भावेण जेण जीवो पेच्छदि जाणादि आगदं विसये ।
अयमात्मा साकारनिराकारपरिच्छेदात्मकत्वात्परिच्छेद्यतामापद्यमानमर्थजातं येनैव मोहरूपेण रागरूपेण द्वेषरूपेण वा भावेन पश्यति जानाति च तेनैवोपरज्यत एव । योऽयमुपरागः स खलु स्निग्धरूक्षत्वस्थानीयो भावबन्धः । अथ पुनस्तेनैव पौद्गलिकं कर्म युक्तिं द्रव्यबन्धस्वरूपं च प्रतिपादयति — भावेण जेण भावेन परिणामेन येन जीवो जीवः कर्ता पेच्छदि जाणादि निर्विकल्पदर्शनपरिणामेन पश्यति सविकल्पज्ञानपरिणामेन जानाति । किं कर्मतापन्नं, आगदं विसये आगतं प्राप्तं किमपीष्टानिष्टं वस्तु पञ्चेन्द्रियविषये । रज्जदि तेणेव पुणो रज्यते तेनैव पुनः आदिमध्यान्तवर्जितं रागादिदोषरहितं चिज्ज्योतिःस्वरूपं निजात्मद्रव्यमरोचमानस्तथैवाजानन् सन् समस्तरागादिविकल्पपरिहारेणाभावयंश्च तेनैव पूर्वोक्तज्ञानदर्शनोपयोगेन रज्यते रागं करोति इति भावबन्धयुक्तिः । बज्झदि कम्म त्ति उवदेसो तेन भावबन्धेन नवतरद्रव्यकर्म बध्नातीति
have bhAvabandhanI yukti ane dravyabandhanun svarUp kahe chhe —
anvayArtha — [जीवः] jIv [येन भावेन] je bhAvathI [विषये आगतं] viShayamAn Avel padArthane [पश्यति जानाति] dekhe chhe ane jANe chhe, [तेन एव] tenAthI ja [रज्यति] uparakta thAy chhe; [पुनः] vaLI tenAthI ja [कर्म बध्यते] karma bandhAy chhe; — [इति] em [उपदेशः] upadesh chhe.
TIkA — A AtmA sAkAr ane nirAkAr pratibhAsasvarUp ( – gnAn ane darshan- svarUp) hovAthI pratibhAsya (-pratibhAsavAyogya) padArtha samUhane je moharUp, rAgarUp ke dveSharUp bhAvathI dekhe chhe ane jANe chhe, tenAthI ja uparakta thAy chhe. je A uparAg (-malinatA, vikAr) chhe te kharekhar *snigdha -rUkShatvasthAnIy bhAvabandh chhe. vaLI tenAthI ja
334pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-
*snigdha -rUkShatvasthAnIy = snigdhatA ane rUkShatA samAn. (jem pudgalamAn vishiShTa snigdhatA -rUkShatA
te bandh chhe, tem jIvamAn rAgadveSharUp vikAr te bhAvabandh chhe.)