इह तावद्भगवन्तः सिद्धा एव शुद्धज्ञानमयत्वात्सर्वतश्चक्षुषः, शेषाणि तु सर्वाण्यपि भूतानि मूर्तद्रव्यावसक्तद्रष्टित्वादिन्द्रियचक्षूंषि । देवास्तु सूक्ष्मत्वविशिष्टमूर्तद्रव्यग्राहित्वाद- वधिचक्षुषः, अथ च तेऽपि रूपिद्रव्यमात्रद्रष्टत्वेनेन्द्रियचक्षुर्भ्योऽविशिष्यमाणा इन्द्रियचक्षुष एव । एवममीषु समस्तेष्वपि संसारिषु मोहोपहततया ज्ञेयनिष्ठेषु सत्सु ज्ञाननिष्ठत्वमूल- शुद्धात्मतत्त्वसंवेदनसाध्यं सर्वतश्चक्षुस्त्वं न सिद्धयेत् । अथ तत्सिद्धये भगवन्तः श्रमणा आगमचक्षुषो भवन्ति । तेन ज्ञेयज्ञानयोरन्योन्यसंवलनेनाशक्यविवेचनत्वे सत्यपि स्वपर- एव द्रष्टिरित्याख्याति — आगमचक्खू शुद्धात्मादिपदार्थप्रतिपादकपरमागमचक्षुषो भवन्ति । के ते । साहू निश्चयरत्नत्रयाधारेण निजशुद्धात्मसाधकाः साधवः । इंदियचक्खूणि निश्चयेनातीन्द्रियामूर्तकेवलज्ञानादि- गुणस्वरूपाण्यपि व्यवहारेणानादिकर्मबन्धवशादिन्द्रियाधीनत्वेनेन्द्रियचक्षूंषि भवन्ति । कानि कर्तॄणि । सव्वभूदाणि सर्वभूतानि सर्वसंसारिजीवा इत्यर्थः । देवा य ओहिचक्खू देवा अपि च सूक्ष्ममूर्त- पुद्गलद्रव्यविषयावधिचक्षुषः । सिद्धा पुण सव्वदो चक्खू सिद्धाः पुनः शुद्धबुद्धैकस्वभावजीवलोकाकाश- प्रमितशुद्धासंख्येयसर्वप्रदेशचक्षुष इति । अनेन किमुक्तं भवति । सर्वशुद्धात्मप्रदेशे लोचनोत्पत्तिनिमित्तं
anvayArtha — [साधुः] sAdhu [आगमचक्षुः] AgamachakShu ( – AgamarUp chakShuvALA) chhe, [सर्वभूतानि] sarva bhUto ( – prANIo) [इन्द्रियचक्षूंषि] indriyachakShu chhe, [देवाः च] devo [अवधिचक्षुषः] avadhichakShu chhe [पुनः] ane [सिद्धाः] siddho [सर्वतःचक्षुषः] sarvatachakShu ( – sarva taraphathI chakShuvALA arthAt sarva Atmapradeshe chakShuvALA) chhe.
TIkA — pratham to, A lokamAn bhagavant siddho ja shuddhagnAnamay hovAthI sarvatachakShu chhe ane bAkInAn badhay bhUto (-jIvo), mUrta dravyomAn ja temanI draShTi lAgatI hovAthI, indriyachakShu chhe. devo sUkShmatvavALAn mUrta dravyone grahaN karatA hovAthI avadhichakShu chhe; athavA teo paN, mAtra rUpI dravyone dekhatA hovAthI temane indriyachakShuvALAnothI judA na pADavAmAn Ave to, indriyachakShu ja chhe. e rIte A badhAy sansArIo moh vaDe +upahat hovAne lIdhe gneyaniShTha hovAthI, gnAnaniShThapaNAnun mUL je shuddhAtmatattvanun samvedan tenAthI sAdhya ( – sadhAtun) evun sarvatachakShupaNun temane siddha thatun nathI.
have, tenI (sarvatachakShupaNAnI) siddhine mATe bhagavant shramaNo AgamachakShu hoy chhe. teo te AgamarUp chakShu vaDe, joke gney ane gnAnanun anyonya milan hovAne lIdhe temane bhinna karavAn ashakya chhe (arthAt gneyo gnAnamAn na jaNAy em karavun ashakya chhe) topaN,
436pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-
+upahat = haNAyelA; IjA pAmelA; ashuddha; malin; bhraShTa.