उदयगदा कम्मंसा जिणवरवसहेहिं णियदिणा भणिया ।
संसारिणो हि नियमेन तावदुदयगताः पुद्गलकर्मांशाः सन्त्येव । अथ स सत्सु तेषु किं कुर्वन्तम् । क्षपयन्तमनुभवन्तम् । किमेव । कर्मैव । निर्विकारसहजानन्दैकसुखस्वभावानुभवनशून्यः सन्नुदयागतं स्वकीयकर्मैव स अनुभवन्नास्ते न च ज्ञानमित्यर्थः । अथवा द्वितीयव्याख्यानम् — यदि ज्ञाता प्रत्यर्थं परिणम्य पश्चादर्थं जानाति तदा अर्थानामानन्त्यात्सर्वपदार्थपरिज्ञानं नास्ति । अथवा तृतीयव्याख्यानम् – बहिरङ्गज्ञेयपदार्थान् यदा छद्मस्थावस्थायां चिन्तयति तदा रागादिविकल्परहितं स्वसंवेदनज्ञानं नास्ति, तदभावे क्षायिकज्ञानमेव नोत्पद्यते इत्यभिप्रायः ।।४२।। अथानन्तपदार्थ- परिच्छित्तिपरिणमनेऽपि ज्ञानं बन्धकारणं न भवति, न च रागादिरहितकर्मोदयोऽपीति निश्चिनोति — उदयगदा कम्मंसा जिणवरवसहेहिं णियदिणा भणिया उदयगता उदयं प्राप्ताः कर्मांशा
bhAvArtha — gney padArthorUpe pariNamavun arthAt ‘A lIlun chhe, A pILun chhe’ ityAdi vikalparUpe gney padArthomAn pariNamavun te karmano bhogavaTo chhe, gnAnano bhogavaTo nathI. nirvikAr sahaj AnandamAn lIn rahI sahajapaNe jANyA karavun te ja gnAnanun svarUp chhe; gney padArthomAn aTakavun — temanA sanmukh vRutti thavI, te gnAnanun svarUp nathI. 42.
(jo em chhe) to pachhI gney padArtharUp pariNaman jenun lakShaN chhe evI (gneyArtha- pariNamanasvarUp) kriyA ane tenun phaL shAmAnthI utpanna thAy chhe (arthAt kayA kAraNathI thAy chhe) em have viveche chhe —
anvayArtha — [उदयगताः कर्मांशाः] (sansArI jIvane) udayaprApta karmAnsho (gnAnAvaraNIyAdi pudgalakarmanA bhedo) [नियत्या] niyamathI [जिनवरवृषभैः] jinavar- vRuShabhoe [भणिताः] kahyA chhe. [तेषु] jIv te karmAnsho hotAn, [विमूढः रक्तः दुष्टः वा] mohI, rAgI athavA dveShI thayo thako [बन्धं अनुभवति] bandhane anubhave chhe.
TIkA — pratham to, sansArIne niyamathI udayagat pudgalakarmAnsho hoy ja chhe. have,
72pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-