परदव्वं ते अक्खा णेव सहावो त्ति अप्पणो भणिदा ।
आत्मानमेव केवलं प्रति नियतं किल प्रत्यक्षम् । इदं तु व्यतिरिक्तास्तित्वयोगितया परद्रव्यतामुपगतैरात्मनः स्वभावतां मनागप्यसंस्पृशद्भिरिन्द्रियैरुपलभ्योपजन्यमानं न नामात्मनः प्रत्यक्षं भवितुमर्हति ।।५७।। अथेन्द्रियज्ञानं प्रत्यक्षं न भवतीति व्यवस्थापयति — परदव्वं ते अक्खा तानि प्रसिद्धान्यक्षाणीन्द्रियाणि पर- द्रव्यं भवन्ति । कस्य । आत्मनः । णेव सहावो त्ति अप्पणो भणिदा योऽसौ विशुद्धज्ञानदर्शनस्वभाव आत्मनः संबन्धी तत्स्वभावानि निश्चयेन न भणितानीन्द्रियाणि । कस्मात् । भिन्नास्तित्वनिष्पन्नत्वात् । उवलद्धं तेहि उपलब्धं ज्ञातं यत्पञ्चेन्द्रियविषयभूतं वस्तु तैरिन्द्रियैः कधं पच्चक्खं अप्पणो होदि तद्वस्तु कथं प्रत्यक्षं भवत्यात्मनो, न कथमपीति । तथैव च नानामनोरथव्याप्तिविषये प्रतिपाद्यप्रतिपादकादिविकल्प- जालरूपं यन्मनस्तदपीन्द्रियज्ञानवन्निश्चयेन परोक्षं भवतीति ज्ञात्वा किं कर्तव्यम् । सकलैकाखण्डप्रत्यक्ष-
have indriyagnān pratyakṣha nathī em nakkī kare chheḥ — te indriyo paradravya, jīvasvabhāv bhākhī na temane; tenāthī je upalabdha te pratyakṣha kaī rīt jīvane? 57.
anvayārthaḥ — [तानि अक्षाणि] te indriyo [परद्रव्यं] paradravya chhe, [आत्मनः स्वभावः इति] temane ātmānā svabhāvarūp [न एव भणितानि] kahī nathī; [तैः] temanā vaḍe [उपलब्धं] jaṇāyelun [आत्मनः] ātmāne [प्रत्यक्षं] pratyakṣha [कथं भवति] kaī rīte hoy?
ṭīkāḥ — je kevaḷ ātmā prati ja niyat hoy te (gnān) kharekhar pratyakṣha chhe. ā (indriyagnān) to, je bhinna astitvavāḷī hovāthī paradravyapaṇāne pāmī chhe (arthāt paradravyarūp chhe) ane ātmasvabhāvapaṇāne jarā paṇ sparshatī nathī (arthāt ātmānā svabhāvarūp leshamātra paṇ nathī) evī indriyo vaḍe upalabdhi karīne ( – evī indriyonā nimittathī padārthone jāṇīne) ūpaje chhe tethī te (indriyagnān) ātmāne pratyakṣha hoī shake nahi.