Pravachansar-Gujarati (English transliteration). Gney attva Pragyapan Dravya Samanya Adhikar Gatha: 93.

< Previous Page   Next Page >


Page 162 of 513
PDF/HTML Page 193 of 544

 

–
२ –
gneyatattva-pragnApan
अथ ज्ञेयतत्त्वप्रज्ञापनम् । तत्र पदार्थस्य सम्यग्द्रव्यगुणपर्यायस्वरूपमुपवर्णयति —

अत्थो खलु दव्वमओ दव्वाणि गुणप्पगाणि भणिदाणि ।

तेहिं पुणो पज्जाया पज्जयमूढा हि परसमया ।।९३।।
अर्थः खलु द्रव्यमयो द्रव्याणि गुणात्मकानि भणितानि ।
तैस्तु पुनः पर्यायाः पर्ययमूढा हि परसमयाः ।।९३।।

इह किल यः कश्चन परिच्छिद्यमानः पदार्थः स सर्व एव विस्तारायतसामान्य-

इतः ऊर्द्ध्वं ‘सत्तासंबद्धेदे’ इत्यादिगाथासूत्रेण पूर्वं संक्षेपेण यद्वयाख्यातं सम्यग्दर्शनं तस्येदानीं विषयभूतपदार्थव्याख्यानद्वारेण त्रयोदशाधिकशतप्रमितगाथापर्यन्तं विस्तरव्याख्यानं करोति । अथवा द्वितीयपातनिका – पूर्वं यद्वयाख्यातं ज्ञानं तस्य ज्ञेयभूतपदार्थान् कथयति । तत्र त्रयोदशाधिक - शतगाथासु मध्ये प्रथमतस्तावत् ‘तम्हा तस्स णमाइं’ इमां गाथामादिं कृत्वा पाठक्रमेण पञ्चत्रिंशद्- गाथापर्यन्तं सामान्यज्ञेयव्याख्यानं, तदनन्तरं ‘दव्वं जीवमजीवं’ इत्याद्येकोनविंशतिगाथापर्यन्तं विशेषज्ञेयव्याख्यानं, अथानन्तरं ‘सपदेसेहिं समग्गो लोगो’ इत्यादिगाथाष्टकपर्यन्तं सामान्यभेदभावना,

have gneyatattvanun pragnApan kare chhe arthAt gneyatattva jaNAve chhe. temAn (pratham) padArthanun samyak ( – sAchun) dravyaguNaparyAyasvarUp varNave chhe —

chhe artha dravyasvarUp, guN -Atmak kahyAn chhe dravyane,
vaLI dravya -guNathI paryayo; paryAyamUDh parasamay chhe. 93.

anvayArtha — [अर्थः खलु] padArtha [द्रव्यमयः] dravyasvarUp chhe; [द्रव्याणि] dravyo [गुणात्मकानि] guNAtmak [भणितानि] kahevAmAn AvyAn chhe; [तैः तु पुनः] ane vaLI dravya tathA guNothI [पर्यायाः] paryAyo thAy chhe. [पर्ययमूढाः हि] paryAyamUDh jIvo [परसमयाः] parasamay (arthAt mithyAdraShTi) chhe.

TIkA — A vishvamAn je koI jANavAmAn Avato padArtha chhe te Akhoy

162