द्रव्याणि च गुणाश्च पर्यायाश्च अभिधेयभेदेऽप्यभिधानाभेदेन अर्थाः । तत्र गुण- पर्यायानिय्रति गुणपर्यायैरर्यन्त इति वा अर्था द्रव्याणि, द्रव्याण्याश्रयत्वेनेय्रति द्रव्यैराश्रय- भूतैरर्यन्त इति वा अर्था गुणाः, द्रव्याणि क्रमपरिणामेनेय्रति द्रव्यैः क्रमपरिणामेनार्यन्त इति वा अर्थाः पर्यायाः । यथा हि सुवर्णं पीततादीन् गुणान् कुण्डलादींश्च पर्यायानियर्ति तैरर्यमाणं वा अर्थो द्रव्यस्थानीयं, यथा च सुवर्णमाश्रयत्वेनेय्रति तेनाश्रयभूतेनार्यमाणा वा अर्थाः तथाहि — अत्रैव देहे निश्चयनयेन शुद्धबुद्धैकस्वभावः परमात्मास्ति । कस्माद्धेतोः । निर्विकारस्वसंवेदन- प्रत्यक्षत्वात् सुखादिवत् इति, तथैवान्येऽपि पदार्था यथासंभवमागमाभ्यासबलोत्पन्नप्रत्यक्षेणानुमानेन वा ज्ञायन्ते । ततो मोक्षार्थिना भव्येनागमाभ्यासः कर्तव्य इति तात्पर्यम् ।।८६।। अथ द्रव्यगुणपर्याया- णामर्थसंज्ञां कथयति — दव्वाणि गुणा तेसिं पज्जाया अट्ठसण्णया भणिया द्रव्याणि गुणास्तेषां द्रव्याणां पर्यायाश्च त्रयोऽप्यर्थसंज्ञया भणिताः कथिता अर्थसंज्ञा भवन्तीत्यर्थः । तेसु तेषु त्रिषु द्रव्यगुणपर्यायेषु मध्ये गुणपज्जयाणं अप्पा गुणपर्यायाणां संबंधी आत्मा स्वभावः । कः इति पृष्टे । दव्व त्ति उवदेसो द्रव्यमेव स्वभाव इत्युपदेशः, अथवा द्रव्यस्य कः स्वभाव इति पृष्टे गुणपर्यायाणामात्मा

TIkA — dravyo, guNo ane paryAyomAn abhidheyabhed hovA chhatAn abhidhAnanA abhed vaDe teo ‘artha’ chhe [arthAt dravyo, guNo ane paryAyomAn vAchyano bhed hovA chhatAn vAchakamAn bhed na rAkhIe to ‘artha’ evA ek ja vAchak( – shabda)thI e traNe oLakhAy chhe]. temAn (e dravyo, guNo ne paryAyo madhye), jeo guNone ane paryAyone pAme — prApta kare — pahonche chhe athavA jeo guNo ane paryAyo vaDe pamAy — prApta karAy — pahonchAy chhe evA *‘artho’ te dravyo chhe, jeo dravyone Ashray tarIke pAme — prApta kare — pahonche chhe athavA jeo AshrayabhUt dravyo vaDe pamAy — prApta karAy — pahonchAy chhe evA ‘artho’ te guNo chhe, jeo dravyone kramapariNAmathI pAme — prApta kare — pahonche chhe athavA jeo dravyo vaDe kramapariNAmathI (krame thatA pariNAmane lIdhe) pamAy — prApta karAy — pahonchAy chhe evA ‘artho’ te paryAyo chhe.

jem dravyasthAnIy ( – dravya samAn, dravyanA draShTAntarUp) suvarNa pILAsh vagere guNone ane kunDaL vagere paryAyone pAme — prApta kare — pahonche chhe athavA (suvarNa) temanA vaDe ( – pILAsh vagere guNo ane kunDaL vagere paryAyo vaDe) pamAy — prApta karAy — pahonchAy chhe tethI dravyasthAnIy suvarNa ‘artha’ chhe, jem pILAsh vagere guNo suvarNane Ashray tarIke pAme — prApta kare — pahonche chhe athavA (teo) AshrayabhUt suvarNa vaDe pamAy — prApta karAy

*‘ऋ’ dhAtumAnthI ‘अर्थ’ shabda banyo chhe. ‘ऋ’ eTale pAmavun, prApta karavun, pahonchavun, javun. ‘अर्थ’ eTale (1) je pAme — prApta kare — pahonche te, athavA (2) jene pamAy — prApta karAy — pahonchAy te.