प्रादुर्भूतिर्न भवति यथा जातु मोहाङ्कु रस्य ।।६।।
इति प्रवचनसारवृत्तौ तत्त्वदीपिकायां श्रीमदमृतचन्द्रसूरिविरचितायां ज्ञानतत्त्वप्रज्ञापनो नाम प्रथमः श्रुतस्कंधः समाप्तः ।।
तेण णरा व तिरिच्छा तेन पूर्वोक्तपुण्येनात्र वर्तमानभवे नरा वा तिर्यञ्चो वा देविं वा माणुसिं गदिं पप्पा भवान्तरे दैवीं वा मानुषीं वा गतिं प्राप्य विहविस्सरियेहिं सया संपुण्णमणोरहा होंति राजाधिराजरूपलावण्यसौभाग्यपुत्रकलत्रादिपरिपूर्णविभूतिर्विभवो भण्यते, आज्ञाफलमैश्वर्यं भण्यते, ताभ्यां विभवैश्वर्याभ्यां संपूर्णमनोरथा भवन्तीति । तदेव पुण्यं भोगादिनिदानरहितत्वेन यदि सम्यक्त्वपूर्वकं भवति तर्हि तेन परंपरया मोक्षं च लभन्ते इति भावार्थः ।।✽९।।
इति श्रीजयसेनाचार्यकृतायां तात्पर्यवृत्तौ पूर्वोक्तप्रकारेण ‘एस सुरासुरमणुसिंदवंदिदं’ इतीमां गाथामादिं कृत्वा द्वासप्ततिगाथाभिः शुद्धोपयोगाधिकारः, तदनन्तरं ‘देवदजदिगुरुपूजासु’ इत्यादि पञ्चविंशतिगाथाभिर्ज्ञानकण्डिकाचतुष्टयाभिधानो द्वितीयोऽधिकारः, ततश्च ‘सत्तासंबद्धेदे’ इत्यादि सम्यकत्वकथनरूपेण प्रथमा गाथा, रत्नत्रयाधारपुरुषस्य धर्मः संभवतीति ‘जो णिहदमोदिट्ठी’ इत्यादि द्वितीया चेति स्वतन्त्रगाथाद्वयम्, तस्य निश्चयधर्मसंज्ञतपोधनस्य योऽसौ भक्तिं करोति तत्फलकथनेन ‘जो तं दिट्ठा’ इत्यादि गाथाद्वयम् । इत्यधिकारद्वयेन पृथग्भूतगाथाचतुष्टयसहितेनैकोत्तरशतगाथाभिः ज्ञानतत्त्वप्रतिपादकनामा प्रथमो महाधिकारः समाप्तः ।।१।।
[have shlok dvArA gnAnatattva-pragnApan nAmanA pratham adhikAranI ane gneyatattva - pragnApan nAmanA dvitIy adhikAranI sandhi darshAvavAmAn Ave chhe]
[artha — ] AtmArUpI adhikaraNamAn rahelA (arthAt AtmAnA Ashraye rahelA) gnAnatattvano e rIte yathArthapaNe nishchay karIne, tenI siddhine arthe ( – kevaLagnAn pragaTAvavA arthe) prashamanA lakShe ( – upasham prApta karavAnA hetuthI) gneyatattva jANavAno ichchhak (jIv) sarva padArthone dravya -guN -paryAy sahit jANe chhe ke jethI mohAnkuranI bilakul utpatti na thAy.
Am (shrImadbhagavatkundakundAchAryadevapraNIt) shrI pravachanasAr shAstranI shrImad amRutachandrAchAryadevavirachit tattvadIpikA nAmanI TIkAmAn gnAnatattva-pragnApan nAmano pratham shrutaskandh samApta thayo.
pra. 21