Pravachansar-Gujarati (English transliteration). Gatha: 131-132.

< Previous Page   Next Page >


Page 259 of 513
PDF/HTML Page 290 of 544

 

kahAnajainashAstramALA ]
gneyatattva-pragnApan
259
मुत्ता इंदियगेज्झा पोग्गलदव्वप्पगा अणेगविधा
दव्वाणममुत्ताणं गुणा अमुत्ता मुणेदव्वा ।।१३१।।
मूर्ता इन्द्रियग्राह्याः पुद्गलद्रव्यात्मका अनेकविधाः
द्रव्याणाममूर्तानां गुणा अमूर्ता ज्ञातव्याः ।।१३१।।

मूर्तानां गुणानामिन्द्रियग्राह्यत्वं लक्षणम् अमूर्तानां तदेव विपर्यस्तम् ते च मूर्ताः पुद्गलद्रव्यस्य, तस्यैवैकस्य मूर्तत्वात् अमूर्ताः शेषद्रव्याणां, पुद्गलादन्येषां सर्वेषामप्य- मूर्तत्वात् ।।१३१।।

अथ मूर्तस्य पुद्गलद्रव्यस्य गुणान् गृणाति
वण्णरसगंधफासा विज्जंते पोग्गलस्स सुहुमादो
पुढवीपरियंतस्स य सद्दो सो पोग्गलो चित्तो ।।१३२।।

ज्ञातव्यः ।।१३०।। अथ मूर्तामूर्तगुणानां लक्षणं संबन्धं च निरूपयतिमुत्ता इंदियगेज्झा मूर्ता गुणा इन्द्रियग्राह्या भवन्ति, अमूर्ताः पुनरिन्द्रियविषया न भवन्ति इति मूर्तामूर्तगुणानामिन्द्रियानिन्द्रयविषयत्वं लक्षणमुक्तम् इदानीं मूर्तगुणाः कस्य संबन्धिनो भवन्तीति संबन्धं कथयति पोग्गलदव्वप्पगा अणेगविधा मूर्तगुणाः पुद्गलद्रव्यात्मका अनेकविधा भवन्ति; पुद्गलद्रव्यसंबन्धिनो भवन्तीत्यर्थः अमूर्तगुणानां

guN mUrta indriyagrAhya te pudgalamayI bahuvidh chhe;
dravyo amUrtik jeh tenA guN amUrtik jANaje.131.

anvayArtha[इन्द्रियग्राह्याः मूर्ताः] indriyagrAhya evA mUrta guNo [पुद्गलद्रव्यात्मकाः] pudgaladravyAtmak [अनेकविधाः] anekavidh chhe; [अमूर्तानां द्रव्याणां] amUrta dravyonA [गुणाः] guNo [अमूर्ताः ज्ञातव्याः] amUrta jANavA.

TIkAmUrta guNonun lakShaN indriyagrAhyapaNun chhe; amUrta guNonun lakShaN tenAthI viparIt chhe (arthAt amUrta guNo indriyothI jaNAtA nathI). vaLI mUrta guNo pudgaladravyanA chhe, kAraN ke te ja (pudgal ja) ek mUrta chhe; amUrta guNo bAkInAn dravyonA chhe, kAraN ke pudgal sivAy bAkInAn badhay dravyo amUrta chhe. 131.

have mUrta pudgaladravyanA guNo kahe chhe

chhe varNa tem ja gandh vaLI ras -sparsha pudgaladravyane,
atisUkShmathI pRithvI sudhI; vaLI shabda pudgal, vividh je.132.