bījā shrutaskandhanun nām gneyatattva-pragnāpan chhe. anādi kāḷathī paribhramaṇ karato jīv badhun karī chūkyo chhe paṇ sva -paranun bhedavignān teṇe kadī karyun nathī. ‘bandhamārgamān tem ja mokṣhamārgamān jīv ekalo ja kartā, karma, karaṇ ane karmaphaḷ bane chhe, par sāthe tene kadīye kāī ja sambandh nathī’ evī sānubhav shraddhā tene kadī thaī nathī. tethī hajāro mithyā upāyo karavā chhatān te duḥkhamukta thato nathī. ā shrutaskandhamān āchāryabhagavāne duḥkhanun mūḷ chhedavānun sādhan — bhedavignān — samajāvyun chhe. ‘jagatanun pratyek sat arthāt pratyek dravya utpād -vyay -dhrauvya sivāy ke guṇaparyāy -samūh sivāy bījun kāī ja nathī. sat kaho, dravya kaho, utpād -vyay -dhrauvya kaho, guṇaparyāyapiṇḍ kaho — e badhun ek ja chhe.’ ā, trikāḷagna jinabhagavantoe sākṣhāt dekhelā vastusvarūpano mūḷabhūt — pāyāno — siddhānt chhe. vītarāgavignānano ā mūḷabhūt siddhānt sharūātanī ghaṇī gāthāomān atyant atyant sundar rīte koī lokottar vaignānikanī ḍhabathī samajāvavāmān āvyo chhe. tyān dravyasāmānyanun svarūp je alaukik shailīthī siddha karyun chhe teno khyāl vāchakane e bhāg jāte ja vāñchyā vinā āvavo ashakya chhe. kharekhar pravachanasāramān varṇavelun ā dravyasāmānyanirūpaṇ atyant abādhya ane param pratītikar chhe. e rīte dravyasāmānyanā gnānarūpī sudraḍh bhūmikā rachīne, dravyavisheṣhanun asādhāraṇ varṇan, prāṇādithī jīvanun bhinnapaṇun, jīv dehādikano kartā -kārayitā -anumantā nathī e hakīkat, jīvane pudgalapiṇḍanun akartāpaṇun, nishchayabandhanun svarūp, shuddhātmānī upalabdhinun phaḷ, ekāgrasañchetanalakṣhaṇ dhyān vagere anek viṣhayo ati spaṣhṭa rīte samajāvavāmān āvyā chhe. e badhāmān sva -paranun bhedavignān ja nītarī rahyun chhe. ākhā adhikāramān vītarāgapraṇīt dravyānuyoganun sattva ṭhānsī ṭhānsīne bharyun chhe, jinashāsananā maulik siddhāntone abādhya yuktithī siddha karyā chhe. ā adhikār jinashāsananā stambh samān chhe. eno ūṇḍāṇathī abhyās karanār madhyastha supātra jīvane ‘jainadarshan ja vastudarshan chhe’ em lāgyā vinā rahetun nathī. viṣhayanun pratipādan eṭalun prauḍh, agādh ūṇḍapavāḷun, marmasparshī ane chamatkr̥utimay chhe ke te mumukṣhunā upayogane tīkṣhṇa banāvī shrutaratnākaranā gambhīr ūṇḍāṇamān laī jāy chhe, koī uchcha koṭinā mumukṣhune nij svabhāvaratnanī prāpti karāve chhe ane koī sāmānya mumukṣhu tyān sudhī na pahoñchī shake to tenā hr̥udayamān paṇ ‘shrutaratnākar adbhut ane apār chhe’ evo mahimā to jarūr ghar karī jāy chhe. granthakār shrī kundakundāchāryadev ane ṭīkākār shrī amr̥utachandrāchāryadevanā hr̥udayamānthī vahelī shrutagaṅgāe tīrthaṅkaranā ane shrutakevaḷīonā virahane bhulāvyā chhe.

trījā shrutaskandhanun nām charaṇānuyogasūchak chūlikā chhe. shubhopayogī munine antaraṅg dashāne anurūp kevā prakārano shubhopayog varte chhe ane sāthe sāthe sahajapaṇe bahāranī kevī kriyāo svayam vartatī hoy chhe te āmān jinendrakathan anusār samajāvavāmān āvyun chhe. dīkṣhā grahaṇ karavānī jinokta vidhi, antaraṅg sahajadashāne anurūp bahiraṅg yathājātarūpapaṇun, 28 mūḷaguṇ,