामस्तत एव घोरघनघाताभिघातपरम्परास्थानीयं शरीरगतं सुखदुःखं न स्यात् ।।२०।।
अथ ज्ञानस्वरूपप्रपञ्चं सौख्यस्वरूपप्रपञ्चं च क्रमप्रवृत्तप्रबन्धद्वयेनाभिदधाति । तत्र केवलिनोऽतीन्द्रियज्ञानपरिणतत्वात्सर्वं प्रत्यक्षं भवतीति विभावयति — परिणमदो खलु णाणं पच्चक्खा सव्वदव्वपज्जाया ।
सो णेव ते विजाणदि उग्गहपुव्वाहिं किरियाहिं ।।२१।। चाध्यात्मग्रन्थत्वान्नोच्यन्त इति । अयमत्र भावार्थः — इदं वस्तुस्वरूपमेव ज्ञातव्यमत्राग्रहो न कर्तव्यः । कस्मात् । दुराग्रहे सति रागद्वेषोत्पत्तिर्भवति ततश्च निर्विकारचिदानन्दैकस्वभावपरमात्मभावनाविघातो भवतीति ।।२०।। एवमनन्तज्ञानसुखस्थापने प्रथमगाथा केवलिभुक्तिनिराकरणे द्वितीया चेति गाथाद्वयं गतम् । इति सप्तगाथाभिः स्थलचतुष्टयेन सामान्येन सर्वज्ञसिद्धिनामा द्वितीयोऽन्तराधिकारः समाप्तः ।। अथ ज्ञानप्रपञ्चाभिधानान्तराधिकारे त्रयस्त्रिंशद्गाथा भवन्ति । तत्राष्टौ स्थलानि । तेष्वादौ
टीकाः — जेम अग्निने लोखंडना गोळाना तप्त पुद्गलोनो समस्त विलास नथी (अर्थात् अग्नि ते लोखंडना गोळाना पुद्गलोना विलासथी — तेमनी क्रियाथी — भिन्न छे) तेम शुद्ध आत्माने (अर्थात् केवळज्ञानी भगवानने) इन्द्रियसमूह नथी; तेथी ज जेम अग्निने घोर घणना घाना मारनी परंपरा नथी (अर्थात् लोखंडना गोळाना संसर्गनो अभाव थतां घणना भयंकर उपराछापरी घानो मार अग्निने पडतो नथी) तेम शुद्ध आत्माने शरीरसंबंधी सुखदुःख नथी.
भावार्थः — केवळीभगवानने शरीरसंबंधी क्षुधादिदुःख के भोजनादिसुख होतुं नथी तेथी तेमने कवलाहार होतो नथी. २०.
हवे, ज्ञानना स्वरूपनो विस्तार अने सुखना स्वरूपनो विस्तार क्रमे प्रवर्तता बे अधिकारो द्वारा कहे छे. तेमां (प्रथम), अतीन्द्रिय ज्ञानरूपे परिणमेला होवाथी केवळी- भगवानने बधुं प्रत्यक्ष छे एम प्रगट करे छेः —
३६प्रवचनसार[ भगवानश्रीकुंदकुंद-