Pravachansar-Gujarati (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 137 of 513
PDF/HTML Page 168 of 544

 

kahAnajainashAstramALA ]
gnAnatattva-pragnApan
137
यश्चेतनोऽयमित्यन्वयस्तद्द्रव्यं, यच्चान्वयाश्रितं चैतन्यमिति विशेषणं स गुणः, ये चैकसमय-
मात्रावधृतकालपरिमाणतया परस्परपरावृत्ता अन्वयव्यतिरेकास्ते पर्यायाश्चिद्विवर्तनग्रन्थय इति
यावत् । अथैवमस्य त्रिकालमप्येककालमाकलयतो मुक्ताफलानीव प्रलम्बे प्रालम्बे
चिद्विवर्तांश्चेतन एव संक्षिप्य विशेषणविशेष्यत्ववासनान्तर्धानाद्धवलिमानमिव प्रालम्बे चेतन
एव चैतन्यमन्तर्हितं विधाय केवलं प्रालम्बमिव केवलमात्मानं परिच्छिन्दतस्त-
विनाशाभावे शुद्धात्मलाभो न भवति, तदर्थमेवेदानीमुपायं समालोचयति — जो जाणदि अरहंतं यः कर्ता
जानाति । कम् । अर्हन्तम् । कैः कृत्वा । दव्वत्तगुणत्तपज्जयत्तेहिं द्रव्यत्वगुणत्वपर्यायत्वैः । सो जाणदि अप्पाणं
स पुरुषोऽर्हत्परिज्ञानात्पश्चादात्मानं जानाति, मोहो खलु जादि तस्स लयं तत आत्मपरिज्ञानात्तस्य मोहो
दर्शनमोहो लयं विनाशं क्षयं यातीति । तद्यथा — केवलज्ञानादयो विशेषगुणा, अस्तित्वादयः
सामान्यगुणाः, परमौदारिकशरीराकारेण यदात्मप्रदेशानामवस्थानं स व्यञ्जनपर्यायः, अगुरुलघुक गुण-
षड्वृद्धिहानिरूपेण प्रतिक्षणं प्रवर्तमाना अर्थपर्यायाः, एवंलक्षणगुणपर्यायाधारभूतममूर्तमसंख्यातप्रदेशं
jANI le chhe. te A pramANe ‘A 1chetan chhe’ evo je anvay te dravya chhe, anvayane
Ashrit rahelun ‘chaitanya’ evun je visheShaN te guN chhe ane ek samayamAtranI maryAdAvALun
jenun kALaparimAN hovAthI paraspar apravRutta evA je anvayavyatireko ( – ek bIjAmAn
nahi pravartatA evA je anvayanA vyatireko) te paryAyo chhe — ke jeo chiddavivartananI
( – AtmAnA pariNamananI) 2granthio chhe.

have e rIte trikALikane paN ( – trikALik AtmAne paN) ek kALe kaLI leto te jIv, jem motIone jhUlatA hAramAn sankShepavAmAn Ave chhe tem chiddavivartone chetanamAn ja sankShepIne ( – antargat karIne) tathA 3visheShaNavisheShyapaNAnI 4vAsanAnun 5antardhAn thavAthI — jem dhoLAshane hAramAn 6antarhit karavAmAn Ave chhe tem — chaitanyane chetanamAn ja antarhit karIne, jem 7kevaL hArane jANavAmAn Ave chhe tem kevaL AtmAne jANatAn, 1. chetan = AtmA 2.granthi = gAnTh 3. visheShaN te guN chhe ane visheShya te dravya chhe. 4. vAsanA = valaN; kalpanA; abhiprAy. 5. antardhAn = tirodhAn; adrashya thavun — alop thaI javun te. 6. antarhit = gupta; adrashya; alop; antargarbhit. 7. hAr kharIdanAr mANas kharId karatI vakhate to hAr, tenI dhoLAsh ane tenAn motI — e badhayanI

parIkShA kare chhe parantu pachhI dhoLAsh ane motIone hAramAn ja samAvI daIne — temanA paranun lakSha

chhoDI daIne kevaL hArane ja jANe chhe. jo em na kare to hAr paheryAnI sthitimAn paN dhoLAsh vagerenA vikalpo rahevAthI hAr paheryAnun sukh vedI shake nahi. pra. 18